Nhật Bản Xả Nước Phóng Xạ: An Toàn Hay Không? (Qua Góc Nhìn Khoa Học)

12 năm trước, ngày 11/3/2011, đất nước Nhật Bản đối mặt với thảm hoạ động đất sóng thần. Tôi còn nhỏ, chưa hiểu hết nhưng có hai điều khắc sâu trong tâm trí: + Trong hàng dài nhận thức ăn cứu trợ, có một cậu bé nhìn thấy bố mình mất mát và chấp nhận chia sẻ thức ăn. + Mỗi học sinh ở trường cũng đóng góp phần nhỏ giúp đỡ. Mười một năm sau, tôi có cơ hội tham gia khoá học về năng lượng hạt nhân tại Hà Nội. Tôi hiểu hơn về vụ sự cố Fukushima và hỏi về việc xả thải. Theo khoa học, đó là an toàn. Dù lúc đó tôi bận rộn với việc học IELTS nhưng vẫn không quên sự kiện đó.

Phóng xạ hoặc phóng xạ hạt nhân là hiện tượng một số hạt nhân nguyên tử không ổn định tự phân rã và phát ra các bức xạ hạt nhân (thường được gọi là các tia phóng xạ) [1]

Henry Becquere là người đầu tiên phát hiện ra tia phóng xạ khi nghiên cứu vật liệu phát quang. Ông nghi ngờ rằng tia sáng trong ống tia âm cực có thể liên quan đến tia X và thử nghiệm với muối urani. Đó là lúc phát hiện ra 'Tia Becquerel'. Đơn vị hoạt động phóng xạ của SI là becquerel (Bq), để vinh danh Henri Becquerel. Một Bq tương đương với một lần biến đổi mỗi giây [1]. Tia phóng xạ có thể là chùm các hạt mang điện dương như hạt alpha, proton; mang điện âm như chùm electron beta; không mang điện như hạt neutron, tia gamma.

Bức xạ ion hóa (tia X, tia γ, hạt α và β) là loại bức xạ có đủ năng lượng để làm ion hóa tạo ra các ion dương và electron tự do, gây tổn thương lâu dài đến mô tế bào. Ngay cả một lượng bức xạ ion hóa nhỏ nhất cũng có thể gây thay đổi một phân tử quan trọng và ảnh hưởng đến hoạt động tế bào. Phóng xạ có thể gây hư hại AND và gây ra các tế bào ung thư. Mức độ tác động phụ thuộc vào thời gian tiếp xúc và cường độ phóng xạ.

Khi tiếp xúc với bức xạ ion ở mức thấp, tác động lên con người không thể phát hiện ngay, mà cần một thời gian để biểu hiện bệnh. Nhưng nếu tiếp xúc với liều lượng quá lớn so với giới hạn cho phép, bệnh sẽ xuất hiện rõ ràng chỉ trong 7 đến 10 ngày. Nguy hiểm nhất là ung thư đối với những người tiếp xúc thường xuyên với bức xạ ion.

- Da, tóc: Rụng tóc, ung thư da.

- Mắt: Đục thủy tinh thể.

- Tuyến giáp: Cường giáp, ung thư tuyến giáp.

- Phổi: Ung thư phổi.

- Huyết học và miễn dịch: Số lượng tế bào lympho giảm, dễ nhiễm trùng hơn.

- Tiêu hóa: Buồn nôn, nôn mửa, tiêu chảy.

- Thần kinh: Bức xạ giết tế bào thần kinh và mạch máu nhỏ, có thể gây co giật và tử vong ngay lập tức.

- Tim mạch: Hủy hoại các mạch máu nhỏ, gây suy tim và tử vong.

- Sinh dục: Suy thoái tuyến tiền liệt, tinh hoàn, buồng trứng, ung thư vú.

- Tủy xương: Tác động trực tiếp đến tủy xương, gây ra các bệnh như thiếu máu, ung thư máu [3].

Sau thảm họa, công ty điện lực Tepco ( Tokyo Electric power company), quản lý nhà máy điện hạt nhân Fukushima đã bắt đầu bơm nước làm nguội cho thanh nhiên liệu trong lò phản ứng. Do đó, mỗi ngày nhà máy tiếp tục sản xuất nước ô nhiễm, được lưu trữ trong hơn 1.000 bể chứa, đủ để lấp đầy hơn 500 bể bơi Olympic [4]. Trong nước này, có chứa khoảng 62 nguyên tố phóng xạ như cesium-137, strontium-90 và tritium,...