1. Bài viết mẫu số 1
2. Bài viết mẫu số 2
3. Bài viết mẫu số 3
4. Bài viết mẫu số 4
5. Bài viết mẫu số 5
Đề bài: Phản ánh về bài thơ Muốn làm thằng Cuội
Danh sách 5 bài văn mẫu Phản ánh về bài thơ Muốn làm thằng Cuội
1. Phản ánh về bài thơ Muốn làm thằng Cuội, mẫu số 1:
Thời kỳ hai mươi của thế kỷ XX, Tản Đà trở thành một nhà thơ nổi tiếng trên bảng đàn thi Việt Nam. Phong cách nghệ thuật của ông đậm chất tài năng, lãng mạn, thoải mái và hơi hướng ngông nghênh. Trong tác phẩm 'Thú ăn chơi', thi sĩ Tản Đà mô tả:
'Trời sáng tạo ra Tản Đà,
Quê hương thời thì có, cửa nhà thời thì không.
Nửa đời Nam, Bắc, Tây, Đông,
Bạn bè sum họp, vợ chồng chia lìa.
Túi thơ đeo khắp ba lưu niệm,
Lạ thay rừng biển thiếu gì gió trăng...'.
Bài thơ 'Muốn làm thằng Cuội' là một tác phẩm xuất sắc, đặc trưng cho phong cách nghệ thuật của Tản Đà:
'Đêm thu u buồn lắm chị Hằng ơi!
Trần thế em nay chán phờ nửa rồi.
Cung quế đã có ai ngồi chưa?
Cành đa mong chị nhắc lên đùa.
Có bầu có bạn can chi tủi,
Cùng gió, cùng mây mới vui sao?
Rồi mỗi năm rằm tháng tám,
Tựa nhau trông xuống thế gian cười'
1. Khoảnh khắc mở đầu bài thơ là lời kêu gọi 'buồn lắm chị Hằng ơi!'. Một lời kêu gọi tràn ngập tâm sự. Xuân Diệu đã nhận xét như thế.
'Đêm thu buồn lắm chị Hằng ơi!
Trần thế em nay chán nửa rồi'
Bài viết Phản ánh về bài thơ Muốn làm thằng Cuội được chọn lọc
Niềm buồn đến mức 'buồn lắm'; trong cô đơn chỉ còn biết gọi chị Hằng để dãi bày tâm sự. Ba từ 'chị Hằng ơi!' rất diễn đạt, ý vị làm cho giọng thơ thiết tha thân mật. Câu thơ man mác sự buồn và chán. Tản Đà từng viết: 'Cuộc đời đáng chán hay không đúng chán?', giờ đây là 'chán nửa rồi'. Bài thơ xuất hiện trong tập 'Khối tình con' xuất bản năm 1916, từ đó chúng ta nhận ra nguyên nhân sâu xa, nỗi buồn và chán vì thực tế đau thương, vì cuộc sống đen tối, vì chế độ thực dân nửa phong kiến ngột ngạt, thối nát, tù hãm. Vì công danh đau lòng: 'Tài vươn cao, phận thấp, chí khí uất'. Buồn vì đất nước bị thống trị bởi ngoại bang 'Lệ ai giàn giụa với giang san'. Đây là nỗi buồn của một thế hệ trong vòng xoáy nô lệ đau thương. Là một nhà thơ đa cảm, đa tình, nỗi buồn đã trở thành mối sầu đau này:
'Nửa ngòi bút ngỗng chứa đựng đau thương,
Một mối tơ kéo dài mấy đoạn vương'.
(Trích từ khối tình con thứ nhất)
2. Một từ 'xin' toát lên sự chân thành và thiết tha, như là lời nài nỉ:
'Cung quế đã ai ngồi chưa
Cành đa mong chị nhắc lên vui'
Hai câu đã làm sáng tỏ nơi cung trăng, cung quế trong bài thơ 'Muốn làm thằng Cuội'. Câu hỏi mang đầy nét thơ mộng và nỗi bâng khuâng. 'Cành đa' đã trở thành bậc thang dẫn lên chín tầng mây xanh để 'chị nhắc lên vui' cung quế. Đó là giấc mơ thoát khỏi sự chán đời, ngán ngẩm. Mộng với sự phản đối:
'Nghĩ đời, nhiều lúc mộng vô nghĩa,
Thương mộng bấy nhiêu lại chán đời'
(Ghi nhớ giấc mơ)
3. Đặt chân lên cung quế mới giảm đi cảm giác 'tủi', mới trải nghiệm niềm vui đầy thỏa mãn. Có chị Hằng làm bạn đồng hành. Có gió, có mây chơi vơi cùng. Sự sáng tạo trong sử dụng điệp ngữ (có, cùng) và phép đối, đồng thời kết hợp ngắt nhịp 2/2/3 tạo ra giọng thơ nhảy nhót, phấn khích. Vần thơ chảy mượt như dòng sông, làm nổi bật chất lãng mạn của tác phẩm. Khi đọc, cảm giác thú vị ngay lập tức bắt lấy:
'Có bầu, có bạn can chi tủi,
Cùng gió, cùng mây mới thật vui'
Đúng như đánh giá của nhà phê bình văn học Lê Thanh trong cuốn 'Tán Đủ thi sĩ' (1939): 'Thơ của ông (Tán Đà) như là nghệ thuật lọc, với những hình ảnh mơ hồ, tinh tế, ông vẽ nên những bức tranh đẹp tuyệt; với tư duy bay bổng, cảm xúc mộng mơ, ông tạo ra những bài thơ tuyệt vời...'.
4. Sự ngông, sự phóng khoáng của nhà thơ đạt đến đỉnh cao. Đêm rằm tháng tám, là đêm Trung thu tuyệt vời nhất. Không còn nỗi buồn của sự cô đơn, thi sĩ và chị Hằng cùng nhau 'Tựa nhau trông xuống thế gian cười'. Hành động 'tựa nhau' và nụ cười ấy là một giấc mơ tuyệt vời. Mặc dù có chút trêu chọc (đối với thế gian) nhưng đầy thú vị vì đang trải qua niềm vui ẩn sau cung quế:
'Rồi mỗi năm rằm tháng tám,
Tựa nhau trông xuống thế gian cười'
Kết thúc tuyệt vời. Một cách diễn đạt phong cách, tài năng. Việc đọc bài thơ 'Hầu Trời' mới làm ta hiểu rõ, cảm nhận sự tinh tế và thú vị của bài 'Muốn làm thằng Cuội'. Nửa đêm, Tản Đà tỉnh giấc, đun nước để pha trà, rồi ngâm thơ... Trời nghe tiếng ngâm bèn sai hai tiên nữ xuống cõi trần để đón thi sĩ bay lên. Thi sĩ đọc thơ cho Trời và bầy tiên lắng nghe. Tất cả đều khen ngợi tấm tắc:
'Văn đã phong phú, lối thơ đẹp
Trời cười cũng vui, vừa đủ!
Các tiên ao ước so tài văn
Thi sĩ mang lên chợ Trời bán'.
(Dâng Trời)
Bài thơ 'Muốn làm thằng Cuội' mang đậm đặc thi đề độc đáo và thú vị. Giọng thơ nhẹ nhàng, thanh thoát, bay bổng. Tưởng tượng phong phú, kỳ diệu. Chất mộng mơ, sắc màu lãng mạn lấp đầy trong từng đoạn thơ.
Mặc dù nói về buồn bã, chán chường, thoát ly khỏi hiện thực, và hòa mình trong tâm hồn tinh khiết... nhưng bài thơ toàn vẹn một tinh thần chiến đấu với xã hội thực dân, một mong muốn sống trong sạch sẽ, thanh cao, và giữ gìn giá trị cao đẹp của cuộc sống. Bản chất ý nghĩa đích thực của 'Muốn làm thằng Cuội' nằm ẩn trong đó.
Sau khi đã Đánh giá về bài thơ Muốn làm thằng Cuội, bạn có thể chuyển sang Soạn bài Muốn làm thằng Cuội hoặc tham khảo Phân tích bài thơ Muốn làm thằng Cuội . Xem bài mẫu Phân tích sự ngông, cái buồn, cái mộng trong bài thơ Muốn làm thằng Cuội của Tản Đà để củng cố kiến thức của bạn.
2. Nhận định về bài thơ Muốn làm thằng Cuội, mẫu số 2:
Tản Đà Nguyễn Khắc Hiếu (1889 - 1939) là một biểu tượng đặc sắc trong thế giới thơ Việt Nam thời kỳ đầu thế kỷ XX, mang đến làn gió mới cho thơ ca Việt, với sự kiêu ngạo không giữ gìn của người cuối cùng trong nhóm Nho và là tiên phong của việc làm thơ chuyên nghiệp. Tình cảm sâu sắc, ý tưởng lạ lùng, và sự sáng tạo đưa Tản Đà trở thành một trong những nhà thơ nổi tiếng. Muốn làm thằng Cuội là sự kết hợp tinh tế giữa mộng tưởng và tình cảm, nơi Tản Đà mô tả bức tranh đầy thách thức với cuộc sống.
Tản Đà đã được coi là người 'mở đầu cho một buổi hòa nhạc sắp tới' (Hoài Thanh, Hoài Chân - Thi nhân Việt Nam). Ông có giọng hát của một tâm hồn tự do, không bị ràng buộc bởi những khuôn mẫu văn hóa truyền thống. Thơ Tản Đà tập trung vào thế giới của Tây Thi, Dương Quý Phi, Chức Nữ, Hằng Nga, những người phụ nữ có tình thần cao quý, và là những biểu tượng của sự phong lưu và tài năng. Mặc dù người ta có thể gọi Tản Đà là 'ngông', nhưng điều này thể hiện sự phản kháng của ông đối với xã hội thực dân phong kiến đầy những điều khiến ông cảm thấy chán ngấy. Bài thơ Muốn làm thằng Cuội là biểu hiện rõ nét của tinh thần này.
Dường như với Tản Đà, mùa thu mang lại nhiều trải nghiệm đặc biệt. Từ hình ảnh 'Vèo trông lá rụng đầy sân' khiến ông nhận ra ý nghĩa của danh vọng như một phút chốc, đến đêm thu chìm đắm trong nỗi buồn, thi nhân đã để lộ ra những tâm tình chân thành với thế giới xung quanh:
Buổi tối thu về, chị Hằng ơi
Trần thế em nay chán đến mức không lối ra.
Danh sách những Bài viết Cảm nhận về bài thơ Muốn làm thằng Cuội xuất sắc
Lại một đêm thu, lần này nhà thơ đến với 'chị Hằng'. Nhưng khác biệt, không phải là với sự cuồng vọng cưới Hằng Nga, mà lại là một chút khép mình xưng 'em' vô cùng ngọt ngào! Hiếu, cậu ấm mệt mỏi với những phiền muộn của thế gian, thở ra giọng chán đời. Nỗi buồn thu đặc trưng khiến nhà thơ buồn, ánh trăng đối mặt với con người, tạo nên cảm giác lạc lõng đến mênh mông. Tản Đà đã đến gặp trăng không qua tư thế 'đối diện đàm tâm' - nhìn nhau và chia sẻ trong im lặng bằng sự cảm thông của hai tâm hồn, ông thốt lên lời nhắn nhủ tha thiết 'chị Hằng ơi!'. Nỗi buồn của thế gian tràn ngập đêm thu, tỏa ra từ bên trong, chứ không phải do 'gió thu lạnh - sương thu bạch - khói thu xây thành' như câu thơ trong 'Cảm thu, tiễn thu'. Câu thứ hai với kiểu 'chán nửa rồi' thay vì 'chán hết rồi' tạo nên sự mâu thuẫn trong tâm hồn thi nhân, giữa mong muốn thoát khỏi đời nhưng vẫn chưa từ bỏ hoàn toàn, vẫn trung thành với cõi sống. Điều này làm nổi bật sự mâu thuẫn bên trong tâm trạng của thi sĩ, giữa mong muốn tránh xa cuộc sống như các vị tiên cổ xưa muốn trở về cõi tiên 'lánh đục tìm trong' và ý chí ở lại giữa đời để hoàn thành 'thiên lương' hữu ích cho mọi người. Câu hỏi 'Đời đáng chán hay không đáng chán?' từng khiến nhà thơ đau đầu, nhưng lúc này ông chỉ có thể tìm kiếm sự giải thoát và chia sẻ tâm sự với chị Hằng.
Trí tưởng tượng sôi động và mãnh liệt của nhà thơ đã tạo ra một ước mơ cao quý:
Ai ngồi dưới tán cung quế chưa?
Cành đa mong chị nhắc lên chơi
Hai câu thơ lột tả rõ ý muốn của Tản Đà: muốn trở thành thằng Cuội. Cung quế và cành đa như những biểu tượng cổ tích, nhưng ẩn chứa sự so sánh: ở cõi trần, Tản Đà, như một 'trích tiên,' đang cô đơn trong nỗi buồn của mình, trong khi tại cung Quảng, Hằng Nga cũng trải qua cô đơn giống như những người trên trần gian. Hành trình tưởng tượng của nhà thơ là một quay ngược về thời cổ tích, khiến Tản Đà tự hóa thân thành thằng Cuội. Chỉ có một chi tiết nhỏ khác biệt: nếu xưa kia Cuội bám cây đa để lên trăng, thì bây giờ cây đa đó là chiếc thang dẫn hồn thi sĩ lên cung quế. Điều này ngụ ý rằng Tản Đà đến với Hằng Nga để thay thế Cuội. Câu thơ mang một chút hóm hỉnh, nhưng đồng thời là sự cắt giữa Hằng Nga và Tản Đà: giữa họ là một mối liên kết của hai tâm hồn cô đơn đang tìm kiếm nhau. Tản Đà 'xin' mà không cầu lựa, vì khi hướng về 'cung quế,' thi nhân có thể hiểu thấu nỗi lòng của Hằng Nga.
Do đó, hai câu thơ là sự chia sẻ của hai linh hồn cô đơn:
Bầu trời có bạn chẳng buồn phiền
Cùng gió, cùng mây thế mới vui.
Bản chất đa tình của thi sĩ hiện hóa. Câu thơ không chỉ làm tỏ lộ tâm trạng từ một góc nhìn, vì nếu như vậy, liệu rằng việc lên trăng chỉ là sự giải thoát cho nỗi buồn riêng của thi sĩ? Điều độc đáo trong cảm xúc của câu thơ chính là sự song hành của hai tâm hồn: một là của Hằng Nga - người cung Quảng Hàn, một là của Tản Đà - người trần thế. Nét rộng lượng trong tâm hồn thi nhân không chỉ là mong muốn lên trăng để thoát khỏi cuộc sống trần tục, mà còn là sự làm bạn, san sớt nỗi buồn cùng giai nhân cung quế. Điều này làm nổi bật tính chất tri âm tri kỉ! Sự độc đáo của Tản Đà là ở chỗ anh ta đồng thời hiểu được nỗi buồn của Hằng Nga trong không gian cô đơn của chốn Quảng Hàn. Cũng giống như khi ông nhận ra trái tim trần gian của tiên nữ trong câu thơ:
Lá đào rơi, rủ bóng Thiên Thai
Suối tiễn, oanh đưa nén ngậm ngùi
(Tạ biệt)
Cảnh tiên cũng đau lòng, cho nên khi thi nhân lên cõi tiên, ông làm điều đó để chia sẻ cảm xúc nồng nàn, duyên dáng của người với thế giới tiên tục. Đồng thời, khi được 'cùng gió cùng mây' không bị rối bời bởi những lo toan trần tục, con người cũng thoát khỏi nỗi buồn trăn trở ẩn sau mặt vui. Tìm về thế giới mộng là phương tiện giải thoát nỗi buồn trong thế giới thực, nỗi buồn mà thi nhân đã trải qua: 'Từ độ sầu đến nay, ngày nào cũng có khoảnh khắc sầu, đêm đến cũng có khoảnh khắc sầu. Mưa rơi làm lá rụng mà sầu, trăng trong gió mát mà càng sầu; nằm đắn đo suy tư mà sầu, thơ văn không giải tỏa được nỗi buồn...' (Giải sầu). Trong nỗi buồn của nhà thơ, chúng ta phát hiện những bóng hình của thời đại, nhân loại và thế gian. Bên cạnh Hằng Nga, có lẽ là lúc nhà thơ thực sự thoát khỏi những ám ảnh đó khi sát cánh bên hồng nhan tri kỉ:
Hàng năm đến rằm tháng Tám
Chúng ta tựa nhau, nhìn xuống thế gian, mỉm cười
Bài thơ mở đầu với lời than thương 'buồn lắm', kết thúc bằng nụ cười của đêm rằm tháng Tám. Niềm vui thay thế nỗi buồn khi những tâm hồn tri kỉ gặp nhau. Cảm hứng của bài thơ trọn vẹn trong hình ảnh trăng thu đẹp tuyệt giúp thức tỉnh giấc mơ của nhiều người tránh khỏi cuộc sống bình thường. Nhưng điều làm nổi bật bản tính lãng mạn độc đáo của tâm hồn nhà thơ chính là cảm xúc 'tựa nhau'. Không ai trước đây có liên tưởng táo bạo như Tản Đà! Câu từ tinh tế, ý nghĩa đầy sâu sắc của ông đã tạo ra một cách nhìn mới về hình tượng: chú Cuội - Hằng Nga trong truyền thuyết đã hóa thân thành đôi lứa hoàn hảo Tản Đà tài tử và Hằng Nga giai nhân. Mặc dù cõi trần 'chán nửa' vẫn hiện diện, và khoảnh khắc 'trông xuống thế gian' của đôi tình nhân, tạo nên nụ cười 'rất Tản Đà'. Cười với những trò đời phức tạp, cười trước số phận đời nhạt nhòa, và nụ cười ẩn sau sự nặng lòng trần thế, canh cánh trong tâm hồn văn sĩ: 'Hai chữ thiên lương thằng Hiếu nhớ'. Có lẽ nụ cười ấy chứa đựng một thông điệp về tương lai hạnh phúc? Và đó cũng là lý do tại sao trăng phải là 'rằm tháng Tám', tròn trịa, tròn đầy, trong sáng. Tắm mình trong ánh sáng dịu dàng giữa cung quế là như tâm hồn thi nhân bay bổng tuyệt vời, thăng hoa với vẻ đẹp tuyệt vời của 'nghìn năm thơ thẩn bóng trăng chơi'.
Bài thơ giúp ta thấy rõ hơn chân dung tâm hồn của Tản Đà: phóng khoáng, đa tình, giàu mơ tưởng nhưng vẫn bị ràng buộc bởi những lo âu trần thế. Người ấy muốn bảo toàn 'thiên lương' giữa cuộc sống trần tục, và để làm được điều đó, anh ấy phải đắm chìm trong những 'giấc mộng con' để sống chân thật với chính bản thân và với cuộc sống. Ta nhận thức được một nhân cách cao quý không bị làm mờ bởi những kế hoạch vụ lợi thường dân, một con người 'đã đi qua cái hỗn độn của xã hội Việt Nam đầu thế kỷ XX' và vẫn giữ được 'linh hồn cao khiết'.
Muốn làm thằng Cuội, như nhiều bài thơ khác của Tản Đà, giúp ta hiểu rõ hơn về một con người đã dám thể hiện cái tôi đầy cá tính của mình mà không cần phải che giấu, như một cách để đối mặt với một xã hội thực dân - phong kiến. Tác phẩm này làm phong phú thêm nguồn cảm hứng lãng mạn, với trí tưởng tượng bay bổng và cảm xúc mãnh liệt, đồng thời làm nổi bật trong Phong trào Thơ mới 1932 - 1945.
3. Đánh giá về bài thơ Muốn làm thằng Cuội, mẫu số 3:
Được biết đến như là một điểm nối giữa hai giai đoạn văn học, thơ của Tản Đà toát lên sự phóng túng, ngông nghênh, với nội dung đôi khi khiến độc giả bất ngờ, kinh ngạc. Một trong những tác phẩm nổi tiếng của ông chính là bài thơ: 'Muốn làm thằng Cuội'.
Ngay từ những dòng mở đầu, Tản Đà đã khiến độc giả phải chăm chú:
Đêm thu buồn lắm, chị Hằng ơi!
Trần thế em giờ đã chán nửa rồi.
Hai dòng thơ rạng ngời với hình ảnh một đêm thu, ánh trăng soi sáng trần thế. Tản Đà, tưởng tượng đang trải qua câu chuyện cổ tích trên cung trăng với chị Hằng, thánh thót với trăng, cùng với chị Hằng được gọi như một người thân mật, thân thiện.
Tản Đà mở lời bộc lộ ước muốn của mình một cách ngạc nhiên:
Cung quế có ai ngồi đó chưa?
Cành đa xin chị nhắc lên chơi.
Phong cách của Tản Đà có thể được mô tả bằng một từ 'ngông', thể hiện sự phóng túng, không bị ràng buộc bởi khuôn phép. Ông luôn mang đến sự bất ngờ với độc giả qua những ý tưởng trong những bản thơ. Ông tự nhiên bộc lộ ước muốn của mình thông qua một cách hỏi độc đáo và chân thành, xin chị Hằng sử dụng cành đa để ông có thể bay lên cung trăng như chú Cuội. Và ông giải thích nguyên nhân của mình như sau:
Bầu trời ấm áp, bạn bè đồng hành,
Giữa gió mây, niềm vui bỗng thăng hoa.
Cảm nhận về bài thơ Muốn làm thằng Cuội của Tản Đà
Tản Đà mở lời đề xuất tình bạn với chị Hằng, thổ lộ mong muốn có một đồng hành để chia sẻ nỗi buồn. Dưới trần thế, ông cảm thấy cô đơn và khó tìm thấy người tri âm tri kỉ, vì vậy ông chọn lên chốn cung trăng, nơi mong muốn giảm bớt nỗi cô đơn. Nhà thơ thể hiện mong muốn phiêu diêu, kết nối với mây và gió trong không gian thơ mộng, rộng lớn, không bị ràng buộc. Trong thế giới đó:
Rồi đến mỗi năm, rằm tháng tám.
Tựa nhau trông xuống thế gian, cười.
Vào đêm rằm tháng tám, khi trăng tỏa sáng, tròn như bánh trôi, có người cho rằng tại lúc đó, ta có thể nhìn thấy cây đa và chú Cuội ngồi dưới. Tản Đà mong muốn lên cung trăng, sống trong thế giới bồng lai, thoát khỏi hiện thực, tránh xa khỏi sự u ám và nhấn nhá những khía cạnh tiêu cực của cuộc sống. Khi nhìn xuống thế gian, ông cảm thấy khoan khoái nhìn thấy những con người quyền quý tranh giành, ganh đua, và ông cười nhẹ về sự vô vị và hỗn loạn của thế gian mà ông đã 'chán nửa'. Cười ấy không chỉ là biểu hiện của sự giải thoát mà còn là niềm hạnh phúc khi thoát khỏi những gánh nặng và bó buộc lâu dài. Chữ 'cười' được đặt riêng, nhấn mạnh ý nghĩa tinh thần của niềm vui.
Sử dụng thể thơ thất ngôn bát cú không kỳ thị, bài thơ mang lại sự dễ tiếp cận và hiểu biết. Mặc dù ước muốn trở thành chú Cuội có vẻ utopia, nhưng Tản Đà thể hiện sự chung thuỷ với nỗi cô đơn và khao khát thoát khỏi hiện thực. Ông không phản đối cuộc sống, mà chỉ muốn tìm kiếm sự thoải mái trong không gian tưởng tượng.
Bài thơ là một tác phẩm độc đáo của Tản Đà trong thời kỳ đen tối của đất nước. Khi đọc bài thơ, người đọc cảm thấy thoải mái khi tiếp xúc với tâm hồn và tư tưởng của tác giả cũng như của các tri thức cùng thời kỳ.
4. Cảm nhận về bài thơ Muốn làm thằng Cuội, mẫu số 4:
Bài thơ Muốn làm thằng Cuội, xuất phát từ tập Khối tình con (1916), là một tác phẩm nổi tiếng của Tản Đà. Dù sử dụng thể thất ngôn bát cú Đường luật, bài thơ vẫn giữ vững nét Ngông và lối thơ gian dị, hấp dẫn độc giả bằng sự độc đáo của nó.
Nhìn vào tựa đề 'Muốn làm thằng Cuội', ta cảm nhận được chất giọng tự tin, suồng sã của nhà thơ. Từ ngôn ngữ ngông nghênh, như một sự bộc lộ thẳng thắn của tâm hồn, Tản Đà nói lên ước muốn vô cùng thực tế, không giấu diếm gì cả. 'Muốn làm cuội' chính là mong ước bay cao, và bài thơ dường như biến điều đó thành hiện thực dễ dàng.
Nghệ sĩ luôn đa tình và sáng tạo. Tản Đà, với chút ngông nghênh, diễn đạt mong muốn của mình: muốn trở thành thằng Cuội. Cách gọi đơn giản nhưng ẩn chứa nhiều ý nghĩa, bản chất mộng mơ và khát vọng bay lên cung trăng của thi sĩ được thể hiện rõ trong bài thơ.
Đêm thu buồn, chị Hằng ơi!
Trần thế em giờ chán nửa rồi!
Chị Hằng, người tiên nữ tại cung trăng, tự thấy mình như thằng Cuội muốn bày tỏ tình cảm với tiên nữ tuyệt vời. Bài thơ mở đầu bằng bốn câu như một lời thanh minh từ trần thế. Không lạc quan bằng hình ảnh hay sự vật, tác giả thẳng thắn bày tỏ cảm xúc chân thành. Câu đầu tiên với hai từ 'buồn lắm' khiến nỗi buồn hiện hữu, lan tỏa từ trái tim đến từng chữ câu. Tình cảm thường trải qua nhiều nỗi buồn, và vì sự buồn này, tác giả muốn trở thành thằng Cuội. Buồn ở đây không phải là lạc quan mơ hồ, mà là buồn về đời sống, sự chán nản trước thực tế, khi mọi thứ rối ren và xoay cuồng. Điều này phản ánh tình hình xã hội phong kiến chuyển hóa vào thế kỷ XX, khi mà không chỉ tác giả lạc quan về thế giới tiên ma, mà còn là nỗi buồn của một thời đại. Không gian hạn chế, u uất của đất nước dưới bàn tay của giặc ngoại xâm làm nặng nề trái tim người dân. Hàng nghìn cảm xúc buồn bã khác nhau được thể hiện qua vần thơ, nhưng tất cả đều xoay quanh nỗi bế tắc và không hài lòng trước cuộc sống.
Nỗi buồn và sự chán nản trước thế giới hiện thực là nguồn cảm hứng của Tản Đà. Tác giả tìm kiếm sự giải thoát bằng cách trốn thoát khỏi hiện thực, sống trong một thế giới tách biệt, thần tiên. Điều này dẫn Tản Đà đặt ra câu hỏi nghi vấn:
Người ngồi trên cung quế ấy đã là ai?
Cành đa, hãy nhắc nhở chị lên chơi
Muốn trở thành thằng Cuội là một bài thơ thể hiện sự kiêu hãnh và tài năng của Tản Đà
Thái độ 'Ngông' của Tản Đà là cách ông đối mặt với cuộc sống, là sự phản kháng trước sự tẻ nhạt, không hài lòng với thời đại xã hội. Trong tâm hồn phức tạp của nhà thơ, có vẻ như ông là người say mê với hương đời, nhưng khi thế giới không như trong giấc mơ, sự thất vọng bùng nổ. Câu thứ ba đặt ra một câu hỏi ẩn dụ, sau đó là một đề nghị mở cửa mong đợi lên cung trăng riêng. Có thể, tác giả không có ai chia sẻ và giảm bớt nỗi buồn, nên phải tìm kiếm sự đồng hành ở trăng, với Chị Hằng làm bạn tri kỉ:
Cùng có bạn, có tri kỷ
Chung gió, chung mây, mới thực sự hạnh phúc.
Mặc dù có vẻ ngông ngảnh, nhưng ông vẫn giữ lấy cái lý của mình, chính sự cô đơn, buồn bã khiến ông sáng tạo những dòng thơ ẩn chứa những ước mơ xa lánh thế giới, tránh né những rắc rối trần gian. Khao khát đến cung trăng thực chất là bức tranh của tâm hồn đang lang thang, khao khát sự đồng cảm, tri âm trong cuộc sống của Tản Đà. Đến hai câu cuối, thi nhân mô tả một tương lai huy hoàng:
Và mỗi năm, đến rằm tháng tám
Cùng nhau nhìn xuống, cười trên thế gian
Chất lãng mạn và tính ngông nghênh được thể hiện rõ trong hai câu thơ cuối. 'Đối với nhau' như một sự gần gũi độc đáo của tác giả, ông ngồi trên cung trăng, bật cười trước cuộc sống u tối, đó là nụ cười hả hê của một nhà thơ đã thành công tránh xa thế giới, ông đối diện với thế giới với sự khinh bỉ đối với đau khổ, bóng tối của hiện thực.
Bài thơ kết hợp cảm hứng cổ điển với một chút ngông nghênh đặc trưng của thi sĩ. Vần thơ giản dị nhưng tràn đầy sức hấp dẫn và lôi cuốn người đọc bởi cách biểu đạt độc đáo.
5. Nhận định về bài thơ Muốn làm thằng Cuội, biểu mẫu số 5:
Dòng sông Đà nước mặn cá nhảy
Mây trải non Tản, diều cánh bay.
Tản Đà là bút danh của nhà thơ Nguyễn Khắc Hiếu, tên này kết hợp từ núi Tản (núi Ba Vì) và sông Đà, thuộc tỉnh Sơn Tây cũ, quê hương của ông. Trên trường văn Việt Nam đầu thế kỉ XX, Tản Đà nổi tiếng như một biểu tượng đột ngột, mang đầy khả năng sáng tạo. Ông mang đến thơ ca Việt Nam sự sống mới, khẳng định cho sự đổi mới mạnh mẽ của thơ mới lúc ấy và về sau.
Trong bối cảnh xã hội Việt Nam chia làm hai, thơ của Tản Đà phản ánh sự bất bình trước thực tế rối ren, ngột ngạt, đồng thời thể hiện tâm hồn thoải mái, phóng khoáng trong con tim đa tình của nghệ sĩ!
Chủ đề thoát trần lên trăng xuất hiện trong bài thơ Muốn làm thằng Cuội, xuất hiện đầu tiên trong tác phẩm Khối tình con năm 1917. Qua bài thơ, tác giả thể hiện mong muốn thoát khỏi cuộc sống khắc nghiệt để đến với thế giới tự do và đẹp đẽ. Bài thơ rõ nét phong cách lãng mạn, phong tình và 'ngông' của Tản Đà.
Muốn làm thằng Cuội sử dụng thể thất ngôn bát củ của thơ Đường, niêm luật rõ ràng, đối ý, đối thanh rất chuẩn, giọng điệu chung của bài thơ thể hiện tâm tình sâu sắc của thi sĩ. Đặc biệt, ở hai câu đề:
Đêm thu buồn lắm, chị Hằng ơi,
Thế gian này em đang chán ngấy rồi.
Nhà thơ mở lời than thở tâm trạng u buồn trong đêm thu trăng sáng. Tâm hồn buồn bã không thể che giấu trước vẻ đẹp huyền bí của cảnh đêm, nhưng nỗi buồn còn dội lên mạnh mẽ trong trái tim. Ông phê phán thế giới tối tăm, u ám, cuộc sống khó khăn, làm thế nào có thể dung nạp được tâm hồn phóng khoáng và yêu tự do của Tản Đà? Trái tim muốn bay xa, nhưng nơi đâu là chốn trốn trong thế giới ngục tù của xã hội thực dân? Ông chọn mặt trăng, nơi yên tĩnh và tuyệt vời để giãi bày tâm sự.
Nhà thơ gọi trăng là 'chị' Hằng, xưng là 'em', tạo nên âm nhạc êm đềm và dịu dàng. Nếu chị Hằng có thể nghe thấy, chắc chị cũng sẽ xao xuyến bởi giai điệu của nhà thơ, khi ông đặt câu hỏi liệu có ai chán đời trước mình:
Có ai ngồi cung quế nơi đó chưa?
Rồi hãy vui vẻ nhắc nhở chị,
Cành đa xin chị hãy lên chơi.
Bài văn Đánh giá về bài thơ Muốn làm thằng Cuội mới nhất
Dường như nhà thơ mong muốn quay lại làm đứa trẻ như thuở xưa, để mỗi đêm Trung thu rước đèn, phá cỗ, nhìn trăng, cùng nhau tìm cây đa và mong muốn chị Hằng 'nhắc lên chơi' để thỏa sức vui vẻ với trăng sao, mây gió. Ao ước trở lại tuổi thơ trong trắng để loại bỏ bụi bặm, từ chối những điều đau lòng nhìn thấy suốt nửa cuộc đời. Bất ngờ, nhà thơ tái hiện tuổi thơ với giọng điệu nâu nịnh, cuốn hút của lời thỉnh nguyện đặc biệt không giống ai. Cảnh vật và tâm hồn trong hai câu đề đều chứa đựng nỗi buồn sâu sắc, nhưng giọng điệu hé lộ nụ cười hóm hỉnh.
Trong ngữ cảnh nơi nỗi buồn chỉ như một ánh sáng mờ nhạt, hai câu tiếp theo là sự tỏa sáng của niềm vui khi nhà thơ tưởng tượng mình sống bên tiên nữ Hằng Nga trên cung trăng:
Có bạn, có tri kỷ, không còn tiêu cực
Cùng gió, cùng mây, mới thực sự vui.
Nhà thơ mong muốn trở thành thằng Cuội để giải thoát nỗi buồn tích tụ suốt thời gian dài. Sống trên cung trăng, thi sĩ muốn thoát khỏi cảnh đục tối của thế giới loài người, hòa mình trong thú vui tiêu dao, kết bạn 'cùng mây gió'. Nhưng đặc biệt, ông muốn gần gũi với tiên nữ đẹp nhất để cùng nhau ngắm nhìn, cùng nhau trải qua niềm vui và nỗi buồn.
Mỗi năm rằm tháng Tám đến,
Chúng ta tựa nhau nhìn xuống thế gian, cười.
Tâm trạng của nhà thơ khi đã thoát khỏi thế gian, nhìn xuống trần thế và thấy thế giới nhỏ bé, chật chội, và buồn cười với mọi điều. Nhà thơ mong muốn trở thành tiên để 'cười' trước những lo toan và bon chen của cuộc sống trần thế.
Hai câu như lời tự nhủ: 'Có bầu có bạn can chi tủi', nhưng sau chuỗi cười dài đó, khi nhà thơ trở về thế giới thực, nỗi buồn lại tràn ngập trái tim. Mong muốn trở thành tiên chỉ là niềm vui tinh thần, là khao khát tự do của Tản Đà. Đó chỉ là ảo giác, là khát vọng ám ảnh khi phải sống trong thực tế phũ phàng. Bài thơ không tạo ra cảm giác bi quan hay yếu đuối, mà thúc đẩy độc giả tìm đến tự do và những giá trị đẹp, tốt nhất.
Bài thơ Muốn làm thằng Cuội là biểu tượng cho tâm hồn 'ngông' của Tản Đà, một nhà thơ nổi tiếng với tính cách độc đáo. Trong khi những đồng nghiệp như Chế Lan Viên, Xuân Diệu, Huy Cận, Vũ Hoàng Chương chọn 'Điêu tàn', tình yêu, vũ trụ, rượu bia để tả, Tản Đà lại ẩn mình trên cung Quảng, với ước muốn kết bạn với chị Hằng, gió, mây và gìn giữ tri âm tri kỉ với tiên nữ.
Tản Đà là 'ngông' vì mong muốn gần gũi với Hằng Nga, gió, mây và có được tình bạn tri âm tri kỉ với chị Hằng. Trong xã hội hỗn loạn của thời đại, khi nhiều người đánh mất nhân cách vì danh lợi, nhà thơ 'ngông' này muốn giữ cho mình sự trong trắng, hướng tới tự do cao quý. Điều này là biểu hiện của tính cách quý báu và độc đáo của thi sĩ.
Bài thơ Muốn làm thằng Cuội không chỉ nổi bật với nội dung ý nghĩa sâu sắc mà còn là tác phẩm nghệ thuật độc đáo của Tản Đà. Nó thể hiện sự tài năng của nhà thơ núi sông Đà bằng cách sử dụng ngôn từ lãng mạn và trái tim nhân hậu. Mặc dù tuân theo thể thơ Đường, nhưng vẫn mang đậm dấu ấn tự nhiên, giống như lời nói hàng ngày, với âm hưởng của ca dao, dân ca, tạo nên sự Việt hoá đặc sắc.
Trong Muốn làm thằng Cuội, ta cảm nhận được nỗi buồn chán trước thực tại đen tối của xã hội thời kỳ đó. Nhà thơ muốn thoát khỏi hiện thực bằng mộng tưởng, tạo ra giấc mộng táo bạo phản ánh tính cách của ông. Nỗi buồn của Tản Đà không chỉ là cá nhân mà còn là nỗi buồn của một thời đại, của xã hội. Bài thơ không biểu hiện sự bi quan, yếu đuối, nhưng thách thức độc giả đến với tự do và giá trị tốt đẹp nhất.