1. Nhận xét nhân vật Tràng sau khi cưới vợ - Mẫu 1
“Kim Lân là người gắn bó sâu sắc với quê hương, với bản chất chân thật của cuộc sống nông thôn” (Phan Ngọc). Chính xác, trong tác phẩm Vợ Nhặt, hình ảnh nhân vật Tràng thể hiện rõ tình yêu quê hương sâu nặng, khiến ngôn từ của Kim Lân trở nên chân thành và mộc mạc. Tài năng khắc họa nhân vật của nhà văn đã thành công trong việc thể hiện tâm lý của Tràng sau khi kết hôn.
Tràng, một người đàn ông ngoài 30 tuổi vẫn còn độc thân, hiện lên trong ánh chiều muộn của Vợ Nhặt. Với dáng vẻ to lớn, mắt nhỏ, răng trắng, đầu hói, dù không đẹp trai nhưng Tràng có tính cách hiền lành, tốt bụng, được trẻ em trong làng yêu mến. Cuộc sống của Tràng gắn liền với một ngôi nhà cũ kỹ và mảnh vườn đầy cỏ dại, sống cùng mẹ già. Trong xã hội thời đó, người nghèo như Tràng thường bị coi thường và xem như tầng lớp thấp kém.
Trong cơn đói kém năm ấy, Tràng đang đẩy xe gạo thì bỗng mê man, thấy những người phụ nữ gặt lúa và đùa rằng: “Thời buổi này muốn ăn cơm trắng thì phải đẩy xe bò!”... Một người phụ nữ bất ngờ đến cứu anh và theo anh về nhà. Ban đầu, Tràng không nhận ra cô gái vì họ chưa từng gặp nhau. Khi Tràng đang đẩy xe gạo lên tỉnh, gặp lại cô gái đó, anh chỉ thấy một người phụ nữ rách rưới, gầy gò, tuy không nhận ra ngay nhưng thấy cô có tính cách tốt bụng, anh quyết định mời bánh. Cô đói quá, thái độ có phần trơ trẽn, và không ngờ rằng người phụ nữ này lại tự nguyện theo anh về làm vợ, dù gia cảnh khó khăn, Tràng vẫn chấp nhận, cảm động trước lòng tốt của cô gái, điều này không hề nằm trong tưởng tượng của anh.
Đột ngột và đầy trớ trêu, người phụ nữ lạ này đã làm đảo lộn cuộc sống và tâm trí của Tràng, khiến anh trở nên tốt hơn. Sáng hôm sau, khi đưa cô gái về nhà, Tràng cảm thấy thư thái hơn. Thấy nhà cửa gọn gàng, sạch sẽ, anh cảm thấy vui vẻ hơn, mẹ anh cũng hạnh phúc theo. Hạnh phúc đôi khi chỉ giản đơn như thế, dù gia đình vẫn nghèo khó. Tràng bắt đầu cảm thấy yêu thương và có trách nhiệm với gia đình, ước mơ về một tương lai tươi sáng dù nạn đói vẫn còn đang bủa vây.
Bữa sáng đầu tiên của Tràng và Thị tràn ngập niềm vui. Thị ngạc nhiên khi nhận bát cháo từ tay mẹ, trong khi Tràng nhăn nhó nuốt từng miếng cháo đắng. Đôi mắt đen láy của Thị như bao trùm cuộc đời Tràng. Thị nói: “Bên Bắc Giang, Thái Nguyên, người ta không nộp thuế nữa, mà phá kho thóc của Nhật chia cho dân đói.” Tràng nhận ra đây là công việc của Việt Minh. Lúc này, Tràng nhìn thấy lá cờ đỏ sao vàng phấp phới trên bờ kè Sộp, cảm thấy trong lòng bừng sáng niềm tin vào cách mạng, hy vọng vào một sự thay đổi, thoát khỏi cuộc đời đau khổ và tăm tối.
Khi có Thị bên cạnh, dù là gánh thêm một người ăn, Tràng không chỉ thấy nỗi khổ mà còn luôn giữ vững lòng lạc quan và hy vọng. Từ khi Thị bước vào cuộc đời anh, cuộc sống của Tràng từ bóng tối của nghèo đói đã chuyển sang ánh sáng của niềm tin và hy vọng.
Nghệ thuật miêu tả tâm trạng và cảm xúc của nhân vật trong tác phẩm không phải lúc nào cũng đặc sắc như của Kim Lân. Sự giản dị, ngọt ngào, không khoa trương trong từng câu chữ nhẹ nhàng chạm vào lòng người đọc, truyền tải nội dung một cách sâu sắc. Dù là trong hoàn cảnh đói kém, tư tưởng nhân đạo vẫn len lỏi vào tác phẩm một cách tình cờ nhưng đầy ý nghĩa và nhân văn.
2. Cảm nhận về nhân vật Tràng sau khi đã có vợ - Mẫu 2
'Vợ nhặt' là một trong những tác phẩm nổi bật của Kim Lân, trích từ tập 'Con chó xấu xí'. Qua tình huống đặc biệt của việc nhặt vợ, nhà văn Kim Lân đã thể hiện quan điểm nhân đạo sâu sắc khi khám phá vẻ đẹp của con người giữa hoàn cảnh nghèo đói. Ông đã khắc họa rõ nét tâm trạng và cảm xúc của Tràng vào buổi sáng hôm sau để minh chứng cho sức mạnh của tình yêu và hạnh phúc có thể thay đổi con người.
Quang cảnh nạn đói thảm khốc năm Ất Dậu 1945, khi nước ta có tới 2 triệu người chết đói. Nhân dân ta bị áp bức nặng nề: phát xít Nhật bắt phải nhổ lúa trồng đay, còn thực dân Pháp cướp thóc gạo của nông dân. Kết quả là vào cuối năm 1945, người dân rơi vào cảnh bi đát với hàng triệu người chết đói. Tuy nhiên, ngay cả trong hoàn cảnh u tối nhất của nạn đói, khi cái chết cận kề, những người lao động Việt Nam vẫn lạc quan về một tương lai tốt đẹp hơn.
Nhân vật Tràng trong truyện ngắn được mô tả là một thanh niên nghèo. Đói nghèo trầm trọng, điều đó thể hiện qua ‘chiếc áo nâu khăn tang’ và ngôi nhà ‘trống vắng nằm lụp xụp bên mảnh vườn cỏ dại mọc um tùm’. Tràng chỉ là một anh kéo xe bò thuê. Ngay cả tên của anh cũng phản ánh sự nghèo khó. Kim Lân đã khắc họa Tràng rất sinh động với ‘hai con mắt nhỏ, gà gà trong bóng chiều, hai bên quai hàm ngoác rộng’. Khuôn mặt thô kệch, thân hình vạm vỡ, đầu hói... Tràng không chỉ xấu xí mà sự nghèo khó còn khiến anh trở nên ủ rũ với thói quen ‘vừa đi vừa nói’. Anh thường ‘nói lắp bắp và than vãn về những gì mình nghĩ’, đôi khi ‘ngẩng đầu lên trời và cười hềnh hệch’.
Vào sáng sớm hôm sau, ông Tràng có một cảm xúc mới mẻ, cảm giác đầu tiên của ông là ‘cơ thể nhẹ nhàng như vừa tỉnh dậy từ một giấc mơ’. Tràng vẫn còn cảm thấy ngỡ ngàng với niềm hạnh phúc bất ngờ. Từ sự thay đổi tâm trạng, Tràng nhận thấy mọi thứ xung quanh đều khác biệt, ‘cái gì cũng mới mẻ’. Khung cảnh nhà cửa và vườn tược gọn gàng, sạch sẽ mang lại một luồng sinh khí mới, làm dịu đi cơn đói khát kéo dài. Vài mảnh vải vụn như tổ đỉa mấy chục năm vẫn nằm trong góc nhà, hễ thấy là đem ra sân. Hai ang nước được để khô dưới gốc cây ổi, chứa đầy nước.
Nhìn cảnh mẹ và vợ chăm sóc cho Tràng, hình ảnh đơn giản nhưng lại khiến Tràng cảm động sâu sắc. Tràng cảm nhận cuộc đời mình đã hoàn toàn thay đổi, suy nghĩ cũng trưởng thành và chín chắn hơn. Anh cảm thấy trách nhiệm với gia đình nhỏ của mình gia tăng, và bất chợt nhận thấy sự gắn bó sâu sắc với ngôi nhà của mình. Anh có một gia đình, nơi anh và vợ sẽ cùng có con cái. Ngôi nhà trở thành nơi che chở và mang lại niềm vui, phấn khởi tràn ngập trong lòng anh.
Hình ảnh đoàn người đói khổ cùng lá cờ đỏ phấp phới hiện lên trong tâm trí Tràng gợi mở sự thay đổi trong nhận thức của nhân vật. Qua hình ảnh này, người đọc có thể tin tưởng rằng Tràng sẽ cùng với cách mạng và đoàn người đang chịu khổ cực, đứng lên đấu tranh để thay đổi số phận.
Sự thay đổi của Tràng trong buổi sáng đón vợ về đã làm nổi bật sự phát triển của câu chuyện, đồng thời thể hiện sự trân trọng của Kim Lân đối với nhân vật Tràng và sự kính trọng sâu sắc đối với những người nghèo khó nhưng đầy chí hướng.