1. Dấu hiệu và nguyên nhân gây ra nhiệt miệng trong họng
1.1. Dấu hiệu cho thấy bạn đang bị nhiệt miệng trong họng
Nhiệt miệng trong họng là một loại bệnh phổ biến (còn được gọi là loét áp tơ). Đây là một dạng viêm loét niêm mạc miệng lành tính, có đặc điểm là sự xuất hiện của một hoặc nhiều vết loét nông, đỏ xung quanh, phần chính giữa chứa mủ vàng hoặc trắng, có kích thước khoảng 1cm. Khi vết loét vỡ ra, phần trung tâm sẽ lõm vào bên trong, và nếu chạm vào sẽ gây đau rát.
Nhiệt miệng trong cổ họng là một dạng viêm loét niêm mạc tương tự như vết loét ở các vị trí khác trong miệng
Thường thì các vết loét do nhiệt miệng có thể tự lành sau khoảng 7 - 14 ngày nhưng đôi khi lại kéo dài, thường xuyên tái phát, gây ra đau đớn và làm suy giảm sức khỏe và chất lượng cuộc sống.
1.2. Nguyên nhân gây ra nhiệt miệng trong họng là gì?
Mặc dù chưa xác định được nguyên nhân cụ thể gây ra nhiệt miệng trong họng, nhưng nhiều nghiên cứu đã chỉ ra mối liên quan của bệnh lý này đến phản ứng của hệ miễn dịch. Một số yếu tố cụ thể có thể kích thích phản ứng này bao gồm:
- Nuốt thức ăn khô gây trầy xước cổ họng.
- Ăn thường xuyên các loại thực phẩm nóng làm cho nướu và niêm mạc miệng sưng đỏ, dễ nhạy cảm và bị tổn thương hơn. Vết tổn thương này có thể tạo thành vết loét khi hệ miễn dịch yếu hoặc khi cơ thể thiếu vitamin và khoáng chất.
- Thói quen vệ sinh miệng kém cùng với các bệnh lý nha khoa như sâu răng, viêm nướu, tạo điều kiện cho vi khuẩn có hại phát triển mạnh trong miệng. Đồng thời, nếu có tổn thương ở cổ họng, chúng sẽ nhanh chóng tấn công và gây ra nốt nhiệt miệng.
- Thay đổi hormone trong thai kỳ, tiền mãn kinh, kinh nguyệt, hay khi cho con bú, ảnh hưởng đến hệ miễn dịch và tạo điều kiện cho vi khuẩn, virus gây hại tấn công niêm mạc cổ họng và gây ra nhiệt miệng.
Thiếu vitamin và khoáng chất làm suy yếu hệ miễn dịch là một trong những nguyên nhân gây ra nhiệt miệng trong cổ họng.
- Sự thiếu hụt các khoáng chất và vitamin như: sắt, B9, B12, C, D, kẽm,... làm cho hệ miễn dịch yếu đi, dễ bị virus, vi khuẩn phát triển và gây nên nốt nhiệt miệng ở cổ họng cũng như các vị trí khác trong miệng.
- Một số bệnh lý về hô hấp và nha khoa có thể tăng nguy cơ bị nhiệt miệng trong cổ họng bởi chúng tạo điều kiện cho virus, vi khuẩn phát triển. Ngoài ra, nhiễm vi khuẩn HP, viêm loét dạ dày - đại tràng,... cũng có thể gây ra nhiệt miệng và tái phát thường xuyên.
- Dị ứng với thực phẩm có thể làm viêm, loét niêm mạc cổ họng và hình thành vết loét trong cổ họng cũng như các vị trí khác trong miệng.
- Các tác dụng phụ của một số loại thuốc kháng viêm như Atenolol, Diclofenac, Ibuprofen,… có thể tăng nguy cơ bị nhiệt miệng ở cổ họng.
3. Phương pháp điều trị khi gặp nhiệt miệng trong cổ họng
Tùy thuộc vào mức độ nghiêm trọng của nốt nhiệt miệng mà cảm giác khó chịu và đau đớn sẽ khác nhau. Đa số các trường hợp nhiệt miệng trong cổ họng đều gây ra đau rát khó chịu, ảnh hưởng trực tiếp đến việc ăn uống, và có thể gây ra các vấn đề về giấc ngủ, làm suy giảm chất lượng công việc và học tập. Vì vậy, việc áp dụng biện pháp để vết loét mau lành là rất cần thiết.
Những người bị nhiệt miệng trong cổ họng có thể thực hiện một số biện pháp khắc phục sau:
- Thực hiện thói quen vệ sinh răng miệng đúng cách để làm dịu cổ họng và giảm đau rát. Có thể bắt đầu bằng cách chuyển sang sử dụng nước súc miệng và kem đánh răng không chứa các chất kích ứng như cồn, sodium lauryl sulfate; đánh răng mỗi ngày 2 - 3 lần nhưng nhẹ nhàng để không làm tổn thương khoang miệng; súc miệng bằng nước muối hoặc nước súc miệng; sử dụng chỉ nha khoa để loại bỏ cặn bẩn ở kẽ răng;...
Người mắc phải nhiệt miệng kéo dài nên thăm bác sĩ chuyên khoa để được điều trị đúng cách.
- Hỏi ý kiến bác sĩ chuyên khoa về việc sử dụng thuốc trị nhiệt miệng trong cổ họng như Nitrate bạc, Triamcinolone acetonide, Amlexanox,...
- Uống nhiều nước mát để làm giảm kích thích và làm dịu vết loét.
- Chọn thức ăn mềm, lỏng, không gia vị và để nguội để tránh cảm giác đau rát khi ăn, đồng thời tăng cường ăn trái cây tươi, rau xanh và thực phẩm giàu protein để cải thiện hệ miễn dịch.
Nhiệt miệng trong cổ họng thường tái phát, vì vậy việc thực hiện các biện pháp phòng ngừa sau cũng giúp giảm nguy cơ này:
- Để kiểm soát các bệnh lý có thể dẫn đến nguy cơ mắc bệnh nhiệt miệng như: viêm loét dạ dày do vi khuẩn HP, viêm dạ dày - ruột, viêm đại tràng, cùng các vấn đề về nha khoa,...
- Hạn chế tiêu thụ đồ ăn có tính nhiệt và các loại thực phẩm có thể gây kích ứng hoặc dị ứng.
- Cần cẩn trọng khi sử dụng các loại thuốc, đặc biệt là thuốc chống viêm.
- Lựa chọn sản phẩm chăm sóc răng miệng chứa thành phần tự nhiên và an toàn.
Mặc dù việc phát sinh nhiệt miệng trong họng không phải là hiếm nhưng những triệu chứng đau rát gây ra bởi bệnh có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến tâm trạng và sức khỏe của người bệnh. Vì vậy, việc chăm sóc và điều trị vết loét cần được thực hiện kịp thời để giảm đau và tăng hiệu quả điều trị.
Nếu đã thực hiện các biện pháp đã đề cập nhưng vẫn gặp phải tình trạng nhiệt miệng trong họng không giảm hoặc tái phát nhiều lần, thì tốt nhất là nên đến gặp bác sĩ chuyên khoa để được thăm khám và tìm ra nguyên nhân cụ thể, từ đó đề xuất phương pháp điều trị phù hợp.