Nhạc sĩ Minh Châu

Minh Châu (tên thật Trần Minh Châu), sinh ngày 15 tháng 8 năm 1960 tại Đà Nẵng, trưởng thành ở Sài Gòn, là một nhạc sĩ nổi bật của Việt Nam và là hội viên của Hội Nhạc sĩ Việt Nam. Ông sáng tác trong nhiều thể loại nhạc khác nhau và được công chúng biết đến nhiều nhất qua các ca khúc nhạc nhẹ nổi tiếng. Tuy nhiên, lĩnh vực âm nhạc dân tộc và các ca khúc dân ca Việt Nam là những lĩnh vực mà ông đặc biệt tâm huyết nghiên cứu và sáng tác. Đặc biệt, sau hơn 40 năm, ông đã phục hồi thể loại Trường ca và cho ra mắt những tác phẩm đáng chú ý, được giới chuyên môn đánh giá cao và góp phần làm phong phú thêm kho tàng âm nhạc dân tộc Việt Nam.

Tiểu sử

• Nhạc sĩ Minh Châu bắt đầu học chơi Classic Guitar từ năm 9 tuổi.
• Ở tuổi 16, ông bắt đầu chơi bass và hát trong các ban nhạc như Đồng Xanh, The Red Sun, và Nắng lên…
• Từ năm 1985 đến 1986, ông làm chủ nhiệm Phòng ca nhạc tại nhà văn hoá tỉnh An Giang, vừa dạy nhạc vừa biểu diễn.
• Từ năm 1987, ông tham gia biểu diễn tại các vũ trường ở Thành phố Hồ Chí Minh.
• Bắt đầu sáng tác từ năm 17 tuổi, hiện ông đã viết khoảng 400 ca khúc và 2 tác phẩm khí nhạc, trong đó hơn 100 ca khúc đã được phát hành rộng rãi.
• Từ năm 2000 đến 2004, ông giảng dạy Nhạc Lý và Xướng âm tại nhà văn hoá Thanh Niên và nhà hát Bến Thành.

Vinh danh

• Nhằm tri ân nhạc sĩ, Đài truyền hình Việt Nam đã tổ chức chương trình Con đường âm nhạc với chủ đề “Việt Nam gấm hoa” vào lúc 20 giờ ngày 07/8/2011 tại TP.HCM, được phát sóng trực tiếp trên VTV3 & VTV9.

Các trung tâm băng đĩa và chương trình biên tập mà ông đã phụ trách

• Hãng Phim Hội Nhà văn Việt Nam từ 1997 đến 1999
• Trung tâm Băng Nhạc Làng Văn, Viết Tân Studio từ 1998 đến 2003
• Công ty Bạn Yêu Nhạc MFC từ 2000 đến 2004
• Bến Thành Audio-Video từ 2004 đến 2006
• Viết Tân Studio từ 2006 đến nay
• Giám đốc Âm nhạc của chương trình Thần tượng âm nhạc: Vietnam Idol (mùa 1) 2007 - chương trình truyền hình thực tế đầu tiên tại Việt Nam
• Giám đốc Âm nhạc chương trình Giai điệu bí ẩn 2008 của Đài truyền hình Việt Nam
• Giám đốc Âm nhạc chương trình Song ca cùng thần tượng 2009 - 2011 của Đài truyền hình Việt Nam và Trưởng phòng biên tập karaoke Maseco Arirang toàn quốc
• Giám đốc Âm nhạc chương trình Cặp đôi hoàn hảo mùa đầu tiên 2011 của Đài truyền hình Việt Nam
• Giám đốc Âm nhạc cho các chương trình Thiếu nhi được Việt hóa như Chào bé yêu 2012, Năm ngón tay ngoan 2013-2014, Cô bé tinh nghịch 2014, Poly và các bạn 2015, Mẹ ơi, con muốn nói 2015 của Đài truyền hình TP.HCM
• Tham gia Hội đồng Nghệ thuật và làm Giám khảo cho nhiều chương trình truyền hình như Album Vàng (2009-2011) bình chọn Album phát hành tháng và năm của các ca sĩ
• Tham gia Hội đồng Chuyên môn chương trình Cặp Đôi Hoàn Hảo 2017, Sing My Song - Bài Hát Hay Nhất 2017, 2018 của Đài truyền hình Việt Nam với nhiều đánh giá sâu sắc về âm nhạc trên sóng truyền hình

Gần đây, ông thường xuyên được mời sáng tác nhạc cho các lễ hội văn hóa dân gian tại nhiều tỉnh thành trên cả nước.

Các album cá nhân và tác phẩm âm nhạc đã phát hành

• Nói yêu em (cùng nhạc sĩ Quốc Vượng) - 1998
• Giấc mơ hồng - 2001
• Trường ca Bức tranh non nước và các ca khúc dân ca ba miền (CD và VCD) - Tháng 3/2003
• Chồi xanh - Tháng 3/2003
• Lời hát kinh cầu - Tháng 1/2008
• Trường ca người Việt - Tháng 12/2009
• Đã biên soạn và phát hành tập sách 'Giai Điệu Bạn Bè' với 100 bài hát nhạc quốc tế lời Việt - Minh Châu chuyển dịch (Nhà Xuất bản Văn Nghệ - 1999).
• Tuyển tập 'Ca Khúc Minh Châu - 50 bài hát' (Nhà xuất bản Thanh Niên - Tháng 1/2008)
• Đài truyền hình Việt Nam phát sóng trực tiếp chương trình Con Đường Âm nhạc - Nhạc sĩ Minh Châu - Việt Nam Gấm Hoa - tháng 8/2011.
• Các tác phẩm tiêu biểu của nhạc sĩ Minh Châu bao gồm: Trường ca Bức Tranh Non Nước, Trường ca Người Việt, Trường ca Mekong, Trường ca biển cả, Trường ca Đà Nẵng, Mưa trên quê hương, Lời ru đất Bắc, Tiếng vọng miền Trung, Giọng hò phương Nam, Việt Nam gấm hoa, Chàng trai nước Việt, Cô gái Việt, Duyên Việt, Trẻ thơ Việt, Hồn Việt, Mẹ ơi, Duyên dáng áo hoa, Mối tình quê, Chiều quê, Trăng mơ, Tơ duyên, Nhớ ai buông tiếng thở dài, Dáng Việt, Ánh mặt trời, Ánh sáng của đời tôi, Vũ điệu thần tiên, Bước phiêu bồng, Khúc tâm ca, Ánh mắt của cha, Kiếp lữ hành, Một ngày bình yên, Cho nhau một nụ cười, Hãy sống trong âm nhạc, Chồi xanh, Giấc mơ hồng, Yêu dấu đã về, Nàng xuân, Trái tim an bình, Vui với thiên nhiên, Hát cho cuộc đời, Chút tình thơ ngây, Gió bay trên đồi, Chiều rơi, Chiều xưa, Chiều mơ, Một đời mây gió, Tình đã tan, Cõi đời, Kiếp người, Hãy quên sầu đi, Cõi mơ mộng, Lời hát kinh cầu, Lạc giữa hồng hoang, Mẹ của con, Mùa xuân, Hát cho tuổi trẻ, Chờ mong, Chốn thần tiên, Dấu chân lãng tử, Đời có em, Gió đêm, Giọt mưa, Gọi lời yêu thương, Mộng phiêu du, Mưa xuống đời, Nghe mưa nhớ người, Như mây phù du, Những kẻ không nhà, Thiên đường trong lòng ta, Tình cha, Vẫn chờ em, Em gái tôi, Giấc mộng bướm hoa, Vũ điệu mùa xuân, Tiếng xuân, Cười dưới ánh mặt trời, Bước vào ngày mai, Con đường xanh nắng, Nhớ quê, Dòng sông xưa, Ước muốn, Mẹ là vầng trăng, Nụ cười cho nhân gian, Đêm của kiếp người, Đêm hoang, Đồng bằng đất mẹ, Hạt mưa rơi bao lâu, Tan vỡ, Tiếng than trong chiều, Nỗi đau trên hè phố, Vũ điệu mưa rơi, Vườn đêm...

Giải thưởng

• Giải Làn Sóng Xanh - Nhạc Sĩ Yêu Thích Nhất trong các năm: 2000, 2001, 2002, 2003 với nhiều bài hát trong Top Ten.
• Báo Mực Tím trao Giải Nhạc sĩ Ấn Tượng Nhất năm 2001 cho ca khúc 'Ánh sáng của đời tôi'.
• Đài truyền hình TPHCM trao Giải Cuộc thi sáng tác ca khúc 'Giai điệu trái tim' năm 2001 cho ca khúc 'Hãy sống trong âm nhạc'.
• Bài hát 'Dấu chân lãng tử' đoạt Giải nhì tại Cuộc thi Ca khúc Pop – Rock Quốc tế, tổ chức tại Mông Cổ năm 2001.
• Giải nhì (không có giải nhất) tại cuộc thi sáng tác do Bộ Văn hóa Thông tin, Hội Nhạc sĩ Việt Nam và Đài truyền hình Việt Nam tổ chức năm 2006 cho bài hát 'Bước vào ngày mai'.
• Năm 2011, Tổ chức Kỷ Lục Việt Nam xác nhận và trao kỷ lục Nhạc sĩ viết nhiều Trường ca nhất.

Trong nhiều năm qua, ông đã cống hiến cho âm nhạc qua các vai trò sáng tác, biên tập, giảng dạy với một tâm huyết không ngừng nghỉ. Ông luôn duy trì niềm đam mê sáng tạo và cho ra đời những tác phẩm chứa đựng tình cảm nhân ái, yêu thiên nhiên và quê hương, đồng thời truyền tải những triết lý sâu sắc về cuộc sống.

Ông thường xuyên viết các bài báo phân tích sâu về âm nhạc, đặc biệt là về việc bảo tồn và phát triển âm nhạc dân gian, âm nhạc cổ truyền trong các sáng tác hiện đại. Quan điểm của ông là các bài hát âm hưởng dân ca phải duy trì cấu trúc thang âm, điệu thức, quãng, bậc của từng vùng miền, trong khi giai điệu cần có những kỹ thuật như chuyển hệ, chuyển điệu thức để làm phong phú và lôi cuốn hơn. Khi phần nhạc đệm được dàn dựng phong phú, kể cả việc ứng dụng các phong cách âm nhạc thế giới, nó sẽ nâng cao giá trị của giai điệu thuần Việt. Đây là nguyên tắc mà ông luôn áp dụng trong các tác phẩm Trường ca và ca khúc dân ca của mình. Ông cũng thường viết về các giải thưởng âm nhạc và các xu hướng âm nhạc nổi bật, với những góc nhìn và nhận xét sâu sắc, mang đến hiểu biết bổ ích cho độc giả.

Minh Châu chơi nhiều loại nhạc cụ, từ nhạc cụ cổ điển, bass trong ban nhạc rock, đến các nhạc cụ dân tộc như bầu, sáo, tranh, nguyệt, đáy, nên âm nhạc của ông rất đa dạng về thể loại và đề tài. Một sự kiện đáng chú ý là vào tháng 3/2003, ông phát hành cùng lúc hai album: Album Trường ca Bức tranh non nước và các ca khúc âm hưởng dân ca ba miền, và Album Chồi Xanh. Trong khi Album Trường ca Bức Tranh Non Nước thể hiện âm nhạc thuần Việt, Album Chồi Xanh mang thông điệp toàn cầu với âm nhạc đương đại. Lời tựa của album này thể hiện ước mơ của ông về âm nhạc như những thông điệp ngợi ca tình người, tình yêu quê hương, phản đối chiến tranh và bạo lực. Các bài hát trong album, như 'Giấc Mơ Hồng' và 'Chồi Xanh', phản ánh sự quan tâm của ông đối với nỗi đau và hiểm họa của con người. Album Lời Hát Kinh Cầu phát hành vào tháng 1/2008 tiếp tục tập hợp các bài hát trăn trở về thân phận con người, tạo nên một tập hợp các tác phẩm nhân bản và độc đáo.

Với sự hiểu biết sâu rộng về âm nhạc và sự đa dạng trong nội dung, ông đã tạo ra một khối lượng sáng tác phong phú, khiến ông được giới chuyên môn đánh giá cao và thường xuyên được mời biên tập cho các chương trình lớn tầm quốc gia.

Sau nhiều năm gắn bó với nhạc Việt Nam, ông đã được các báo và phương tiện truyền thông mời tọa đàm và phỏng vấn về nhiều vấn đề và sự kiện âm nhạc. Ông luôn thể hiện cái tâm và cái nhìn bao dung với sự phát triển của nhạc Việt, cung cấp những nhận xét sâu sắc và xây dựng cho nền âm nhạc nước nhà.

Các liên kết bên ngoài

• Nhạc sĩ Minh Châu: Kể chuyện cây dài vụ trên Báo Tuổi Trẻ
• Khám phá nội tâm nhạc sĩ Minh Châu trên Báo Người Lao động
• Nhạc sĩ Minh Châu tiếp tục đam mê với những bản Trường ca trên Báo Dân Trí
• Con đường âm nhạc của Nhạc sĩ Minh Châu Đài truyền hình Việt Nam
• Nhạc sĩ Minh Châu – Nghệ nhân đẽo ngọc trên Báo An Ninh Thế giới
• Ca sĩ Ánh Tuyết và Minh Châu trên Báo VietNamNet
• Phỏng vấn Nhạc sĩ Minh Châu trên Đài Tiếng Nói Việt Nam
• Kỷ lục Nhạc sĩ sáng tác nhiều Trường ca Đài Truyền hình VTC
• Kỷ lục của Nhạc sĩ Minh Châu Đài Truyền hình TPHCM
• Kỷ lục của Nhạc sĩ Minh Châu Lưu trữ ngày 12/10/2016 tại Wayback Machine trên Báo Đất Việt
• Nhạc sĩ Minh Châu – Kỷ lục gia từ Tổ chức Kỷ Lục Việt Nam
• Trang của Nhạc sĩ Minh Châu trên trang web Hội Nhạc Sĩ Việt Nam
• Trường ca Đà Nẵng của Nhạc sĩ Minh Châu trên Báo Thanh Niên
• Trường ca Đà Nẵng trên Báo Thanh Niên
• Nhạc sĩ Minh Châu - Giải Cống Hiến 2010 trên Báo Thể thao & Văn Hóa
• Nhạc sĩ Minh Châu nhận xét - Giải Cống Hiến 2013 Lưu trữ ngày 24/05/2018 trên Báo Thể thao & Văn Hóa
• Tọa đàm về Bolero trên Báo Thể thao & Văn Hóa
• Nhạc sĩ Minh Châu trao giải Cống Hiến 2017 trên Báo Thể thao & Văn Hóa
• Nhạc sĩ Minh Châu - Bình luận Giải Âm nhạc Cống Hiến 2018 trên Báo Thể thao & Văn Hóa
• Nhạc sĩ Minh Châu - Bình luận Giải Âm nhạc Cống Hiến 2019 trên Báo Thể thao & Văn Hóa
• Nhạc sĩ Minh Châu bình luận Bài hát của Năm - Giải Âm Nhạc Cống Hiến 2020 trên Báo Thể thao & Văn Hóa ngày 19/02/2020
• Kênh Youtube của Nhạc sĩ Minh Châu