Xin chào các bạn, mình là Làn – một người sáng tạo nội dung tự do, bắt đầu từ blog Tivi của bố, dự án xanh LÀN, và là tác giả của cuốn sách “Lê la từ nhà ra ngõ”... Hôm nay mình muốn chia sẻ về hành trình viết lách của mình và cách mà mình khai thác cá nhân và tận dụng nó trong sáng tạo nội dung.
Mình đã bắt đầu thử sức với viết lách cách đây 3 năm. Lúc đó mình vừa tốt nghiệp đại học và bước vào giai đoạn GAP year, thời gian mà mục tiêu của mình không chỉ là kiếm tiền, mà còn là tự do khám phá và theo đuổi những gì mình đam mê và có năng lực.
GIAI ĐOẠN 1: KHỞI ĐẦU VIẾT LÁCH
Trong giai đoạn này, mình viết một cách tự do, không giới hạn bởi bất kỳ quy tắc hay mô-đun nào. Mình không dành thời gian tìm hiểu về các thể loại viết lách hoặc nhận dạng phong cách cá nhân. Mỗi khi, mình chỉ đơn giản chọn một chủ đề dễ khai thác nhất, đó là gia đình, và bắt đầu viết trên blog cá nhân của mình.
Với bắt đầu đó, mình bắt đầu kể lại những kí ức về gia đình, trước hết là về bố, về những lúc ông bỏ thuốc lá, say rượu, bị mẹ mắng, ... Sau khi kể về bố, mình chuyển sang kể về mẹ, về những lúc mẹ mắng bố, mắng con cả, mắng con út, mẹ bị bà mắng,... Sau đó, mình mở rộng việc kể chuyện về gia đình nói chung, và tiếp tục kể về những người mình từng gặp và những trải nghiệm của mình trong cuộc sống.
Trong giai đoạn đầu tiên, tôi tập trung vào việc khám phá bản thân và học cách biến những suy nghĩ thành lời nói trên giấy. Tôi không quá quan tâm đến ý kiến của người đọc, mà tập trung vào việc phát triển bản thân và khám phá niềm vui của việc viết lách.
Một điều bất ngờ trong giai đoạn này là những câu chuyện cá nhân của tôi, mặc dù ban đầu tôi nghĩ chúng không đáng để kể, nhưng lại nhận được sự đồng cảm từ cộng đồng. Đó là vì mọi người thấy điểm tương đồng giữa cuộc sống của họ và câu chuyện của tôi. Những câu chuyện thực tế luôn được người đọc hoan nghênh.
Tóm lại, trong giai đoạn này, việc quan trọng nhất là khám phá bản thân và học cách biến suy nghĩ thành lời.
GIAI ĐOẠN 2: THÁCH THỨC SỰ TỰ DO VÀ SỰ HẠN CHẾ
Sau giai đoạn đầu tiên, tôi đã bắt đầu đối mặt với thách thức đầu tiên: 'làm thế nào để viết'. Sau khi thảo luận tự do, tôi bắt đầu bước vào những khung giới hẹp hơn. Tôi chọn một số lĩnh vực cụ thể và cố gắng thích nghi với chúng.
Trong giai đoạn này, tôi đã đồng thời làm ba việc: viết tự do (tiếp tục từ giai đoạn trước), bắt đầu một dự án kinh doanh cá nhân và tạo ra nội dung cho các doanh nghiệp.
1, Tự mở ra một dự án kinh doanh cá nhân và sản xuất nội dung trong lĩnh vực đó.
Sau khi dự án viết tự do đã đạt được thành công và tôi cảm thấy tự tin hơn, tôi quyết định đầu tư vào một lĩnh vực đã lâu tôi đam mê, đó là sống xanh.
Đây là một dự án kinh doanh thủ công Việt Nam và tôi muốn tránh đi sâu vào phần buôn bán trong bài viết này. Thay vào đó, tôi sẽ tập trung vào cách tôi tạo ra nội dung và truyền thông cho dự án đó.
Chủ đề hiện tại của viết là sống xanh. Trên mạng, có rất nhiều thông tin về “cách bắt đầu sống xanh”, “những vấn đề môi trường nguy hiểm hiện nay”... Nhưng những thông tin như vậy quá chung chung để tiếp cận với đại chúng. Vì vậy, tôi quyết định tiếp cận từ góc nhìn cá nhân hơn, chia sẻ về hành trình của bản thân tại sao tôi quyết định theo đuổi lối sống xanh.
Ví dụ, việc giảm thiểu số lượng đồ đạc trong nhà giúp tôi giảm bớt căng thẳng, và việc chọn mua ít nhưng chất lượng hơn cũng tốt hơn việc mua nhiều đồ rẻ tiền. Những bài viết của tôi tập trung vào những vấn đề nhỏ bé, không mang tính lý tưởng, chỉ là những gợi ý cơ bản để bắt đầu. Mọi người có thể ghé thăm dự án của tôi để tìm hiểu về cách tôi đã thực hiện. Mặc dù hiện tại tôi đã phải tạm dừng dự án vì thiếu thời gian quản lý, nhưng cách tiếp cận nhẹ nhàng đã giúp cuộc sống xanh trở nên dễ dàng hơn và gần gũi hơn, dự án cũng đã thu hút sự chú ý của các phương tiện truyền thông chính thống như Thanh Niên, Dân Trí... và các kênh truyền hình quốc gia như VTV, VTC, VOV... và mang về doanh thu khá lớn, tôi đã nhận được nhiều đơn đặt hàng từ bán lẻ, bán buôn và cả xuất khẩu.
Trong giai đoạn này, tôi đã thành công khi tập trung vào một lĩnh vực, sáng tạo và khai thác nhiều nội dung hấp dẫn cho đối tượng khán giả của mình trong lĩnh vực đó. Kết quả đạt được vượt xa mong đợi khi dự án có sức ảnh hưởng riêng và ghi nhận được sự chuyển biến tích cực về mặt doanh thu.
Tôi đang tạo nội dung cho một doanh nghiệp trong lúc đi làm.
Tôi sắp xếp công việc này vào dự án cá nhân của mình vì nó giống với việc tôi đã bắt đầu có những ý tưởng cụ thể để sáng tạo. Nhưng nó lại ở sau vì ở dự án cá nhân, tôi có toàn quyền quyết định về màu sắc và lựa chọn trong chủ đề, trong khi ở đây tôi phải đối mặt với thách thức của việc thay đổi tâm trạng hoàn toàn phụ thuộc vào màu sắc và yêu cầu của doanh nghiệp và khách hàng.
Trong giai đoạn này, tôi đã nhận ra rằng điểm mạnh của mình là phong cách nội dung đơn giản và gần gũi, và lĩnh vực tôi quan tâm là lối sống lành mạnh. Vì vậy, tôi đã chủ đích chọn công việc phù hợp với điểm mạnh của mình: làm việc toàn thời gian cho một công ty yoga.
Công việc của tôi hiện tại là quản lý fanpage của công ty, sản xuất nội dung giá trị để giữ chân khán giả trên fanpage, từ đó tạo ra cơ hội chuyển đổi cho bộ phận kinh doanh.
Trước khi tôi tham gia, fanpage của công ty chủ yếu là những thông tin trên mạng có thể tìm thấy dễ dàng như “những bài tập giảm đau kinh nguyệt”, “mẹo giảm đau vai cổ cho nhân viên văn phòng”, ... Đó là những thông tin hữu ích nhưng đã quá quen thuộc trên mạng, do đó hiệu quả không cao. Tôi bắt đầu tìm cách tạo ra nội dung mới và độc đáo hơn:
- Nội dung chuyên môn: Tôi vẫn tham khảo trên mạng nhưng kết hợp trực tiếp với ý kiến của các chuyên gia trong công ty, sử dụng hình ảnh của công ty để tăng tính đặc biệt cho nội dung.
- Nội dung chia sẻ từ góc nhìn của người tập luyện: Tôi tận dụng góc nhìn gần gũi hơn với khách hàng, không chỉ là những thông tin chuyên môn nữa.
- Nội dung giải trí,
- …
Sau thời gian làm việc tại doanh nghiệp, với chỉ số tiếp cận tăng 7000% tự nhiên so với trước đó, cùng với thách thức làm theo yêu cầu nhanh chóng, tôi đã hiểu cách làm sao để hòa nhập cái tôi cá nhân hoặc tôn trọng màu sắc của doanh nghiệp vào những nội dung có chủ đề chặt chẽ trong lĩnh vực kinh doanh.
Thành công lớn nhất của tôi trong giai đoạn này là khi tôi viết nhiều, tôi càng trở nên thành thạo hơn. Hằng ngày, cái tôi cá nhân của tôi ngày càng tỏa sáng và trở thành một điểm mạnh, kết hợp với khả năng hiểu biết và đáp ứng nhu cầu của khán giả.
GIAI ĐOẠN 3: KHÁM PHÁ BẢN THÂN VÀ ĐI THEO ĐUỔI
1. Công việc làm freelancer
Sau 2 giai đoạn ban đầu, tôi đã nhận ra phong cách viết của mình và đam mê trong lĩnh vực nào. Ở giai đoạn này, tôi tự mình bước ra khỏi doanh nghiệp và bắt đầu thử sức với các dự án làm freelancer. Hiện tại, portfolio của tôi bao gồm một fanpage kể chuyện (tivi của bố) với phong cách viết gần gũi và một dự án kinh doanh xanh (LÀN) với nội dung có khả năng chuyển đổi thành kết quả kinh doanh.
Khi này, việc tìm kiếm công việc trở nên dễ dàng hơn với tôi vì thường xuyên có khách hàng tự tìm đến và yêu cầu sử dụng phong cách viết của tôi, gần gũi và nhẹ nhàng. Đây chính là lúc tôi thấy sức mạnh của mình được khai thác.
Các khách hàng hiện tại của tôi là các quán cà phê, homestay, và các doanh nghiệp tự nhiên khác…
Một cơ hội lớn khác của tôi hiện tại là một kênh truyền thông với độ phủ sóng rất lớn, chủ yếu với nội dung giải trí dành cho giới trẻ. Tôi cũng được tiếp xúc với một tệp khán giả hoàn toàn mới, và từ đó, tôi nhận ra sự đa dạng của xã hội. Công việc này đã giúp tôi mở rộng tư duy và nội dung sau này của tôi trở nên đa chiều hơn.
Tôi thoải mái làm việc trong lĩnh vực mà tôi giỏi nhưng với sự đa dạng về chủ đề và đối tượng khán giả, cũng như mục tiêu khác nhau, … Điều này giúp tôi trở nên linh hoạt và có cái nhìn toàn diện hơn về nghề nghiệp.
2. Dự án riêng.
Mặc dù thu nhập từ việc làm freelancer đã đủ để sống, việc làm các dự án cá nhân không mang lại nhiều tiền và tốn nhiều thời gian, công sức, nhưng tôi vẫn tiếp tục. Tôi coi các dự án cá nhân là đầu tư, và tôi muốn tích luỹ càng nhiều càng tốt. Và không gì bằng việc làm việc tại nhà.
Trong giai đoạn này, các phương tiện truyền thông của tôi đã phát triển mạnh mẽ và dự án kinh doanh của tôi, LÀN, đã bắt đầu tạo ra thu nhập đầu tiên. Dự án blog Tivi của bố đã đủ để mình tự nuôi sống.
Cuối cùng trong giai đoạn này, tôi không còn cần phải làm việc freelancer nữa, tập trung vào các dự án cá nhân để kiếm sống. Có thể nói lúc này tôi đã có một chút tên tuổi trong viết lách của mình. Tôi cũng đã xuất bản cuốn sách đầu tiên và nó đã được tái bản năm lần sau chỉ trong vòng 1 năm.