
I. Bắt Đầu
Một chiếc thuyền sẽ lênh đênh trên dòng sông mù sương, không thể tìm thấy bến đỗ an lành, sáng sủa, nếu không có một tay lái vững vàng, chính xác. Tương tự, một con người sẽ khó lòng có cuộc sống ý nghĩa, đáng tự hào, nếu thiếu một lí tưởng cao cả. Để thể hiện vai trò vô cùng quan trọng của lí tưởng trong cuộc sống, nhà văn vĩ đại Nga Lép Tôn-xtôi đã nói: “Lí tưởng là ngọn đèn chỉ đường. Không có lí tưởng thì không có phương hướng kiên định, mà không có phương hướng thì không có cuộc sống”.
II. Phần Chính
1. Ý nghĩa của lí tưởng và tại sao nó là ngọn đèn? Các quan niệm sai lầm về lí tưởng.
- “Lí tưởng được hiểu là tư duy và mục tiêu cao nhất, tốt nhất mà mọi người cần phải đạt được” (Từ điển tiếng Việt). Điều này cho thấy lí tưởng là mục tiêu, ước mơ, nó định hướng cho cuộc sống của con người, giúp họ có niềm tin, ý chí phi thường để vượt qua mọi khó khăn, gian khổ, mọi cám dỗ để theo đuổi những mục tiêu có ý nghĩa, cao cả. Lí tưởng làm cho cuộc sống của mỗi người thêm phong phú, sáng sủa, đầy sức sống như
những cỏ xanh được tắm trong ánh nắng mặt trời. Nguyễn Ái Quốc - Hồ Chí Minh, anh hùng dân tộc, người được tôn vinh trên thế giới, từ khi còn trẻ đã có ước mơ: “tự do cho dân tộc, hạnh phúc cho mọi người, mỗi người có cơm ăn, quần mặc, mỗi người có quyền được học hành” và anh luôn mang trong tim niềm khao khát đó, tìm kiếm một “Hình” mới cho đất nước, một chế độ mới để mang lại hạnh phúc cho dân tộc. Chính lí tưởng cao đẹp đó, niềm khao khát mãnh liệt đó, đã giúp anh đi khắp châu Mỹ, châu Âu, không bao giờ lạc đường, mất phương hướng và cho anh một ý chí phi thường “một viên gạch hồng chống lại cả mùa đông giá' ở thành Ba Lê chịu bão tuyết. Nhà thơ Tố Hữu, “lá cờ đầu của thơ ca cách mạng Việt Nam”, một lãnh tụ của Đảng đã nói: nếu không gặp được lí tưởng của Đảng, có lẽ ông cũng chỉ là một người vô tội và đời ông sẽ trở nên nhạt nhẽo như “cây sậy bên lề đường” “không dám mơ làm hoa thơm trái ngọt'; “sẽ lặng lẽ chết như con chim không biết hót. Một tiếng hót lãng mạn cho đời”. Lí tưởng cách mạng đã trở thành “ngọn đèn chỉ đường', lái bánh lái giúp con thuyền cuộc đời ông đi đúng địa chỉ, đúng hướng: '‘Thuyền bơi có lái qua giông tố; không lái thuyền trôi lạc bến bờ”.
Trong hành trình giành chính quyền, trong cuộc đấu tranh chống Pháp, chống Mỹ và ngày nay, trong sự nghiệp xây dựng đất nước mạnh mẽ, đã có vô số con người nhờ mang trong mình một lí tưởng, ước mơ đúng đắn, cao quý mà họ đã khiến cho tuổi trẻ của họ không trôi qua lãng phí mà đi tiếp mạnh mẽ đến tuổi trẻ rực rỡ và tươi sáng. Đó là những Lý Tự Trọng, Võ Thị Sáu, Bế Văn Đàn, Nguyễn Viết Xuân, Nguyễn Văn Trỗi, Vũ Thị Tị, Cù Thị Hậu, Đào Thị Hào, Nguyễn Tử Quảng, Nguyễn Thanh Huyền, Hoàng Anh Tuấn...
Những điều trên cho thấy lí tưởng quả thật quan trọng, như một “ngọn đèn chỉ đường” cho mỗi cuộc đời. Một điều cần phải nhấn mạnh là lí tưởng sống của con người phải liên quan chặt chẽ đến xã hội, lợi ích của nhân dân, đất nước, thì lí tưởng đó mới có ý nghĩa, mới cao quý và đúng đắn. Đừng nhầm lí tưởng với tham vọng cá nhân tầm thường, những ham muốn độc ác, tội lỗi. Chẳng hạn muốn nổi tiếng bằng mọi giá như những kẻ xâm lược, những kẻ hung ác trong lịch sử sẵn sàng đè nén số phận của người khác để thu thập “chiến tích” cho bản thân. Hoặc ngày nay có nhiều thanh niên thích làm giàu không chính đáng, thích trải nghiệm nên rơi vào những cuộc “đỏ đen” đánh bạc, trộm cắp, cướp giật, mải mê vui chơi đêm hôm trong các vũ trường, karaoke...
2. Tại sao cuộc sống thiếu lí tưởng không phải là cuộc sống
Cuộc sống thiếu lí tưởng, hoặc lí tưởng quá xa xôi, mất liên kết với thực tế, không hướng tới một mục tiêu ý nghĩa, sẽ làm cho con người mất đi nghị lực, trở thành lười biếng, vô dụng, hoài nghi, ích kỷ và đau khổ. Cuộc sống của họ sẽ trở nên buồn tẻ, chán ngắt, héo hắt đến tột cùng và vô nghĩa không lối thoát! Cũng như ông tỉ phú Bin Gate - người được đánh giá cao bởi ý chí phấn đấu, khao khát thực sự làm giàu - từng nói: “Nếu suốt đời chỉ mưu cầu sự bình yên, không bao giờ mạnh dạn theo đuổi những mục tiêu cao cả hơn, không dám vươn cao, thì cuộc đời này không còn ý nghĩa gì”.
3. Liên kết với bản thân
- Bạn đã đặt cho mình mục tiêu, ước mơ gì? Tại sao bạn chọn mục tiêu đó? Bạn sẽ thực hiện những hành động gì để biến ước mơ của mình thành hiện thực?
III. Tổng kết
Văn hào nước Xô viết Mác-xim Gor-ki khi suy nghĩ về con người đã không kiềm chế được cảm xúc, gọi lên rằng “Con người! Hai từ đó mới thực sự là nguồn cảm hứng và tự hào!”. Để con người luôn là hoa của hành tinh, niềm kiêu hãnh của mọi chúng ta, hãy đặt ra cho mình một lí tưởng cao cả và không ngừng chiến đấu vì lí tưởng đó, để chúng ta sống mãi trong trái tim của mọi người. Bởi vì như văn hào Lỗ Tấn đã nói: “Con người chỉ thực sự qua đời khi đã mất đi trong tim của người khác”.