Nhạc sĩ Ngọc Châu

Ngọc Châu, tên đầy đủ là Phạm Ngọc Châu (16/09/1967 – 17/03/2022), là một nhạc sĩ và nhà sản xuất âm nhạc nổi tiếng của Việt Nam. Ông là con của Nghệ sĩ ưu tú Phạm Ngọc Hướng và Nghệ sĩ ưu tú Vũ Dậu, đồng thời là anh trai của ca sĩ Khánh Linh.

Ngọc Châu tốt nghiệp Khoa Sáng tác tại Học viện Âm nhạc Quốc gia Việt Nam. Ông từng là tay keyboard và ca sĩ chính của ban nhạc Hoa Sữa, trước khi sáng tác nhiều bài hát nhạc nhẹ được yêu thích như 'Thì thầm mùa xuân', 'Ngây thơ', 'Chiều xuân', 'Mặt trời dịu êm', 'Tạm biệt', 'Nếu điều đó xảy ra', 'Mùa thu vàng', 'Điều không thể mất'. Ông cũng thành công trong lĩnh vực nhạc phim với các giai điệu nổi tiếng như 'Cô Tấm ngày nay' (phim Chuyện nhà mộc), 'Quà tặng trái tim' (phim Tết này ai đến xông nhà), 'Ban mai xanh' (bộ phim cùng tên). Thỉnh thoảng, Ngọc Châu còn tự hát và thu âm những sáng tác của mình.

Ngọc Châu đã hòa âm phối khí cho nhiều dự án và album của các nghệ sĩ nổi tiếng như Trần Thu Hà, Mỹ Linh, Quốc Trung, Thanh Lam. Cuối thập niên 1990, ông thành lập phòng thu riêng Ngọc Châu Studios tại Hà Nội. Sau thời gian cộng tác với Bằng Kiều trong ban nhạc Chìa Khóa Vàng, Ngọc Châu đã quản lý và sản xuất âm nhạc cho ban nhạc Quả Dưa Hấu. Album đầu tay mà ông hoàn toàn phụ trách hòa âm phối khí là album đầu tay của ca sĩ Khánh Linh, Họa mi hót trong mưa (2005). Cuối thập niên 2000, Ngọc Châu đảm nhận vai trò giám đốc âm nhạc của chương trình truyền hình Trò chơi âm nhạc.

Tiểu sử

Phạm Ngọc Châu, sinh năm 1967 tại làng Ngọc Lâu, xã Quang Trung, huyện Phú Xuyên, tỉnh Hà Tây, là con trai của nghệ sĩ đàn bầu Phạm Ngọc Hướng (1936–2020). Cha của anh đã công tác tại Nhà hát ca múa nhạc Việt Nam và được vinh danh Nghệ sĩ ưu tú vào năm 2019. Phạm Ngọc Hướng cũng là thầy dạy xướng âm của ca sĩ Vũ Dậu tại cùng Nhà hát này.

Vũ Dậu, tên thật là Nguyễn Ngọc Dậu, sinh năm 1945, lớn lên trong một gia đình buôn bán ngũ cốc tại Hà Nội. Từ nhỏ, bà đã được cha đưa đi xem các môn nghệ thuật truyền thống như tuồng, chèo, cải lương, dân ca, và kịch nói tại các rạp cổ. Bà đã thành công với nhiều ca khúc nổi tiếng như 'Cô gái mở đường', 'Cô gái Sài Gòn đi tải đạn', 'Trường Sơn Đông, Trường Sơn Tây', 'Những ánh sao đêm', 'Đêm nay anh ở đâu',...

Phạm Ngọc Hướng và Vũ Dậu kết hôn vào năm 1965. Sau khi sinh Ngọc Châu, họ còn có thêm một con gái nữa, ca sĩ Khánh Linh, sinh năm 1983.

Sự nghiệp

Theo định hướng của cha, Ngọc Châu ban đầu theo học Khoa Lý luận – Sáng tác – Chỉ huy tại Nhạc viện Hà Nội. Tuy nhiên, khi 16 tuổi, anh xin chuyển sang Khoa Sáng tác và tốt nghiệp vào năm 1993. Trong thời gian học, anh là thành viên của ban nhạc Hoa Sữa, nổi bật với các tài năng như Đức Trịnh, Phạm Ngọc Khôi, Vũ Quang Trung, Lương Minh, Ngọc Hưng, Minh Đạo. Ban nhạc Hoa Sữa rất nổi tiếng ở Hà Nội từ cuối những năm 1980 và tham gia nhiều sự kiện lớn. Tại Liên hoan các ban nhạc nhẹ ở Đà Nẵng năm 1993, Hoa Sữa đã trình bày thành công ca khúc 'Thì thầm mùa xuân' qua giọng ca của Mỹ Linh. Ca khúc này cũng giúp Ngọc Châu lọt vào top 10 nghệ sĩ được bình chọn của Làn sóng Xanh năm 1998.

Sau khi ban nhạc Hoa Sữa tan rã vào năm 1996, Ngọc Châu gia nhập ban nhạc Chìa Khóa Vàng cùng ca sĩ Bằng Kiều. Năm 1998, anh cùng Bằng Kiều thành lập ban nhạc Quả Dưa Hấu với sự góp mặt của Tuấn Hưng, Tường Văn và Anh Tú. Khi Tuấn Hưng và Bằng Kiều rời nhóm để theo đuổi sự nghiệp cá nhân, Ngọc Châu đã đưa Hồ Hoài Anh và Minh Quân vào thay thế, nhưng họ cũng nhanh chóng rời nhóm. Ban nhạc Quả Dưa Hấu có nhiều thành công trước khi tan rã vào năm 2000.

Ngọc Châu cũng thử nghiệm với các tác phẩm không lời như tiểu phẩm Lời ru quê hương cho saxophone và piano, cùng với thơ giao hưởng Tháng 8 mùa Thu. Anh còn đảm nhiệm vị trí giám đốc âm nhạc tại Nhà hát Nhạc nhẹ Trung ương (hiện nay là Nhà hát Nghệ thuật đương đại Việt Nam) từ năm 1996 đến 1998.

Kể từ năm 2004, Ngọc Châu tập trung vào việc tổ chức các gameshow truyền hình, nổi bật nhất là vai trò Giám đốc âm nhạc của Trò chơi âm nhạc. Năm 2014, anh làm đạo diễn âm nhạc cho chương trình Chinh phục đỉnh cao. Sản phẩm âm nhạc cuối cùng của anh là album Mùa yêu (2016) mà anh sản xuất cùng em gái Khánh Linh.

Đánh giá

Ngọc Châu được khán giả và các nghệ sĩ đánh giá cao với sự 'hiền lành và dễ mến' cả trong âm nhạc lẫn cuộc sống. Trong công việc, anh tự nhận là 'người khó tính khi đưa tác phẩm ra công chúng. Sau khi hoàn tất một ca khúc, tôi thường tự mình hoàn chỉnh cả phần phối khí', đến mức nhiều ca khúc anh 'xếp xó' và 'chỉ dành riêng cho mình'.

Ca sĩ Hồng Nhung, nổi tiếng với ca khúc 'Chiều xuân' của Ngọc Châu, chia sẻ rằng '[sáng tác của Ngọc Châu] là những bản nhạc không hề có chút buồn bã, chỉ có những giai điệu vui tươi, đẹp đẽ, nhẹ nhàng và rực rỡ như mùa xuân, như thiên nhiên... Những ca khúc của anh chính là biểu tượng của tuổi trẻ tươi đẹp và lãng mạn qua nhiều thế hệ.' Ca sĩ Thái Thùy Linh bày tỏ lòng tri ân trên Facebook cá nhân rằng các sáng tác của Ngọc Châu là 'những giai điệu tuyệt vời, trong sáng mà cách đây 20 năm, hầu như không có người trẻ nào không biết đến'. Thanh Lam cũng nhớ lại những kỷ niệm đẹp với nhạc sĩ là 'Ông bạn hàng xóm thường xuyên hát cùng nhau, một anh bạn có phần bốc đồng, vui buồn rất bất ngờ.

Nhạc sĩ Đức Trí bày tỏ sự trân trọng về thời gian hợp tác với Ngọc Châu rằng 'Tôi cảm thấy âm nhạc của anh giống như con người anh, chỉ nói về cái đẹp, không có sự phá phách, không chán chường, không khổ đau, không trách móc.'

Nhạc sĩ Đức Trịnh, Chủ tịch Hội nhạc sĩ Việt Nam, nhớ về Ngọc Châu với việc 'nghiên cứu và ứng dụng máy tính, thiết bị hỗ trợ để sáng tác nhạc' và đảm nhiệm vai trò hậu cần, quản lý tài chính cho ban nhạc Hoa Sữa nhờ vào đức tính 'cẩn thận, tỉ mỉ'. Ban nhạc Quả Dưa Hấu mô tả anh qua câu hát trong bài 'Hoa cỏ mùa xuân' (sáng tác Bảo Chấn): 'Người vừa hiền khô dễ thương'.

Nhạc sĩ Đỗ Hồng Quân, cựu Chủ tịch Hội nhạc sĩ Việt Nam, cho biết học trò của ông đã 'tạo dựng cho mình một phong cách trẻ trung mới mẻ nhưng vẫn giữ được cội nguồn' và là thế hệ nhạc sĩ nhạc trẻ thành công của Việt Nam khi là những 'nhạc công tài năng' và 'được đào tạo chính quy tại Nhạc viện Hà Nội'.

Đã qua đời

Ngọc Châu đã qua đời vào ngày 17 tháng 3 năm 2022 tại Bệnh viện Trung ương Quân đội 108 vì suy tim giai đoạn cuối. Lễ viếng nhạc sĩ diễn ra vào ngày 19 tháng 3 tại Nhà tang lễ số 5 Trần Thánh Tông, Hà Nội; và anh được an táng tại quê nhà Ngọc Lâu, Phú Xuyên, Hà Nội.

Sáng tác nổi bật

Các liên kết bên ngoài