[NHẬN XÉT] Avatar (2009)

Sau nhiều năm trôi qua, việc xem lại Avatar vẫn khiến tôi mãn nhãn khi được tái ngộ với hành tinh Pandora tuyệt đẹp và hùng vĩ này.

Đã 13 năm kể từ khi bộ phim Avatar của James Cameron ra mắt và gây tiếng vang trên toàn thế giới, nó đã mở đầu cho trào lưu phim 3D. Mọi nhà phê bình và khán giả, dù khó tính đến mức nào, cũng phải thán phục với tầm nhìn của đạo diễn tài ba và sự hoàn hảo, tinh tế trong từng khung hình. Avatar (2009) không chỉ là một bộ phim mà còn là một thế giới mới và một trải nghiệm điện ảnh, vẫn làm choáng ngợp khán giả trên toàn thế giới cho đến ngày nay.

Câu chuyện của Avatar khá đơn giản. Ở hành tinh Pandora, tập đoàn RDA thuê các lính đánh thuê đến để trấn áp người Na’vi bản địa nhằm khai thác kim loại quý chỉ có ở đó. Một nhóm khoa học dẫn đầu bởi Tiến sĩ Grace Augustine và cựu lính thủy đánh bộ tàn tật Jake Sully dùng thế thân lai tạo giữa DNA người Trái đất và người Na’vi để hòa nhập cùng cộng đồng tộc người bản địa. Dần dần Jake đã yêu mến mảnh đất này, anh cũng đem lòng yêu nàng Neytiri – con gái tộc trưởng Omaticaya. Khi chứng kiến tội ác cùng lòng tham của tên thượng tá Miles Quaritch và binh đoàn đánh thuê của tập đoàn RDA, Jake hợp sức cùng tất cả chiến binh trên hành tinh chiến đấu bảo vệ Pandora thoát khỏi sự xâm lăng của loài người.

Không biết James Cameron có tìm hiểu về các tôn giáo và triết lý phương Đông hay không, nhưng Avatar gợi nhớ rất nhiều đến các triết thuyết Đạo giáo và Phật giáo. Thể của dụng là “rỗng”, cái cốc đã đầy thì không chứa được, đó là nguyên do Jake được “chọn”, không bị những kiến thức kinh nghiệm lẫn định kiến cá nhân ngăn trở việc tương tác với người Na’vi. Anh như sinh vật tinh khôi thuần khiết, như lời Neytiri gọi anh là “đứa trẻ”, mở lòng đón nhận và thấu hiểu quê hương mới. Mọi thứ xung quanh chúng ta đều là sự tương quan, mọi thứ đều có mối liên kết nào đó chứ không bao giờ tồn tại đơn nhất như triết lý duyên khởi của nhà Phật. Người Na’vi tôn trọng mọi sinh linh sự sống dù là những sinh vật họ đi săn vì họ biết rằng mọi sinh linh trên Pandora đều là tương thuộc với mình. Nhân loại trên trái đất đang dần mất đi khả năng này và họ đã phải trả giá bằng việc Mẹ Trái đất bị hủy hoại. Avatar như một lời cảnh báo cho đến ngày nay vẫn còn nóng hổi.

Không thể tin được rằng Avatar đã được làm từ năm 2009 mà vẫn có phần hình ảnh và kỹ xảo điện ảnh đỉnh đến như vậy, cho đến tận bây giờ chỉ có vài phim ra mắt gần đây như Dune (phần 1) hay Blade Runner 2049 là có thể so sánh được. Từng cử động cơ thể hay biểu cảm khuôn mặt của các thế thân avatar chân thật đến kỳ diệu khiến mọi người tưởng như người Na’vi thật sự tồn tại. Các phân cảnh về thiên nhiên, cây cối và sinh vật trên Pandora làm cho khán giả trầm trồ thán phục. Nếu đã chọn xem Avatar 2009 tại rạp hay Avatar 2 sắp ra mắt thì nhất định phải xem ở định dạng Imax 3D, đây thật sự là trải nghiệm điện ảnh mà bất kỳ ai cũng khó lòng quên được.

Một điều nhỏ nhưng đáng lưu ý là việc xây dựng 2 tuyến “thiện” và “ác” trong Avatar không phải là một màu sắc đơn điệu. Ta thấy rằng Giám đốc điều hành tập đoàn RDA Parker Selfridge cũng có những lúc hối hận và vị tù trưởng kế nhiệm Tsu'tey cũng có những lúc ghen tị, điều này cho thấy trong kẻ ác cũng có phần thiện và ngay cả người tốt cũng ẩn chứa sự ác. Nhưng ác nhân chính của phim lại là một tiếc nuối, tên thượng tá quân đánh thuê Miles Quaritch đã bị cái ác nuốt chửng, trong đó chỉ còn lại sự thù ghét và bạo lực, nếu đạo diễn kiêm biên kịch James Cameron đầu tư nhiều hơn cho nhân vật này với tính cách phức tạp hơn thì chắc chắn phim sẽ thú vị hơn rất nhiều.

Dù đã trải qua nhiều năm, nhưng khi xem lại Avatar vẫn khiến người viết mãn nhãn khi được trở lại hành tinh Pandora xinh đẹp và hùng vĩ. Tất cả, từ sinh vật, con người, phong tục tập quán, đến ngôn ngữ, đều được xây dựng tỉ mỉ, khiến người xem như được hòa mình vào thế giới đó và mơ ước được trở lại một lần nữa. Avatar (2009) trở lại rạp như một lá thư tình quyến rũ, khiến lời hẹn tháng 12 chào đón Avatar 2: The Way Of Water trở nên ngọt ngào hơn bao giờ hết.