[Nhận Xét Sách] 'Khởi Nghiệp Phiến Bản': Mọi Thời Điểm Đều Là Thời Khắc Tốt Nhất Để Bắt Đầu Một Doanh Nghiệp

Gần đây, từ ngữ “Khởi Nghiệp” hay “startup” xuất hiện ngày càng nhiều trên các diễn đàn kinh tế và truyền thông. Những câu chuyện về những người trẻ tuổi thành công trong việc khởi nghiệp như Trần Mạnh Công, sáng lập công ty Topica, hoặc Tuệ Nghi, bắt đầu sự nghiệp từ tuổi 16, đã tạo ra một làn sóng mới trong giới trẻ. Nhưng việc bắt tay vào khởi nghiệp có đồng nghĩa với thành công không? Theo thống kê của Vnexpress, khoảng 1/3 doanh nghiệp khởi nghiệp ở Việt Nam thất bại, đặc biệt là các doanh nghiệp quy mô vừa và nhỏ. Nguyên nhân thất bại có thể đến từ thiếu vốn, kinh nghiệm hoặc tổ chức doanh nghiệp không hợp lý. Với mong muốn chia sẻ kinh nghiệm và động viên những người khởi nghiệp, Trần Thanh Phong, có nhiều năm kinh nghiệm trong lĩnh vực kinh doanh, đã viết cuốn sách “Khởi Nghiệp Du Kích”. Trong cuốn sách này, ông chia sẻ những bài học quý báu từ những thất bại của bản thân, và nhấn mạnh rằng để đạt được thành công, người khởi nghiệp cần phải áp dụng những chiến lược linh hoạt, khôn ngoan và thông minh, theo tinh thần của chiến lược chiến tranh du kích.

Tóm tắt:

Thông tin về tác giả

Về cuốn sách

Ước mơ về triệu đô

Có một câu tuyên ngôn thú vị: Người già tin vào mọi thứ, người trung niên hoài nghi mọi thứ và người trẻ biết về mọi điều. Với niềm đam mê và lòng tin rộng lớn, nhiều thanh niên mạnh mẽ bắt đầu thực hiện ước mơ kinh doanh, khao khát xây dựng một đế chế riêng “có giá trị triệu đô” với tư duy rằng càng to càng tốt, càng khởi đầu mạnh mẽ càng tốt. Nhưng liệu đó có phải là một quan điểm sai lầm ở giai đoạn đầu của quá trình khởi nghiệp?

Trong những năm tuổi trẻ của mình, Trần Thanh Phong, như bao thanh niên khác, mang trong mình ước mơ rực cháy. Mong muốn xây dựng một công ty dẫn đầu với giá trị “triệu đô”, làm thay đổi thị trường, làm đảo lộn thế giới. Nhưng kết cục cho công ty “mơ ước” ấy chỉ là hai từ “phá sản”, mỗi cổ đông phải gánh chịu một món nợ lên tới 3 tỷ.

Một “món quà” đặc biệt vô cùng khó khăn với những thanh niên 24-25 tuổi vào thời điểm đó. Tôi đã trải qua những thử thách của cuộc sống và những kí ức về nợ nần vẫn luôn ám ảnh tôi đến ngày hôm nay.

Khởi nghiệp du kích là gì?

Thay vì áp dụng chiến lược thị trường rộng lớn, hãy thử áp dụng chiến lược du kích để bắt đầu doanh nghiệp của bạn một cách nhẹ nhàng và không cần đến nhiều vốn.

Khởi nghiệp theo kiểu du kích không chỉ giúp giảm thiểu rủi ro mà còn giúp bạn lựa chọn mô hình kinh doanh đã thành công ở nơi khác để bắt đầu một cách nhỏ nhẹ và dễ dàng.

Dòng tiền là yếu tố sống còn của mọi doanh nghiệp. Khi có lợi nhuận, dù chỉ là ít, người chủ doanh nghiệp cũng sẽ thoải mái hơn và có thể suy nghĩ về các bước tiếp theo mà không lo lắng về tài chính.

,

Chương 1: Xác định Hướng đi

Chương 2: Lập Chiến lược

Đối với những người mới bắt đầu khởi nghiệp, việc có một chiến lược rõ ràng, cụ thể là điều vô cùng quan trọng. Không nên lựa chọn thực hiện các dự án mà chưa ai đầu tư trước đó. Một dự án sáng tạo, độc đáo có thể tuyệt vời nhưng không phù hợp cho giai đoạn đầu của khởi nghiệp khi bạn vừa bắt đầu tiếp cận lĩnh vực kinh doanh với nhiều rủi ro.

Tập trung vào thị trường ngách có nhu cầu sẵn có.

Trong chương 2, tác giả giới thiệu thêm về các chiến lược kinh doanh khác nhau, những mẹo hữu ích, đơn giản và dễ áp dụng vào thực tế. Ví dụ như việc tái tạo sản phẩm truyền thống tại địa phương, mô hình nhượng quyền thương mại, hoặc mua lại một doanh nghiệp đã tồn tại có thể giúp bạn tiết kiệm thời gian, chi phí và rủi ro.

Chiến đấu theo cách của người du kích.

Mẫu kế hoạch Izipaper – bản đồ hướng dẫn.

Tổng thống Abraham Lincoln từng nói: Nếu tôi có 6 giờ để chặt một cái cây, tôi sẽ dành 4 tiếng để mài rìu. Câu nói này nhấn mạnh tầm quan trọng của việc chuẩn bị kỹ lưỡng trước khi thực hiện bất kỳ điều gì. Trong sách, tác giả chia sẻ mẫu kế hoạch Izipaper để tiết kiệm thời gian và chuẩn bị một kế hoạch cụ thể. Dưới đây là tóm tắt bản đồ hướng dẫn Izipaper theo 4 phần chính:

Mô hình kinh doanh: Xác định tên thương hiệu, mô hình kinh doanh, lý do chọn mô hình này, điểm khác biệt, thị trường mục tiêu và đối thủ cạnh tranh.

Doanh nhân du kích – người kết nối với các nguồn lực

Câu cá đòi hỏi cây câu, dây câu và mồi câu. Tương tự trong kinh doanh, việc huy động vốn là một phần quan trọng của quá trình khởi nghiệp. Trong chương 3: Nguồn lực, tác giả đề xuất một chiến lược gọi vốn kiểu “chẻ đũa”, nghĩa là chia nhỏ các nguồn cấp vốn.

Khi chia nhỏ nguồn cấp vốn, cân nhắc tính phù hợp với hạng mục đầu tư và thời gian cần thiết. Hai yếu tố quan trọng cần xem xét là thời gian và lãi suất. Không nên dùng vốn ngắn hạn cho các đầu tư dài hạn. Rủi ro là bạn không thể huy động vốn đúng thời hạn. Không nên sử dụng khoản vay lãi suất cao cho các đầu tư sinh lời thấp hoặc ít cấp bách.

Một cá nhân có thể cho bạn sử dụng không gian văn phòng hoặc nhà xưởng để bạn bắt đầu kinh doanh, trong khi người khác có thể hỗ trợ bạn trong việc tiếp thị sản phẩm chỉ bằng vài cuộc gọi điện thoại. Hoặc có thể có ai đó sẵn lòng đảm nhận vai trò kế toán cho công ty của bạn trong 3 năm mà không đòi hỏi lương... Tất cả những đóng góp này đều được xem như vốn. Vậy, vốn cần được hiểu đúng là tài sản hoặc nguồn lực giúp công ty của bạn tạo ra doanh thu hoặc tiết kiệm được tiền trong tương lai.

Để giảm thiểu rủi ro tài chính cho dự án hoặc doanh nghiệp trong tương lai, bạn cần tập trung vào việc tìm kiếm các nguồn lực khác nhau như mối quan hệ đặc biệt, thời gian, sức lao động, cơ sở vật chất... thay vì chỉ tập trung vào việc huy động vốn. Một phương châm hữu ích là nếu bạn có thể mượn thì đừng thuê, và nếu có thể thuê với chi phí hợp lý thì đừng mua.

Các phương thức huy động vốn kiểu du kích

- Chuyển đối tác thành nhà đầu tư: Bằng cách này, bạn có thể thuyết phục đối tác rằng đầu tư vào dự án của bạn là một lựa chọn hiệu quả, an toàn và không đòi hỏi nhiều vốn, thậm chí có thể không cần tiền mặt. - Bán hàng trước dịch vụ: Chiến lược này tập trung vào việc thuyết phục khách hàng về lợi ích và giá trị tiết kiệm cũng như các ưu đãi đặc biệt của sản phẩm hoặc dịch vụ. Nó thường được các công ty bất động sản sử dụng rộng rãi khi bán căn hộ chung cư của mình.
• - Mua hàng và thanh toán chậm: Tận dụng lợi thế ra quyết định của người mua để thương lượng việc thanh toán chậm cho một phần hoặc toàn bộ giá trị đơn hàng.
• - Vay vốn từ người thân hoặc nhờ người thân bảo lãnh cho vay từ ngân hàng
• - Vay vốn từ các tổ chức tài chính địa phương
• - Huy động nguồn vốn ngắn hạn thông qua thẻ tín dụng
• - Tự tích lũy vốn
• - Kêu gọi bạn bè cùng góp vốn

Tổ chức doanh nghiệp linh hoạt – đa nhiệm

Trong Chương 4: Tổ chức, tác giả đã đưa ra những gợi ý hữu ích về nguyên tắc hoạt động cũng như cách tổ chức hoạt động của doanh nghiệp để đạt hiệu quả cao nhất. Khác biệt so với cách tổ chức thông thường với nhiều phòng ban và chức danh, việc xây dựng quy trình làm việc cơ bản và đào tạo nhân viên theo cách truyền thống. Với cách tổ chức doanh nghiệp kiểu du kích, bạn cần tối ưu hóa mọi thứ bằng cách đa nhiệm cho từng vị trí nhân viên, tập trung vào việc xây dựng quy trình làm việc cho hoạt động cốt lõi và đào tạo nhân viên bằng các công cụ tự động.

Chiến lược đa nhiệm

Tại sao một nhân viên kế toán không thể đồng thời làm việc tuyển dụng và quản lý nhân sự? Tại sao một nhân viên bán hàng không thể vừa tiếp nhận cuộc gọi, vừa chăm sóc khách hàng và thu hồi công nợ? Và giám đốc doanh nghiệp, tại sao không thể đảm nhận cả công việc điều hành và quản lý tiếp thị, bán hàng?

Xây dựng quy trình làm việc hiệu quả:

Đối với các doanh nghiệp mới thành lập, với nguồn lực hạn chế, việc xây dựng quy trình hoạt động không nhất thiết. Nhưng đối với những hoạt động quan trọng, việc thiếu quy trình sẽ làm doanh nghiệp hoạt động không hiệu quả và mất khách hàng. Do đó, tập trung vào việc xây dựng các quy trình quan trọng là cần thiết.

Bẫy của mục tiêu dài hạn

,

Nhân viên cần tiền lương để sống, họ không thể sống bằng những tầm nhìn xa vời. Nếu doanh nghiệp không thể tạo ra đủ lợi nhuận để trả lương và chi phí khác, nó sẽ sớm phá sản. Sự thành công không thể thấy ngay từ những thành quả đầu tiên.

Đạt được mục tiêu dài hạn là như việc leo lên một chiếc thang. Bạn cần từng bước đi để đạt được đỉnh cao. Hãy tập trung vào tầm nhìn dài hạn nhưng đừng quên chú trọng vào từng bước nhỏ trên con đường đó. Nếu không, nguy cơ thất bại là rất cao.

Thay vì đặt mục tiêu dài hạn, hãy tập trung vào những mục tiêu ngắn hạn hàng tháng. Chia nhỏ chúng thành mục tiêu hàng tuần và ngày, theo dõi kết quả mỗi ngày và mỗi tuần. Nếu không đạt được mục tiêu trong một ngày hoặc một tuần, xem xét điều chỉnh ngay lập tức.

Tối ưu hóa chi phí làm tăng lợi nhuận. Cách đơn giản nhất là cắt giảm chi phí. Khi quản lý doanh nghiệp, việc cắt giảm chi phí là điều cần thiết, dù có nhỏ nhất. Nếu nhìn tổng thể, những khoản chi nhỏ cũng là một phần quan trọng của chi phí tổng cộng.

Để tối ưu hiệu quả, hệ thống cần hoạt động đúng giờ. Sự tự giác trong việc đảm bảo thời gian làm việc là rất quan trọng.

Hãy luôn chú trọng đến việc duy trì một hệ thống tự giác về thời gian. Điều này giúp tăng cường hiệu suất làm việc và giảm thiểu lãng phí thời gian.

Hệ thống tự động hoàn thành mục tiêu

Biến đội ngũ nhân viên thành binh lính, công ty trở thành máy móc đạt được mục tiêu. Tác giả đã đề xuất một loạt các chiến lược cụ thể, áp dụng tâm lý học hành vi để quản lý dễ dàng hơn và hiệu quả hơn, mà không tốn kém chi phí nào.

Đặt ra mục tiêu từ đầu ngày và hoàn thành chúng kích thích bộ não sản sinh ra dopamine, chất gây hứng khởi. Điều này mang lại cảm giác vui vẻ và hạnh phúc, không chỉ đối với cá nhân mà còn cho toàn bộ công ty.

Chiến lược tiếp thị kiểu du kích

Đọc qua chương này, tôi hiểu rõ hơn về lĩnh vực tiếp thị, phát hiện những sai lầm và chiến lược của các doanh nghiệp lớn. Cuốn sách Khởi nghiệp du kích, với việc bỏ ra số vốn nhỏ nhưng mang lại lợi nhuận lớn, thực sự thú vị. Thuật ngữ tiếp thị du kích (Guerrilla Marketing) do tác giả Jay Levinson đặt ra năm 1984, lấy cảm hứng từ chiến tranh du kích, sử dụng các chiến thuật sáng tạo và nhỏ nhặt trong quảng cáo và tiếp thị. Những ý tưởng đột phá và gây bất ngờ sẽ để lại ấn tượng sâu sắc trong tâm trí khách hàng.

Tận dụng chiến lược tiếp thị phi thường ở thị trường Việt Nam

Kết thúc đầy ý nghĩa

Trên đây chỉ là một phần nhỏ của những gì tôi tóm tắt từ cuốn sách Khởi nghiệp du kích của tác giả Trần Thanh Phong để mọi người tham khảo. Trong cuốn sách còn rất nhiều ý tưởng hay, chiến lược xuất sắc mà tác giả muốn chia sẻ. Đối với tôi, dù không phải là chuyên gia hay có kiến thức sâu rộng về kinh doanh, nhưng khi đọc cuốn sách này, tôi đã bị cuốn hút từ những trang đầu tiên. Việc đọc sách của anh ấy khiến tôi cảm thấy như được truyền lửa, thúc đẩy lòng tự tin của bản thân. Nếu bạn đam mê kinh doanh, muốn xây dựng sự nghiệp riêng cho mình, hãy kiên nhẫn đọc từ đầu đến cuối cuốn sách này, chắc chắn cuộc sống của bạn sẽ thay đổi ít nhiều.

Nếu tôi làm được, bạn cũng có thể

Đánh giá từ: Bùi Thu Hằng - MyBook 

Hình ảnh: Nguyễn Thị Thanh Thảo - MyBook