Nhắc nhở phụ huynh: Tại sao trẻ đi học thường gặp vấn đề táo bón?

1. Hiểu rõ về hiện tượng táo bón ở trẻ em đi học

Tình trạng trẻ em đi học bị táo bón xảy ra khi trẻ đi đại tiện và tiểu tiện ít hơn bình thường với các đặc điểm sau:

• Phân khô, cứng, gây đau rát hoặc chảy máu hậu môn sau mỗi lần đi; 

• Khoảng cách giữa các lần đi đại tiện kéo dài; 

• Ít lần đi đại tiện (dưới 2 lần/tuần); 

• Phân khó đi, trẻ cảm thấy đau khi đi vệ sinh, mặt đỏ bừng và khóc lóc vì đau; 

• Bụng căng cứng, khó chịu vì chất cặn bã tích tụ trong đường tiêu hóa. 

2. Lý do tại sao trẻ đi học thường gặp vấn đề táo bón?

Để giải thích vì sao trẻ đi học hay gặp vấn đề táo bón, cần tập trung vào các nguyên nhân sau:

2.1. Nguyên nhân liên quan đến chức năng

• Trẻ thường kìm nén đi tiểu: có trẻ mới vào mẫu giáo thường rụt rè, nhút nhát nên thường kìm nén đi tiểu, đi đại tiện. Ngoài ra, trẻ có thể sợ bẩn, không quen với nhà vệ sinh ở trường hoặc chơi quá mức, dẫn đến thói quen kìm nén đi vệ sinh. Điều này dẫn đến tích tụ phân lâu ngày và gây ra táo bón.

• Chế độ ăn uống không cân đối: phụ huynh thường cho con ăn thức ăn rắn, đặc, ít uống nước hoặc sữa, ít chất xơ, gây ra sự mất cân bằng dinh dưỡng dễ gây ra táo bón. 

• Sử dụng sữa công thức không đúng cách hoặc không tuân theo hướng dẫn về cách sử dụng và liều lượng.

• Trẻ mắc bệnh nhưng sử dụng thuốc không theo hướng dẫn của bác sĩ cũng có thể làm tăng nguy cơ táo bón. Một số dấu hiệu của các bệnh liên quan đến táo bón ở trẻ là: còi xương, viêm đường hô hấp, thiếu máu, suy dinh dưỡng,...

• Trẻ ít vận động hoặc căng thẳng tinh thần: thói quen xấu này có thể làm giảm khả năng bài tiết cũng như loại bỏ độc tố ra khỏi cơ thể.

Có nhiều lý do khiến trẻ dễ gặp vấn đề táo bón

2.2. Nguyên nhân liên quan đến bệnh lý

Lý do trẻ đi học thường gặp vấn đề táo bón liên quan đến các bệnh lý như:

• Cường giáp.

• Phình đại tràng bẩm sinh.

• Bệnh về cột sống.

• Bệnh lý xung quanh hậu môn.

• Viêm đại tràng cấp và mạn tính.

• Rối loạn điện giải trong máu.

• Do cấu tạo của đại tràng có chiều dài dài hơn bình thường hoặc đường đi của đại tràng bị gấp khúc, bất thường giải phẫu,…

• Những bất thường ở đường ruột.

Mặc dù tỷ lệ trẻ bị táo bón do các nguyên nhân bệnh lý không cao nhưng lại có thể gây nguy hiểm. Vì thế, phụ huynh cần chăm sóc và quan tâm đặc biệt đến trẻ để tránh nguy cơ trẻ gặp các biến chứng nguy hiểm. Việc nhận biết được nguyên nhân gây ra tình trạng táo bón ở trẻ sẽ giúp cha mẹ xác định được phương án điều trị phù hợp.

3. Tác hại của táo bón ở trẻ đi học là gì? 

Mặc dù táo bón là vấn đề phổ biến ở trẻ đi học, nhưng không tự nhiên mà nó có thể tự khỏi mà không cần can thiệp. Nếu cha mẹ không chú ý và không điều trị kịp thời, trẻ có thể gặp các biến chứng sau:

• Nứt hậu môn: khi phân ứ đọng lâu trong trực tràng sẽ tạo thành khối cứng ở đó. Trẻ sẽ gặp khó khăn khi đi đại tiện. Rặn mạnh có thể làm tổn thương vùng hậu môn, gây đau rát và nứt nẻ.

• Trĩ: biến chứng này khá nghiêm trọng, đặc biệt xảy ra ở trẻ bị táo lâu ngày. Phân tích tụ quá lâu ở trực tràng gây cản trở tuần hoàn máu. Rặn mạnh có thể làm căng các tĩnh mạch ở hậu môn và tạo thành trĩ.

Táo bón kéo dài có thể gây ra trĩ cho trẻ

• Giãn đại tràng: táo bón ở trẻ em nếu không được điều trị kịp thời có thể dẫn đến tình trạng giãn đại tràng, làm giảm cảm giác của các dây thần kinh ở đại tràng, dần dần mất phản xạ đi vệ sinh. Điều này không chỉ làm nặng thêm tình trạng táo bón mà còn có thể gây ra những vấn đề sức khỏe khác cho trẻ.

Trẻ có thể trở nên chán ăn, cáu gắt, mệt mỏi, khó chịu khi bị táo bón

Nhìn chung, nguyên nhân vì sao trẻ đi học thường gặp vấn đề táo bón là do nhiều nguyên nhân khác nhau. Nếu tình trạng táo bón kéo dài và diễn biến nghiêm trọng, việc đưa trẻ đi kiểm tra tại bệnh viện hoặc cơ sở y tế là cần thiết để chấm dứt tình trạng này sớm cho trẻ.