1. Lý thuyết: Cấu trúc bên trong của Trái Đất
Cấu trúc lõi Trái Đất
Lớp vỏ:
Lớp vỏ là lớp mỏng nhất nhưng quan trọng nhất của Trái Đất, nơi chứa các yếu tố tự nhiên và môi trường sống của con người.
Lớp trung gian:
- Lớp này có thành phần vật chất ở dạng dẻo quánh, tạo điều kiện cho sự di chuyển của các lục địa trên bề mặt Trái Đất.
- Độ dày của lớp trung gian vào khoảng 3000 km.
- Trạng thái của lớp này từ dẻo quánh đến lỏng, góp phần vào việc di chuyển của các lục địa.
- Nhiệt độ ở đây dao động từ 1500°C đến 4700°C.
Lõi:
- Phần ngoài của lõi là chất lỏng, còn phần trong là rắn chắc.
- Độ dày của lõi vượt quá 3000 km.
- Lõi có trạng thái lỏng ở phần ngoài và rắn chắc ở phần trong.
- Nhiệt độ có thể đạt đến khoảng 5000°C.
Cấu trúc của lớp vỏ Trái Đất
- Lớp vỏ Trái Đất là lớp ngoài cùng, rắn chắc, được hình thành từ các địa mảng gần nhau.
- Lớp vỏ chỉ chiếm một phần rất nhỏ trong tổng khối lượng và thể tích của Trái Đất, khoảng 1% thể tích và 0,5% khối lượng.
- Lớp vỏ bao gồm các loại đá rắn như đá Granit và đá Bazan, với độ dày từ 5 đến 70 km.
- Đây là khu vực cư trú của con người cũng như nhiều loài động thực vật, với các dạng địa hình như núi, sông, biển và đại dương. Lớp vỏ Trái Đất đóng vai trò thiết yếu trong việc cung cấp môi trường sống và các hoạt động xã hội của con người.
2. Phát biểu nào dưới đây không chính xác về nhân của Trái Đất?
Câu hỏi: Phát biểu nào dưới đây không chính xác về nhân của Trái Đất?
A. Vật chất ở trạng thái lỏng
B. Chứa nhiều Ni và Fe
C. Nhiệt độ rất cao
D. Áp suất cực kỳ lớn
Hướng dẫn giải
Đáp án chính xác là: A
Nhân của Trái Đất nằm ở độ sâu từ 5100 đến 6370 km, với nhiệt độ rất cao và áp suất cực lớn (từ 3 đến 3,5 triệu atm). Nó tồn tại ở dạng rắn và chứa nhiều kim loại nặng như Ni và Fe.
Các câu hỏi khác:
Câu 1: Địa điểm tiếp xúc giữa các mảng kiến tạo thường là nơi
A. Có mật độ dân cư cao
B. Khu vực hoạt động địa chất mạnh mẽ
C. Tập trung nhiều đồng bằng lớn
D. Có các loại hình cảnh quan phong phú
Hướng dẫn giải
Đáp án chính xác là: B
Các mảng kiến tạo liên tục di chuyển trên lớp vật chất quánh dẻo của Manti như sau:
- Khi hai mảng tách xa nhau, magma sẽ trào lên từ các vết nứt, hình thành các dãy núi dưới đáy biển, kèm theo hiện tượng động đất và núi lửa...
- Khi hai mảng lục địa va chạm với nhau, vùng tiếp xúc bị nén lại và nâng lên, dẫn đến hình thành các dãy núi, đồng thời gây ra động đất và núi lửa (mảng này có thể chồng lên hoặc lún xuống mảng kia).
=> Do đó, các khu vực tiếp xúc giữa các mảng kiến tạo thường là những vùng không ổn định của Trái Đất.
Câu 2: Phát biểu nào dưới đây là không chính xác về lớp vỏ Trái Đất?
A. Ranh giới của lớp vỏ Trái Đất không trùng với thạch quyển
B. Phía trên là đá bazan, phía dưới là đá trầm tích
C. Vỏ ngoài của Trái Đất cứng và mỏng, với độ dày khoảng 5 km ở đại dương
D. Độ dày không đồng đều, cấu trúc từ nhiều lớp đá khác nhau
Hướng dẫn giải
Đáp án chính xác là: B
- Lớp vỏ Trái Đất là phần ngoài cùng và cứng cáp của Trái Đất, có độ dày từ 5 km (ở đại dương) đến 70 km (ở lục địa). Dựa trên sự khác biệt về cấu tạo và độ dày, lớp vỏ được phân chia thành vỏ lục địa và vỏ đại dương. Ranh giới của lớp vỏ không hoàn toàn trùng với thạch quyển.
- Tầng trên cùng là tầng trầm tích, được hình thành từ các vật liệu vụn bị nén chặt; tầng này không đồng đều và có độ dày thay đổi. Tầng granit chủ yếu bao gồm các loại đá nhẹ như granit và những đá tương tự; lớp vỏ lục địa chủ yếu được cấu tạo từ granit. Tầng badan chứa các loại đá nặng hơn như badan và các đá tương tự; lớp vỏ đại dương chủ yếu được hình thành từ badan.
Câu 3: Đặc điểm của lớp Manti dưới là gì?
A. Kết hợp với lớp vỏ Trái Đất tạo thành thạch quyển
B. Cùng với lớp vỏ Trái Đất tạo thành lớp vỏ cứng
C. Nằm ở độ sâu từ 700 đến 2900 km
D. Không phải dạng lỏng mà ở trạng thái quánh dẻo
Hướng dẫn giải
Đáp án chính xác là: C
Lớp Manti trên tồn tại ở trạng thái quánh dẻo, kết hợp với lớp vỏ Trái Đất tạo thành lớp vỏ cứng và thạch quyển. Độ dày của lớp Manti trên dao động từ 15 - 700 km, trong khi lớp Manti dưới nằm ở độ sâu từ 700 đến 2900 km và ở trạng thái rắn chắc.
Câu 4: Phát biểu nào sau đây không chính xác về lớp Manti trên?
A. Kết hợp với lớp vỏ Trái Đất tạo thành lớp vỏ cứng
B. Không phải dạng lỏng mà ở trạng thái quánh dẻo
C. Nằm ở độ sâu từ 700 đến 2900 km
D. Hợp với lớp vỏ Trái Đất tạo thành thạch quyển
Hướng dẫn giải
Đáp án chính xác là: C
Lớp Manti trên có trạng thái quánh dẻo, kết hợp với lớp vỏ Trái Đất tạo thành lớp vỏ cứng và cùng với vỏ Trái Đất hình thành thạch quyển. Độ dày của lớp Manti trên dao động từ 15 đến 700 km, trong khi lớp Manti dưới nằm ở độ sâu từ 700 đến 2900 km.
Câu 5: Động đất và núi lửa xảy ra chủ yếu ở đâu?
A. Mảng Âu - Á và Nam Mĩ tiếp giáp với các mảng khác
B. Mảng Ấn Độ - Ôxtrâylia và các mảng xung quanh
C. Các mảng nhỏ và các mảng xung quanh
D. Mảng Thái Bình Dương và các mảng xung quanh
Hướng dẫn giải
Đáp án chính xác là: D
Các hiện tượng động đất và núi lửa xảy ra chủ yếu tại nơi tiếp giáp giữa mảng Thái Bình Dương và các mảng xung quanh. Vành đai lửa Thái Bình Dương là một ví dụ điển hình, nổi bật với hoạt động địa chất mạnh mẽ và là khu vực thường xuyên chứng kiến động đất và phun trào núi lửa. Vành đai này bao quanh vùng lòng chảo Thái Bình Dương, có hình dạng như một vành móng ngựa dài khoảng 40.000 km.
3. Độ dày của lớp vỏ Trái Đất là bao nhiêu?
Câu hỏi: Độ dày của lớp vỏ Trái Đất là bao nhiêu?
A. Từ 70 đến 80 km
B. Dưới 70 km
C. Từ 80 đến 90 km
D. Hơn 90 km
Đáp án chính xác: B. Dưới 70 km
Giải thích: Vỏ Trái Đất có độ dày dưới 70 km. Trái Đất có ba lớp chính là vỏ Trái Đất, lớp Manti, và nhân Trái Đất. Vỏ Trái Đất là lớp ngoài cùng, mỏng và có độ dày từ 5 km đến 70 km, bao gồm các tầng đá khác nhau như đá trầm tích, granit và badan.
Lõi Trái Đất được cấu thành từ đá nóng chảy và lượng lớn sắt, niken nóng chảy. Những kim loại này tạo ra từ trường của Trái Đất, bảo vệ chúng ta khỏi các yếu tố bên ngoài hệ mặt trời, như tiểu hành tinh, thiên thạch, gió mặt trời và bức xạ.
Lý do chọn đáp án B (Dưới 70 km) là vì:
Vỏ Trái Đất là lớp ngoài cùng, mỏng và cứng nhất trong cấu trúc của Trái Đất. Độ dày của lớp vỏ này dao động từ 5 km đến 70 km, theo các nghiên cứu và tài liệu khoa học. Vỏ Trái Đất bao gồm các tầng đá khác nhau như đá trầm tích, granit và badan.
Vỏ Trái Đất được chia thành hai phần chính: vỏ đại dương và vỏ lục địa, tùy theo vị trí trên bề mặt Trái Đất.
Để nghiên cứu cấu trúc bên trong Trái Đất, các nhà khoa học thường sử dụng phương pháp địa chấn, trong đó vỏ Trái Đất là một yếu tố quan trọng giúp hiểu và xác định các lớp khác của Trái Đất như lớp Manti và nhân Trái Đất.
Trong quá trình hình thành, vỏ Trái Đất đã bị biến dạng do các đứt gãy và tách ra thành các đơn vị kiến tạo. Các mảng kiến tạo lớn như Thái Bình Dương, Ấn Độ - Ôxtrâylia, và nhiều mảng khác đã hình thành, dẫn đến sự biến đổi độ dày của vỏ Trái Đất.
Trong quá trình hình thành, vỏ Trái Đất đã trải qua biến dạng do đứt gãy và tách thành các đơn vị kiến tạo. Các mảng kiến tạo không đứng yên mà di chuyển trên lớp quánh dẻo nhờ vào các dòng đối lưu vật chất nóng trong tầng Manti trên. Khi di chuyển, các mảng kiến tạo có thể tiếp xúc với nhau theo nhiều cách khác nhau.
Tóm lại, vỏ Trái Đất với độ dày dưới 70 km là một kiến thức cơ bản và quan trọng về cấu trúc của hành tinh chúng ta.