Đề bài: Nhận xét về bài thơ Đoàn thuyền đánh cá
I. Dàn ý chi tiết
II. Bài mẫu tham khảo
Đánh Giá về Bài thơ Đoàn thuyền đánh cá
I. Bài Đánh giá Cảm nhận về bài thơ Đoàn thuyền đánh cá (Chính thức)
1. Bắt đầu:
- Giới thiệu về tác giả Huy Cận và bài thơ 'Đoàn thuyền đánh cá'.
2. Phần thân bài:
a. Tổng quan về tác giả và tác phẩm:
- Huy Cận (1919 - 2005) là nhà thơ nổi tiếng của thời kỳ thơ mới Việt Nam, mang đến cho độc giả những trải nghiệm sáng tác độc đáo và đa dạng.
- Bài thơ 'Đoàn thuyền đánh cá' là một tác phẩm nổi bật trong tập thơ 'Trời mỗi ngày lại sáng' (1958) của ông, được sáng tác sau chuyến đi thực tế ở Quảng Ninh.
b. Mô tả hình ảnh đoàn thuyền ra khơi trước vẻ hùng vĩ của thiên nhiên:
- Bức tranh hối hả của buổi ra khơi dưới ánh mặt trời đỏ rực, 'sóng cài then', và khi đêm buông xuống, con người bắt đầu công việc ra khơi với những câu hát tràn ngập năng lượng.
- Niềm vui và sự lạc quan của ngư dân trước sự giàu có của biển cả, với những loại cá như 'cá bạc', 'cá thu'.
- Sự đối lập giữa bóng tối của biển cả và ánh sáng của luồng cá tạo nên bức tranh trù phú, ẩn chứa những ước mơ về một mẻ lưới đầy.
- Lời yêu cầu tha thiết, mong đợi sự thành công của đàn cá trong công việc đánh cá của người lao động.
c. Vẻ đẹp của con người lao động trên biển dưới bức tranh trời đêm:
- Hình ảnh con thuyền biến thành một khối lớn, kỳ vĩ, 'lái gió', 'lướt giữa mây cao với biển bằng'.
- Con thuyền băng băng lướt sóng ra khơi để 'dò bụng biển', như một thế trận hùng vĩ, thể hiện sự khéo léo của người dân chài với tâm hồn dũng cảm chinh phục biển cả.
- Biển không chỉ đẹp, thơ mộng mà còn giàu có với nhiều loài cá như 'cá nhụ, cá chim, cá đé, cá song' đem lại giá trị kinh tế cao.
- Đêm trên biển được mô tả như một sinh vật đại dương 'Đêm thở', 'sao lùa' hòa quyện với tiếng gõ thuyền trong nhịp điệu hối thúc của đêm tàn, tạo nên bức tranh đầy màu sắc giữa thiên nhiên và con người.
- Biển ân tình, bao dung, che chở cho những người ngư dân như tấm lòng của người mẹ. Biển nuôi lớn họ 'tự buổi nào', thể hiện lòng biết ơn của người ngư dân đối với biển cả quê hương.
- Hình ảnh người lao động trên nền trời sáng dần, khỏe mạnh khi 'kéo xoăn tay' vì chùm cá nặng.
- Con người muốn chia sẻ niềm vui với ánh sáng bình minh, đồng thời là sự phối hợp hài hòa giữa nét đẹp lao động của con người và sự vận hành của vũ trụ: 'Lưới xếp buồm lên đón nắng hồng'.
d. Thuyền đánh cá về thành công trong bình minh tươi sáng, tráng lệ:
- Những giai điệu hát suốt cuộc hành trình của ngư dân, làm nổi bật niềm vui lao động, làm phồn thịnh quê hương.
- Hình ảnh 'mặt trời' lặp lại như biểu tượng của cuộc sống mới, nở rộ niềm vui, hạnh phúc của người dân chài sau những ngày làm việc khó khăn.
- Con người tự hào khi đứng bên cạnh vũ trụ, chiến thắng trong cuộc 'chạy đua với mặt trời'.
- Niềm hạnh phúc của người lao động khi cá đem về đủ cho mùa: 'Mắt cá huy hoàng muôn dặm phơi'.
e. Đánh giá:
- Nghệ thuật: Hình ảnh thơ sáng tạo, độc đáo, đầy năng lượng và lạc quan.
- Nội dung: Bức tranh thiên nhiên tráng lệ, hài hòa giữa thiên nhiên và con người. Nhà thơ tận dụng để thể hiện niềm vui, tự hào trước vẻ đẹp của thiên nhiên và lao động người dân.
3. Kết bài:
- Tóm tắt lại nội dung bài thơ 'Đoàn thuyền đánh cá' của Huy Cận.
II. Mẫu văn Cảm nhận bài thơ Đoàn thuyền đánh cá (Chuẩn)
Nếu trước Cách mạng tháng Tám, chúng ta gặp 'nỗi buồn vạn đời' trong 'Tràng Giang' của hồn thơ Huy Cận, thì sau cách mạng, bức tranh tinh thần đó đã biến thành làn gió tươi mới, mang đến sự phồn thịnh cho phong trào Thơ mới Việt Nam qua bài thơ 'Đoàn thuyền đánh cá'. Đây chính là 'khúc hát ca tụng' hùng vĩ của ngư dân biển trong cuộc đua với thiên nhiên, để họ sánh vai với vũ trụ.
Huy Cận (1919 - 2005), nhà thơ đặc trưng của nền thơ hiện đại Việt Nam, đã góp phần đưa phong trào Thơ mới lên đỉnh cao. Phong cách sáng tạo, đa dạng của ông hiện rõ trong những sáng tác trước và sau Cách mạng. Bài thơ 'Đoàn thuyền đánh cá' ra đời trong chuyến đi thực tế ở Quảng Ninh và xuất hiện trong tập thơ 'Trời mỗi ngày lại sáng' (1958).
Đọc những dòng thơ đầu tiên, ta không khỏi ngạc nhiên trước cảnh đoàn thuyền đánh cá hùng vĩ, bước ra khơi trước sự tráng lệ của thiên nhiên.
'Mặt trời rơi xuống biển như ngọn lửa.
Sóng đã buộc lại, đêm đóng cửa.
Thuyền đánh cá lại bước ra khơi,
Ca hát vang lên cùng làn gió biển.'
Huy Cận đã sử dụng từ ngữ mộc mạc, gần gũi với cuộc sống để miêu tả thiên nhiên khi bình minh gần kết thúc một ngày. Không khí khẩn trương, hối hả của buổi ra khơi được cảm nhận ngay từ những dòng thơ đầu tiên. Huy Cận, như một ngư dân đích thực, chân thật cảm nhận không khí sôi động, hối hả đó. Khi mặt trời chìm xuống biển đỏ lửa, 'sóng đã buộc lại', và 'đêm đóng cửa', công việc quen thuộc của ngư dân bắt đầu. Cuộc sống của họ trở nên bận rộn khi đất liền đã yên bình với bữa cơm gia đình. Đằng sau hình ảnh những con thuyền chứa đựng cá là sự mong đợi của người vợ và đứa con thơ, không còn gì vội vã hơn. Âm nhạc, như một nguồn dinh dưỡng tinh thần không thể thiếu, với ngư dân cũng vậy, họ luôn hạnh phúc và tràn đầy năng lượng với những 'Ca hát vang lên cùng làn gió biển'.
'Lao động là niềm vinh quang', công việc đánh bắt cá không chỉ là để sinh sống mà còn là niềm hạnh phúc khi nhận được sự ân ái từ thiên nhiên. Họ lạc quan trước sự giàu có của biển cả khi nhận được nhiều loại cá khác nhau:
'Hát rằng: cá bạc biển Đông yên bình,
Cá thu biển Đông như đám thoi
Đêm ngày dệt biển sáng lung linh.
Đến lượm lặt lưới đi, đoàn cá ơi!'
Để khám phá kho báu ẩn sâu trong lòng đất, chúng ta cần niềm tin mãnh liệt. Dù bóng tối trên biển cả bao la, ngư dân vẫn luôn giữ ánh sáng niềm tin, giúp họ đánh bắt nhiều cá hơn. Biển Đông dồi dào, giàu tài nguyên với 'cá bạc', 'cá thu'. Bức tranh với bóng tối của biển và ánh sáng của luồng cá gợi sự trù phú của thiên nhiên, ẩn chứa những ước mơ về mẻ lưới đầy. Ngư dân mong đợi đàn cá đến với lời gọi thân thiết 'đoàn cá ơi!'.
Vẻ đẹp của con người lao động trên biển dưới trời trăng sao được miêu tả với giọng điệu vui tươi và hùng vĩ:
'Thuyền ta lái gió với buồm trăng
Lướt giữa mây cao với biển bằng,
Ra đậu dặm xa dò bụng biển,
Dàn đan thế trận lưới vây giăng.'
Con thuyền bé nhỏ bỗng trở nên lớn lao, kỳ vĩ để 'lái gió', 'lướt giữa mây cao với biển bằng'. Dưới bút của Huy Cận, con thuyền không chỉ là công cụ kiếm sống, mà trở nên lớn lao để chinh phục vẻ đẹp của thiên nhiên. Dàn đan như thế trận hùng vĩ, thể hiện tâm hồn dũng cảm của người dân chài trong cuộc chiến với biển cả.
Biển không chỉ đẹp, thơ mộng mà còn phong phú với nhiều loài cá lấp lánh như 'cá nhụ, cá chim, cá đé, cá song' mang lại giá trị kinh tế cao:
'Cá nhụ cá chim cùng cá đé,
Cá song lấp lánh đuốc đen hồng,
Cái đuôi em quẫy trăng vàng chóe.
Đêm thở: sao lùa nước Hạ Long.'
Biển Đông thật sự phong phú với hàng loạt loài cá quý, tạo nên ánh sáng 'lấp lánh đuốc đen hồng' trên dòng nước tươi mát. Khung cảnh biển đêm trở nên sống động, huyền bí với những từ ngữ như 'Đêm thở', 'sao lùa', hòa quyện với tiếng gõ thuyền trong nhịp điệu của đêm tối.
Biển hữu tình, dung dưỡng, che chở như tấm lòng mẹ yêu thương không đòi hỏi đền đáp:
'Hòa mình trong bài ca gọi cá về,
Thuyền đã có nhịp, trăng cao đẹp.
Biển ban tặng cá như tình mẹ,
Nuôi lớn đời tự buổi nào ta.'
Biển ân ái nuôi lớn những người con vùng biển 'tự buổi nào', thể hiện tình yêu và lòng biết ơn sâu sắc của họ dành cho biển cả quê hương. Họ đã trải qua những ngày tháng trên biển, trưởng thành dưới ánh nắng và gió biển, nên họ coi biển như một người mẹ rộng lớn luôn chăm sóc cho đứa con. Có lẽ, mẹ biển cũng hiểu những khó khăn, nỗ lực của những đứa con vùng biển, mong chúng về đất liền trước khi bình minh mở ra.
Thời gian trôi nhanh, người đọc chìm đắm trong cảnh đẹp huyền bí của biển cả, và giờ đây một ngày mới lại bắt đầu:
'Sao mờ, kéo lưới kịp ánh sáng
Tay ta xoăn chùm cá nặng vững.
Vảy bạc đuôi vàng nổi bật rạng sáng,
Lưới trải buồm, nắng hồng đón chào.'
Hình ảnh người lao động trước bức tranh nền trời bắt đầu sáng đã rực rỡ, khỏe mạnh khi họ 'xoay tay' kéo lên chùm cá nặng. Công việc không làm họ mệt mỏi mà ngược lại, họ tràn đầy phấn khích khi thu hoạch được mẻ cá đầy. Ngày mới bắt đầu với tia 'nắng hồng' làm cho mọi thứ trở nên ngọt ngào. Cá với 'vảy bạc', 'đuôi vàng' không chỉ là kết quả của cơn mưa mồ hôi mà còn là gia tài quý báu của họ, là sản phẩm của những đêm thức trắng trên biển. Con người muốn chia sẻ niềm vui với ánh sáng bình minh, tạo nên sự hòa quyện hoàn hảo giữa vẻ đẹp lao động của con người và sự hoạt động của vũ trụ: 'Lưới xếp buồm lên đón nắng hồng'.
Kết thúc bằng cảnh đoàn thuyền đánh cá trở về trong bình minh rực rỡ, tươi vui, bức tranh này là biểu tượng của niềm hạnh phúc và năng lượng đầy mình.
'Câu hát căng buồm giữa gió khơi,
Đoàn thuyền chạy đua với mặt trời.
Mặt trời nổi bật biển, màu mới,
Mắt cá huy hoàng muôn dặm phơi.'
Câu hát xuất hiện suốt hành trình của người dân chài, bắt đầu khi họ ra khơi và trở nên hùng vĩ khi thuyền trở về chật kín cá. Câu hát không chỉ là cách nhấn mạnh niềm vui lao động, làm giàu quê hương của người lao động, mà còn là sự kết hợp của con người với thiên nhiên. Bình minh là dấu hiệu của cuộc sống mới, mặt trời nổi lên là biểu tượng của sức sống và chiến thắng. Người lao động, chạy đua với mặt trời, trở nên mạnh mẽ và chiến thắng trong cuộc đua với vũ trụ. Hình ảnh 'Mắt cá huy hoàng muôn dặm phơi' là biểu tượng của niềm vui đầy đủ của người lao động khi mùa cá mang lại.