Buzz
Kỹ năng vận động tinh yêu cầu sự kiểm soát và độ chính xác cao từ các cơ nhỏ trong bàn tay. Trong khi đó, kỹ năng vận động thô tập trung vào việc sử dụng các cơ lớn để tăng sức mạnh cơ thể và duy trì thăng bằng, phối hợp các chuyển động lớn như đi bộ, chạy...
Đối với trẻ nhỏ và sơ sinh, kỹ năng vận động giúp họ thực hiện các hành động từ việc tự xúc ăn đến việc di chuyển. Thông thường, trẻ phát triển kỹ năng vận động ở mỗi độ tuổi cụ thể, nhưng không phải lúc nào cũng đạt được các mốc phát triển vào cùng một thời điểm. Để đảm bảo sự phát triển toàn diện của kỹ năng vận động, mẹ có thể tham khảo những chia sẻ sau đây từ Mytour.
Kỹ năng vận động tinh
Kỹ năng vận động tinh liên quan đến khả năng điều khiển bàn tay một cách khéo léo. Đòi hỏi sự phối hợp giữa tay và mắt để thực hiện các hoạt động chính xác.
Các biểu hiện của kỹ năng vận động tinh bao gồm khả năng cầm nắm và sử dụng đồ vật. Trẻ có thể dùng cả hai tay để nắm và sử dụng đồ chơi hoặc đồ dùng lớn, hoặc chỉ dùng ngón cái và ngón trỏ để nhặt đồ nhỏ.
Kỹ năng vận động tinh bao gồm khả năng cầm nắm và sử dụng đồ vật
Dưới đây là một số giai đoạn trong sự phát triển kỹ năng vận động tinh ở trẻ mà mẹ cần biết:
Trẻ từ sơ sinh đến 3 tháng tuổi
Kỹ năng vận động tinh ở trẻ 3 tháng tuổi thường rất đơn giản như:
- Trẻ vung cánh tay lên hoặc chạm vào các đồ vật xung quanh
- Bàn tay của trẻ thường cử động liên tục và đưa lên miệng
Trẻ từ 3 đến 6 tháng
- Trẻ bắt đầu chuyển đồ vật đang cầm từ tay này sang tay khác
- Hai tay bé có thể nắm lấy nhau
- Trẻ sử dụng cả hai tay để lấy đồ chơi dành cho trẻ sơ sinh
Trẻ từ 6 đến 9 tháng
- Bắt đầu nắm và giữ các đồ vật như thìa, chai hoặc thú nhồi bông
- Nắn bóp những thứ mà bé cầm trong tay
- Bé di chuyển các đồ vật bằng cách cầm và kéo về phía người lớn
Trẻ từ 6 - 9 tháng phát triển kỹ năng cầm nắm, di chuyển đồ vật
Trẻ từ 9 đến 12 tháng
Ở độ tuổi này, em bé bắt đầu thể hiện một số kỹ năng vận động tinh như sau:
- Bé thể hiện sự ưu tiên khi chọn đồ vật bằng cách chọn một vật thay thế cho những vật khác còn lại.
- Bé có thể đặt các vật nhỏ vào cốc hoặc hộp đựng
- Lật mở sách với nhiều trang cùng một lúc
- Phát triển khả năng cầm nắm (sử dụng ngón trỏ và ngón cái để nắm các đồ vật)
- Sử dụng tay để đưa thức ăn vào miệng
Trẻ từ 12 đến 18 tháng
- Bé có thể lắp ghép tường bằng lego
- Dùng thìa hoặc xẻng nhỏ để xúc đồ vật
- Vỗ tay
- Vẽ trên giấy với những nét nguệch ngoạc
- Vẫy tay chào tạm biệt
Trẻ từ 18 tháng đến 2 năm
Khác với trẻ ở độ tuổi 12 đến 18 tháng, bé ở độ tuổi 18 tháng đến 2 năm thường có kỹ năng vận động tinh phức tạp hơn, cụ thể:
- Bé bắt đầu cầm bút màu bằng ngón tay cái và ngón cái
- Lắp ghép đồ chơi lego cao hơn và phức tạp hơn
- Mở các gói hoặc nắp hộp đơn giản
- Lật từng trang trong các cuốn sách
- Xếp các vòng đồ chơi
Trẻ lên 2 tuổi
- Bắt đầu thích thú hơn với trò chơi lắp ghép đồ chơi lego hình tháp cao
- Xoay tay nắm cửa
- Bé biết tự rửa tay
- Kéo các loại khoá kéo trên quần áo
- Nặn bột hoặc chơi với đất nặn
Trẻ lên 3 tuổi có kỹ năng lắp ghép và nặn bột
Trẻ ở tuổi 3
- Bé có thể gấp đôi tờ giấy
- Vẽ một vòng tròn hoàn chỉnh sau khi được hướng dẫn
- Tự buộc và mở các nút thắt lớn
Trẻ ở tuổi 4
- Trẻ có thể mặc và cởi quần áo mà không cần trợ giúp
- Chạm đầu mỗi ngón tay vào ngón cái
- Sử dụng thìa đúng cách
Trẻ ở tuổi 5
Kỹ năng vận động tinh của trẻ 5 tuổi thường thể hiện như sau:
- Trẻ biết vẽ hình tam giác
- Cầm bút chì một cách chính xác
- Buộc dây giày
Trẻ khi lên 6 tuổi
- Xếp lego có kích thước nhỏ
- Xếp các mảnh ghép của một bức tranh
- Dùng dao để cắt thực phẩm mềm
Mẹ có thể khuyến khích bé phát triển các kỹ năng vận động tinh bằng cách cho bé tham gia nhiều hoạt động khác nhau. Đối với trẻ mới biết đi, mẹ nên khuyến khích trẻ xếp lego, phân biệt và nhặt đồ vật theo hướng dẫn. Trẻ mẫu giáo nên tham gia các trò chơi sáng tạo như nặn bột, đất nặn hoặc chơi đồ chơi có nước.
Kỹ năng vận động thô
Khác với kỹ năng vận động tinh, kỹ năng vận động thô là những hoạt động đòi hỏi nhiều năng lượng hơn và liên quan đến các chuyển động lớn như đi bộ, đá, nhảy và leo cầu thang. Sự phối hợp giữa tay và mắt cũng có thể là một phần của kỹ năng vận động thô, ví dụ như ném hoặc bắt bóng.
Kỹ năng vận động thô đòi hỏi sự phối hợp giữa các cơ lớn
Trẻ từ 3 đến 6 tháng tuổi
- Khi nằm sấp, bé vận động tay và chân
- Lăn và nghiêng người sang hai bên trái hoặc phải
- Cố gắng ngẩng đầu khi ngồi
Trẻ từ 6 tháng đến 12 tháng
- Bé có thể ngồi thẳng mà không cần sự hỗ trợ
- Cố gắng đứng dậy từ tư thế ngồi
Trẻ đã 1 tuổi
- Tự leo lên ghế hoặc bàn thấp
- Leo cầu thang với sự giúp đỡ của người lớn
- Kéo hoặc đẩy đồ chơi có bánh xe
- Vịn tường khi bước đi
Trẻ đã 2 tuổi
- Bé nhảy và đặt chân xuống đồng thời bằng 2 chân
- Chạy chậm trên mặt đất cứng
- Leo cầu thang mà không cần sự hỗ trợ từ lan can
Trẻ đã 2 tuổi với khả năng chạy nhảy
Trẻ đã 3 tuổi
- Bé có khả năng đạp xe ba bánh
- Chạy mà không vấp ngã
- Ném bóng cho người lớn ở gần
Trẻ đã 4 tuổi
- Bé bắt bóng bằng tay và cơ thể
- Chạy vững và có thể điều chỉnh tốc độ
- Leo cầu thang bằng hai chân
Trẻ đã 5 tuổi
- Bé bắt bóng bằng hai tay
- Nhảy lò cò bằng một chân
- Đi lên xuống cầu thang khi cầm đồ
Trẻ đã 6 tuổi
- Bé có thể tham gia trò chơi đá bóng
- Vượt qua vật cản cao 20 cm
- Tập đi xe đạp với bánh phụ
- Ném đồ vật vào đích một cách chính xác
Kỹ năng vận động thô nên được khuyến khích phát triển từ khi còn nhỏ
Mẹ có thể khuyến khích bé phát triển kỹ năng vận động thô bằng cách cho bé nằm sấp. Sau đó, hướng dẫn bé với việc lấy đồ chơi và bò về phía trước. Để khích lệ bé đi, mẹ có thể giúp bé đứng lên và di chuyển từng bước. Đối với trẻ mới biết đi và trẻ mẫu giáo, mẹ có thể tăng cường các hoạt động như xếp lego, nhảy theo nhạc thiếu nhi,…
Khi trẻ có tiến triển chậm về kỹ năng vận động tinh và vận động thô
Những trẻ gặp khó khăn trong phát triển hoặc có các vấn đề về thần kinh có thể gặp khó khăn trong việc thực hiện các kỹ năng vận động tinh. Điều này có thể khó chẩn đoán khi trẻ dưới 3 tuổi, nhưng trở nên dễ dàng hơn khi trẻ gặp khó khăn trong các hoạt động như học chữ cái hoặc xếp hình tại trường mẫu giáo.
Một số trẻ có thể gặp vấn đề trong học tập, đặc biệt là trong đọc và viết. Trong khi đó, một số khác có thể gặp phải rối loạn phối hợp phát triển (DCD) - làm ảnh hưởng đến khả năng phối hợp thể chất hoặc khó khăn trong hô hấp. Những trẻ gặp khó khăn trong kỹ năng vận động tinh có thể cần sự hỗ trợ từ công nghệ hoặc liệu pháp được chỉ định bởi bác sĩ.
Về kỹ năng vận động thô, việc nhận biết trở nên dễ dàng hơn thông qua các mốc phát triển của bé. Trẻ có khuyết tật, vấn đề thần kinh hoặc phát triển chậm thường bỏ lỡ những mốc quan trọng trong việc phát triển vận động. Việc đưa bé đi kiểm tra và nhận sự hỗ trợ sớm từ bác sĩ là cần thiết để cải thiện và phát triển kỹ năng của bé.
Kết luận
Tổng quan, mỗi đứa trẻ phát triển theo cách riêng biệt. Có trẻ có thể chậm hơn một chút trong việc phát triển kỹ năng so với những người cùng tuổi. Nếu mẹ có bất kỳ lo lắng nào, hãy liên hệ ngay với bác sĩ để được tư vấn và hỗ trợ kịp thời. Mytour hy vọng rằng mọi người mẹ đều có thêm hiểu biết để hỗ trợ và phát triển kỹ năng của con mình một cách tốt nhất.
Thu Phương tổng hợp từ verywellfamily
Nguồn tham khảo:
