Áp Lực Từ Bạn Bè, Những Nỗi Ám Ảnh, Lo Âu, Kỳ Thi, Căng Thẳng,... Có Những Ngày Tâm Trí Mình Như Một Mớ Hỗn Độn. Và Mình Tin Rằng Đây Không Phải Là Tình Cảnh Mà Chỉ Riêng Mình Gặp Phải. Trên Thực Tế, Chúng Ta Đang Sống Trong Một Thế Giới Quay Cuồng Khiến Cho Đầu Óc Mỗi Người Bị Cuốn Theo Bởi Không Ít Những Vấn Đề Về Tâm Lý. Tuy Nhiên, Thay Vì Chăm Sóc Và Bàn Luận Để Hiểu Hơn Về Sức Khỏe Tinh Thần, Con Người Ta Lại Có Xu Hướng Né Tránh Và Phớt Lờ Nó Đi. Chính Vì Thế, Cuốn Sách Cẩn Trọng Tâm Trí Của Tác Giả Juno Dawson Được Ra Đời Như Một Cuốn Cẩm Nang Hữu Ích Cung Cấp Mọi Điều Bạn Cần Biết Về Sức Khỏe Tinh Thần.
Đã Bao Giờ Bạn Để Ý Rằng Có Một Số Vấn Đề Sức Khỏe Dễ Bàn Luận Hơn Những Vấn Đề Còn Lại? Có Lẽ Vấn Đề Khó Bàn Luận Nhất Là Về Các Rối Loạn Tinh Thần. Nhưng Ai Mà Chẳng Có Cái Đầu, Vậy Nên Ai Cũng Có Sức Khỏe Tinh Thần. Ai Trong Chúng Ta Dám Nói Rằng Mình Chưa Từng Gặp Căng Thẳng, Cảm Thấy U Sầu, Lo Lắng, Tức Giận, Mệt Mỏi Hay Xúc Động?
Trong Cuốn Cẩm Nang Dễ Hiểu Và Hữu Ích Về Sức Khỏe Tinh Thần Của Người Trẻ Này, Tác Giả Juno Dawson Cùng Tiến Sĩ Olivia Hewitt Sẽ Bàn Luận Về Một Loạt Các Vấn Đề - Cả Nhất Thời Lẫn Dài Hạn - Cùng Những Cách Thức Để Đối Phó Với Chúng. Có Thể Điểm Qua Một Vài Chủ Đề Như Lo Âu, Trầm Cảm, Chứng Nghiện, Tự Hại Và Các Rối Loạn Nhân Cách. Đi Kèm Với Đó Là Minh Họa Dí Dỏm Của Gemma Correll Và Những Câu Chuyện Có Thật Đến Từ Những Người Trẻ Giống Như Bạn, Chỉ Có Điều Họ Đang Phải Sống Chung Với Các Rối Loạn Tinh Thần.
Về Tác Giả Juno Dawson
Juno thường hợp tác với các tạp chí Attitude, GT, Glamour và The Guardian. Đồng thời cô cũng tham gia sản xuất các bản tin về vấn đề giới tính, nhận thức bản thân, văn học và giáo dục cho BBC Women’s Hour, Front Row, This Morning và Newsnight. Cô cũng là Mô Hình Học Đường (School Role Model) của tổ chức từ thiện STONEWALL, và thường thăm các trường học phục vụ cộng đồng thu nhập thấp thông qua tổ chức từ thiện First Story. Những bài viết của Juno đã nhận được nhiều sự khen ngợi và các tác phẩm của cô đã được dịch sang hơn 10 ngôn ngữ.
Năm 2015, Juno công khai thông báo việc chuyển đổi giới tính của mình từ nam sang nữ, sau một thời gian dài sống dưới danh tính tác giả nam James Dawson. Hiện tại cô là tác giả toàn thời gian và sinh sống ở Brighton, Anh Quốc.
Về họa sĩ Gemma Correll
Họa sĩ minh họa Gemma Correll là một trong những người hiếm hoi trên thế giới này thành công trong việc biến tình yêu với chú chó pug của mình thành một nghề nghiệp hấp dẫn. Cô tham gia triển lãm khắp nơi trên thế giới - ở Trung Quốc, Mỹ và châu Âu - và đã đoạt giải thưởng Young Guns do The Art Directors Club ở New York trao vào năm 2010. Cô là một người “chơi chữ hàng loạt” và rất yêu thích mọi thứ liên quan đến hoạt hình. Cô tốt nghiệp ngành Thiết kế Đồ họa tại Đại học Norwich, Anh Quốc.
Về Tiến Sĩ Olivia Hewitt
Tiến Sĩ Olivia Hewitt là một chuyên gia tâm lý lâm sàng. Cô làm việc tại Dịch Vụ Y Tế Quốc Gia Anh Quốc (NHS) từ năm 2003. Sau khi gặp đồng tác giả Juno Dawson tại đại học ở phía Bắc xứ Wales, cô tiếp tục học tại Đại Học Oxford. Từ đó, cô tập trung vào việc làm việc với những người khuyết tật trong học vấn cũng như viết các bài nghiên cứu cho các tạp chí chuyên ngành và giảng dạy tại các trường đại học như Southampton và Oxford.
Cảnh Báo: Có Thể Kích Thích Cảm Xúc Tiêu Cực
Toàn Bộ Cuốn Sách Này Như Một “Quả Pháo Cảm Xúc” Đang Sẵn Sàng Nổ. Mọi Trang Trong Cuốn Sách Sẽ Gây Ra Sự Đồng Cảm Cho Ai Đó. Mục Tiêu Của Cuốn Sách Này Là Kích Thích Bạn Suy Nghĩ Và Cảm Nhận, Không Chỉ Về Vấn Đề Sức Khỏe Tâm Lý Và Tâm Thần Cá Nhân Mà Còn Về Những Khó Khăn Trong Cuộc Sống Mà Người Khác Có Thể Đã Trải Qua.
Một Số Chủ Đề Trong Cuốn Sách Này Đơn Giản Là ĐỌC Thôi Đã Gây Ra Cảm Giác Không Thoải Mái, Vậy Bạn Hãy Tưởng Tượng Sẽ Như Thế Nào Nếu Phải SỐNG Chung Với Chúng.
Không Có Mục Nào Trong Cuốn Sách Được Thêm Vào Một Cách Vô Lý. Chúng Tôi Không Muốn Làm Ai Đó Buồn Hay Khó Chịu, Hi Vọng Là Thế. Nếu Việc Đọc Cuốn Sách Này Làm Bạn Cảm Thấy Choáng Hay Tổn Thương Thì Cũng Là Điều Có Thể Hiểu Được, Và Phản Ứng Đó Là Bình Thường, Vì Tâm Trí Bạn Chưa Ở Trong Trạng Thái Thích Hợp Để Tiếp Nhận Loại Thông Tin Này.
Tuy Nhiên, Tôi Cũng Tin Rằng Những Người Bị “Kích Động” Bởi Cuốn Sách Là Những Người Cần Phải Đọc Nó Nhất, Vì Nó Mang Lại Cho Bạn Sự Trợ Giúp, Và Đặc Biệt Là Có Chứa Cả Tá Những Câu Chuyện Truyền Cảm Hứng Đến Từ Những Người Như Bạn, Những Người Đang Sống Cùng, Và Đang Vượt Qua, Các Rối Loạn Tâm Thần.
Juno Dawson Và Tiến Sĩ Olivia Hewitt
Chương 1: HÃY NÓI VỀ… Cởi Mở Về Sức Khỏe Tâm Thần
Bạn Có Bao Giờ Cảm Thấy Buồn Chán Hay Tồi Tệ? Bạn Và Bộ Não Của Bạn Đã Thực Sự Hiểu Nhau? Chương Mở Đầu Này Sẽ Cung Cấp Cho Bạn Cẩm Nang Về Các Hóa Chất Trong Não Cho Người Mới Bắt Đầu. Nếu Ví Cuốn Sách Này Như Một Khóa Học Thì Có Lẽ Chương 1 Này Có Thể Coi Như Bài Học Nhập Môn, Nơi Bạn Được Tìm Hiểu Các Khái Niệm Cơ Bản Và Học Cách Cởi Mở Hơn Với Vấn Đề Sức Khỏe Tâm Thần.
Đã Bao Giờ Bạn Để Ý Rằng Có Một Số Vấn Đề Sức Khỏe Dễ Bàn Luận Hơn Những Vấn Đề Còn Lại? Việc Chân Hoặc Tay Gãy (Thú Thật Thì Cũng Khó Giấu Đấy) Thường Gắn Liền Với Mấy Vụ Tai Nạn Trượt Tuyết Ngu Ngốc. Chúng Ta Hay Đùa Về “Bệnh Cảm Cúm Kiểu Đàn Ông” Và Dư Vị Vật Vờ Sau Cơn Say (Hangover). Ngạc Nhiên Thay, Có Mấy Tàn Tích Sau Cuộc Chè Chén Ngầu Quá Đỗi Đến Mức Có Thể Trở Thành Huy Hiệu Danh Dự Cho Bợm Nhậu Luôn.
Một số căn bệnh - như ung thư, HIV và đột quỵ - thường được thảo luận với sự nghiêm túc tuyệt đối, trong khi một số khác - cái nào liên quan đến phân hay nước tiểu - đều được cho là quá thô bỉ để được đề cập. Chúng ta cảm thấy xấu hổ và nhận ra người khác có lẽ không thích nghe về mấy chuyện đó trong khi đang dùng bữa tối.
Nhưng có lẽ việc nói về các bệnh tâm thần là khó nhất. Chúng ta khá vui khi có người kí lên cục thạch cao bó quanh cánh tay gãy hoặc mang cho mình một vỉ thuốc cúm hiệu Lemsip, nhưng lại hiếm khi thấy người khác nói về vấn đề sức khỏe tâm thần của bản thân. Khi nói ra, họ thường nhận được ít sự cảm thông, bị coi là yếu đuối hoặc đang giả bộ - tệ hơn nữa, bị đối xử như thể gã đồ tể Jack Thợ Xẻ tương lai.
Chương 2: NHỮNG THỐNG KÊ QUAN TRỌNG - Vài lời về số liệu
Cứ 10 người trẻ thì có 1 người mắc các rối loạn tâm thần có thể chẩn đoán được - vậy nghĩa là trong một lớp gồm 30 học sinh, sẽ có 3 bạn bị như vậy.
Xấp xỉ 1 trên 15 người trẻ tự hại có chủ đích.
Gần 80.000 người trẻ mắc trầm cảm nặng.
Phân nửa số người trưởng thành với các vấn đề về tâm lý đã được chẩn đoán vào thời thơ ấu nhưng chưa tới một nửa số này được điều trị một cách phù hợp vào thời điểm đó.
Rối loạn lo âu ảnh hưởng lên 3,3% số người trẻ.
Tỉ lệ mắc những vấn đề về sức khỏe tâm thần ở trẻ em tăng lên khi chúng tới độ tuổi dậy thì. Những rối loạn tâm lý ảnh hưởng lên 12,8% các cậu bé tuổi từ 11 đến 15 và 9,7% các cô bé ở cùng biên độ tuổi.
6,4% người lớn có những biểu hiện của chứng rối loạn ăn uống. Một phần tư những người có dấu hiệu của rối loạn ăn uống này là nam giới.
Những thống kê này có thể khiến bạn phải giật mình, hoặc thậm chí là sốc. Và đó là lý do vì sao chúng ta cần một bảng khảo sát mang tên “Cẩn trọng cái đầu”.
Những suy tư tiêu cực thuộc dạng 'lăp đi lăp lại', như ví dụ:
KHÔNG ĐỦ TỐT
ƯỚC GÌ MÌNH TÀI NĂNG HƠN
NGƯỜI KHÁC XUẤT SẮC HƠN RẤT NHIỀU
TẠI SAO MÌNH KHÔNG THỂ TÀI GIỎI HƠN NHỈ?
MÌNH LUÔN LÀM KHÔNG ĐỦ TỐT
MỌI NGƯỜI ĐỀU XUẤT SẮC HƠN MÌNH
…
DÙ MÌNH CỐ GẮNG NHƯ THẾ NÀO CŨNG KHÔNG ĐỦ TỐT
Đọc những câu này, bạn đã cảm thấy mệt chưa? Hãy tưởng tượng nếu chúng vẫn cứ lặp lại trong đầu bạn MỌI LÚC MỌI NƠI. Bạn có hiểu không, suy nghĩ như vậy kéo dài thời gian dài có thể làm cho bất cứ ai cũng mệt mỏi. Người ta khi luôn suy nghĩ tiêu cực, dù có mạnh mẽ đến đâu, cũng sẽ tin vào những suy nghĩ đó, dần dần chúng sẽ trở thành sự thật.
Giống như một bản nhạc pop thời thượng - ngay cả bài xấu nhất cũng có thể ghi sâu vào tâm trí và, trước khi nhận ra, bạn đã thuộc lòng lời.
Trên thực tế, có nhiều người rơi vào trạng thái trầm cảm mà họ không nhận thức được. Ngược lại, có người chỉ vì lo lắng mà cho rằng họ đang mắc trạng thái trầm cảm. Từ buồn bã, ly hôn, chia tay, mất người thân đến trầm cảm lâm sàng, tất cả những yếu tố này sẽ được tiến sĩ Olivia giải thích một cách đầy đủ nhất.
Chương 8: NGÔN NGỮ CƠ THỂ - Tâm Trạng Ngoại Hình
Mụn, thức ăn và chế độ ăn kiêng, thói quen ăn tâm thần,... đều quen thuộc với tuổi dậy thì. Nhưng làm thế nào để đối mặt và giải quyết chúng một cách triệt để không phải ai cũng biết. Qua câu chuyện của Tom và Julia, các bạn trẻ sẽ hiểu hơn về những vấn đề họ đã, đang và sẽ phải đối mặt để có cái nhìn thấu đáo nhất.
“Có 8 trên 10 phụ nữ không hài lòng khi nhìn thấy hình ảnh của mình và hơn một nửa trong số họ nhìn thấy hình ảnh không đúng với sự thật.”
…
Mặc dù mọi người đều không thích một vài phần trên cơ thể của họ, việc lo lắng và căng thẳng về hình ảnh cơ thể có thể ảnh hưởng đến tâm trí và sức khỏe cả thể chất. Với một số người, ăn kiêng quá mức, tập thể dục liên tục và phẫu thuật thẩm mỹ quá độ là biểu hiện của sự không hài lòng sâu sắc. Tôi không biết nhiều, nhưng tôi biết rằng không có phẫu thuật nào dành cho tâm hồn và không ai có thể hạnh phúc chỉ bằng cách nâng tạ. Tập trung quá nhiều vào vẻ ngoài không bao giờ là con đường dẫn tới hạnh phúc nội tại.
Chương 9: Điều Cấm Kỵ Cuối Cùng? - Tự Hại và Suy Nghĩ về Tự Sát
Bao phủ chương này có lẽ là một màu u ám nhưng vấn đề cần được “phơi bày” nhiều hơn.
Tự hại và tự sát là hai khái niệm nhạy cảm khác nhau. Tuy nhiên, tự hại có thể dẫn tới tự sát. Tại sao họ tự hại? Họ đang cố tự sát? Sao họ cảm thấy thoải mái hơn khi tự hại? Họ đang muốn gây sự chú ý à?... Juno Dawson đưa ra những câu chuyện thực tế và kết hợp với lý thuyết của tiến sĩ Olivia để đưa ra cái nhìn mới mẻ và sâu sắc hơn về những vấn đề như tự hại và tự sát.
Chương 10: TÂM HỒN - Các Dạng Rối Loạn Nhân Cách
Các chương trình truyền hình, phim ảnh và sách báo luôn vẽ ra hình ảnh sai lệch về những người mắc rối loạn tâm thần.
…
Trong phim, những nhân vật mắc rối loạn tâm thần thường bị mô tả như gian xảo, biến thái, hoặc là phản xã hội, hung dữ. Nhưng điều này không phản ánh đúng thực tế.
Bạn đã từng nghĩ có tới 18 loại rối loạn liên quan đến nhân cách chưa? Trên chương này, Juno Dawson sẽ phân tích và chỉ ra các loại rối loạn khác nhau. Có thể bạn sẽ ngạc nhiên khi thấy mình trong những loại rối loạn này. Nhưng đừng lo lắng, với cuốn sách này, bạn đã đặt ra căn bệnh của mình và có cơ hội tìm kiếm giải pháp.
Chương 11: DỊU DÀNG - Về Chứng Nghiện
Thay vì tập trung vào các bệnh, tác giả chuyển sự chú ý vào một khía cạnh thường bị lãng quên khi nói đến tâm lý, đó là việc sử dụng chất kích thích. Từ rượu, bia, đồ uống có cồn cho đến nicotine, cần sa hay heroin, Juno Dawson và tiến sĩ Olivia Hewitt giới thiệu và phân tích một cách kỹ lưỡng để cung cấp kiến thức căn bản nhất nhưng vẫn đủ để hiểu đúng về tầm ảnh hưởng của chúng.
Mỗi loại chất kích thích đều yêu cầu tiền, dù hợp pháp hay không. Mặc dù giá cả có thể khác nhau, nhưng sự nghiện chất kích thích chắc chắn sẽ làm tiêu hao cả gia tài. Ngoài việc gây tổn thương thể chất, nhiều người nghiện còn trở thành nợ nần và gặp vấn đề với pháp luật khi tham gia các hoạt động bất hợp pháp để chi trả cho nghiện vị thành niên của họ.
Chương 12: TIẾP TỤC SỐNG - Hồi Phục
Mỗi người chúng ta đều mang nhiều danh tính khác nhau cùng một lúc - bạn bè, anh chị em, vận động viên, người đồng tính, người yêu sách - những danh tính này liên quan và hoàn thiện nhau, nhưng không bao giờ một cái riêng lẻ có thể định nghĩa con người của chúng ta.
Chìm đắm quá mức vào sức khỏe tâm thần sẽ tạo ra một thế giới hẹp hòi, u ám. Đó cũng là cảm giác mà những người mắc rối loạn tâm lý phải đối mặt, và chúng ta cần phải chiến đấu với thế giới đó thay vì lạc quan nó.
Dù ta có những thói hư tật xấu, những ngày buồn, ngày vui, ngày say sỉn (nếu có), và cả các vấn đề tâm lý khác, mục đích của chúng ta vẫn là trải nghiệm cuộc sống đầy đủ, không chỉ tập trung vào những điều kể trên.
Chương 13: MỘT CHÚT HỮU ÍCH
Dành cho độc giả cả trong và ngoài nước, chương cuối cùng này kết thúc cuốn sách với một loạt các trang web uy tín cũng như lời khuyên cho các bậc phụ huynh để hiểu rõ hơn về tâm lý của con cái mình.
Cuối cùng
Trong một thế giới rối loạn và điên rồ, giữ tâm trí bình tĩnh không phải lúc nào cũng dễ dàng. Vì vậy, nếu bạn đang đối mặt với vấn đề về tâm thần hay sức khỏe tâm lý, đừng ngần ngại hay rụt rè. Hãy học cách chấp nhận, đối mặt và vượt qua chúng. Cẩn trọng cái đầu không chỉ là một cuốn sách về sức khỏe tâm lý mà còn là những câu chuyện và chia sẻ từ những người đã trải qua những khó khăn. Từ những trải nghiệm đó, bạn sẽ cảm thấy được sự đồng cảm, biết rằng bạn không cô đơn và có thể vượt qua mọi khó khăn. Hy vọng cuốn sách này sẽ giúp bạn vượt qua mọi thách thức trong tâm trí.
Cuối cùng, hãy nhớ LUÔN CẨN TRỌNG VỚI TÂM TRÍ...
Tác giả: Annie - MytourBook