Buzz
Rối loạn hành vi ở trẻ là một vấn đề liên quan đến tâm lý, ảnh hưởng đến sự phát triển của trẻ về cả mặt trí tuệ, thể chất và tâm lý. Hãy cùng Mytour tìm hiểu cách nhận biết và phòng tránh hiệu quả!
Rối loạn hành vi ở trẻ là gì?
Rối loạn hành vi là một loạt các vấn đề liên quan đến cảm xúc, bắt đầu từ thời niên thiếu hoặc trong tuổi vị thành niên và kéo dài ít nhất 6 tháng. Khi gặp phải tình trạng này, trẻ thường không tuân theo các quy tắc xã hội, không kiểm soát được hành vi và cảm xúc của mình, thậm chí làm tổn hại đến người khác.
Dựa vào độ tuổi, rối loạn hành vi ở trẻ được chia thành 2 nhóm: rối loạn cảm xúc và hành vi xuất phát ở trẻ dưới 10 tuổi và rối loạn cảm xúc và hành vi xuất phát ở trẻ vị thành niên.
Trong những tình huống này, mọi biện pháp trừng phạt đều không hiệu quả với trẻ. Nhiều bậc phụ huynh nghĩ rằng các dấu hiệu của bệnh là do tâm lý của trẻ đang phát triển nhưng thực tế, tình trạng bệnh nghiêm trọng hơn và cần được chữa trị kịp thời để tránh những hậu quả đáng tiếc.
Rối loạn hành vi ở trẻ là gì?
Những hậu quả của rối loạn hành vi
Rối loạn hành vi ở trẻ có nguy cơ lớn, tuy nhiên nhiều bậc phụ huynh không nhận ra điều này, dẫn đến việc bệnh trở nên nghiêm trọng hơn đối với cả sức khỏe của trẻ và người xung quanh:
- Rối loạn hành vi ở trẻ có thể dẫn đến các hành vi tự hại cho bản thân của trẻ.
- Trẻ có thể thực hiện những hành vi thô bạo với những người xung quanh, đe dọa đến an toàn của cộng đồng.
- Tự cô lập bản thân, gây khó khăn trong việc hòa nhập vào xã hội.
- Thực hiện các hành vi gây rối, chống đối với xã hội và pháp luật.
Loại trẻ nào thường dễ mắc phải rối loạn hành vi?
Theo thống kê, trẻ nam ở độ tuổi vị thành niên hoặc thanh thiếu niên thường dễ mắc phải các bệnh rối loạn hành vi. Các yếu tố gây ra nguy cơ mắc bệnh có thể bao gồm: sinh non, nhẹ cân, tính khí bất thường, môi trường gia đình không hạnh phúc, hoặc khuyết tật trí tuệ,...
Trẻ nam thường dễ bị ảnh hưởng bởi rối loạn hành vi hơn so với trẻ nữ
Lí do gây ra rối loạn hành vi ở trẻ
Hiện vẫn chưa có nguyên nhân cụ thể nào được xác định làm gây ra
- Rối loạn hành vi ở trẻ có thể do các yếu tố sinh học như di truyền, các rối loạn chuyển hóa.
- Ngoài ra, rối loạn cũng có thể phát sinh từ sự thay đổi của cấu trúc não và mức độ truyền tải xung thần kinh ở trẻ.
- Trẻ sinh non, nhẹ cân khi sinh có nguy cơ cao hơn để mắc rối loạn hành vi so với trẻ khác.
- Trẻ đã từng trải qua các chấn thương não và tổn thương hệ thần kinh trung ương,...
- Giới tính cũng là một trong những yếu tố có thể gây ra rối loạn hành vi. Trẻ nam thường có nguy cơ cao hơn để mắc rối loạn hành vi so với trẻ nữ.
- Do các yếu tố từ môi trường như tình trạng gia đình khó khăn, thiếu sự chăm sóc và quan tâm của bố mẹ, trẻ sống trong môi trường bạo lực gia đình, trẻ bị lạm dụng, gặp phải biến cố lớn,...
Dấu hiệu của rối loạn hành vi ở trẻ nhỏ
Trẻ mắc rối loạn hành vi thường khó kiểm soát hành vi của mình, dẫn đến việc thường xuyên thể hiện những hành vi tiêu cực, không tuân theo các quy tắc xã hội. Vì vậy, cha mẹ cần chú ý đến biểu hiện của trẻ để phát hiện và thăm khám kịp thời:
- Biểu hiện rối loạn hành vi ở trẻ rõ ràng nhất là luôn có những hành vi hung hăng với người và vật xung quanh và không nhận thức được đây là hành vi không tốt.
- Không bao giờ tuân theo bất kỳ quy định hoặc nội quy nào.
- Thường tỏ ra cô lập và tự tách mình ra khỏi xã hội.
- Thường thực hiện các hành động vi phạm trật tự một cách không kiểm soát và quá đà.
- Thường có hành vi chống đối xã hội, thậm chí là một cách nguy hiểm và gây hại cho cộng đồng như trộm cắp, nói dối, đánh nhau,....
- Thường có hành vi tăng động.
- Ít giao tiếp, trò chuyện với mọi người xung quanh.
- Thường thực hiện các hành vi tự hại như sử dụng chất kích thích.
Biểu hiện rối loạn hành vi ở trẻ nhỏ là gì?
Phương pháp điều trị rối loạn hành vi ở trẻ
Điều trị y học
Để điều trị rối loạn hành vi ở trẻ, cần sự can thiệp từ y học. Tùy thuộc vào mức độ bệnh lý, bác sĩ sẽ lập kế hoạch khám tâm lý cho trẻ phù hợp, và trong một số trường hợp, thuốc có thể được sử dụng để kiềm chế những suy nghĩ và hành vi bạo lực, chống xã hội.
Các loại thuốc được sử dụng trong điều trị y học cho rối loạn hành vi có thể là thuốc chống tâm thần để kiểm soát tạm thời xu hướng bạo lực ở trẻ và thuốc kích thích giúp ổn định cảm xúc.
Ưu tiên phương pháp điều trị tâm lý giúp trẻ có những hành vi lành mạnh thay vì sử dụng thuốc, vì thuốc có thể gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe trong dài hạn.
Hỗ trợ từ gia đình
Gia đình đóng vai trò quan trọng trong quá trình điều trị rối loạn hành vi ở trẻ. Bố mẹ có thể áp dụng những phương pháp sau để điều trị hiệu quả hơn:
- Dành thời gian trò chuyện, quan tâm và lắng nghe con, luôn khuyến khích con về những điều tích cực.
- Tuyệt đối không cho trẻ xem những bộ phim bạo lực, chống đối xã hội không phù hợp với độ tuổi của trẻ.
- Liên kết với nhà trường để quá trình điều trị trở nên hiệu quả hơn.
Gia đình đóng vai trò quan trọng trong việc điều trị rối loạn hành vi ở trẻ
Hỗ trợ từ giáo viên
Sự hỗ trợ từ giáo viên cũng rất quan trọng trong quá trình điều trị rối loạn hành vi ở trẻ. Giáo viên cần hướng dẫn trẻ cách hòa nhập với bạn bè, dạy trẻ phân biệt tốt xấu và hướng trẻ đến những hành động tích cực.
Bên cạnh đó, cần áp dụng các biện pháp thưởng - phạt phù hợp để trẻ học từ sai lầm của mình và không tái phạm.
Phòng ngừa tình trạng rối loạn hành vi ở trẻ
Xác định nguyên nhân sẽ giúp bố mẹ có những phương pháp phòng ngừa rối loạn hành vi ở trẻ một cách đúng đắn. Ngoài nguyên nhân sinh học tự nhiên như di truyền hoặc rối loạn chuyển hóa, đa số trường hợp là do chấn thương não và môi trường ảnh hưởng.
Vì vậy, môi trường và gia đình vẫn là yếu tố quan trọng nhất trong việc phòng ngừa các rối loại hành vi. Đồng thời, cần sự hợp tác giữa gia đình, nhà trường và xã hội để hướng dẫn, tạo điều kiện cho tâm lý và hành vi của trẻ phát triển tích cực.
Đôi lời từ Mytour
Hiểu được rối loạn hành vi ở trẻ sẽ giúp bố mẹ tự tin hơn trong việc điều trị và phòng ngừa bệnh lý cho con. Hy vọng thông tin trên sẽ hữu ích với bố mẹ trong quá trình nuôi dạy con.
Các bài viết từ Mytour/Vũ Trụ Bỉm Sữa chỉ mang tính chất tham khảo, không thay thế cho việc chẩn đoán hoặc điều trị y khoa.
Tổng hợp Tạ An Ninh
