Văn bản “Chó sói và cừu trong thơ ngụ ngôn của La Phông-ten , được viết bởi Hi-pô- lít Ten (1828-1893), một nhà văn, triết gia, và sử gia Pháp nổi tiếng thế kỉ XIX.
Thông qua tác phẩm này, tác giả đã so sánh sự khác biệt giữa Buy-phông (1707-1788) nhà nhân vật học và La Phông-ten (1621-1695), nhà thơ ngụ ngôn Pháp, trong cách miêu tả về con chó sói và con cừu.
1. Bản mô tả về con cừu
Trong tác phẩm khoa học của mình, Buy-phông đã miêu tả và chỉ ra những đặc tính tự nhiên của con cừu như ngu ngốc và sợ sệt, hay tụ tập thành đàn, co cụm lại với nhau, sợ sệt và ngu xuẩn. Chỉ biết đứng im trong mưa hoặc trên tuyết. Chỉ biết làm theo con đầu đàn; nếu không bị gã chăn cừu thúc ép hoặc bị chó đuổi.
Trong bài thơ ngụ ngôn của mình, La Phông-ten đã chỉ ra đời sống tâm hồn của con cừu. Con cừu rất thân thiện và tốt bụng. Nghe tiếng cừu con kêu thì cừu mẹ ngay lập tức lao tới, nó có thể nhận ra con của mình trong đàn cừu, nó đứng yên trên miền đất lạnh và bùn lầy cho con bú xong, với vẻ nhẫn nại, ánh mắt trầm ngâm. Có thể nói, hình tượng con cừu trong thơ ngụ ngôn của La Phông-ten còn ám chỉ về tình mẫu tử và đức hi sinh của người mẹ trong cuộc sống. Đúng như Hi-pô-lít Ten đã nói: “La Phông-ten đã chạm lòng người với bao nỗi đau thương và lòng nhân từ như vậy...”
2. Phần thứ hai nói về con sói.
Chó Sói trong thơ ngụ ngôn của La Phông-ten là một kẻ trộm cướp nhưng khốn khổ và bất hạnh. Mắt lấm lem, cơ thể gầy gò, bị truy đuổi. Nó là một kẻ vô lại, luôn đói khát và luôn chịu đựng đau khổ.
Buy-phông đã phân tích bản năng của chó sói, một loài thú dữ, hoang dã. Chúng chỉ biết tụ tập thành bầy khi săn mồi, sau khi cuộc săn đã kết thúc, mỗi con lại tự sống riêng, im lặng và cô đơn. Gương mặt lấm lem, hình dạng hoang dã, tiếng hú kinh hoàng, mùi hôi thối... là những đặc tính tự nhiên của loài sói.
Sói trong thơ của La Phông-Ten được miêu tả như một bạo chúa. Hắn gây ra những điều tàn bạo. Hắn gầm gừ. Và cuối cùng “Sói nuốt gọn chiên con, không cần phải tranh cãi”. Nếu nhà nhà bác học Buy-phông chỉ nhìn thấy sói là một con vật có hại, thì nhà thơ với trí tưởng tượng phong phú đã phát hiện ra những khía cạnh khác: con sói độc ác nhưng cũng đầy khổ đau, thường bị lợi dụng, vụng về, đói khát, và vì đói mà hoá ra thân thể!
Buy-phông 'đặt ra một tác phẩm bi kịch về sự độc ác' (thú dữ hoang dã), trong khi La Phông-ten 'đặt ra một tác phẩm hài kịch về sự ngu ngốc' (đói khát, bị lợi dụng và bị đánh).
Qua sự so sánh và khám phá, văn bản của Hi-pô-lít Ten đã chỉ ra sự khác biệt giữa hai loại văn bản khoa học và văn bản nghệ thuật. Văn bản khoa học đi sâu nghiên cứu những đặc điểm tự nhiên, đưa ra những phán đoán về đặc tính, về bản chất: của sự vật. Văn bản nghệ thuật xây dựng hình tượng, miêu tả cuộc sống tâm hồn.
'Chó sói và cừu' trong thơ ngụ ngôn là một tác phẩm nghệ thuật. Chó Sói là một bạo chúa, độc ác, quỷ quyệt. Còn cừu là một thần dân, một vật tế thần đau khổ, đáng thương.
Trong việc học văn thơ, chúng ta cần hiểu rõ đặc điểm của văn bản nghệ thuật, đó là ngôn ngữ hình tượng và biểu cảm được tưởng tượng, sáng tạo.
Trích: Mytour