[Nhận Xét Sách] “Hà Nội Trong Bản Đồ Tâm Hồn': Tìm Lại Những Góc Khuất Đẹp Đẽ Của Thủ Đô

Cuộc sống ở thành phố ngày càng đang trở nên bận rộn hơn. Khi đi qua những con phố của Hà Nội, chúng ta hiếm khi dừng lại để ngắm nhìn, suy tư về cảnh vật và cũng vì bận rộn mà chúng ta không có thời gian để khám phá về một Hà Nội xưa với những dấu ấn đặc biệt. Có lẽ vì vậy mà có những vẻ đẹp đã dần phai mờ, không còn rõ ràng trong ký ức của mỗi người. Hà Nội Rong Ruổi Quẩn Quanh là một tác phẩm văn học giúp chúng ta nhớ lại những nét đẹp đã qua của Hà Nội, về những câu chuyện lịch sử, cuộc sống hàng ngày của người dân và làm sống lại những ký ức về thủ đô đã dần phai mờ qua thời gian. Tác giả Băng Sơn, với phong cách viết giản dị và chân thành, đã sáng tác nên một cuốn sách xuất sắc về Hà Nội, mô tả chi tiết từng con đường và ngôi nhà. Cuốn sách gồm những câu chuyện viết tại các thời điểm khác nhau, cho phép chúng ta “chứng kiến' sự thay đổi của Hà Nội qua thời gian để sau đó cảm thấy tiếc nuối vì những thay đổi không trở lại. 

Hà Nội như là máu mủ trong tôi, không thể tách rời được nữa. Tôi chưa bao giờ sống xa Hà Nội quá một tuần. Hà Nội có cái gì thì tôi cũng có, dù tôi không phải là một thư viện số về Hà Nội, nhưng qua gần một đời thời gian sống ở Hà Nội, tôi cảm thấy mình hiểu Hà Nội rất nhiều rồi

Hà Nội Rong Ruổi Quẩn Quanh, chính như tựa sách, cuốn tạp văn này sẽ đưa bạn đi khắp những nẻo đường của Hà Nội, từ những khu phố cổ xưa đến việc nhìn vào hiện tại và thậm chí có thể dự báo về tương lai. Quẩn quanh Hà Nội - một thành phố giàu văn hóa và lịch sử - sẽ là một trải nghiệm không thể nào quên! 

Hà Nội và những hồ nước: 

Một công trình kiến trúc, một khu vực thiêng liêng, thường được tôn vinh nhiều lần. Cửa đình, trước chùa, bên lăng miếu, một khuôn viên v.v… ngày xưa thường đi kèm với một gương nước, đã trở nên quen thuộc.

Thật may mắn, Hà Nội là thành phố mà có nhiều hồ như thế.

Khi nhắc đến Hà Nội, không thể không kể đến Hồ Gươm. Hồ Hoàn Kiếm có vị trí đặc biệt trong lòng người Hà Nội, có lẽ vì thế nhà văn Băng Sơn dành cho nơi này những tình cảm sâu lắng qua những trang sách: Tượng vua Lê bên Hồ Gươm, Màu xanh quanh hồ Gươm, Em của Hồ Gươm,.. 

Những ngày mùa thu, nước Hồ Gươm luôn đầy ắp. Những ngày hè gió lồng lộng, như gió cất cánh từ lòng hồ, chiều tới gió mới đến, làm mát cho Hà Nội. Ai đến Thủ đô mà không muốn dạo chơi bên Hồ Gươm để cảm nhận làn gió ấy.

Có lẽ vì biết rằng người dân thủ đô luôn vội vã theo nhịp sống đô thị, nhà văn Băng Sơn chọn tả những đẹp mà ít ai để ý như một lời nhắc nhở rằng Hồ Gươm còn nhiều điều đẹp để khám phá. Bạn đã biết rằng quanh bờ hồ có hơn mười loại cây, mỗi loài cây lại có một câu chuyện riêng không? Hay bên Hồ Gươm, có một bức tượng vua Lê chỉ cao khoảng 1,2 mét gắn liền với truyền thuyết đã tạo nên ý nghĩa của nơi này. Dù nhỏ bé nhưng bức tượng ấy thuộc vào loại độc đáo đấy, nhưng không phải ai cũng biết đến.

Tuy nhiên, ít ai để ý đến một pho tượng đồng khuất sau những tán lá xanh. Từ một bệ đá cao chót vót hình trụ tròn, chân bệ choãi ra như một chiếc trống đồng lịch sử; Lê Thái Tổ, mặc áo hoàng bào, đầu đội mũ bình thiên, uy nghi cầm kiếm nhìn về phương Bắc. Pho tượng cổ, vật còn lại vào loại hiếm của Hà Nội. Thanh kiếm đã trở thành truyền thuyết. 

Những lời văn, dù chứa đựng cảm xúc nhưng cũng rất mạnh mẽ, khẳng định công lao to lớn của vua Lê và ca ngợi lịch sử hào hùng của dân tộc. Hồ Gươm không chỉ là biểu tượng của Hà Nội mà còn là một di tích lịch sử đặc biệt, vẫn tồn tại với thời gian. Tình yêu của nhà văn với nơi này cũng chính là tình yêu với đất nước của mình. Làm độc giả, chúng ta được truyền niềm tự hào và biết ơn với thế hệ trước và thêm sự trân trọng đối với biểu tượng của thành phố mình. 

Dạo bước bên Hồ Gươm, ta hồi tưởng về quá khứ thiêng liêng của Hà Nội, từ Long Đô, Thăng Long, Đông Đô... mảnh đất này đã từng là nơi gốc của dân tộc Việt...

Ta đi, ta nghe gió thổi từ tận lòng mình, nghe tiếng nói của tổ tiên, của đất nước.

Với người Hà Nội, Hồ Gươm là một phần của linh hồn. Không thể quên được làn gió xanh len lỏi... bay lên từ lòng hồ đầy sóng. Không thể quên những đám mây trôi trên hồ và hồ đã trở thành một bức tranh xanh biếc... Dù đi xa cách, hồ vẫn gợi nhớ, xa thêm càng nhớ, gần thêm càng yêu.

[...] Đất nước này sinh ra Lê Lợi, Nguyễn Trãi, Hồ Chí Minh. Đất nước này sẽ mãi mãi xanh tươi, vững bền như màu xanh trên bầu trời chiếu xuống Hồ Gươm và hiện lên trên vai của những anh hùng.

Đọc Hà Nội Rong Ruổi Quẩn Quanh, ta nhận ra những hàng cây cổ thụ bên Hồ đã tạo nên một bức tranh thơ mộng. Quanh bờ Hồ có nhiều loại cây, nhưng chúng ta ít để ý đến vẻ đẹp tự nhiên của Hà Nội. Mỗi loại cây đều có vẻ đẹp riêng mà nhà văn mô tả tinh tế. Vẻ đẹp tự nhiên ấy rất thân thuộc và sống động.

Các vận động viên chạy bộ hoặc đua xe đạp quanh Hồ Gươm, ít ai để ý đến những loại cây tạo nên vẻ xanh mát của đường đua. Với người bình thường, cây là một phần không thể thiếu của Hồ Gươm, của tâm hồn ta, nhưng đôi khi ta cũng không tự hỏi đó là những cây gì. 

Dạo quanh bờ Hồ, tôi ghi chép về hàng chục loại cây: cây hoa gạo ở đền Ngọc Sơn, cây nữa tại vườn Chí Linh với cỏ xanh an ủi, cây sung, cọc, mập mạp trĩu quả,... Tác giả dành một chương sách về sắc xanh Hồ Gươm với tình yêu sâu đậm. Vị trí và số lượng cây được chú ý để ta luôn nhớ về cây đa, sấu, nhội,... đã hơn trăm tuổi.

Những năm qua, quanh hồ luôn được trồng thêm cây hoặc chăm sóc, nhưng thiếu những loại cây thơm. Tại sao? Có thêm mùi dạ lan hương của vườn hoa Chí Linh sẽ làm bờ hồ thêm duyên dáng. Các loại cây chỉ nói về phần bờ hồ, không kể đến các con đường quanh hồ. Nếu còn loại cây nào chưa nói đến, để người đọc tự nhớ và bổ sung, để thêm nét đẹp mà họ yêu thích.

Hồ Thiền Quang, em của Hồ Gươm, mặc dù đã bị lấp dần qua thời gian nhưng vẫn còn ba ngôi chùa. Tác giả nhìn thấy vẻ đẹp ở những nơi ít được chú ý. Hồ Thiền Quang vẫn cần được giữ gìn như một phần của lịch sử.

Tôi đi quanh hồ, ba phía là nhà của những gương mặt nổi tiếng Hà Nội. Hồ Đắc Điềm, Nam Sơn, Nguyễn Bách, Khuất Duy Tiến. Cảnh sắc thơ mộng của hồ Thiền Quang tạo nên bức tranh mơ màng như trong truyện cổ tích.

Cảnh xe đạp nước với màu dù xanh đỏ làm bề mặt hồ lung linh. Hồ Thiền Quang yên bình như giấc mơ, đẹp đến khó tả.

Hà Nội còn một hồ nữa, Gương mặt mĩ nhân. Hồ Tây chứa đựng nhiều điều kỳ diệu, giai thoại. Tác giả dẫn chúng ta qua các địa điểm quan trọng của hồ, để lại dấu ấn văn hoá quan trọng.

Hồ Tây mênh mông, gió và mây tự do bay lượn, tạo nên không gian thơ mộng. Dưới bàn tay của Băng Sơn, Hồ Tây trở thành một biểu tượng văn hoá và lịch sử độc đáo, khiến chúng ta yêu quý hơn những cảnh đẹp của Hà Nội.

Hồ Tây, từng được biết đến với nhiều tên gọi khác nhau như Hồ Cáo, Lãng Bạc... Cuốn sách Hà Nội Rong Ruổi Quẩn Quanh của Băng Sơn mang lại kiến thức văn hoá, lịch sử về Hồ Tây, khiến chúng ta đắm chìm trong sự huyền bí và thú vị của nó.

Những khoảnh khắc tĩnh lặng bên Hồ Tây, với chùa Trấn Quốc cổ kính và cây bồ đề từ tay Tổng Thống Ấn Độ trồng, tạo nên một không gian thanh bình, ấm áp giữa lòng thành phố ồn ào.

Bên bờ Hồ Tây, những hình ảnh đẹp và thơ mộng của những bông hoa, những cánh buồm thuyền trôi dịu dàng, đều làm cho cuộc sống thêm đẹp đẽ và ý nghĩa.

Hà Nội và những loài hoa:

Hà Nội Rong Ruổi Quẩn Quanh là một cuốn sách tản văn đầy cảm xúc, lưu giữ lại những hình ảnh đẹp của Hà Nội qua các mùa hoa, mùa cây. Đọc sách, ta như được sống lại những khoảnh khắc đẹp của thời gian đã qua.

Hà Nội rực rỡ với những màu xanh đặc trưng, như sắc xanh của cây Sấu, cây xà cừ, cây Liễu... Mỗi loài cây mang theo một câu chuyện riêng, tạo nên vẻ đẹp đặc biệt cho thủ đô.

Cây Bàng, một biểu tượng lịch sử của Hà Nội, luôn gắn liền với những sự kiện đặc biệt. Hình ảnh rặng Bàng Khâm Thiên trong ngày 26 tháng 12 năm 1972 là minh chứng cho sức mạnh và ý nghĩa của cây Bàng trong lòng người dân.

Mùa thu Hà Nội, bàng rơi lá vàng, quả bàng chín đỏ, tạo nên một cảnh sắc đẹp mê hoặc, gợi nhớ tuổi thơ vui đùa dưới bóng cây Bàng.

Cây Phượng với vẻ đẹp mê hoặc, mỗi đoá hoa rơi đều là một hình ảnh đẹp đẽ, quen thuộc với người dân Hà Nội.

Hà Nội là nơi của hoa Sữa thơm ngát, hoa Sưa trắng muốt, và cả những cảm xúc màu mỡ của mùa hè với những sắc đỏ nồng nàn của cây bốc lửa.

Nắng vàng của Hà Nội kết hợp cùng với vẻ đẹp của hoa Sưa và nhiều loài hoa khác tạo nên một bức tranh tuyệt vời, gợi nhớ về kí ức ngọt ngào của thời thơ ấu.

Quán Hoa Tràng Tiền đã trở thành một biểu tượng của Hà Nội, gắn bó với những kí ức và hồi ức đẹp đẽ của người dân thủ đô.

Dưới bóng cây muồng vàng, ta cảm nhận được sự thân thuộc và yên bình của Hà Nội, nơi mà thiên nhiên gần gũi và ấm áp.

Những vườn hoa như Chí Linh, Nhà hát lớn, Chi Lăng,... đã trở thành điểm đến quen thuộc và yêu thích của người dân Hà Nội, mang lại cho họ sự thư giãn và gần gũi với thiên nhiên.

Hà Nội có nhiều cây xanh, nhưng vẫn cần nhiều hơn nữa để tạo ra một môi trường sống lành mạnh và xanh sạch. Việc bảo vệ và trồng thêm cây xanh là một phần quan trọng của việc bảo vệ môi trường và cải thiện chất lượng cuộc sống của cộng đồng.

Hà Nội không chỉ đẹp bởi những con đường, mà còn bởi sự thay đổi của bốn mùa, sắc màu của hoa lá. Điều này khiến chúng ta tự hào và yêu quý thêm nơi này.

Tác giả: Nguyễn Thanh Tâm