Buzz
Cuốn sách này kể về hành trình kinh doanh của Ray Kroc - từ việc bán cốc giấy lang thang đến việc xây dựng một thương hiệu McDonald’s triệu đô và đóng góp vào việc tạo ra một làn sóng văn hóa Fast-food mới. Lối diễn đạt sử dụng nhiều thuật ngữ kinh tế nhưng không thiếu sự hài hước của Ray Kroc sẽ mang lại trải nghiệm thú vị cho người đọc với cuốn sách này.
Mặc dù không phải là người đầu tiên tạo ra McDonald’s, nhưng Ray Kroc đã phát triển nó thành một quy mô toàn cầu với chuỗi nhà hàng được chuyển nhượng và hệ thống nhà hàng McDonald’s do chính tay ông xây dựng. Cuốn sách không chỉ cho thấy con đường kinh doanh mà Ray Kroc đã đi qua, mà còn cho thấy những phẩm chất của một người khởi nghiệp, một doanh nhân bao gồm: Kiên trì, không bao giờ từ bỏ, sẵn lòng mạo hiểm và nắm bắt cơ hội.
Những phẩm chất này không chỉ đúng với doanh nhân mà còn đúng với nhiều lĩnh vực khác trong xã hội hiện nay, khi mọi người đều có cơ hội nhưng đồng thời phải đối mặt với sự cạnh tranh khốc liệt. Hãy cùng nghe câu chuyện của 'ông lão' 52 tuổi này nhé, ông luôn tự nhận mình 'còn trẻ'!
Có công mài sắt có ngày nên kim
Một câu thành ngữ đơn giản có lẽ ai cũng biết nhưng sự đơn giản đó đã tạo ra những thành công vĩ đại của Ray Kroc. Vâng! Đó chính là lòng kiên trì, sự không từ bỏ, không chịu nhượng bộ trước khó khăn, thách thức - điều mà sẽ được Ray nhắc đến nhiều nhất trong tự truyện của ông.
Nếu thiếu lòng kiên trì trong kinh doanh, có lẽ Ray sẽ từ bỏ từ những thử thách đầu tiên trong lĩnh vực bất động sản ở Florida. Nhưng không! Ông đã không từ bỏ. Ông đã làm tất cả để kiếm tiền một cách trung thực và sẵn sàng làm việc gấp đôi so với người khác để nhận được công bằng đối với công sức ông bỏ ra. Từ việc bán cà phê dạo đến việc biểu diễn trong các quán bar, hộp đêm, ông đã thể hiện sự dũng cảm khi phải biểu diễn trong một hộp đêm bất hợp pháp mà trước đó ông không hề biết.
Tôi vội vàng vào nhà vệ sinh nam và bỏ tiền vào túi không tin tưởng vào bất kỳ ai ở đó. Sau bản nhạc cuối cùng khi những người khác trong ban nhạc đang thu gọn nhạc cụ, tôi chạy ra khỏi phố càng nhanh càng tốt, xa khỏi người phụ nữ đó. Tôi không bao giờ quay lại.
Ray luôn giữ công việc của mình một cách trung thực và sạch sẽ nhất, điều này đã được áp dụng vào McDonald’s sau này khi các tổ chức xã hội muốn đặt máy bán tự động trong cửa hàng và các chủ cửa hàng nhượng quyền muốn tăng phụ cấp nhưng đã bị Ray từ chối thẳng thừng.
Từ việc bán các sản phẩm như dải ruy băng đến việc bán các cốc giấy, chúng ta nhận ra sự đam mê của một con người trong công việc. Ông không ngừng cố gắng, nỗ lực và sáng tạo để nâng cao năng suất và hiệu quả công việc của mình.
Ray có trí tuệ nhạy bén với thời đại. Trong khi việc bán các cốc giấy đang phát triển tốt, ông đã có thể mua nhà, xe hơi và cung cấp cuộc sống thoải mái cho gia đình bằng cách bán cốc giấy. Đối với nhiều người, điều này đã đủ làm họ hài lòng với cuộc sống của mình.
Nhưng với Ray không phải thế. Ông không chấp nhận một cuộc sống tầm thường. Ông đã thuyết phục vợ và cô em vợ chuyển đến Chicago để bắt đầu sự nghiệp khi nhận thấy cơ hội trong ngành bất động sản ở đó.
Sự khó khăn ban đầu ở Florida có thể làm cho nhiều người chán nản. Ngay cả vợ của Ray, Ethel, cũng không thể hiểu tại sao Ray lại từ bỏ cuộc sống ổn định tại Chicago để mạo hiểm tới một vùng đất với đường giao thông khó khăn và những nhà trọ nghèo nàn và tương lai mờ mịt.
Đó là một chuyến đi khó quên, tôi đã chuẩn bị 5 chiếc lốp xe mới khi rời Chicago nhưng khi chúng tôi đến Miami, không còn một chiếc lốp nào còn trên xe và trung bình mỗi 15-20 dặm, một lốp lại nổ. Tôi phải dừng lại để vá lốp, đôi khi trong khi tôi đang làm việc, lốp khác lại nổ và mọi thứ lại hỗn loạn.
Đường xá còn thô sơ, đặc biệt là những con đường đất sét đỏ, có lúc tôi phải vượt qua đoạn đường biến mất và thay vào đó là một đầm lầy cho lợn. Ethel lái xe trong khi tôi và em gái Ethel phải bò lên đám phân.
Cuộc đấu tranh của chúng tôi đã trở thành niềm vui lớn cho nhóm trẻ rách rưới, họ tụ tập để xem chúng tôi vượt qua khó khăn và tôi biết không còn gì có thể ngăn cản chúng tôi nữa.
Nhưng với Ray, ông không nghĩ như vậy, ông tin rằng cơ hội luôn dành cho những người dám mạo hiểm và tìm kiếm. Và điều đó đã chứng minh đúng với Ray Kroc. Nhờ vào sự nhanh nhạy, khả năng bán hàng tự nhiên và sự sáng tạo không ngừng, Ray đã kiếm được số tiền lớn tại 'miền đất hứa' này trước khi thị trường bất động sản sụp đổ.
Các tin đồn lan truyền trên các tạp chí phía Bắc đã nhanh chóng làm tắt sự nổ lớn về bất động sản của chúng tôi và không còn khách hàng tiềm năng nào làm chúng tôi quan tâm nữa. Đây thực sự là một đòn đau khi công việc bán đất của tôi đang trở nên thuận lợi, thì toàn bộ sự nghiệp của tôi bỗng chốc biến mất. Rồi tôi đã rời Florida, thật may mắn khi sự suy giảm kinh doanh bắt đầu khi thị trường bất động sản sụp đổ, ảnh hưởng đến các hộp đêm ngay sau khi tôi rời đi.
Nếu nói về tài bán hàng và tính sáng tạo của Ray trong kinh doanh, thì không thể không nhắc đến lòng kiên trì và khát vọng thành công đã tạo nên hình ảnh của McDonald’s ngày nay.
Quan sát lượng khách ra vào quầy bán nước giải khát vào buổi trưa, tôi phát hiện một cơ hội lớn. Sử dụng cốc giấy mới của chúng tôi, họ có thể mua bia và nước ngọt mang đi vào thời điểm đó. Tôi đề xuất ý kiến này cho người quản lý kinh doanh ăn uống, nhưng anh ta phản đối.
'Bạn điên rồi hay sao?' anh ta nghiêm túc: 'Tôi đã trả 15 xu cho một cốc bia tại quầy, vì sao tôi phải trả thêm một xu rưỡi cho cốc giấy của bạn và kiếm ít hơn?' Tôi đề xuất cách tăng doanh số bán hàng, nhưng anh ta không tin.
Anh ta nhìn lên trời như đang cầu xin được thoát khỏi tôi 'Làm thế nào tôi có thể kiếm lợi nhuận nếu phải trả thêm chi phí này và bạn muốn tiêu tốn thời gian của nhân viên để đậy nắp? Bạn đang mơ đấy.' Cuối cùng, anh ta đồng ý để tôi thử và kết quả ngay từ ngày đầu tiên đã thành công lớn.
Sau khi trở về Chicago sau biến động ở thị trường bất động sản tại Florida, Ray đã thể hiện sự thăng hoa trong nghề bán hàng với cốc giấy mang thương hiệu Lily. Phong cách làm việc của Ray là một nghệ thuật đối với những người làm kinh doanh ngày nay.
Chưa lâu sau đó, chúng tôi đã có một số ống nối kim loại này ở văn phòng Chicago. Tôi trình bày ý tưởng cho sếp và các cấp quản lý khác của tôi và họ đều rất hài lòng, đặc biệt khi tôi đề xuất ý tưởng thương mại hóa để bán cho các quầy bán sữa và nước giải khát.
Tôi sẽ đến một quán giải khát và giải thích cách tôi có thể giúp họ tiết kiệm tiền với những ống nối kim loại này. Tôi sẽ mua 10 ly sữa lắc và đổ cho mọi người trong khi nói chuyện về lợi ích của loại đồ uống này.
Tôi muốn thu hút sự chú ý của nhân viên và khi đồ uống cạn, tôi sẽ sử dụng cốc giấy và đổ từ mỗi cốc kim loại vào đó, tạo ra thêm một ly sữa lắc.
Phương pháp này thường rất hiệu quả trong việc thuyết phục chủ quán. Khi họ chấp nhận sử dụng cốc giấy của chúng tôi, doanh số bán hàng tăng đáng kể.
Mặc dù có những người nói đây là một cơ hội rủi ro, Ray vẫn quyết định bán máy đánh sữa 6 trục Multimixer. Quyết định này cuối cùng đã giúp ông mở ra cơ hội mới.
Ray tiếp tục phiêu lưu và cuối cùng, việc bán Multimixer đã mang lại nhiều cơ hội hơn cho anh. Nếu không, anh có thể không bao giờ biết đến nhà hàng Mcdonald như ngày nay.
Cảm giác thú vị đến từ cuộc gọi của khách hàng tiềm năng, từ khắp nơi trên cả nước, cho thấy việc mạo hiểm của Ray đã đáng giá.
Tính chất cơ bản của thông điệp họ là như nhau: Tôi muốn mua một chiếc máy đánh sữa giống như của anh em nhà McDonald’s tại California. Tôi càng ngày càng tò mò về anh em nhà McDonald’s là ai và tại sao khách hàng lại chú ý đến chiếc máy đánh trứng của họ khi tôi cũng có những chiếc máy tương tự ở nhiều nơi khác.
Kiểm tra lại thông tin, tôi rất ngạc nhiên khi biết anh em nhà McDonald’s không chỉ có 1, 2, 3 mà có tới 8 chiếc máy đánh trứng. Hình ảnh 8 chiếc máy đánh trứng liên tục khuấy và tạo ra tới 40 cốc sữa mỗi lần, thật là ngoài sức tưởng tượng.
Nếu nói về cơ hội là nhân tố đột phá trong kinh doanh, thì sự kiên trì và làm việc không mệt mỏi của Ray Kroc đã biến cơ hội đó thành hiện thực. Ông làm việc 12 tiếng mỗi ngày, ngủ chỉ 6 tiếng hoặc ít hơn. Điều đó thể hiện niềm đam mê công việc của ông đến mức nào.
Đối với tôi, đây là giai đoạn đầu tiên của việc rèn sắt thành kim, xây dựng một tượng đài tư bản cho riêng bản thân. Theo quan điểm của thời đại, tôi đã dành nhiều năm để đóng góp trước khi có thể cùng McDonald’s vươn lên dựa trên nền tảng đã tạo ra.
Có thể nếu không có những thời kỳ khó khăn đó, tôi không thể có đủ bản lĩnh để vượt qua những gánh nặng tài chính lớn hơn rất nhiều. Sau này, tôi đã học được cách không để những rắc rối đánh bại mình, tôi sẽ không lo lắng nhiều hơn về một vấn đề cùng một lúc, và tôi sẽ không để những phiền toái vô ích về một vấn đề bất kỳ làm mất ngủ.
Tôi biết rằng nếu không làm vậy, tôi sẽ không có đủ nhiệt huyết và năng lượng để làm việc với khách hàng vào sáng hôm sau. Một số người ngạc nhiên khi thấy tôi có thể làm việc từ 12 đến 14 giờ một ngày, tham dự các hội nghị sôi động, sau đó gặp gỡ khách hàng tiềm năng cho đến 2-3 giờ sáng, và vẫn có thể dậy sớm vào buổi sáng để sẵn sàng gặp gỡ khách hàng tiếp theo.
Bí mật của tôi là tận dụng mọi giây phút, không ngừng nghỉ. Tôi thường chỉ ngủ khoảng 6 giờ mỗi đêm, và nhiều đêm chỉ ngủ 4 giờ hoặc ít hơn.
Sẵn sàng từ bỏ công việc ổn định và cơ hội thăng tiến để chấp nhận một cơ hội mới, Ray là minh chứng sống cho việc thành công đến từ việc rời xa vùng an toàn và đương đầu với mạo hiểm.
Với người bán hàng, không có sản phẩm cũng như người nghệ sĩ không có cây vĩ. Ray ký hợp đồng chuyển nhượng cho McDonald’s ban đầu với mục tiêu bán thêm nhiều máy đánh trứng hơn, khi mỗi cửa hàng cần đến 8 chiếc máy.
Cơ hội thường không đến theo cách chúng ta nghĩ. Sau khi thấy hoạt động của nhà hàng McDonald và chất lượng dịch vụ, Ray nhận ra đây là cơ hội lớn trong tương lai và quyết định đầu tư toàn bộ vào nó.
Khác với cộng sự, Harry, người chuyên vào nguyên tắc và sách vở, Ray làm việc theo cảm tính và kinh nghiệm thực tế. Ông biết khi nào nên đẩy mạnh và khi nào nên dừng lại.
Kinh nghiệm và bài học về kiên nhẫn và sáng tạo trong sự nghiệp là điều mà bạn có thể học từ cuốn sách này, đặc biệt là với những người trẻ mới bắt đầu sự nghiệp. Hãy bắt đầu từ những bước nhỏ, giống như Ray Kroc từng bán cốc giấy cho đến khi 52 tuổi. Hãy kiên nhẫn, nỗ lực và sáng tạo trong công việc, thành công sẽ đến với bạn.
“Muốn đi nhanh, hãy đi một mình, nhưng muốn đi xa, hãy đi cùng bạn bè”
Câu này đúng trong hành trình thành công của Ray. Nếu ông đi một mình, có lẽ ông có thể bán được nhiều cốc giấy hơn và kiếm được nhiều tiền hơn, nhưng thành công như ngày hôm nay có lẽ sẽ không thể.
Ray đã có những người bạn, những người cộng sự xuất sắc. Nếu không có họ, có lẽ không có McDonald như chúng ta biết ngày nay.
Một trong những người bạn xuất sắc của Ray là Harry Sonneborn, phó chủ tịch của Tastee-Freeze. Ông đã bán hết cổ phần tại đây để tham gia McDonald's và cùng Ray đưa McDonald's đến thành công, thậm chí chấp nhận mức lương thấp.
Nếu không có sự thông minh và khôn ngoan trong tài chính của Harry, McDonald's có lẽ không thể vượt qua được những khó khăn về tài chính. Điều này là then chốt cho sự thành bại của nhiều start-up ngày nay.
Ray có một ý tưởng, ông nói, có thể giúp chúng ta vượt qua khó khăn này. Chúng ta có thể yêu cầu vay một khoản tiền từ các nhà cung cấp của McDonald's, khoảng 300.000 đô la. Tôi biết một người bạn của ông, kết hôn với một phụ nữ sở hữu một nhà máy bia lớn và có tiền để cho vay. Tôi nghĩ anh ta sẽ cho chúng ta vay. Đây là một giải pháp thuyết phục nếu ai đó được hưởng lợi từ thành công của chúng ta và sẽ chịu tổn thất nếu chúng ta không thành công, đó chính là các nhà cung cấp.
Trong số những người đó còn có June Martino, Fred Turner,... những người coi McDonald’s như gia đình thứ hai và tận tụy với nó. Chính những người đồng đội tuyệt vời này, chứ không phải McDonald’s là món quà quý giá mà Thượng đế đã ban tặng cho Ray. Dù có giỏi đến đâu, linh hoạt đến đâu, một mình Ray cũng không thể dẫn dắt con thuyền McDonald’s vượt qua mọi khó khăn để đạt thành công.
Dù không có kinh nghiệm làm sổ sách, cô ấy toát lên vẻ chính trực và khả năng giải quyết vấn đề không mệt mỏi. Điều này ẩn chứa trong tính cách ấm áp và bao dung của cô. Đó là sự kết hợp hiếm hoi của các đặc điểm tính cách.
Tôi không lo lắng về việc cô không có kinh nghiệm làm sổ sách, tôi biết cô sẽ nhanh chóng thành thạo các kỹ năng nghiệp vụ. Vì vậy, tôi nói với cô rằng tôi không thể trả lương cao, nhưng nếu cô sẵn lòng làm việc chăm chỉ, tôi hứa sẽ đảm bảo cho cô một tương lai sáng sủa.
Chúng tôi đã có cuộc trò chuyện thực tế và cô ấy đã làm việc chăm chỉ. Trong vòng chưa đầy 20 năm, cô đã trở thành một trong những cán bộ nữ hàng đầu làm việc như thư ký và thủ quỹ của tập đoàn.
Đỉnh cao của danh vọng và sự cô đơn.
Khi đã đạt đến đỉnh cao của tiền bạc và danh vọng, Ray phải đối mặt với sự cô đơn. Trên con đường thành công, ông không có sự ủng hộ từ vợ, người luôn ngăn cản mỗi khi ông mạo hiểm với một cơ hội mới.
“Em phải tin vào trực giác của anh”, tôi nói: anh lạc quan tin rằng có thể có nhiều cơ hội thành công hơn nữa và sẽ nghĩ ra nhiều ý tưởng khác để thương mại hóa sản phẩm. Đây chỉ là khởi đầu thôi! Anh cần em giúp, hãy đến và làm việc trong văn phòng cho anh, chúng ta sẽ có thể cùng nhau tạo ra một công việc kinh doanh tuyệt vời.
Em sẽ không làm điều đó!
“Nhưng Ethel, anh cần em giúp. Anh không đủ tiền để thuê nhân viên ở việc này. Cũng tốt cho em và cả hai chúng ta nên xem xét. Xin em đấy.” Cô hoàn toàn từ chối giúp đỡ. Chắc chắn cô ấy có lý do của riêng, nhưng tôi cảm thấy như bị phản bội, không thể tin cô ấy lại làm tôi thất vọng đến vậy. Thậm chí cô ấy không đồng ý làm việc bán thời gian cho đến khi công việc kinh doanh thuận lợi hơn.
Đó là lúc tôi bắt đầu hiểu ý nghĩa của từ 'xa cách'. Nó là một cảm giác khủng khiếp khi nó bắt đầu xuất hiện và phát triển từ từ như khúc gỗ bị mục vậy.
Đọc những dòng viết của Ray vào những tháng ngày này, ta nhận ra sự cô đơn của người đàn ông trong sự nghiệp của mình, lúc gian nan khó khăn nhất không nhận được sự đồng cam cộng khổ của người mình yêu thương.
Khi tìm được tình yêu của cuộc đời khi đã xế chiều, nhưng ông đã bị dằn vặt, day dứt khi mối tình đó không thành.
Bên cạnh Ray Kroc luôn có những người bạn và công việc khiến ông bận rộn, nhưng khoảng trống trong lòng ông luôn lớn. Ray không 'tự thú' điều này trong cuốn tự truyện của ông, nhưng người đọc dễ cảm nhận khi đọc những dòng như thế này.
Có một nỗi đau mà bạn phải chịu đựng nếu muốn trở thành người đứng đầu một tập đoàn lớn: bạn sẽ mất rất nhiều bạn bè trên con đường thăng tiến. Đó là một đỉnh cao Cô Đơn.
Cuốn sách này có lẽ không có quá nhiều điều mới mẻ trong tình hình thị trường sách tự truyện hiện nay. Mô típ khá giống nhau, từ khó khăn thất bại đến thành công. Thế nhưng, điều ta học được ở đây không phải là con đường đi đến thành công của Ray Kroc ra sao, mà chính là thái độ và tinh thần của ông để đạt được thành công. Không bỏ cuộc, luôn kiên trì, sẵn sàng mạo hiểm với cơ hội, sáng tạo trong lao động và biết tìm kiếm nhân tài chính là bài học lớn cho các chủ doanh nghiệp ngày nay.
Trên đây chỉ là một góc nhìn của một kẻ ngoại đạo về kinh tế, không hiểu biết sâu sắc về cách thức vận động, phát triển của thị trường và doanh nghiệp. Có thể dưới một góc nhìn khác, bạn sẽ tìm thấy điều mình cần trong cuốn sách này chăng?
Tác giả: Đức Huy - MyBook
