Khi chọn công việc, ít ai chọn người quản lý hoặc kỳ vọng họ là người dẫn dắt. Bởi nếu chọn người quản lý, phải hy sinh nhiều cơ hội khác về phát triển, tiền lương hoặc danh tiếng của công ty. Để bù đắp cho việc không có người quản lý là người hướng dẫn, có rất nhiều người hướng dẫn ngoài công ty.
Có những người hướng dẫn mà bạn thường hỏi về chuyên môn tuyển dụng. Có những người hướng dẫn bạn hỏi về kỹ năng quản lý và xây dựng đội nhóm hoặc giải quyết các mối quan hệ công việc. Có người hướng dẫn bạn về các bước cần đi trong lĩnh vực blockchain. Và cũng có những người hướng dẫn chỉ nói về những kế hoạch xa vời về bản thân, giá trị cốt lõi là gì. Hầu hết người hướng dẫn của bạn là những mối quan hệ tự nhiên mà không cố ý chọn họ làm người hướng dẫn. Tất nhiên là không có gì tự nhiên cả. Dù bạn đang điều hành kinh doanh về Career Coach và Tư vấn, vẫn còn nhiều điều cần học và hỗ trợ từ những người đi trước.
Các bạn trẻ ở giai đoạn đầu sự nghiệp thường cảm thấy hoang mang và luôn muốn có người hướng dẫn đi trước để chỉ đường. Nhưng đôi khi người mà bạn muốn làm người hướng dẫn lại quá xa, có thể họ quá giỏi hoặc không có mối liên hệ với bạn. Rồi bạn ngần ngại kết nối, không dám tiếp cận.
Nỗi lo thường trực đó là không biết làm thế nào để nhờ người đi trước làm người hướng dẫn vì sợ làm phiền hoặc bị từ chối. Không biết cách để người đi trước đồng ý làm người hướng dẫn.
Vì vậy, trong bài viết này, tôi sẽ chia sẻ quan điểm của mình về câu chuyện hướng dẫn và học viên và cách giúp bạn tìm người hướng dẫn phù hợp với bạn.
Tại sao ta cần có người hướng dẫn?
Những người hướng dẫn là ai?
Người hướng dẫn là người mà bạn tìm đến khi cần sự chỉ dẫn, kiến thức hoặc khi gặp khó khăn trong công việc. Họ cần phải có kiến thức chuyên môn vững vàng trong lĩnh vực bạn đang quan tâm. Điều quan trọng nhất là họ có thành tích/track record tốt trong lĩnh vực đó. Bởi khi tìm kiếm lời khuyên từ người hướng dẫn, bạn cần phải thực sự tin tưởng. Và bạn chỉ có thể tin tưởng nếu họ đã có thành tựu mà bạn mong muốn.
Mối quan hệ giữa người hướng dẫn và người được hướng dẫn cũng giống như bất kỳ mối quan hệ nào khác. Đó là một tình bạn đặc biệt nhưng với một người bạn già hơn, giàu kinh nghiệm và kiến thức hơn.
Đôi khi ta không cần phải gọi mối quan hệ đó bằng cách chính thức như 'Anh/chị có thể là người hướng dẫn của em không?'. Chỉ cần họ luôn sẵn lòng hỗ trợ, tư vấn và chia sẻ với bạn khi cần, và cả hai hiểu về điều đó thì đó là đủ.
Tại sao một người lại chọn một người hướng dẫn trong thời gian dài?
Người hướng dẫn là một mối quan hệ kéo dài. Nếu ai đó chỉ giúp bạn giải đáp một số câu hỏi trong thời gian ngắn, họ chưa thực sự là người hướng dẫn. Vì vậy, mối quan hệ để duy trì lâu dài và mạnh mẽ phải có sự tương tác từ cả hai phía. Dựa trên kinh nghiệm của họ, việc chọn một người hướng dẫn cho ai đó trong vài năm chủ yếu dựa trên hai trường hợp sau:
Bởi vì họ tôn trọng bạn, thấy bạn có tiềm năng và tin rằng với sự giúp đỡ của họ, tiềm năng của bạn sẽ được phát triển và bạn sẽ làm được nhiều điều có ý nghĩa. Việc làm người hướng dẫn cho bạn là cách họ trả ơn, chia sẻ kiến thức và kỹ năng của mình để góp phần vào cộng đồng.
Cách xây dựng mối quan hệ người hướng dẫn và người được hướng dẫn
1. Mở rộng mối quan hệ
Hãy chú ý và tìm kiếm những người hướng dẫn tiềm năng thông qua các mối quan hệ công việc, những người bạn làm việc trực tiếp hoặc hợp tác cùng, gặp gỡ tại các sự kiện networking, theo dõi những người thường chia sẻ kiến thức trong lĩnh vực của bạn. Những người thường chia sẻ thường muốn giúp đỡ và hỗ trợ nhiều hơn. Bạn có thể theo dõi họ trên mạng trước và gặp gỡ offline sau. Điều quan trọng là phải có những kết nối offline với họ để xây dựng mối quan hệ vững chắc.
2. Duy trì kết nối online và offline
3. Sử dụng những cơ hội nhỏ trước
Thay vì yêu cầu họ trở thành người hướng dẫn của bạn ngay lập tức, bạn có thể nhờ họ giải đáp một số vấn đề nhỏ mà không mất quá nhiều thời gian của họ. Bạn có thể đánh giá mức độ quan tâm của họ thông qua tần suất và cách họ trả lời. Trong giai đoạn này, bạn cũng có thể thực hiện pay it forward, tức là tự mình kết nối và hỗ trợ họ khi cần. Nếu có cơ hội tham gia vào cùng một dự án với họ, đó là cách tốt nhất để phát triển mối quan hệ này.
4. Tương tác thường xuyên hơn
Sau một thời gian dựa vào mức độ quan tâm, sự hứng thú và thời gian họ dành cho bạn, bạn sẽ nhận ra ai là người hướng dẫn phù hợp và nên dành thời gian tương tác với họ nhiều hơn. Đừng quên, cũng giống như mọi mối quan hệ khác, mối quan hệ này cũng cần được xây dựng trên nền tảng của sự chân thành và mục đích cân bằng của cả hai bên.