[Nhận Xét Sách] 'Khuyến Học': Tôn Trọng Học Thuật Và Tri Thức

Nói về Fukuzawa Yukichi, ai trong số người Nhật cũng biết. Ông được coi như một trong những nhà lãnh đạo tiên phong của nền văn minh đương đại của Nhật Bản. Hình ảnh của ông thậm chí được chạm trổ trên tờ tiền có mệnh giá cao nhất ở Nhật, tờ mười nghìn yên.

Khuyến Học được viết bởi Fukuzawa Yukichi trong giai đoạn từ 1872 đến 1876. Điều này cho thấy Nhật Bản đã nhận biết và thấu hiểu tầm quan trọng của việc học hành, đồng hành cùng sự phát triển của văn minh thời đại. Dù không phải là một tác phẩm xuất sắc nhưng Khuyến Học đã trở thành một trong những cuốn sách được hàng triệu người dân Nhật Bản coi như một người bạn thân thiết. Dù được viết hơn một trăm năm trước, trong thời kỳ phong kiến của Nhật Bản, nhưng tôi cảm thấy như tác giả đang nói về Việt Nam của ngày nay.

Người Việt cần đọc Khuyến Học để hiểu rõ vì sao đất nước mặt trời mọc lại được xem là một trong những cường quốc kinh tế mạnh mẽ nhất; tại sao Nhật Bản được coi là một trong những quốc gia dẫn đầu thế giới về sản xuất công nghiệp; tại sao một quốc gia nhỏ bé như vậy có thể phát triển mạnh mẽ từ cảnh chiến tranh hoang tàn, thiên tai tàn phá. Tôi tin rằng, để có những con người với tài năng và sức mạnh vững chắc như hiện tại, họ đã phải học hỏi và nắn nót giá trị văn hóa, tri thức, và lịch sử truyền thống từng bước từng bước.

Theo tôi, mọi người Việt Nam nên quan tâm và đọc Khuyến Học một lần trong đời. Chúng ta sinh ra đã được đề cao về quyền và nghĩa vụ, nhưng sự khác biệt đến từ trình độ học vấn. Những gì Fukuzawa Yukichi viết sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về mục tiêu sống, giá trị kỳ diệu và sức mạnh tiềm ẩn trong bản thân mình. Mỗi người là một tế bào trong xã hội, là một bông hoa rực rỡ trong vườn hoa muôn màu. Chúng ta học để khẳng định giá trị của bản thân, để sống chung, xây dựng và đóng góp cho cộng đồng.

Đặc Biệt Dành Cho Học Sinh, Sinh Viên

Người Việt thường nói: 'Ăn ngon ngủ kỳ'. Ý của câu nói này là trong cuộc sống, mọi người đều muốn sống dễ dàng, thoải mái, nhưng thực tế lại có những khó khăn và thách thức. Theo Fukuzawa Yukichi: 'Người làm việc dễ thường bị coi thường và không được tôn trọng. Công việc khó khăn tinh thần được đánh giá cao hơn, trong khi lao động thể chất thường bị coi là dễ dàng'. Như đã nói, mỗi người sinh ra đều có quyền, địa vị và tư cách bình đẳng. Người chăm chỉ học hành và có kiến thức sẽ được xã hội công nhận và tôn trọng, sống cuộc sống hạnh phúc và thịnh vượng. Ngược lại, người không học hành sẽ gây hậu quả cho xã hội, khiến nó trở nên nghèo nàn và lạc hậu. Tài năng, phẩm chất và vai trò của mỗi người sẽ được xã hội đánh giá và công nhận.

Fukuzawa Yukichi cũng nhấn mạnh: 'Mọi người cần tuân thủ luật pháp, tôn trọng và bảo vệ luật pháp'. Tuy nhiên, nhìn vào thực tế của đất nước ta, có nhiều người trẻ lười biếng, bị cuốn vào tệ nạn xã hội, cái ác dường như trỗi dậy. Họ không chỉ tham lam, thâm hiểm trong việc vi phạm pháp luật, gian lận trong thi cử - vấn đề nan giải trong giáo dục, sinh con không được giáo dục và quan tâm đúng mức. Vì vậy, 'ngay từ bây giờ chúng ta cần rèn luyện năng lực và phẩm chất, phải có sức mạnh để giữ vững vị trí và quyền lợi bình đẳng, để đối mặt với những sai trái của chính quyền.'

Chúng ta cần phải tôn trọng và không vi phạm quyền lợi của nhau. Trên thế giới, ngoài những quốc gia tiên tiến, phát triển thì còn tồn tại nhiều quốc gia chậm phát triển, yếu kém. Sự giàu có, nghèo đói, mạnh mẽ hay yếu đuối phụ thuộc vào lịch sử, tình hình hiện tại và điều kiện của mỗi quốc gia; phụ thuộc vào sự nỗ lực hay lười biếng, đánh giặc trên chiến thắng hay tiếp tục chiến đấu. Do đó, tinh thần độc lập của con người sẽ góp phần xây dựng quốc gia độc lập. Tính cách độc lập là gì? Theo tôi, người có tính cách độc lập là người không bị kiểm soát và không để người khác tác động, có khả năng phân biệt đúng - sai, phải - trái, vuông - tròn. Hơn nữa, chúng ta cần phải độc lập cả về vật chất và tinh thần.

Vì vậy, chúng ta không nên phụ thuộc quá nhiều vào người khác, không nên sống dựa vào gia đình hoặc xã hội. Người thiếu lòng dũng cảm và tinh thần độc lập sẽ mất sự tự chủ và tự giác, dẫn đến việc tiêu cực tồn tại trong xã hội. Bên cạnh đó, các nhà lãnh đạo nên liên kết với nhân dân, cùng nhau chia sẻ vui buồn. Từ đó, chúng ta có thể thấy rằng, độc lập dân tộc được duy trì bởi sức mạnh của dân và chính phủ.

Hãy suy nghĩ, những đứa trẻ thường được chiều chuộng, chăm sóc và không gặp phải khó khăn, liệu họ có đủ khả năng thích nghi với thử thách và khó khăn không? Trong cuộc sống, chỉ có sự quyết tâm và kiên nhẫn mới giúp bạn tiến bước và thành công. Cho nên, đừng bao giờ ganh tỵ hoặc ghen ghét người khác vì thành công của họ. Nếu muốn xây dựng một xã hội văn minh và phát triển, chúng ta cần vượt qua mọi thách thức và khó khăn, và sẵn lòng hiến dâng tri thức và nỗ lực của mình với trái tim và tâm trí 100%. Hãy nhớ rằng, con đường học tập là con đường duy nhất dẫn đến hạnh phúc trong cuộc sống.

Nếu chỉ dựa vào bản thân để đối đầu với tội phạm, có vẻ khá khó khăn. Bởi vì, việc bắt giữ tội phạm, xét xử cũng như hòa giải mọi tranh chấp là trách nhiệm của chính phủ. Nếu tự mình trả thù, tự quyết định, thì hành động đó bị coi là vi phạm pháp luật. Mặt khác, luật pháp cần được trình bày rõ ràng, đơn giản nhưng phải được thực hiện một cách nghiêm túc để tránh những lỗ hổng mà người dân có thể tận dụng để trốn tránh. Chính phủ đại diện cho quốc gia để bảo vệ trật tự, an ninh, và dân chủ. Trong khi đó, người dân cũng phải đóng góp bằng cách trả thuế và tuân thủ luật pháp.

Mọi người cần tôn trọng luật pháp và không được cản trở quyền lợi của người khác vì lợi ích cá nhân. Điều quan trọng là phải hợp tác với chính phủ. Nếu thấy quan chức hành động sai trái, chúng ta cần phải tố cáo một cách trung thực. Đây là cách để xây dựng một xã hội văn minh và phát triển. Chúng ta cần kiểm soát hành vi và cảm xúc của mình. Học và hành động phải đi đôi với nhau. Đồng thời, cần mở rộng tầm nhìn ra thế giới để phát triển một cách toàn diện.

Sự khao khát hạnh phúc, học hành, và sự sung túc là mong ước của mỗi người. Chúng ta là những thành viên của xã hội, có trách nhiệm với môi trường xã hội. Sự phát triển văn minh của con người đòi hỏi sự phấn đấu không ngừng. Và trẻ trung là thời điểm để xây dựng tương lai cho bản thân và cho dân tộc. Học là hành trình cả đời, yêu cầu kiên nhẫn và kiên trì. Đồng thời, học cũng phải được ứng dụng vào thực tế.

Sự thông minh và nhân cách của con người là quan trọng. Sự phân biệt giữa tham lam và ham muốn chỉ là một sợi tơ mong manh. Tham lam có thể dẫn đến hậm hại người khác và chạy theo tiền bạc mù quáng. Gièm pha và phê phán có thể gây ra những hậu quả không mong muốn. Để duy trì mối quan hệ tốt đẹp, cần hiểu biết và chân thành.

Người châu Âu có câu: Nếu mọi người ai cũng chỉ mong muốn sự hài lòng và sự thoải mái cho bản thân mình thì thế gian này cũng không khác gì khi chỉ mới có loài người. Những người không muốn làm việc, không muốn suy nghĩ, không tận hưởng từng khoảnh khắc, không hướng tới mục tiêu cơ bản của con người, chẳng khác nào loài sâu bọ phá hoại cho vườn hoa muôn loài. Hãy đọc nhiều, suy nghĩ sâu sắc, nuôi dưỡng tri thức để mỗi ngày trở nên tốt hơn ngày hôm qua, bạn nhé. Xã hội rộng lớn, con người phức tạp. Những gì chúng ta biết chỉ là hạt cát giữa sa mạc, có thể bị gió cuốn đi bất cứ lúc nào. Học hành thật sự quan trọng với bản thân, gia đình và xã hội.

Cuốn sách Khuyến Học là một tác phẩm dễ hiểu, phù hợp với mọi người. Mặc dù đã được viết từ lâu, nhưng những gì Fukuzawa Yukichi viết vẫn rất phù hợp với thời đại, có ý nghĩa sâu sắc. Nếu bạn cảm thấy bối rối, không biết phải học hành như thế nào, thì đây chính là cuốn sách dành cho bạn. Nếu bạn muốn hiểu sâu hơn về con người và lịch sử Duy tân Minh Trị của Nhật Bản, thì bạn không nên bỏ qua cuốn sách này. Tôi hy vọng mọi người Việt Nam đều sẽ đọc cuốn sách này một lần để yêu nước hơn, tự hiểu sâu hơn về bản thân.

Review chi tiết bởi: Phạm Linh

Hình ảnh: Phương Chu