Nhận dạng Paraphrase trong loại bài Multiple-choice | Band 6.0

Bài thi IELTS Listening thường có các dạng câu hỏi Multiple Choice (nhiều lựa chọn). Trong phần IELTS Listening, thí sinh sẽ nghe một đoạn hội thoại hoặc buổi diễn thuyết và sau đó phải trả lời các câu hỏi liên quan đến nội dung nghe được. Dạng bài này thường xuất hiện trong Part 2 (độc thoại) và Part 3 (hội thoại) trong bài thi IELTS Listening. 2 dạng câu hỏi Multiple Choice thường gặp trong IELTS Listening bao gồm:

Dạng 1: Chọn 01 câu trả lời đúng từ 03 lựa chọn được cung cấp.

Ví dụ: What is the main topic of the lecture?

A. History of art

B. Modern architecture

C. Renaissance paintings

Dạng 2: Chọn một vài câu trả lời đúng từ một danh sách các lựa chọn.

Ví dụ: What are the TWO main advantages of renewable energy sources?

A. Cost-effectiveness

B. Sustainability

C. Reliability

D. Convenience

E. Longevity

Multiple Choice có thể được coi là dạng bài khó nhất trong IELTS Listening bởi các đáp án sẽ đều được nhắc đến trong audio và kỹ thuật paraphrase sẽ được sử dụng rất nhiều trong dạng bài này nhằm đánh lừa thí sinh. Vai trò của kỹ thuật paraphrase là làm cho câu trả lời có vẻ khá giống với thông tin nghe được, nhưng được diễn đạt một cách khác. Điều này có thể khiến người nghe dễ nhầm lẫn hoặc gặp khó khăn trong việc tìm ra câu trả lời chính xác.

Do Multiple choice là dạng bài khó và hay gặp trong bài thi IELTS Listening, bài viết này nhằm giúp các thí sinh làm quen hơn với việc nhận ra paraphrase trong bài thi và luyện tập nhận diện chúng để cải thiện kỹ năng làm bài Multiple-choice trong IELTS Listening.

Paraphrase và vai trò của nó trong bài thi Multiple-choice

Định nghĩa và ý nghĩa của paraphrase

Theo từ điển Cambridge, paraphrase có nghĩa là “diễn đạt lại lại một văn bản viết hoặc nói bằng cách sử dụng từ ngữ khác […] để làm rõ ý nghĩa ban đầu.”

Kỹ thuật paraphrase thường được sử dụng trong Tiếng Anh với nhiều mục đích khác nhau, ví dụ như:

• Trong kỹ năng nói và kỹ năng viết, paraphrase cho phép người diễn đạt ý của mình theo cách riêng. Bằng cách sử dụng từ ngữ và cấu trúc câu tương đương, người diễn đạt có thể thể hiện ý kiến hoặc quan điểm cá nhân một cách tự nhiên và thể hiện vốn từ vựng và ngữ pháp đa dạng.

• Trong bài viết học thuật hoặc các bài nghiên cứu, paraphrase thường được sử dụng để tránh lỗi đạo văn.

Ví dụ: Trong cuốn Cambridge 12 - Test 1 - Part 2, đoạn hội thoại về kỳ nghỉ có câu hỏi Multiple-choice như sau:

Customers have to pay extra for _______________.

A. guaranteeing themselves a larger room.

B. booking at short notice.

C. transferring to another date.

Trong đoạn transcript có nhắc đến thông tin: “If you make a booking then need to change the start date, for example because of illness, you’re welcome to change to an alternative date or a different tour, for a small administrative fee.”

Người nghe có thể dễ dàng nhận thấy là trong bài nghe hoàn toàn không có cụm từ “pay extra” hay “transferring to another date”. Tuy nhiên, “a small administrative fee” có ý nghĩa tương tự như “pay extra”, và “change to an alternative date” đồng nghĩa với cụm “transferring to another date”. Vì vậy, người nghe có thể chọn được đáp án C nhờ nhận diện được kỹ thuật paraphrase trong bài nghe.

Tại sao việc paraphrase quan trọng trong bài thi Multiple-choice của phần thi IELTS Listening?

Giúp người nghe hiểu và tìm ra thông tin chính trong các phần nghe khác nhau: Khi các từ ngữ và cấu trúc câu được paraphrase, nghĩa của chúng có thể thay đổi hoặc trở nên khó hiểu hơn. Thí sinh cần nhận diện paraphrase để nắm được thông tin chính và không bị nhầm lẫn hay hiểu sai thông tin trong đoạn nghe. Nếu không hiểu được paraphrase, thí sinh có thể không hiểu rõ ý nghĩa của đoạn nghe.

Tạo ra sự tương đồng ý nghĩa giữa câu hỏi và các lựa chọn để tìm ra đáp án chính xác: Trong bài thi IELTS Listening, các đáp án sẽ rải rác xuyên suốt bài nghe, do đó thí sinh cần nhận diện được những chỗ đang sử dụng paraphrase tương đồng giữa câu hỏi và các lựa chọn nhằm định vị thông tin xung quanh đáp án và chọn đáp án chính xác. Nếu không nhận diện được paraphrase, thí sinh có thể lựa chọn sai câu trả lời hoặc không tìm thấy câu trả lời phù hợp.

Các phương pháp thường gặp của việc paraphrase trong bài Multiple-choice

Sử dụng từ/ngữ cùng nghĩa

Đây là kỹ thuật paraphrase được sử dụng phổ biến nhất đối với các thí sinh. Theo British Council (n.d.), thí sinh cần xác định từ khóa quan trọng trong câu hỏi và tìm từ đồng nghĩa phù hợp để thay thế cho các từ khóa đã xác định ở trên.

Ví dụ: Cuốn Cambridge 17 - Test 1 - Part 2 có câu hỏi Multiple-choice như sau:

Question: Which TWO types of creature might come close to the boat?

A. Sea eagles

B. Fur seals

C. Dolphins

D. Whales

E. Penguins

Transcript: “Dolphins, on the other hand, can sometimes approach on their own or in groups as they ride the waves behind us.”

Trong câu hỏi, từ “come close” - mang nghĩa “đến gần” - đã được paraphrase sử dụng từ đồng nghĩa “approach” cũng mang nghĩa “tiếp cận”. Như vậy, một trong hai đáp án đúng cho câu hỏi này là C.

Thay đổi loại từ

Thay vì sử dụng đúng loại từ như keyword câu hỏi, trong audio, thí sinh có thể nghe thấy một từ loại khác mang nghĩa tương tự.

Ví dụ: Trong sách IELTS Cambridge 15 - test 2 - part 3 có câu hỏi như sau:

Question: Which TWO groups of people is the display primarily intended for?

A. students from the English department

B. residents of the local area

C. the university’s teaching staff

D. potential new students

E. students from other departments

Transcript: It’ll be publicized in the city, to encourage people to come and find out something of what goes on here. And it’s included in the information that’s sent to people who are considering applying to study here next year.

Ở trong câu hỏi, đáp án D có cụm từ “potential new students” có nghĩa là những học sinh mới tiềm năng. Cụm từ này đang được diễn đạt lại bằng cụm “people who are considering applying to study here next year” - những người đang cân nhắc nộp hồ sơ vào đây học trong năm tới. Vì vậy, đáp án D sẽ là một trong hai lựa chọn đúng và thí sinh có thể làm được câu này nếu họ xâu chuỗi và nhận ra sự liên quan giữa potential (adj) tiềm năng và considering (v) applying to study here (vp).

Chuyển đổi giữa thể chủ động và thể bị động, và ngược lại

Bên cạnh việc sử dụng từ/cấu trúc đồng nghĩa, đôi khi audio có thể sử dụng kỹ thuật paraphrase bằng cách chuyển câu từ thể chủ động sang bị động và ngược lại. Để nghe hiểu được những nội dung paraphrase này, thí sinh cần nắm vững cấu trúc câu bị động trong Tiếng Anh.

Dưới đây là ví dụ câu hỏi Multiple choice sử dụng paraphrase đổi câu chủ động sang câu bị động được trích từ cuốn IELTS Cambridge 16 - Test 1 - Part 2.

Question: Stevenson’s was founded in

A.1923

B. 1924

C. 1926

Transcript: He set up this company when he finished his apprenticeship, in 1926.

Câu hỏi sử dụng cấu trúc câu bị động “was founded” trong khi ở transcript, người nói sử dụng cấu trúc câu chủ động “he set up this company […] in 1926”. Mặc dù đổi cấu trúc câu, ý nghĩa của câu vẫn không thay đổi và người nghe hoàn toàn có thể chọn được đáp án đúng là C.

Làm các bài tập Multiple-choice để nhận dạng các biến thể của paraphrase

“Practice makes perfect”, do đó các thí sinh cần thường xuyên luyện tập dạng bài Multiple choice, sau đó kiểm tra lại đáp án và đọc script rồi ghi lại một bảng “Keyword table” nhằm thu thập các cách paraphrase phổ biến thường được dùng trong bài IELTS Listening. Keyword table (bảng từ khóa) là bảng tổng hợp các từ khóa chính trong câu hỏi và cách mà cách từ khóa này được paraphrase trong bài đọc. Keyword table thường hay được các thí sinh sử dụng đối với kỹ năng Reading, tuy nhiên phương pháp này hoàn toàn có thể áp dụng cho Listening.

Sau khi làm bài tập Multiple-choice, người học có thể làm theo những bước sau:

Bước 1: Dựa trên các câu hỏi, người học có thể gạch ra các từ khóa chính (keyword). Keyword thường là các danh từ, cụm danh từ, động từ.

Ví dụ: What has affected the schedule in the past? (Cambridge IELTS 17, Test 3, Part 3)

A. Bad weather

B. An injury

C. Extra time

Trong câu hỏi này, người học có thể tìm ra keyword: What, affected, schedule, weather, injury, time

Bước 2: Tìm những từ đồng nghĩa với những từ khóa đã gạch ra trong audio.

Transcript: I was thinking about if someone got hurt as well. I know that last year that caused a terrible delay.

Bước 3: Lập bảng keyword table và giải thích nghĩa cho các cặp từ vựng đó.

Dựa trên keyword table này, người học có thể chọn đáp án B cho câu hỏi trên.

Lắng nghe từ nhiều nguồn khác nhau và tìm hiểu các cách paraphrase trong đoạn nghe

Ngoài việc luyện tập các bài Multiple choice trong sách, thí sinh hoàn toàn có thể nghe Tiếng Anh đa dạng từ các nguồn khác nhau như podcast, xem phim, xem talkshow. Những nguồn này cung cấp cho người nghe ngôn ngữ đa dạng (cả formal và informal), hỗ trợ rất tốt cho việc giao tiếp hàng ngày. Ở trình độ 6.0, người học có thể tham khảo những kênh podcast như The English we speak, Voice of America, hay nâng cao hơn là Ted Talk.

Tuy nhiên, dù luyện nghe từ nguồn nào, người học cũng nên ghi chép lại những từ đồng nghĩa hay cấu trúc đồng nghĩa vào Keyword table để lưu lại các cách paraphrase nhằm ghi nhớ từ vựng và cấu trúc tốt hơn.

Rèn luyện

1. Why does the speaker recommend Phuong Vy Hotel?

A. Because it has gym club

B. Because the hotel’s beds are comfortable

C. Because it provides motorbike rentals

Transcript: If you are still wondering about the right accommodation, I will recommend Phuong Vy Hotel. It has its own gym club for anyone who loves sports like most of the hotels in Vietnam, but I really love this hotel because of its incredibly cozy beds. You can have a good long rest after an exhausting day of hiking. If you want to explore the city by yourself, motorbikes are also available for rent.

2. What did the local press focus on this month?

A. Not enough snow

B. The decrease of participants

C. Reduction in fee

Transcript: The exhibition this month has also drawn attention from the local newspapers. Last month, massive media coverage was on the worrisome amount of snowfall. In order to avoid the same predicament, several artificial skiing slopes have been built. With a substantial increase in the number of participants this month, we have reduced the entrance fee which has been widely reported by the newspapers.

3. What does the speaker say about the group project?

A. It helps to strengthen relationships among different classmates.

B. It provides supportive learning environment.

C. It helps to develop problem solving skills.

Transcript: During the process, we broke the project into four different parts and assigned them to each group member. By pooling our knowledge and skills, we were then able to solve the complicated problem. More importantly, links between group members were strengthened and thanks to this project, we’ve become good friends.

Giải đáp

1. B 

Người nói đã đề cập cả 3 đáp án trên, tuy nhiên, keyword nằm ở “but I really love this hotel because of its incredibly cozy beds. You can have a good long rest after an exhausting day of hiking.” Toàn bộ thông tin này tương ứng với đáp án B “Because the hotel’s beds are comfortable”. Trong câu này, người nói sử dụng từ đồng nghĩa, “cozy” = “comfortable”: ấm cúng, thoải mái, dễ chịu

1. C

Ở câu hỏi này, đề bài đã sử dụng cách paraphrase chuyển dạng từ. Nếu như audio sử dụng động từ “have reduced” thì trong câu hỏi, người ra đề đã dùng danh từ “reduction”. Cả transcript “we have reduced the entrance fee which has been widely reported by the newspapers” và câu hỏi “reduction in fee” đều mang ý nghĩa là việc giảm giá vé vào cửa đã được đăng tải trên các tờ báo địa phương.

1. A

Ở câu hỏi này, đề bài đã paraphrase bằng đồng thời hai cách chuyển câu bị động sang chủ động và từ đồng nghĩa. Trong bài nói, người nói sử dụng câu bị động “links between group members were strengthened” trong khi câu hỏi lại sử dụng câu chủ động “It helps to strengthen relationships among different classmates”. Ngoài ra, từ “links” (mối liên kết) cũng tương tự như “relationships” (mối quan hệ). Vì vậy, đáp án đúng là A.

Kết luận

Để tăng cao kỹ năng phát hiện lại các biến thể trong bài thi IELTS Listening, việc thực hành và rèn luyện là rất quan trọng. Thí sinh nên thực hiện nghe và thực hiện các bài tập IELTS Listening để làm quen với cách sử dụng các biến thể trong các câu hỏi và các đoạn nghe. Qua việc luyện tập, thí sinh sẽ từ từ nắm bắt được các cấu trúc, từ ngữ và ý nghĩa được tái tạo trong các đoạn nghe. Đồng thời, việc lắng nghe tiếng Anh từ các nguồn khác nhau cũng giúp thí sinh mở rộng vốn từ vựng và cấu trúc câu, từ đó dễ dàng phát hiện được các dạng tái tạo trong bài thi. Bằng việc bỏ ra thời gian và cố gắng thực hiện, thí sinh sẽ nâng cao kỹ năng phát hiện lại các biến thể và cải thiện kết quả trong kỳ thi IELTS Listening.

Tài liệu tham khảo

• Cambridge IELTS 12 Academic Student's Book with Answers with Audio: Authentic Examination Papers. Cambridge English, 2017.

• IELTS 15 Academic Student's Book with Answers with Audio with Resource Bank: Authentic Practice Tests. Cambridge English, 2020.

• IELTS 16 Academic. Student's Book with Answers with Downloadable Audio with Resource Bank. 2021.

• IELTS 17 Academic Student's Book with Answers with Audio with Resource Bank: Authentic Practice Tests. Cambridge English, 2022.

• 'Paraphrase.' Cambridge Dictionary | English Dictionary, Translations & Thesaurus, dictionary.cambridge.org/dictionary/english/paraphrase.

• www.britishcouncil.vn/en/adults/tips/top-five-paraphrasing-techniques-video-included. Accessed 17 June 2023.