'Nhân vật trong Rừng xà nu toàn những con người kiên cường, quả cảm trong cuộc chiến chống Mĩ cứu nước.' Phân tích nhân vật cụ Mết, Tnú, Dít để làm sáng tỏ nhận định trên

I. Mở bài

        Mỗi tác giả thường có một miền đất riêng. Đối với Nguyễn Trung Thành, đó chính là vùng Tây Nguyên. Chúng ta đã gặp một anh hùng Núp trong Đất nước đứng lên thời chống Pháp, và bây giờ chúng ta lại gặp những nhân vật cụ Mết, Tnú, Dít trong Rừng xà nu thời chiến Mỹ. Họ đều là những con người kiên cường, bất khuất của vùng núi rừng Tây Nguyên hùng vĩ, nhưng mỗi người lại mang những nét đặc trưng riêng, những vẻ đẹp khó quên.

II. Thân bài

        Rừng xà nu là câu chuyện về làng Xô Man (Tây Nguyên) chống Mỹ. Trong câu chuyện này, có nhiều nhân vật, nhưng nhân vật đặc trưng nhất là ba nhân vật: cụ Mết (cụ làng), Tnú (thanh niên) và Dít (phụ nữ). Họ là hai thế hệ trẻ - già liên tục đứng lên chống Mỹ (trong câu chuyện còn nhấn mạnh thế hệ thứ ba là bé Heng để hoàn thiện bức tranh của Tây Nguyên chống Mỹ).

        Ba nhân vật này được tác giả mô tả sống động, hấp dẫn, trở thành những ấn tượng sâu sắc trong lòng người đọc, vì ở một mức độ nào đó, họ đã được minh họa rất rõ ràng, vừa mang nét chung của con người Tây Nguyên chống Mỹ, vừa mang nét riêng biệt nhấn mạnh tính cách và phẩm chất của từng cá nhân cụ thể.

A. Đặc điểm chung

Đặc điểm chung ở đây là phẩm chất anh hùng. Họ đều là những con người kiên cường, bất khuất của Tây Nguyên, thể hiện ở những điểm sau:

- Yêu quê hương, yêu nước, căm thù kẻ thù sâu sắc.

- Quyết tâm đứng lên chống kẻ thù để bảo vệ quê hương, bảo vệ đất nước.

- Kiên cường, bất khuất, dũng cảm tạo ra không khí đoàn kết chống Mỹ. (Chọn những ví dụ thực tế của ba nhân vật để minh họa điều này).

B. Đặc điểm riêng

        Mặc dù đều là anh hùng, kiên cường, bất khuất, nhưng mỗi cá nhân lại là anh hùng theo cách riêng, và sự kiên cường bất khuất cũng được thể hiện theo cách riêng tùy thuộc vào tuổi tác, giới tính, vị trí xã hội và hoàn cảnh cá nhân của mỗi người. Điều này tạo ra đặc điểm riêng và vẻ đẹp riêng của từng nhân vật.

1. Cụ Mết: Cụ làng, chỉ huy, linh hồn của làng Xô Man chống Mỹ. Một cụ già mạnh mẽ như cây cổ thụ giữa rừng ngàn, ngực vồng cao như thân cây xà nu, hai tay mạnh mẽ như hai cánh kìm, tiếng nói ồ ồ vang lên. Cụ dẫn dắt dân làng xông vào tiêu diệt kẻ thù trên sàn nhà rông, đốt lên ngọn lửa khí thế cháy sáng khắp rừng Xô Man với lời nói đơn giản nhưng sâu sắc: “chúng nó đã cầm súng, ta phải cầm giáo!...” Cụ cũng là tín ngưỡng của dân làng, tập hợp mọi người đoàn kết chống kẻ thù. Đêm đó, cụ kể lại cuộc đời của Tnú cho dân làng nghe bên ngọn lửa xà nu ấm áp, trang nghiêm, và cảm thấy trọng thể như câu chuyện về một huyền thoại...

2. Tnú: Thanh niên quả cảm, đã ra đi chiến đấu (đội quân giải phóng) để báo thù cho quê hương và bản thân. Tính cách chủ yếu là quyết đoán, mạnh mẽ, rất đặc trưng cho sự kiên cường bất khuất của người Tây Nguyên sống giữa những ngọn núi hùng vĩ. Sự căm thù trong anh như lửa cháy bùng nổ (hai con mắt như hai viên than đỏ, tay bóp nát trái vả bất cứ lúc nào không biết), và sự trả thù thì quyết liệt, lạnh lùng, trừng phạt tài tình kẻ đã tra tấn mình (bóp chết kẻ thù bằng chính hai bàn tay mạnh mẽ). Cuộc sống và cái đẹp của nhân vật như được tóm gọn trong hai bàn tay: bàn tay nắm hận thù và bàn tay trả thù. Đó là hình ảnh 'bàn tay Tnú” độc đáo và sâu sắc của Nguyễn Trung Thành.

3. Dít: Cô gái trẻ trung, giàu nghị lực, nhanh chóng trưởng thành trong phong trào chống Mỹ để trở thành người lãnh đạo cao nhất của làng Xô Man: bí thư chi bộ và chính trị viên xã hội. Đặc điểm nổi bật của cô là can đảm (khi kẻ thù uy hiếp, áo quần rách tả tơi mà vẫn giữ vững tinh thần), và quyết đoán mạnh mẽ (kiểm tra giấy tờ của Tnú rất cẩn thận) nhưng vẫn là phụ nữ giàu tình cảm, cảm thấy đau lòng khi Tnú phải rời xa ngay lập tức.

III. Kết bài

        Ba nhân vật được tạo ra sống động, cuốn hút, mang những đặc điểm riêng của từng người. Ba cá nhân này lại kết hợp với nhau để tạo nên vẻ đẹp chung của con người Tây Nguyên trong cuộc chiến chống Mỹ. Hình ảnh cụ Mết và Dít tiễn Tnú ra đi chiến đấu ở cuối tác phẩm là sự kết hợp hoàn hảo về vẻ đẹp để in sâu vào lòng người đọc.

Mẫu

       Về Đất nước đứng lên và Rừng xà nu, sách Văn học 12, tập Một, đã nhận định rằng: 'Đây là những bản anh hùng ca về cuộc chiến của nhân dân Tây Nguyên, là bức tranh sinh động về hai cuộc chiến tranh chống Pháp và Mĩ'. Nguyễn Trung Thành (Nguyên Ngọc) đã mô tả những anh hùng đặc sắc, thể hiện sự gắn bó của họ với thời đại và với vùng đất Tây Nguyên. Hãy phân tích vẻ đẹp của Tnú, cụ Mết, Dít trong tình cảnh anh hùng của Rừng xà nu:

       Tnú:

       Được mô tả với những đặc điểm sử thi, Tnú luôn liên kết với cách mạng. Từ bé, anh đã làm nhiệm vụ giao liên mạnh mẽ. Khi bị bắt, Tnú kiên cường đối mặt với đòn tra tấn của địch. Sau khi trốn thoát, anh tiếp tục đấu tranh bên cạnh cụ Mết, chỉ huy dân làng chống giặc.

       Tnú yêu quý quê hương. Sau khi quay về làng, anh nhớ từng chi tiết, từng con đường, từng dòng suối, cảm động khi nghe tiếng làm việc của người dân. Anh chia sẻ nỗi đau với người mẹ mất con, và khi Mai và con bị giết, căm thù biến anh thành ngọn lửa sống. Khi bị bắt, anh không kêu lên trước đau đớn.

       Đâu đó, từ nỗi đau của Tnú, dân làng hiểu rõ hơn về kẻ thù và đồng lòng tiêu diệt chúng.

       Cụ Mết:

       Là biểu tượng của làng Xô-man, cụ Mết ghi dấu trên mọi thế hệ. Ông là người nối liền quá khứ và hiện tại, là người kể lại lịch sử của làng.

       Trái tim của cụ luôn gắn bó với cách mạng. Trong những ngày khó khăn, cụ luôn ủng hộ cán bộ, giúp họ tránh khỏi sự săn đuổi của giặc. Không cán bộ nào từng bị giặc bắt trong làng này.

       Cụ Mết là linh hồn của Xô-man, lãnh đạo dân làng đấu tranh. Hình ảnh ông như một vị anh hùng trong truyền thuyết, dẫn dắt dân làng đấu tranh cho tự do. Từ đó, Xô-man trở thành biểu tượng của cuộc chiến đấu.

       Dít:

       Đại diện cho phụ nữ Tây Nguyên thời chiến. Dít, mặc dù nhỏ bé, nhưng luôn góp mặt trong chiến trường. Khi làng Xô-man chuẩn bị chiến đấu, cô lặng lẽ mang gạo cho dân làng và lính trẻ. Khi bị bắt, Dít dũng cảm đối mặt với sự tra tấn của giặc.

       Dít là biểu tượng của sức mạnh nữ tính. Khi Tnú trở về, Dít, dù vui mừng, vẫn giữ vai trò chính trị viên, chứng minh tình cảm thân thiết với anh. Cô hiểu rõ trách nhiệm của mình và tỏ ra kiên định trong tình bạn với Tnú.

       Nghệ thuật miêu tả nhân vật của Nguyễn Trung Thành thể hiện vẻ đẹp đặc trưng của Tây Nguyên anh hùng. Nếu Rừng xà nu tượng trưng cho sức mạnh của Tây Nguyên, thì Tnú, cụ Mết, Dít là biểu tượng của những thế hệ chiến đấu. Qua Rừng xà nu, chúng ta hiểu sâu hơn về đất nước và con người Tây Nguyên, những người đã đóng góp lớn vào cuộc chiến đấu giành tự do.

Nguồn: Sưu tầm