Buzz
Trong văn hóa dân gian vẫn còn rất nhiều câu tục ngữ liên quan đến việc khen chê, đánh giá. Mỗi câu tục ngữ đều chứa đựng một bài học sâu sắc, có ảnh hưởng to lớn trong việc đào tạo tính cách, đặc biệt là đối với giới trẻ trong xã hội.
Câu tục ngữ dưới đây, nhiều người vẫn ghi nhớ, thường nói:
Anh em khinh trước, thế gian khinh sau.
Khinh là việc đánh giá và chỉ trích, coi thường. Từ 'khinh' thường kết hợp với các từ như: khinh thường, khinh bỉ, coi khinh...
Một người có tính cách xấu, hành vi không đạo đức, sẽ bị mọi người coi khinh và tránh xa.
Trong gia đình, nếu có con cháu không hiếu, vợ chồng mâu thuẫn, anh em cãi vã, sẽ bị mọi người trong gia đình 'khinh trước'. Một người bị 'anh em khinh trước' là người rất đáng thương; từ cử chỉ đến hành động, hành vi đều không tốt, đi ngược lại với đạo đức, truyền thống gia đình. Những người nghiện cờ bạc, rượu chè, lười làm việc, tham lam, không tôn trọng... sẽ bị 'anh em khinh trước'.
Khi đã bị 'anh em khinh trước', người đó không còn chỗ đứng trong xã hội nữa. Khi bị 'làng nước khinh sau', người đó không dám xuất hiện nữa. Chỉ có thể trốn tránh. Mọi mối quan hệ xã hội sẽ tan biến. Mọi người đều sợ và tránh xa. Người bị coi khinh sẽ sống trong sự cô đơn, bị tẩy chay, làm tổn thương danh dự của gia đình, làm nhục người thân.
'Anh em khinh trước, làng nước khinh sau', câu tục ngữ này nói lên sức mạnh của lối sống và danh dự gia đình một cách rõ ràng.
Câu tục ngữ thường thể hiện sức mạnh của giáo dục đạo đức từ gia đình và cộng đồng; chỉ cần nghe ông bà, cha mẹ nhắc lại một lần là con cháu sẽ nhớ mãi. Điều này giúp bảo tồn nếp sống gia đình, tôn trọng danh dự gia phong, và phát triển văn hóa dân gian.
Trong dân gian Việt Nam, ca dao và tục ngữ thường diễn tả sự khinh trọng hoặc khen ngợi đối với một người, đặc biệt là những người tôn quý và có phẩm hạnh cao. 'Bia miệng' thế gian là điều đáng sợ.
-Hôm qua kẻ đón người đưa.
Hôm nay đi sớm trở về trưa một mình.
- Ngày xưa võng lọng nghiêng ngả,
Bây giờ cúi đầu trước nắng, để che chở cho đầu.
Xây dựng nền đạo đức mới, xây dựng một gia đình văn minh, tổ chức và thiết lập câu tục ngữ “Anh em khinh trước, làng nước khinh sau” có hiệu quả gấp nhiều lần so với những bài thuyết trình dài dòng.
