Một trong những nguyên nhân khiến người giàu ngày càng giàu, người nghèo ngày càng nghèo, còn giới trung lưu thì thường mắc nợ… là vì chủ đề tiền bạc thường được học từ gia đình chứ không phải từ trường học. Hầu hết chúng ta học cách quản lý tiền từ cha mẹ và thường thì người nghèo không dạy con về tiền bạc, chỉ đơn giản là nói: “Hãy đi học và học chăm chỉ.” Sau đó, đứa trẻ có thể tốt nghiệp với điểm số xuất sắc nhưng với kiến thức nghèo nàn về quản lý tiền bạc, vì trường học không dạy về tiền bạc mà chỉ tập trung vào giáo dục sách vở mà không nói gì về kỹ năng tài chính.
Nhà xuất bản trẻ
Robert Kiyosaki, một doanh nhân, nhà đầu tư, nhà đào tạo và tác giả nổi tiếng với cuốn sách Cha Giàu, Cha Nghèo. Ông đã viết 18 cuốn sách, bán được tổng cộng 26 triệu bản. Ba trong số đó là Cha Giàu, Cha Nghèo, Rich Dad’s CASHFLOW Quadrant và Rich Dad’s Guide to Investing đã từng được xếp vào top 10 sách bán chạy nhất trên The Wall Street Journal, USA Today và New York Times.
Cuốn sách Dạy Con Làm Giàu – Phần 1 là cuốn đầu tiên trong loạt sách Cha giàu, cha nghèo của Nhà xuất bản trẻ. Cuốn sách là một câu chuyện, chủ yếu nói về sự giáo dục mà Kiyosaki nhận được tại Hawaii.
Người cha nghèo trong câu chuyện là cha thật của Kiyosaki, có bằng PhD, tốt nghiệp từ Stanford, Chicago và Đại học Northwestern. Với tất cả thành tựu đó, ông trở thành người đứng đầu ngành giáo dục bang Hawaii. Theo cuốn sách, ông được mọi người rất tôn trọng cho đến khi, ở giai đoạn cuối sự nghiệp, ông quyết định chống lại thống đốc bang Hawaii. Điều này dẫn đến việc ông mất việc làm, và không còn khả năng tìm lại được công việc có vị trí như vậy nữa. Bởi vì ông chưa bao giờ được học về cách tự do về tài chính, ông đã chìm trong nợ nần chồng chất.
Ngược lại với nhân vật đó là người cha giàu, bố của Mike, người bạn thân nhất của Kiyosaki. Người cha giàu bỏ học từ lớp 8 nhưng lại trở thành một triệu phú. Ông ta dạy Kiyosako và Mike rất nhiều bài học về tài chính, và luôn nói rằng các cậu phải học để tiền làm việc cho chính mình chứ đừng tiêu hết tiền kiếm được cho cuộc sống hàng ngày, giống như những người công nhân của người cha giàu, cũng như người cha nghèo, và hầu hết mọi người trên thế giới.
Cuốn sách đã nêu bật vị trí khác nhau của tiền bạc, sự nghiệp và cuộc đời hai người đàn ông, và họ đã làm thế nào để thay đổi các quyết định trong cuộc đời của Kiyosaki.
Cuốn sách gồm có 9 chương nói về 6 bài học quan trọng về tiền bạc.
Bài học số 1: Người giàu không làm việc vì tiền
Người nghèo và tầng lớp trung lưu làm việc vì tiền bạc. Người giàu buộc tiền bạc làm việc vì mình.
Bài học bắt đầu với thỏa thuận của người cha giàu: “Ta sẽ trả cho các con 10 xu một giờ.” 10 xu ư, ngay cả vào những năm 1956, 10 xu vẫn là quá thấp, trong khi đó hai cậu bé phải làm việc 3 giờ vào mỗi thứ Bảy. Suốt ba tuần, Kiyosaki đã phải làm việc vất vả. Cuối cùng cậu đã đến gặp cha của Mike và phàn nàn về công việc của mình. Cậu nghĩ rằng người cha giàu không giữ lời hứa, cha đã không dạy cho cậu bất cứ thứ gì ngoài việc bóc lột sức lao động của mình. Nhưng bạn có biết kết quả của cuộc thỏa thuận này là gì không? Cậu không những không được tăng lương mà còn phải làm việc cật lực hơn mà không được trả bất cứ một đồng tiền nào. Nhưng cũng chính vì làm việc không lương mà cậu đã hiểu ra bài học mà cha của Mike muốn dạy cho cậu. Nếu như cậu đi làm với mục đích là 10 xu thì cậu sẽ bắt đầu trở nên tham lam và mong muốn có nhiều tiền hơn thế, cậu sẽ tiếp tục cái vòng luẩn quẩn gọi là Rat Race, cái khuôn mẫu của việc thức dậy, đi làm, trả hóa đơn, thức dậy, đi làm, trả hóa đơn... Không được trả lương cho công việc ở cửa hàng, hai cậu bé đã bị buộc phải suy nghĩ để tìm ra cơ hội để kiếm tiền mới. Khi bắt đầu kinh doanh, mở cửa hàng truyện tranh, hai cậu đã tự quản lý vấn đề tài chính của mình, không còn phụ thuộc vào một ông chủ nào khác nữa. Họ đã học được cách buộc tiền bạc phải làm việc cho mình.Bài học thứ 2: Tại sao cần dạy con về tài chính
Không phải là bạn kiếm được bao nhiêu tiền mà là bạn giữ được bao nhiêu tiền.
Trong bài học này, tác giả trình bày 2 khái niệm: tài sản và tiêu sản.
Người giàu kiếm được tài sản còn người nghèo và trung lưu chỉ kiếm được tiêu sản.
Ví dụ về tiêu sản bao gồm: giấy nợ, hàng tiêu dùng, thẻ tín dụng... Ví dụ về tài sản bao gồm: cổ phiếu, trái phiếu, giấy nợ, bất động sản, bản quyền sở hữu trí tuệ... Nghe có vẻ đơn giản nhưng không phải ai cũng có thể phân biệt hai khái niệm này và đó là lý do họ không thể giàu lên được. Người nghèo coi ngôi nhà là một tài sản trong khi người giàu coi nó là tiêu sản vì nó làm cho tiền ra khỏi túi nhiều hơn. Vì vậy, điều quan trọng nhất là phải phân biệt được hai khái niệm tiêu sản và tài sản. Nếu chúng ta được dạy về việc quản lý tài chính từ nhỏ, chúng ta sẽ có khả năng giảm thiểu việc rơi vào cảnh bị tiền kiểm soát cuộc sống của mình.
Bài học thứ 3: Hãy suy nghĩ về kinh doanh của bạn
Người giàu tập trung vào cột tài sản trong khi những người khác thường chỉ chú ý đến báo cáo thu nhập.
Theo tác giả, suy nghĩ về việc kinh doanh của mình có nghĩa là xây dựng và bảo vệ cho cột tài sản của mình. Đối với người giàu, tài sản thực sự bao gồm nhiều loại khác nhau:
- - Những dự án kinh doanh không cần sự hiện diện của chúng ta
- Cổ phiếu
- Ngân phiếu
- Công trái chung
- Bất động sản mang lại thu nhập
- Giấy nợ (Vay mượn, cầm cố)
- Bản quyền sở hữu trí tuệ như âm nhạc, kịch bản, bằng sáng chế...
- Và bất cứ thứ gì có giá trị, tạo ra thu nhập hoặc có khả năng tăng giá và có sẵn trên thị trường.
Một điều quan trọng cần nhớ là: người giàu mua những thứ xa xỉ sau cùng trong khi người nghèo và người trung lưu thường mua chúng trước tiên.
Bài học thứ 4: Liên minh - bí mật lớn nhất của người giàu
Người cha giàu chỉ chơi trò chơi một cách thông minh hơn, và ông làm điều đó thông qua các liên minh - bí mật lớn nhất của người giàu.
Những nhà tư bản thực sự tìm đến sự bảo vệ của các liên minh. Một liên minh bảo vệ người giàu. Tuy nhiên, những người chưa thiết lập liên minh không thể biết được rằng một liên minh không phải là một thứ gì đó hoàn toàn. Một liên minh chỉ đơn giản là một bản ghi chép với các tài liệu pháp lý nằm trong vài văn phòng luật sư và được đăng ký với cơ quan chính phủ, nhưng nó mang lại những lợi ích cực kỳ lớn.
Bài học số 5: Người giàu tạo ra tiền
Thông thường trong cuộc sống thực tế, không phải thông minh mà chính sự táo bạo sẽ giúp bạn vượt lên.
Theo tác giả, trong mỗi chúng ta đều ẩn chứa những tiềm năng lớn, những tài năng bẩm sinh. Tuy nhiên, điều kìm nén chúng ta thường là sự thiếu tự tin. Hầu hết mọi người khi nói đến tiền bạc, họ muốn sự an toàn và không muốn đối mặt với trí thông minh tài chính.
- Tóm lại, trí thông minh tài chính được tạo ra thông qua 4 kỹ năng sau:
- - Sự hiểu biết về tài chính. Khả năng đọc hiểu các con số.
- Những chiến lược đầu tư. Lĩnh vực của khoa học tiền kiếm tiền.
- Thị trường. Cung và cầu. Alexander Graham Bell đã cung cấp cho thị trường những gì mà nó cần. Bill Gates cũng vậy.
- Luật pháp. Sự hiểu biết về các quy định, nguyên tắc về kế toán, các tổ chức, chính phủ, quốc gia. Tôi khuyên bạn hãy luôn tuân thủ luật pháp.
Trong bài học này, tác giả đã dùng ví dụ về bản thân để giúp độc giả hiểu một cách cụ thể và rõ ràng về trí thông minh tài chính.
Bài học số 6: Hãy làm việc để học. Đừng làm việc vì tiền.
Công việc ổn định là quan trọng với người cha học thức cao của tôi. Nhưng với người cha giàu, việc học là quan trọng nhất.
Một nữ phóng viên có tài vàng nhưng không thể thành danh trong việc viết sách bán chạy nhất. Lời khuyên của tác giả: hãy học cách tiếp thị. Cô giận dữ bỏ đi, không chấp nhận việc phải tham gia lớp học để bán những tác phẩm mà cô, một cử nhân Văn chương Anh, đã tạo ra.
Tài năng vĩ đại không đủ. Trí tuệ tài chính là sự kết hợp của nhiều yếu tố, không chỉ làm việc chăm chỉ. Cô phóng viên cần học thêm kỹ năng buôn bán và tiếp thị để tăng thu nhập.
Các bài học quản lý tài chính là nền tảng để bắt đầu trò chơi tài chính cá nhân. Các chương tiếp theo sẽ giúp bạn vượt qua khó khăn và đưa ra giải pháp từ kinh nghiệm của tác giả.Chương 7: Vượt qua rào cản
Chương 8: Bước vào thế giới tài chính
Chương 9: Khao khát thành công? Đây là những điều bạn cần làm
Mặc dù bị chỉ trích về việc thiếu lời khuyên cụ thể, cuốn sách vẫn là một nguồn tri thức quý giá. Một số lời khuyên có thể nguy hiểm với nhà đầu tư khác nhưng dưới cái nhìn đa chiều, cuốn sách vẫn đáng đọc.
Cuốn sách có thể tạo ra hai luồng ý kiến trong độc giả. Một là sẽ trở thành người giàu có nhờ kiến thức bổ ích, hai là không muốn trở thành người giàu có. Tôi thuộc nhóm thứ hai và cũng có những bất đồng với ý tưởng trong cuốn sách.
Dù có những điểm không đồng tình, cuốn sách vẫn mang lại giá trị. Đó là tài liệu quý giá để tránh những rắc rối về tiền bạc.
Mặc dù không trở thành người giàu có, tôi vẫn cần học cách quản lí tài chính cá nhân để không bị tiền bạc kiểm soát cuộc sống.Việc học và áp dụng những kiến thức từ cuốn sách là quyết định của mỗi người.
Bản thân bạn và tôi sẽ quyết định cách học và áp dụng những gì từ cuốn sách này.
Bài đánh giá chi tiết từ: Thùy Dương - Sách Của Tôi