Việc sống theo cách mình mong muốn suốt đời là một thách thức lớn. Chúng ta luôn phải đối mặt với sự chỉ trích từ xã hội, dần dần, chúng ta có thể mất đi sự nguyên thủy, sự độc lập tư duy và khả năng giữ vững bản thân. Lòng tốt cần phải được kết hợp với sự tinh tế, như một cơn gọi tỉnh, nó giúp chúng ta nhận biết được mình hơn, nhìn nhận tầm nhìn và hạn chế của bản thân, cũng như những vấn đề mà chúng ta không nhìn thấy. Từ đó, chúng ta có cơ hội để sửa sai và thay đổi cách nhìn của mình về cuộc sống.
Mộ Nhan Ca không chỉ là một chuyên gia tâm lý, mà còn là một người yêu thích viết lách và suy nghĩ sâu xa. Ngoài kiến thức chuyên môn, cô còn có những nghiên cứu về tâm lý và dịch thuật. Các tác phẩm của cô bao gồm: Cuộc sống cần được sống vì bản thân, Cuộc đời khó khăn như thế nào, bạn cần phải kiên nhẫn như thế nào.
Lòng tốt cần được kết hợp với sự tinh tếChúng ta có nên là những người tử tế hay không? Và lòng tốt của chúng ta có được áp dụng đúng cách không?
Đầu tiên, Mộ Nhan Ca chỉ ra một số cạm bẫy mà con người thường rơi vào trong mọi mối quan hệ từ gia đình, cha mẹ và con cái, tình yêu lứa đôi, bạn bè và đồng nghiệp, vv. Một số cạm bẫy phổ biến bao gồm:
Họ thường có thói quen 'phê phán người khác theo cách suy luận chủ quan', hoặc phán đoán và suy nghĩ tiêu cực về hành động của người khác.
Họ tập trung vào nhược điểm của bản thân để biện minh cho sự không hoàn hảo của mình.
Họ dễ lo sợ việc bị đánh giá và thường xem xét nhận xét cá nhân của người khác để định giá bản thân.
Họ thường 'vượt quá ranh giới' với người khác, can thiệp vào chuyện riêng tư của họ và luôn cho rằng họ là trung tâm của mọi sự kiện.
Dưới đây là một số bài học mình học được từ cuốn sách này:
Bài học 1: LO VỚI Ý KIẾN CỦA NGƯỜI KHÁC QUÁ NHIỀU CHỈ MANG LẠI PHIỀN TOÁI CHO BẢN THÂN.
Điều này hoàn toàn đúng trong mọi mối quan hệ: tình yêu lứa đôi, bạn bè, đồng nghiệp, cha mẹ với con cái, và những người khác.
+ Trong mối quan hệ giữa cha mẹ và con cái:
Phần lớn bậc cha mẹ thường có xu hướng bao bọc và bảo vệ con của họ một cách quá mức. Họ thường lấy cái danh nghĩa là 'thương con, vì con' nhưng điều này có thể gây ra rất nhiều rạn nứt trong mối quan hệ giữa cha mẹ và con cái. Bởi vì áp đặt quá nhiều kỳ vọng cho con cái, không ít trẻ em đã trải qua cảm giác tuyệt vọng, họ thường nghi ngờ bản thân vì không đáp ứng được mong muốn của cha mẹ.
+ Trong mối quan hệ tình yêu đôi lứa:
Việc hy sinh mọi thứ cho người mình yêu là điều dễ hiểu và đáng quý trọng. Tuy nhiên, bạn cũng cần phải hy sinh một cách khôn ngoan. Việc hy sinh quá mức chỉ làm tổn thương bạn và gây khó khăn cho người kia. Trong những trường hợp như vậy, sự hy sinh không phải là yếu tố quan trọng nhất cho mối quan hệ thành công.
Trong một mối quan hệ, cần phải có sự trách nhiệm và nỗ lực từ cả hai bên. Nếu mọi gánh nặng và hy sinh chỉ đổ dồn về một phía, thì mối quan hệ đó đã bắt đầu sai lầm từ đầu. Thường thì trong những mối quan hệ như vậy, đối phương cố gắng đáp lại sự hy sinh của bạn, nhưng theo một cách nào đó, điều này không còn là tình yêu chân thành nữa, mà chỉ là một sự trao đổi không thực sự chân thành.
Nếu muốn người thương hạnh phúc, hãy để họ tự do và làm điều họ muốn. Sự can thiệp ít đi, họ sống tốt hơn. Biết giới hạn và không can thiệp quá mức, chỉ quan sát và hỗ trợ khi cần, điều quan trọng trong mối quan hệ.
Hãy là người có nguyên tắc và tôn trọng sự lựa chọn của người khác. Hy sinh một cách cân nhắc vì không phải ai cũng đánh giá cao sự hi sinh, mà ngược lại, họ coi đó là hiển nhiên và dần dần mất tôn trọng bạn.
Tại sao lòng tốt có thể gây tổn thương?
Nếu bạn tử tế và biết yêu thương, việc cho đi mà không mong nhận lại là đáng hoan nghênh và cần được trân trọng. Hãy tiếp tục làm những điều đúng đắn nếu đó là mục tiêu của cuộc sống.
Tuy nhiên, chúng ta sẽ nói về việc sử dụng lòng tốt với mục đích đền đáp và tại sao nó làm cho cuộc sống rối ren.
Khi bạn cho đi mà không nhận được đền đáp, bạn cảm thấy thất vọng và tổn thương. Trong mọi mối quan hệ, hãy dùng lòng tốt một cách chín chắn.
Khi bạn quá tốt bụng với người khác, thường chỉ là bạn đang tìm kiếm sự chấp nhận từ xã hội. Đừng để việc không tỏ ra tốt bụng khiến bạn nghi ngờ bản thân. Đôi khi việc giúp đỡ người khác có thể bị lợi dụng một cách không tốt.
Người khác có thể lợi dụng tốt bụng của bạn hoặc tổn thương bạn nếu bạn không đáp ứng nhu cầu của họ. Điều quan trọng là bạn phải biết khi nào nên nói 'không' mà không sợ họ đánh giá.
Đừng sống dưới ánh nhìn của người khác. Hãy tự mình vạch ra giới hạn và dũng cảm thể hiện quan điểm của mình.
Lòng tốt là để người khác sống hạnh phúc, nhưng không phải lúc nào cũng phải hy sinh bản thân. Đừng ép người khác tuân theo ý tốt của bạn.
Hãy dũng cảm nói 'không' và giữ vững chính kiến của mình.
Hãy luôn giữ vững chính kiến và lập trường của mình.
Trong thời đại mà áp đặt ý kiến đám đông trở nên phổ biến, việc giữ vững tư tưởng và lòng chính trực không phải là điều dễ dàng. Bởi cách xã hội hoặc đám đông diễn đạt, những giá trị mà bạn tin là đúng và sai dần mất đi trong tâm trí của bạn, rồi bạn dần chấp nhận những ý kiến của đám đông và đứng ngoài quan sát những điều không công bằng.
Trong một câu chuyện, tác giả đọc được một trích dẫn trên mạng về tình trạng trầm cảm sau sinh của các bà mẹ. Những bà mẹ sau sinh thường rơi vào trạng thái tinh thần rất yếu đuối và trầm cảm nặng, điều này dẫn đến một số hiện tượng tâm lý không ổn định trong một khoảng thời gian. Tuy nhiên, thay vì thông cảm và hiểu biết cho họ, một số cá nhân trên mạng đã phê phán một cách cay nghiệt và thiếu sự đồng cảm đối với bà mẹ này.
'Khi tôi sinh con, tôi không gặp phải những vấn đề nghiêm trọng như vậy như cô đâu, liệu có cần phải làm quá như thế không?'
'Tôi cũng trải qua điều đó, không gặp khó khăn nhiều như vậy đâu.'
Từ câu chuyện, tác giả truyền đạt một bài học: Thay vì giữ lập trường cho bản thân, tốt hơn hãy thể hiện sự kiên định.
Nếu bạn chứng kiến một phụ nữ lái xe bị một người đàn ông đánh đập trên đường phố, bạn sẽ làm gì?
Nếu bạn nhìn thấy một cậu bé gặp nạn và nằm im lìm trên đường, bạn sẽ hành động như thế nào?
Bạn sẽ bước qua lạnh lùng hay bạn sẽ nghe theo tiếng gọi của lòng nhân từ?
Bạn sẽ tuân theo cái bạn cho là đúng hay bạn sẽ để tiếng nói của đám đông đánh bại bạn?
Tất cả phụ thuộc vào quyết định và sự sáng suốt của bạn.
Một người có lòng kiên định thì họ sẵn lòng chịu đựng sự chỉ trích dữ dội từ dư luận, không phải bỏ qua những điều mà họ tin là đúng. Hãy làm những việc mà bạn không hổ thẹn; luôn tranh luận về sự đúng sai thay vì lợi ích hay tổn thương; suy nghĩ lâu dài chứ không phải cứ muốn thay đổi ngay từ lúc này.
Bài học 3: KHÔNG ĐOÁN TRƯỚC & ĐÒI HỎI QUA NHIỀU TỪ NGƯỜI KHÁC.
Thường thì chúng ta có thói quen ép buộc suy nghĩ của mình lên người khác, suy đoán mù quáng và tự cho rằng họ có ý định xấu với mình. Vì thiếu sự tỉnh táo và thông minh trong tư duy, nên chúng ta dễ mắc những sai lầm như vậy.
Thường thì chúng ta thường bắt đầu từ góc độ của chính mình để suy đoán, phân tích, đánh giá người khác, nhưng hoàn toàn quên rằng, họ có thể có một cách nhìn và một hệ thống suy nghĩ hoàn toàn khác biệt. Do đó, dù chúng ta có cố gắng đặt mình vào vị trí của họ để suy xét, nhưng không thể thông qua tư duy lý trí mà hiểu rõ cảm xúc và cách họ suy nghĩ, từ đó dẫn đến những hiểu lầm trong nhiều mối quan hệ.
Vì không biết giới hạn của chính mình và của đối phương nên dễ gây ra hiểu lầm và làm hỏng mối quan hệ. Điều chúng ta có thể làm là giữ khoảng cách, tôn trọng giới hạn của người khác, và chịu trách nhiệm về hành động của mình. Nhưng điều này thực tế là rất khó khăn vì chúng yêu cầu chúng ta phải vứt bỏ hết quan niệm và toàn bộ logic hành động - điều đã sâu rất sâu trong tiềm thức và cần phải xây dựng lại từ đầu.
Tôi nghĩ, không ai thích điều này, vì đó giống như việc phủ nhận hết tất cả những niềm tin trước đây, những lý lẽ mà ta cho là chính xác, như việc ta đang tự làm tổn thương bản thân và sau đó phải hàn gắn lại. Tuy nhiên, đó lại là con đường duy nhất.
Cách tốt nhất chúng ta có thể làm là tôn trọng sự lựa chọn của người khác, không 'vượt quá ranh giới' cũng không 'bị vượt quá ranh giới'. Lựa chọn của người khác không liên quan gì đến ta, vì đó là cách họ muốn. Bản chất của quá trình trưởng thành là khi chúng ta nhận ra hiểu lầm và không được thấu hiểu là một điều bình thường, không ép người khác phải hiểu mình, cũng đừng ép mình phải được lòng người khác.
Bài học 4: HÃY LÀ NHÂN HẬU, NHƯNG ĐÔI KHI CŨNG PHẢI CƯ XỬ DŨNG ĐÁNG
Có lúc bạn đã trải qua những tình huống như thế này chưa?
Bạn đang xếp hàng mua hàng, thì gặp một người lớn tuổi chen vào trước, bạn cãi nhau với họ, người khác nói, hãy đừng tính toán quá kỹ, đâu có gì lớn lao, hãy nhường cho họ một chút, không có gì phải lo ngại.
'Lời lẽ tồi tệ, khiến người khác phải khóc”
'Tôi đã cười và xin lỗi anh rồi, anh muốn gì nữa không?'
'Cô ấy đã bị tổn thương như thế rồi, anh không thể tử tế một chút sao?'
Kỳ lạ thật, không biết bao lâu rồi, lòng tốt lại trở thành lý do để xóa bỏ mọi lý lẽ?
Trong câu chuyện của Mộ Nhan Ca, cô từng ở nhà trọ chung với một cô gái giàu có nhưng không biết làm việc nhà. Cô gái không dọn dẹp nhà, không thu gom rác, không trả tiền gas và điện, vv, tất cả mọi việc đều do tác giả tự mình làm.
Nhưng có một lần tác giả bị ốm liệt giường một tuần, nhưng cô gái vẫn 'ở im' và không giúp đỡ. Nhà trở nên bẩn thỉu, chén đĩa vương vãi. Khi tác giả tức giận, cô gái lại bêu rếu và nói rằng tác giả không thông cảm với cô ấy, bạn học khuyên tác giả nên khoan dung với cô ấy, nói chung là như vậy.
Bài học chúng ta học được là việc làm người tốt bụng đôi khi dễ dàng hơn là lý trí. Những người yếu đuối hay sử dụng lòng tốt của chúng ta để khiến chúng ta cảm thấy có tội lỗi. Những người này thường chỉ quan tâm đến việc được coi là đáng thương và cảm thấy hạnh phúc. Tuy nhiên, bạn phải hiểu rằng việc dung túng những người như vậy chỉ làm bạn gặp phải phiền toái.
Không nên để những người yếu không lý lẽ dùng lòng tốt của bạn làm lý do. Hãy là người sáng suốt và hiểu biết, chỉ quan tâm đến cái thiện thật sự và sự thật. Đừng vội vàng tin những lời khuyên mà cuối cùng lại phải chịu thiệt thòi và dung túng cho 'kẻ yếu có lý'. Hãy tỏ ra không khoan nhượng đúng mực với những người như vậy.
Bài học 5: HỌC CÁCH NÓI “KHÔNG” VỚI NGƯỜI KHÁC.
Hãy trung thực với bản thân, nếu bạn cảm thấy không thể hoặc bạn đang ưu tiên mong muốn của mình, thì hãy nói KHÔNG. Không có lý do gì mà bạn không thể từ chối người khác, hãy học cách từ chối và chấp nhận việc bị từ chối. Đó là quy luật. Hãy trở thành người có nguyên tắc.
Khi ai đó yêu cầu giúp đỡ nhưng bạn không có khả năng và thời gian, hãy thẳng thắn từ chối. Từ chối không có nghĩa bạn vô tâm, chỉ đơn giản là không thể giúp được. Điều đó chứng tỏ bạn là một người chân thật và có nguyên tắc. Những người hiểu bạn sẽ tôn trọng quyết định của bạn.
Hãy ưu tiên công việc của mình trước, phối hợp với người khác khi bạn có thời gian. Đừng chấp nhận mọi yêu cầu một cách dễ dãi và vô nguyên tắc. Người ta chỉ thấy bạn là người ngu xuẩn, không phải là tốt.
Bài học 6: HÃY DŨNG CẢM THAY ĐỔI
Đừng sống quá an toàn, hãy mạnh mẽ bước ra vòng an toàn để học hỏi và cải thiện bản thân. Sự tự do và hạnh phúc đều ở ngoài vùng an toàn. Hãy chạm vào cuộc sống, vì đó là quyền của bạn. Không ai có thể sống cuộc sống của bạn, chỉ bạn mới có thể thay đổi và hướng dẫn bản thân.
Lời kết
Đời là thử thách, trưởng thành cũng vậy. Mỗi người đi theo tiếng nói nội tâm, từng bước một. Vấp ngã thì bò dậy, va đầu thì rút lại, đi sai thì quay đầu, lạc lối thì dừng lại.
Mỗi người trải qua cuộc đời riêng biệt, có những bài học cần họ tự hoàn thành. Chúc cho chúng ta luôn trưởng thành và giữ nguyên bản tính tốt, nhưng đồng thời hãy nhớ giữ vững sự mạnh mẽ và khôn ngoan.
Đánh giá chi tiết từ: Tuyết Sơn - MyBook
Ảnh: Tuyết Sơn