1. Hướng dẫn lập dàn ý cho nghị luận xã hội về truyền thống Tôn sư trọng đạo
Dàn ý cho bài nghị luận xã hội về Tôn sư trọng đạo thường bao gồm các phần chính như sau:
Phần mở đầu
Khởi đầu bài viết bằng cách giới thiệu và dẫn dắt vào chủ đề nghị luận: Truyền thống Tôn sư trọng đạo.
Nội dung chính
Phần 1: Giải thích khái niệm.
- Tôn sư: (tôn: tôn trọng, kính trọng; sư: thầy, người dạy học). Tôn sư nghĩa là học trò cần biết tôn trọng và trân trọng vai trò của người thầy trong quá trình học tập và trong cuộc sống.
- Trọng đạo: (trọng: coi trọng, tôn trọng; đạo: đạo lý, con đường làm người, đạo đức). Trọng đạo nghĩa là học trò phải kính trọng và lễ phép với thầy, vì thầy đã truyền đạt cho chúng ta những giá trị đạo đức, tri thức và những bài học quý báu trong cuộc sống.
=> Truyền thống Tôn sư trọng đạo là một giá trị văn hóa quý báu của dân tộc ta, mà mỗi học sinh đều cần phải gìn giữ. Cần ghi nhớ và tôn vinh công lao của thầy cô, trân trọng đạo lý và biết ơn những người đã dìu dắt, giảng dạy trong hành trình học tập.
Phần 2: Phân tích sâu.
- Tôn sư trọng đạo là một truyền thống cao quý trong nền giáo dục Việt Nam, hình thành từ lâu để nhấn mạnh vai trò và sự quan trọng của người thầy trong quá trình học tập và truyền thụ tri thức.
- Để trở thành thầy, trước tiên cần là học trò. Một người khi trở thành thầy đã có bao nhiêu thầy cô đã truyền đạt tri thức và kinh nghiệm cho mình.
- Mỗi học sinh cần phải kính trọng thầy cô giáo của mình vì đó là một trong những nguyên tắc đạo đức cơ bản trong việc làm người.
Phần 3: Minh chứng.
Học sinh nên tìm dẫn chứng từ những cá nhân đã thể hiện lòng kính trọng và biết ơn đối với thầy cô giáo, từ đó thành công và đạt được thành tựu để làm rõ hơn cho bài viết của mình.
Ví dụ có thể là:
- Sử dụng trải nghiệm cá nhân của chính bạn.
Thông qua hiểu biết về vấn đề này:
- Chúng ta luôn tự hào về những truyền thống và phẩm chất cao quý của các bậc thầy trong lịch sử, những người đã để lại dấu ấn sâu đậm trong lòng dân tộc.
- Ví dụ như thầy Lê Văn Hưu, thầy Chu Văn An, thầy Nguyễn Phi Khanh dưới triều đại nhà Trần, thầy Trần Ích Phát thời Lê, thầy Nguyễn Bỉnh Khiêm dưới triều Mạc. Trong thế kỷ XIX, thầy Cao Bá Quát và thầy Nguyễn Đình Chiểu đã coi việc dạy người quan trọng hơn việc dạy chữ. Đầu thế kỷ XX, thầy Nguyễn Thức Tự đã truyền dạy cho nhiều học trò nổi bật như Phan Bội Châu, Ngô Đức Kế, Đặng Thái Thân, Lê Văn Hân, những người sau này trở thành những chí sĩ yêu nước.
- Không thể quên thầy Nguyễn Tất Thành, người đã sáng lập nước Việt Nam dân chủ cộng hòa, cùng với các học trò xuất sắc như Phạm Văn Đồng và Võ Nguyên Giáp, những người đã góp phần làm rạng danh đất nước.
Phần 4: Đề xuất ý kiến phản bác
Trong khi nhiều học trò đang thực hành và ghi nhớ câu thành ngữ, vươn lên thành công trong cuộc sống và khoa học, vẫn còn tồn tại những trường hợp khác không chú trọng đúng mức đến việc tôn trọng và học hỏi từ thầy cô.
Hiện nay, nhiều học trò đang ngồi trên ghế nhà trường, tiếp thu kiến thức từ các thầy cô nhưng lại thiếu sự nhận thức về việc phải tôn trọng, kính trọng và thể hiện thái độ lễ phép với người thầy. Điều này cho thấy rằng giá trị truyền thống về lòng tôn sư trọng đạo đang bị xem nhẹ và cần được chú trọng hơn.
Kết luận
Tóm tắt lại vấn đề nghị luận về câu thành ngữ 'Tôn sư trọng đạo' và rút ra bài học quý báu cho bản thân từ truyền thống này.
2. Mẫu nghị luận chọn lọc về truyền thống Tôn sư trọng đạo
Truyền thống “Tôn sư trọng đạo” đã có từ lâu trong văn hóa dân tộc, thể hiện sự kính trọng sâu sắc đối với những người làm thầy. Các nhà giáo đã đóng góp to lớn cho sự nghiệp giáo dục và sẵn sàng hi sinh vì Tổ quốc. Những người thầy thật đáng quý và đáng được trân trọng. Đạo lý “tôn sư trọng đạo” đã ăn sâu vào tâm hồn người Việt từ xưa đến nay.
Tôn sư trọng đạo nghĩa là học trò phải biết tôn trọng và đề cao vai trò của thầy cô trong quá trình học tập và trong cuộc sống. Đồng thời, trọng đạo có nghĩa là coi trọng những giá trị đạo đức và tri thức mà thầy cô truyền dạy. Như vậy, người thầy không chỉ truyền đạt kiến thức mà còn giúp học trò hiểu và thực hành những giá trị đạo đức và tri thức, vì thế câu tục ngữ nhắc nhở chúng ta về tầm quan trọng của việc tôn trọng và lễ phép đối với người thầy.
Ở cả phương Đông và phương Tây, dù mối quan hệ thầy trò có thể khác biệt nhưng sự tôn trọng đối với người thầy luôn được duy trì. “Tôn sư trọng đạo” là một truyền thống văn hóa quý báu, phản ánh sự kính trọng đối với những người truyền đạt tri thức và đạo đức. Thầy cô giáo là người cầm bút viết lên những trang tri thức, giúp học trò hướng đến một cuộc sống tốt đẹp hơn. Tôn trọng người thầy không chỉ là một biểu hiện của lòng yêu tri thức mà còn là sự thể hiện của văn minh và tiến bộ xã hội. “Trọng đạo” không chỉ là việc đối xử tốt với thầy cô mà còn là sự tôn trọng và đánh giá cao những giá trị đạo đức và tri thức mà họ truyền dạy.
Thực tế hiện nay cho thấy vấn đề “tôn sư trọng đạo” đang gặp phải nhiều thách thức. Mặc dù có nhiều học sinh vẫn giữ gìn đạo nghĩa thầy trò và tôn trọng thầy cô, nhưng cũng không ít học sinh đã quên đi những giá trị này, dẫn đến những hành động thiếu tôn trọng và xúc phạm đến người dạy dỗ mình. Những hiện tượng này không chỉ gây tổn thương cho thầy cô mà còn làm xói mòn giá trị đạo đức xã hội. Xã hội cần phải lên án và điều chỉnh những hành vi này để bảo vệ giá trị truyền thống.
Để xây dựng một xã hội văn minh, chúng ta cần chú trọng đến việc học tập và tiếp thu tri thức. Với sự phát triển của phương pháp giáo dục hiện đại, vai trò của thầy cô đã chuyển từ việc chỉ truyền đạt kiến thức sang việc hướng dẫn học sinh tìm kiếm tri thức. Dù vậy, vai trò của người thầy vẫn rất quan trọng và không bị giảm sút. Trong bối cảnh xã hội hiện đại, khi đạo đức có phần giảm sút và học tập ngày càng phức tạp, việc tiếp tục phát huy và bảo tồn truyền thống “tôn sư trọng đạo” là cực kỳ cần thiết và đang được nhiều người quan tâm.
Để đối mặt với những thách thức về đạo đức học đường hiện nay, chúng ta cần thực hiện các hoạt động nhằm nhắc nhở mỗi người về thái độ và hành vi của mình đối với người thầy. Việc duy trì và phát huy truyền thống “tôn sư trọng đạo” là rất quan trọng để đảm bảo rằng giá trị đạo đức này mãi mãi là một phần không thể thiếu trong văn hóa dân tộc và không bao giờ bị phai nhạt.