Nội dung bài văn về Nhân vật - Chính Hữu bao gồm tóm tắt nội dung chính, phân tích cấu trúc, bố cục, giá trị nội dung, giá trị nghệ thuật cùng bối cảnh sáng tác, hình thành của tác phẩm và lý lịch, quan điểm và sự nghiệp sáng tác phong cách nghệ thuật giúp học sinh hiểu sâu môn văn 9
I. Tác giả
1. Hồ sơ tác giả
- Chính Hữu (1926 – 2007) tên thật là Trần Đình Đắc, quê quán tại huyện Can Lộc, tỉnh Hà Tĩnh.
- Ông bắt đầu sáng tác thơ từ năm 1947 và chủ yếu tập trung vào đề tài về quân lính và chiến tranh.
2. Sự sáng tác của ông
- Tuyển tập thơ Đầu súng trăng treo (1966) được coi là tác phẩm tiêu biểu của ông.
- Mặc dù ông không sáng tác nhiều nhưng các bài thơ của ông đều đặc sắc, chứa đựng nhiều cảm xúc, ngôn ngữ và hình ảnh được lựa chọn kỹ lưỡng, sâu sắc.
Bản đồ tư duy về nhà thơ Chính Hữu:
II. Các tác phẩm
1. Tổng quan
a. Bối cảnh sáng tác
- Bài thơ Đồng chí được viết vào đầu năm 1948, sau khi tác giả đã cùng các đồng đội tham gia chiến đấu trong chiến dịch Việt Bắc (mùa đông 1947) và đánh bại cuộc tấn công quy mô lớn của quân đội Pháp tại khu vực Việt Bắc.
- Bài thơ
b. Cấu trúc (3 phần)
- Phần 1 (6 câu đầu): Nền tảng của tình đồng chí
- Phần 2 (11 câu tiếp theo): Biểu hiện và sức mạnh của tình đồng chi
- Phần 3 (3 câu cuối): Hình ảnh người lính trong đêm canh trại.
c. Ý nghĩa chủ đề
Đồng là đồng lòng, chí là hướng dẫn, đồng chí là những người có chung lòng nhất trong một tổ chức. Chính Hữu chọn tên bài thơ của mình là “Đồng chí” không chỉ có ý nghĩa viết về những người cùng chung lý tưởng, đồng lòng, cùng làm một đơn vị, cơ quan; mà còn sâu xa hơn, ông muốn viết về tình đồng đội, về những người đồng cảnh, đồngđồng sức cùng lòng chiến đấu bảo vệ Tổ quốc.
Bản đồ tư duy về tác phẩm 'Đồng chí':
2. Khám phá chi tiết
a. Cơ sở hình thành tình đồng chí của người lính
- Tình đồng chí của người lính bắt nguồn từ sự tương đồng về hoàn cảnh sinh ra
+ Từ những câu thơ đầu tiên, tác giả đã giải thích cơ sở hình thành tình đồng chí mật thiết, sâu sắc của chúng tôi - của những người lính cách mạng.
+ Các anh đã ra đi từ các vùng quê nghèo khó, lầm lũ - từ vùng biển cát, từ miền trung đồi núi, và gặp gỡ nhau dưới tình yêu to lớn của Tổ quốc. Họ là những người nông dân khoác áo lính - điều này là sự đồng cảm về tầng lớp.
=> Đến từ mọi vùng miền của đất nước, ban đầu là những người xa lạ, họ đã tụ họp lại thành một đội và trở nên thân quen với nhau.
- Cùng mục tiêu, ý chí chiến đấu chung: Tình đồng chí, đồng đội được hình thành dựa trên cùng một nhiệm vụ và lý tưởng cao đẹp. Theo lời kêu gọi thiêng liêng của Tổ quốc yêu dấu, họ đã tụ họp dưới băng rôn quân khu, cùng đứng cạnh nhau trong hàng ngũ chiến đấu để thực hiện nhiệm vụ cao cả của thời đại.
- Cùng chia sẻ mọi gian khó, khó khăn: Tình bạn chí cốt của những người đồng đội được thể hiện qua hình ảnh cụ thể, giản dị, gợi cảm: “Đêm rét cùng chăn thành đôi tri kỉ”.
- Dòng thứ bảy trong thơ có ý nghĩa như một liên kết nối đoạn đầu và đoạn thứ hai của bài thơ, là điểm nhấn, là dòng chảy cảm xúc chung cho toàn bài.
b. Biểu hiện và sức mạnh của tình đồng chí
- Tình đồng chí của người lính Cách mạng được thể hiện qua việc hiểu biết nhau, chia sẻ nỗi lòng:
+ Các anh là những người lính chăm chỉ, ra đi vì lý ideal lớn, để lại phía sau mảnh đất quê với những lo âu, suy tư.
+ Hình ảnh “gian nhà không” vừa thể hiện nghèo khó, bần cùng của vùng quê nghèo, vừa gợi lên sự trống rỗng trong lòng những người ở lại.
+ Quê hương luôn gợi nhớ những người lính ra đi hoặc thậm chí là những người đã rời xa quê nhà. Sử dụng kỹ thuật nhân hóa và hai hình ảnh ẩn dụ đã truyền đạt sâu sắc tâm trạng, nỗi niềm của những người lính trên chiến trường. Nhớ về quê hương cũng là cách vượt qua bản thân, vượt qua cái tôi, vì mục tiêu chung của đất nước.
- Là đồng chí của nhau, họ chia sẻ những khó khăn, thiếu thốn trong cuộc sống quân ngũ: Hình ảnh “Thương nhau tay nắm chặt bàn tay” có sức kích thích tả rất nhiều với nhịp thơ trôi chảy. Đây là cách diễn đạt tình cảm đặc biệt của lính. “Tay nắm chặt bàn tay” để truyền đạt sự ấm áp của tình đồng đội, truyền đạt sức mạnh của tình đồng chí.
c. Biểu tượng của tình đồng chí
- Đây là một bức tranh tuyệt đẹp về tình đồng chí, là biểu tượng cao quý về cuộc sống của những chiến sĩ.
- Rừng sương muối hoang vắng: thể hiện sự khắc nghiệt, hung dữ của tự nhiên và của chiến tranh.
d. Ý nghĩa của nội dung
- Tình đồng chí của những người lính dựa trên cơ sở chia sẻ cùng một số phận và lý tưởng chiến đấu được thể hiện một cách tự nhiên, giản dị nhưng sâu sắc trong mọi tình huống, điều này đóng góp quan trọng vào việc tạo ra sức mạnh và vẻ đẹp tinh thần của người lính cách mạng
e. Ý nghĩa nghệ thuật
- Bài thơ Đồng chí của Chính Hữu tái hiện hình ảnh của người lính cách mạng và sự kết nối sâu sắc của họ thông qua các chi tiết, hình ảnh, ngôn ngữ đơn giản, chân thực, súc tích và đầy biểu cảm.