Ngoài đèn tín hiệu, biển báo và vạch kẻ đường, các lái xe cần phải hiểu rõ thêm về hiệu lệnh từ người điều khiển giao thông để đảm bảo di chuyển an toàn và tránh phạt.
Người điều khiển giao thông là ai?

Theo quy định tại Điều 3 Luật Giao thông đường bộ 2008, người điều khiển giao thông là cảnh sát giao thông hoặc người được giao nhiệm vụ hướng dẫn giao thông tại các điểm như đang thi công, ùn tắc giao thông, bến phà, cầu đường giao cắt với đường sắt. Vì vậy, ngoài đèn tín hiệu, biển báo và vạch kẻ đường, người điều khiển giao thông là người mà mọi người tham gia giao thông phải tuân thủ.
Người điều khiển giao thông có thể sử dụng cử chỉ tay, cờ, còi hoặc đèn tín hiệu để chỉ dẫn và hướng dẫn giao thông. Thường thì họ sử dụng cử chỉ tay và còi.
Hiệu lệnh điều khiển giao thông bằng tay
Các cử chỉ tay của người điều khiển giao thông có ý nghĩa như sau:
Đưa tay thẳng lên trên

Khi thấy hiệu lệnh này, tất cả các phương tiện từ mọi hướng đều phải dừng lại.
Tay hoặc hai tay giơ ngang
Hiệu lệnh này yêu cầu tất cả người tham gia giao thông ở phía trước và phía sau dừng lại. Ngược lại, những người ở phía bên trái và bên phải được phép di chuyển.
Khi cánh tay trái của người điều khiển gập gập lại sau gáy: Người tham gia giao thông ở bên trái người điều khiển cần giảm tốc độ.
Khi cánh tay phải của người điều khiển gập gập lại trước ngực: Người tham gia giao thông ở bên phải người điều khiển cần giảm tốc độ.

Bàn tay trái hoặc phải của người điều khiển giao thông ở vị trí ngang thắt lưng và đưa lên, xuống: Báo hiệu người tham gia giao thông ở bên trái hoặc bên phải người điều khiển cần giảm tốc độ.
Bàn tay trái hoặc phải của người điều khiển giơ thẳng lên, vuông góc với mặt đất: Báo hiệu người tham gia giao thông ở bên trái hoặc bên phải người điều khiển phải dừng lại.
Tay phải giơ về phía trước
Hiệu lệnh này báo hiệu cho người tham gia giao thông ở phía sau và bên phải của người điều khiển giao thông phải dừng lại. Trong khi đó, người tham gia giao thông ở phía trước người điều khiển giao thông được phép rẽ phải và người tham gia giao thông ở phía bên trái của người điều khiển giao thông được phép đi tất cả các hướng. Người đi bộ qua đường phía sau lưng người điều khiển giao thông.

Khi thấy tay trái giơ thẳng về phía trước lặp lại nhiều lần, cùng với tay phải báo hiệu, người tham gia giao thông ở phía bên trái người điều khiển được phép rẽ trái qua trước mặt người điều khiển.
Hiệu lệnh điều khiển giao thông bằng còi
Ngoài các hiệu lệnh điều khiển giao thông bằng tay, người điều khiển giao thông còn có các hiệu lệnh bằng còi. Các hiệu lệnh điều khiển giao thông bằng còi được hiểu như sau:
- 1 tiếng còi dài + mạnh = Dừng lại
- 1 tiếng còi ngắn + nhanh = Đi
- 1 tiếng còi dài + 1 tiếng còi ngắn = Rẽ trái qua mặt
- 2 tiếng còi ngắn + mạnh = Đi chậm lại
- 3 tiếng còi ngắn + nhanh = Đi nhanh lên
- Thổi liên tiếp tiếng một + nhiều lần + mạnh = Phương tiện dừng lại để kiểm soát/ Phương tiện vi phạm

Ngoài việc sử dụng hiệu lệnh bằng tay và còi, người điều khiển giao thông cũng có thể sử dụng ánh sáng. Họ có thể cầm đèn tín hiệu ánh sáng màu đỏ giơ cao hướng về phía phương tiện đang chạy tới. Hoặc chỉ cần gậy, gậy chỉ vào hướng nào thì xe ở hướng đó phải dừng lại.
Trong trường hợp có tín hiệu hoặc hiệu lệnh phải dừng lại nhưng phương tiện đã đi qua vạch dừng tại các nơi giao nhau, người tham gia giao thông vẫn được phép đi tiếp để đảm bảo an toàn. Đối với người đi bộ, họ cần đi qua hoặc dừng lại ở đảo an toàn. Nếu không có đảo an toàn, họ có thể dừng lại ở vạch phân chia hai dòng phương tiện giao thông đi ngược chiều.
Không tuân thủ hiệu lệnh của người điều khiển giao thông có bị phạt tiền không?
Trong khi tham gia giao thông, nếu có cả đèn/biển báo hiệu giao thông, vạch kẻ đường và hiệu lệnh của người điều khiển giao thông, thì hiệu lệnh của người điều khiển giao thông được ưu tiên.
Theo Điểm b Khoản 4 Điều 5 Nghị định 100/2019/NĐ-C, việc không tuân thủ hiệu lệnh của người điều khiển giao thông sẽ bị phạt tiền từ 3 đến 5 triệu đồng. Nếu gây tai nạn giao thông, lái xe sẽ bị tước Giấy phép lái xe (GPLX) từ 01 đến 03 tháng, hoặc từ 02 đến 04 tháng nếu vi phạm nghiêm trọng hơn.
Ngoài ra, còn có thể bị tước GPLX từ 01 đến 03 tháng hoặc từ 02 đến 04 tháng nếu gây tai nạn giao thông. Vì vậy, cần hiểu rõ các hiệu lệnh của người điều khiển giao thông để tránh vi phạm và đảm bảo an toàn giao thông.
Khi tham gia giao thông, chúng ta cần tuân thủ các hiệu lệnh của người điều khiển giao thông để đảm bảo an toàn và tránh bị phạt tiền vì vi phạm luật giao thông.