Buzz
1. Tiêu chảy nhiễm khuẩn ở trẻ là gì và nguyên nhân gây ra
1.1. Khái niệm về tiêu chảy nhiễm khuẩn ở trẻ
Tiêu chảy nhiễm khuẩn ở trẻ là thuật ngữ mô tả tình trạng trẻ bị tiêu chảy do vi khuẩn, vi rút hoặc nấm gây ra, khiến cho quá trình tiêu hóa bị ảnh hưởng và gây ra tình trạng tiêu chảy với nhiều lượng nước.
1.2. Lý do gây tiêu chảy nhiễm khuẩn ở trẻ là gì?
Thường thì, các trường hợp trẻ bị tiêu chảy nhiễm khuẩn có nguyên nhân từ:
- Nguyên nhân từ phía trẻ
Hệ miễn dịch của trẻ chưa phát triển hoàn chỉnh và kháng thể mà trẻ được truyền từ mẹ dần suy giảm theo sự phát triển của bé. Ngoài ra, bị nhiễm một số bệnh truyền nhiễm như thủy đậu, quai bị, sởi,... hoặc suy dinh dưỡng cũng làm hệ miễn dịch yếu đi và tăng nguy cơ mắc bệnh tiêu chảy.
Trẻ mắc tiêu chảy nhiễm khuẩn thường gặp cảm giác đau bụng và mệt mỏi thường xuyên
Điều quan trọng không thể bỏ qua là trẻ hiện nay có xu hướng khám phá môi trường xung quanh nhiều hơn, điều này làm tăng nguy cơ tiếp xúc với vi khuẩn gây tiêu chảy ở trẻ.
- Nguyên nhân từ môi trường sống
+ Trẻ bị nhiễm khuẩn từ nước uống, đồ chơi, thức ăn, dụng cụ chế biến thực phẩm hoặc tay người chế biến thực phẩm bị nhiễm bệnh.
+ Việc xử lý chất thải nhiễm bệnh ở người lớn không được thực hiện đúng cách cũng gây ra nguy cơ cho trẻ.
+ Gần những nơi mà trẻ em sinh sống có sự lây lan của bệnh hoặc có trẻ em ở nơi có sự lây lan của bệnh.
Nói chung, các trường hợp bị tiêu chảy do nhiễm khuẩn ở trẻ em thường xuyên được gây ra bởi các vi khuẩn như E.Coli, tả, vi khuẩn lỵ, Rotavirus,... xâm nhập vào đường tiêu hóa và tiết ra độc tố gây ra sự rối loạn trong quá trình điện giải và hấp thụ nước tại ruột non, dẫn đến việc mất nước ở đại tràng mà không thể hấp thụ lại được.
2. Nhận biết các dấu hiệu cho thấy trẻ em bị tiêu chảy do nhiễm khuẩn
Như đã đề cập ở trên, nguyên nhân gây ra tiêu chảy do nhiễm khuẩn ở trẻ em có rất nhiều. Điều này cũng là lý do khiến cho triệu chứng lâm sàng ở từng trường hợp cụ thể của trẻ em khác nhau. Dựa trên nguyên nhân gây bệnh, có thể phát hiện trẻ em bị tiêu chảy do nhiễm khuẩn trong từng trường hợp cụ thể như sau:
- Tiêu chảy do tả: trẻ em thường đi ngoài nhiều, có thể đi ngoài với nước trong như nước cơm trộn, kèm theo nôn mửa nhưng không sốt, không đau bụng và không mót rặn.
- Tiêu chảy do vi khuẩn lỵ: trẻ em đi ngoài phân kèm theo máu và chất nhầy, tần suất đi ngoài trong ngày tăng cao, cùng với sốt cao, đau bụng đều đặn, và cảm giác mót rặn,...
- Tiêu chảy do độc tố từ vi khuẩn tụ cầu: trẻ em cảm thấy buồn nôn và nôn, đi ngoài có nhiều nước nhưng không có sốt.
- Tiêu chảy do vi khuẩn E.coli: trẻ em đi ngoài có phân lỏng nhưng không kèm theo máu và chất nhầy, bệnh có khả năng tự khỏi.
3. Tính chất nguy hiểm và cách xử trí tiêu chảy nhiễm khuẩn ở trẻ
3.1. Tính chất nguy hiểm
Đối với trẻ nhỏ, việc bị tiêu chảy nhiễm khuẩn là một vấn đề rất nguy hiểm, có thể gây ra các tình huống khẩn cấp đe doạ tính mạng của trẻ. Việc không chữa trị kịp thời có thể gây ra các biến chứng nguy hiểm.
Trẻ em có biểu hiện của tiêu chảy nhiễm khuẩn cần phải được đưa đến thăm bác sĩ sớm để ngăn chặn tình trạng trở nên nghiêm trọng hơn.
- Dẫn đến tình trạng rối loạn tiêu hóa kéo dài.
- Tiêu chảy kéo dài có thể dẫn đến tình trạng suy dinh dưỡng nặng nề.
- Nếu bị chảy máu ở ruột, có thể gây ra tổn thương cho chức năng của thận.
- Có nguy cơ mắc bệnh nhiễm trùng huyết.
- Gặp phải tình trạng viêm tai giữa.
- Có thể gây ra tổn thương cho não bộ.
3.2. Phương pháp xử lý
Để tránh trẻ bị các biến chứng nguy hiểm như đã nói ở trên, khi phát hiện trẻ có biểu hiện của tiêu chảy nhiễm khuẩn, cha mẹ cần đưa trẻ đến gặp bác sĩ chuyên khoa để được kiểm tra và chẩn đoán đúng bệnh. Sau khi đã rõ tình trạng của trẻ, bác sĩ sẽ đưa ra phương án điều trị phù hợp nhất cho trẻ.
Trong quá trình điều trị cho trẻ bị tiêu chảy nhiễm khuẩn, cha mẹ cần tuân thủ các nguyên tắc sau:
- Bổ sung nước và điện giải
Trẻ bị tiêu chảy dễ mất nước và điện giải, thậm chí có thể gây nguy hiểm đến tính mạng. Cha mẹ cần bổ sung nước cho trẻ bằng dung dịch điện giải uống. Dung dịch điện giải Oresol cần được pha theo hướng dẫn để tránh gây ra tình trạng nguy hiểm cho trẻ.
Khi trẻ chưa biểu hiện mất nước nặng và dưới 2 tuổi, nên cho trẻ uống từ 50 - 100ml/lần, trẻ từ 2 tuổi trở lên nên uống từ 100 - 200ml/lần. Khi trẻ bắt đầu biểu hiện mất nước nặng và không thể bổ sung nước bằng đường uống, cha mẹ cần đưa trẻ đến bệnh viện để bổ sung nước bằng đường tĩnh mạch.
- Sử dụng kháng sinh
Đối với trẻ bị tiêu chảy nhiễm khuẩn, việc sử dụng kháng sinh chỉ được thực hiện khi có sự chẩn đoán và chỉ định từ bác sĩ chuyên khoa. Kháng sinh chỉ được sử dụng trong trường hợp tiêu chảy kèm máu trong phân, trẻ mất nước nặng hoặc nhiễm ký sinh trùng. Cha mẹ không nên tự ý mua và sử dụng thuốc này vì điều này có thể gây nguy hiểm cho trẻ.
Trẻ bị tiêu chảy cần được bổ sung nước và điện giải theo liều lượng quy định
- Sử dụng các loại thuốc hỗ trợ điều trị
Khi bị tiêu chảy nhiễm khuẩn, trẻ thường gặp đau bụng thường xuyên, đôi khi có sốt, mệt mỏi, chán ăn,... Ngoài việc sử dụng thuốc kháng sinh (theo chỉ định của bác sĩ), trẻ cần được bổ sung kẽm theo liều lượng phù hợp.
Bổ sung kẽm khi trẻ bị tiêu chảy giúp cải thiện hệ miễn dịch, tăng trưởng và giảm tình trạng đi ngoài. Tuy nhiên, cần nhớ không vượt quá 10mg/ngày đối với trẻ dưới 6 tháng tuổi và không quá 20mg/ngày đối với trẻ trên 6 tháng tuổi, và chỉ nên bổ sung trong 10 - 14 ngày.
- Sử dụng men vi sinh
Việc sử dụng kháng sinh khi bị tiêu chảy có thể làm hệ vi sinh đường ruột của trẻ mất cân bằng, do đó, việc bổ sung men vi sinh sẽ giúp cân bằng lại hệ vi sinh đường ruột của trẻ nhanh chóng hơn.
Đây là lời nhắc nhở rằng, tiêu chảy nhiễm khuẩn ở trẻ là một tình trạng cấp tính, cần được quan tâm đặc biệt. Cha mẹ không nên tự ý điều trị tại nhà mà nên đưa trẻ đến gặp bác sĩ chuyên khoa để đạt được kết quả tốt nhất và ngăn chặn các biến chứng có hại cho sức khỏe của trẻ.
