1. Vị trí địa lý
- Nhật Bản nằm ở Đông Á, ven bờ Tây Thái Bình Dương, bao gồm 4 quần đảo chính: quần đảo Nhật Bản, quần đảo Ryukyu, quần đảo Kuril (hay còn gọi là quần đảo Chishima) và Izu-Ogasawara. Những đảo này là một phần của dải núi ngầm kéo dài từ Đông Nam Á đến Alaska.
- Nhật Bản là một quốc đảo độc lập, không tiếp giáp với bất kỳ quốc gia hay lãnh thổ nào trên đất liền, được bao bọc hoàn toàn bởi các vùng biển:
+ Phía Đông và phía Nam: Thái Bình Dương.
+ Phía Tây Bắc: Biển Nhật Bản.
+ Phía Tây: Biển Đông Hải.
+ Phía Đông Bắc: Biển Okhotsk.
- Nhật Bản tiếp giáp với Nga, Bắc Triều Tiên, Hàn Quốc, Trung Quốc và Đài Loan; xa hơn về phía Nam là Philippines và quần đảo Bắc Mariana.
- Nhật Bản có đường bờ biển dài 37.000 km với nhiều vách đá và vịnh nhỏ. Khoảng 72% diện tích của đất nước được bao phủ bởi núi, chủ yếu là núi lửa. Nơi đây nổi tiếng với nhiều ngọn núi cao, bao gồm những đỉnh núi vượt 3000 mét, hơn 530 ngọn núi trên 2000 mét, trong đó núi Phú Sĩ cao nhất với 3776 mét. Điểm thấp nhất là mỏ Hachinohe với độ sâu 160 mét (do con người tạo ra) và hồ Hachirogata với độ sâu tự nhiên 4 mét.
=> Đánh giá: Nhật Bản nằm ở Đông Á, gần Trung Quốc, Hàn Quốc, Triều Tiên và các quốc gia Đông Nam Á. Khu vực này có nền kinh tế mở và phát triển năng động, tạo điều kiện thuận lợi cho Nhật Bản giao thương, mở rộng thị trường và tìm kiếm nguồn lao động. Bốn mặt của Nhật Bản đều giáp biển, giúp phát triển giao thông vận tải biển, du lịch biển và khai thác tài nguyên biển. Bờ biển bị chia cắt sâu tạo ra nhiều vịnh và vũng thuận lợi cho cảng biển. Khu vực biển quanh Nhật Bản là ngư trường phong phú nhờ sự giao thoa giữa các dòng biển nóng và lạnh, cung cấp nhiều loại cá (cá ngừ, cá thu, cá mòi, cá trích, …) hỗ trợ ngành thủy sản. Tuy nhiên, Nhật Bản thường xuyên phải đối mặt với thiên tai như động đất, núi lửa, sóng thần, bão, lũ, ảnh hưởng lớn đến nền kinh tế. Địa hình chủ yếu là núi, đồng bằng hạn chế nên đất nông nghiệp ít, với hơn 80 núi lửa hoạt động và hàng nghìn trận động đất mỗi năm gây thiệt hại nghiêm trọng.
2. Điều kiện tự nhiên
Quần đảo Nhật Bản nằm ở Đông Á, kéo dài theo một vòng cung khoảng 3800 km trên Thái Bình Dương, bao gồm 4 đảo lớn: Hô-cai-đô, Hôn-su (chiếm 61% diện tích), Xi-cô-cư, Kiu-xiu và hàng nghìn đảo nhỏ khác.
2.1. Địa hình
- Nhật Bản chủ yếu là đồi núi thấp với nhiều núi lửa và những đồng bằng nhỏ hẹp ven biển. Khoảng 80% diện tích đất nước được bao phủ bởi núi, trong khi các vùng đồng bằng thường nhỏ và hẹp.
- Diện tích đất nông nghiệp chỉ chiếm 13,6%, trong khi diện tích rừng chiếm tới 66,5%.
- Bờ biển dài và bị chia cắt mạnh mẽ.
=> Sự thiếu đất canh tác là do phần lớn diện tích là núi, với nhiều hoạt động động đất và núi lửa. Tuy nhiên, điều này tạo điều kiện thuận lợi cho phát triển nông nghiệp ở các đồng bằng ven biển. Bờ biển khúc khuỷu cũng thúc đẩy ngành du lịch nhờ các cảnh quan đẹp và sự phát triển của các cảng biển.
2.2. Khí hậu
- Nhật Bản có khí hậu gió mùa và lượng mưa phong phú. Với diện tích kéo dài từ 25 độ vĩ tuyến, khí hậu biến đổi từ Bắc xuống Nam với sự phân hóa rõ rệt: Phía Bắc thuộc khu vực ôn đới, chủ yếu có mùa đông dài và nhiều tuyết. Trong khi đó, phía Nam có khí hậu cận nhiệt đới, với mùa đông không quá lạnh, mùa hè nóng bức và thường xuyên có mưa lớn.
=> Sự phân hóa khí hậu này tạo điều kiện cho sự đa dạng trong cây trồng và chăn nuôi, nhưng cũng đi kèm với nhiều thiên tai như bão, lũ lụt và mùa đông lạnh giá với lượng tuyết rơi dày.
2.3. Sông ngòi
- Các con sông ở Nhật Bản thường ngắn và có dòng chảy dốc, đổ ra biển. Điều này rất có giá trị cho ngành thủy sản và hệ thống tưới tiêu.
- Nhật Bản nổi tiếng với nhiều suối nước nóng, điều này thúc đẩy sự phát triển mạnh mẽ của ngành du lịch.
- Nhật Bản đối mặt với nguy cơ lũ lụt và hạn hán nghiêm trọng, nhưng đồng thời, các con sông có dòng chảy nhanh có thể được khai thác để phát điện thủy lực hiệu quả.
2.4. Khoáng sản
- Nhật Bản thiếu hụt khoáng sản và nguyên liệu cần thiết cho ngành công nghiệp. Các loại khoáng sản như quặng sắt, đồng, kẽm, chì, bạc và các nguồn năng lượng quan trọng như dầu mỏ và than đều phải nhập khẩu.
3. Đặc điểm thời tiết theo mùa của Nhật Bản
Thời tiết Nhật Bản đặc trưng với 4 mùa rõ rệt: Xuân, Hạ, Thu và Đông.
Mùa Xuân: từ tháng 3 đến tháng 5
Mùa xuân ở Nhật Bản bắt đầu từ đầu tháng 3, với nhiệt độ dần ấm lên và không khí lạnh giảm. Giữa mùa xuân, thời tiết trở nên dễ chịu với nhiệt độ khoảng 12°C, đặc biệt là mùa hoa Anh đào nở rộ. Đến cuối mùa xuân, mưa tăng lên và độ ẩm cao hơn.
Ở các vùng núi cao và hòn đảo phía Bắc Hokkaido, thời tiết vẫn còn lạnh, tuyết phủ đến cuối tháng 3. Người Nhật thường tham gia trượt tuyết trong thời gian này.
Mùa Hè: từ tháng 6 đến tháng 8
Nhật Bản có khí hậu ôn đới và cận nhiệt đới, mùa hè tương tự như ở Việt Nam, đặc biệt ở phía Nam. Đầu mùa hè, mưa lớn bắt đầu từ miền Nam và lan dần ra miền Bắc. Miền Bắc trở nên nóng bức, người dân thường tìm đến các bãi biển và điểm du lịch mát mẻ. Ở gần biển hoặc vùng đồi núi, thời tiết dễ chịu hơn, thích hợp cho hoạt động leo núi.
Mùa Thu: từ tháng 9 đến tháng 11
Mưa Shurin đánh dấu sự chuyển mùa từ hè sang thu ở Nhật Bản. Thời tiết thu thường mát mẻ và dễ chịu, nhưng đầu mùa thu có thể xuất hiện bão.
Nhiệt độ trung bình vào mùa thu dao động từ 12°C ở phía Bắc, 20°C ở miền trung, và 26°C ở phía Nam. Từ giữa tháng 10, trời bắt đầu lạnh hơn, và đến tháng 11, thời tiết trở nên lạnh rõ rệt, với lá cây chuyển màu vàng và đỏ đẹp mắt.
Mùa Đông: từ tháng 12 đến tháng 2
Mùa đông ở Nhật Bản mang đến tuyết phủ hầu hết các vùng, trừ Okinawa. Nhiệt độ trung bình ban ngày khoảng 12°C, và ban đêm là 5°C. Giữa mùa đông, nhiệt độ giảm xuống còn 5-10°C ban ngày, với tuyết rơi dày ở các vùng phía Bắc và núi cao. Đây là thời điểm cao điểm của du lịch và thể thao mùa đông, thu hút nhiều du khách.
4. Nhật Bản thuộc khu vực khí hậu nào?
A. Gió mùa
B. Gió mùa và mưa nhiều
C. Khí hậu ôn đới
D. Khí hậu ôn đới với mùa đông dài, lạnh và nhiều tuyết
Đáp án: C
Giải thích: Nhật Bản nằm ở bán cầu Bắc, trong khu vực khí hậu ôn đới nhưng cũng có ảnh hưởng của khu vực cận nhiệt đới. Khí hậu ở Nhật Bản có sự phân hóa rõ rệt từ Bắc vào Nam.
Nhật Bản nằm trong vùng khí hậu gió mùa, mưa nhiều. Thời tiết ở đây thay đổi thất thường vì nằm giữa đới nóng và đới lạnh. Nhiệt độ trung bình và các mùa trong năm rất rõ rệt, với lượng mưa hàng năm dao động từ 500-1000mm. Phía Bắc có khí hậu ôn đới với mùa đông lạnh và nhiều tuyết, trong khi phía Nam có khí hậu cận nhiệt đới với mùa đông ấm áp hơn và mùa hè nóng bức với nhiều mưa.
Nhiệt độ cao nhất ghi nhận ở Nhật Bản là 40,9 °C vào ngày 16 tháng 8 năm 2007, và thấp nhất là -37,5 °C. Vào mùa hè, nhiệt độ trung bình khoảng 28 độ C, với thời tiết nóng và độ ẩm cao do gió từ biển thổi vào đất liền. Mùa mưa chính bắt đầu từ đầu tháng 5 ở Okinawa, còn ở phần lớn đảo Honshu, mùa mưa bắt đầu trước giữa tháng 6 và kéo dài 6 tuần. Vào cuối hè và đầu thu, các cơn bão thường mang theo mưa lớn, và từ giữa tháng 6 đến tháng 7 có nhiều cơn mưa bất chợt. Từ tháng 7 đến tháng 8, nhiệt độ ở Tokyo và Kyoto cao hơn nhiều.
Dựa trên thông tin trên, Mytour hy vọng bạn đã có cái nhìn rõ hơn về khí hậu Nhật Bản qua câu hỏi Nhật Bản nằm trong khu vực khí hậu nào?. Nếu bạn có bất kỳ thắc mắc nào, xin vui lòng liên hệ trực tiếp với chúng tôi để được hỗ trợ. Cảm ơn bạn!