Những bài thuyết luận hàng đầu về câu ngạn ngữ: 'Có tài mà thiếu đức là người vô dụng, có đức mà không có tài làm việc gì cũng khó'

Trong hành trình sống của chúng ta, tài năng đóng vai trò quan trọng, đặc biệt là trong xã hội hiện đại ngày nay. Những người tài năng thường đạt thành công và phát triển. Cuộc sống hiện đại đòi hỏi nhiều điều, và chỉ có tài năng mới có thể thực hiện được. Những người có tài giống như những hiền tài, là yếu tố quyết định đến sự phát triển của đất nước. Tuy nhiên, chỉ có tài chưa đủ, mỗi lần nhắc đến tài, đều liên tưởng đến đức. Hồ Chí Minh thường nói: 'Có tài mà không có đức là vô dụng'; điều này chứng tỏ rằng tài và đức có mối liên kết chặt chẽ với nhau. Vậy tài và đức là gì?

Tài là khả năng của con người trong một hoặc nhiều lĩnh vực trong xã hội. Người có tài là người có khả năng làm tốt một việc hoặc nhiều việc. Công việc đó phải được thực hiện một cách xuất sắc và đẹp, mới có thể được coi là tài. Ví dụ, một thợ mộc được coi là tài khi có thể tạo ra những tác phẩm nghệ thuật đẹp mắt như tượng phượng, kim loại quý. Hoặc một giáo viên được xem là tài năng khi có kiến thức sâu rộng về môn mình giảng dạy và biết cách truyền đạt kiến thức cho học sinh.

Còn những người biết nhiều, làm tốt nhiều công việc, họ được gọi là người đa tài, có nghĩa là có nhiều khả năng để thực hiện nhiều công việc khác nhau. Ví dụ, Hồ Chí Minh không chỉ tìm ra con đường cứu nước đúng đắn và sáng tạo, mà còn là một nhà thơ xuất sắc để lại nhiều tác phẩm cho thế hệ sau. Ông không chỉ biết tiếng mẹ đẻ mà còn biết nhiều thứ tiếng khác nhau, làm nhiều nghề để sống. Hoặc những người bình thường trong cuộc sống có thể sáng tác thơ, soạn nhạc, hát, đóng phim... Tóm lại, tài năng là khả năng thực hiện tốt một hoặc nhiều công việc nào đó.

Vậy đạo đức là gì? Đạo đức là các quy tắc xã hội phù hợp với đạo lý sống giữa con người và con người. Người có đạo đức là người luôn sống đúng với những giá trị đẹp nhất. Nói cách khác, người có đạo đức luôn có trái tim lương thiện. Ví dụ, Bác Hồ là người có đạo đức, ông yêu thương nhân dân như con cháu của mình, chăm sóc cho thế hệ trẻ và những anh hùng ngoại quốc, thương yêu con người không chỉ trong dân tộc mà còn trong những dân tộc khác.

Hai khái niệm đạo đức và tài năng có mối liên kết chặt chẽ với nhau. Người có tài năng phải cũng có đạo đức. Nói cách khác, yếu tố quan trọng để tạo ra một con người có ích cho bản thân, gia đình, bạn bè và đất nước phải là sự kết hợp giữa tài năng và đạo đức. Đây cũng là một trong những nguyên tắc của người cán bộ Đảng. Nếu có tài mà thiếu đạo đức, không chỉ không có ích cho đất nước mà còn có thể trở thành một kẻ ác độc giống như Tào Tháo thời Tam Quốc. Tuy có tài năng nhưng lại ác độc và tàn nhẫn, không được lòng dân chúng.

Đầu tiên, tài năng và đạo đức thể hiện rõ ở học sinh. Một học sinh giỏi cần phải có tài năng học tập, nhưng cũng cần phải có đạo đức, phải là người ngoan ngoãn, lễ phép, không ngạo mạn và không hỗn láo. Tương tự, tài năng và đạo đức cũng thể hiện ở người lớn. Một doanh nhân thành công có tài kinh doanh cần phải có đạo đức, không tham lam, không chỉ xem lợi nhuận ngay lập tức mà quên mất đến an toàn thực phẩm cho cộng đồng. Đặc biệt, tài năng và đạo đức là quan trọng đối với cán bộ cách mạng. Họ coi đạo đức là nền tảng cho tài năng, nếu không có đạo đức mà chỉ có tài năng, họ sẽ chỉ gây hại cho nhân dân và quốc gia.

Qua đây, chúng ta thấy rõ về khái niệm của tài năng và đạo đức, cũng như mối quan hệ giữa chúng. Người có đạo đức và tài năng sẽ được mọi người trọng trách và kính trọng. Ngược lại, những người có tài năng mà thiếu đạo đức sẽ không thể làm được gì, trở nên vô dụng. Những người như vậy có thể dễ bị mọi lời đánh lừa và trở thành người gây hại cho đất nước. Do đó, mỗi chúng ta không chỉ học hỏi để tích lũy kiến thức mà còn cần phải xây dựng một con người có đạo đức bên trong.

Ở đây, một tâm hồn già tóc bạc sống với triệu con người không biết ngừng hết yêu thương đất nước.
Chúng ta gọi ông là bác, người mang đẳng cấp cha của dân tộc suốt cuộc đời.

Bốn câu thơ này thể hiện sự trân trọng và tình cảm của nhân dân đối với bác Hồ. Sống trong bình yên của một quốc gia độc lập, chúng ta không ngừng nhớ về bác Hồ - người cha già của dân tộc. Mỗi khi đến ngày sinh nhật của bác, chúng ta cảm thấy lòng bồi hồi khi nhớ về cuộc đời của người. Bác không chỉ là một nhà lãnh đạo xuất sắc đã dẫn dắt con thuyền cách mạng Việt Nam đến bến thành công, mà bác còn là một nhà thơ, một nhà giáo dục lớn. Trong thời kỳ sống, bác luôn quan tâm đến việc chăm sóc và dạy dỗ thế hệ trẻ, những mầm xanh của đất nước. Vì vậy, trong một cuộc trò chuyện với thanh niên học sinh, bác Hồ đã ân cần nhắc nhở: “Có tài mà không có đức là người vô dụng, có đức mà không có tài thì làm việc gì cũng khó”. Tuổi trẻ cần hiểu biết và đánh giá cao lời dạy của bác về tài và đức.

Bác nói về tài ở đây là về tài năng, kiến thức, và kinh nghiệm, những sáng tạo phát sinh trong quá trình làm việc. Người có tài là người có khả năng hoàn thành mọi công việc, dù nhiệm vụ đó có khó khăn đến đâu, họ vẫn có thể hoàn thành một cách xuất sắc và nhanh chóng hơn so với người khác. Người có tài được sự kính trọng và tin tưởng của mọi người xung quanh nhờ vào sự nhanh nhạy của mình. Đồng thời, đức ở đây là đạo đức cá nhân, đạo đức xã hội. Người có đức là người biết sống đúng với những giá trị đẹp nhất. Đạo đức bao gồm nghĩa vụ đối với nhân dân và tổ quốc. Người có đức là người sống vì mọi người, biết quý trọng, kiên nhẫn, liêm chính, công bằng, sẵn sàng cống hiến cuộc đời vì lý tưởng cách mạng. Cả tài năng và đức đều cần phải được rèn luyện, tu dưỡng mới có được.

Tại sao bác cho rằng có tài mà không có đức là người vô dụng? Trong thực tế, chúng ta thấy rằng người có tài mà thiếu đức thường có thái độ kiêu căng, hợm hĩnh, tự cao, tự đại, xem mình là trên hết. Họ thường chỉ thi triển tài năng khi công việc đó mang lại lợi ích cho bản thân, cho cuộc sống cá nhân. Tài năng có thể làm cho con người trở nên thông thái, sắc sảo. Nhưng nếu người đó thiếu đạo đức, sự thông thái ấy có thể biến thành mưu mô xảo quyệt, đối xử gian ngoan. Hơn nữa, một người có tài mà ích kỉ, chỉ biết lo cho gia đình và bản thân, không quan tâm đến lợi ích cộng đồng, có thể trở thành kẻ gây hại cho xã hội. Nếu một người có tài quản lý nhưng sử dụng tài đó để vun vén lợi ích cá nhân, họ sẽ tham ô, gây hư hại. Đồng thời, tài năng cũng phải hướng tới lợi ích chung. Nếu chỉ vì lợi ích cá nhân mà tách rời khỏi cộng đồng xã hội, không đem tài năng phục vụ tổ quốc, thì tài năng ấy không có ý nghĩa gì. Một bác sĩ hay kỹ sư đối diện với khó khăn của đất nước mà ngoảnh mặt, bỏ đi tìm cuộc sống xa hoa ở nước ngoài, họ sẽ không mang lại lợi ích gì cho đồng bào. Ngoài ra, nếu tài năng không được dùi mài, rèn luyện bền bỉ, sẽ đến một lúc nào đó nó sẽ mai một đi, không phát triển được nữa.

Nếu ở đoạn trước, bác đề cao tầm quan trọng của đạo đức, thì ở đoạn sau, bác lập luận ngược lại để nhấn mạnh tầm quan trọng không kém của tài năng. Có đức mà không có tài, làm việc gì cũng khó. Trong thời đại ngày nay, nhiều công việc đòi hỏi con người phải có kiến thức, trình độ chuyên môn và sự nhạy bén để hoàn thành tốt công việc và đạt kết quả cao nhất; tài năng giúp chúng ta thành công. Ngược lại, nếu một người có đức, có tâm huyết làm việc nhưng thiếu kinh nghiệm, trình độ chuyên môn thấp, họ sẽ lúng túng khi thực hiện công việc và làm cho tiến triển công việc trở nên chậm rãi. Ngoài ra, nếu một người có đạo đức nhưng tài năng kém, họ thường sẽ thất bại.

Chúng ta cần cố gắng rèn luyện cả tài năng và đạo đức, trong đó đạo đức quan trọng hơn. Tài năng có thể học được, rèn luyện, nhưng đạo đức phải được xây dựng từ những giá trị cơ bản. Tài năng không có, ta có thể học, rèn luyện được, nhưng không có đạo đức, người đó sẽ trở thành người hại cho xã hội. Có những học sinh chăm chỉ, biết kính trọng và nhường nhịn, mặc dù học không giỏi, nhưng nhờ kiên nhẫn và nhân nghĩa, họ trở thành những con người hữu ích cho xã hội sau này. Cũng có những cán bộ có đức, tự nhận thấy mình không đủ sức để điều hành công việc phức tạp, họ nhường chỗ cho những người xứng đáng hơn. Những con người như vậy đáng khen ngợi! Để có kiến thức vững vàng, học sinh cần phải chăm chỉ học tập và đồng thời rèn luyện đạo đức bản thân.

Suy nghĩ về lời dạy của bác Hồ, chúng ta cảm nhận sự chân thành và tình cảm của người. Người thực sự là tấm gương sáng muôn đời cho thế hệ trẻ Việt Nam học tập và tự hào. Nhìn lại cuộc đời vĩ đại của bác, chúng ta không thể không cảm thấy xấu hổ khi đôi khi mình cũng gặp khó khăn trong học tập và rèn luyện tài năng. Chúng ta cũng cảm thấy hổ thẹn khi xung quanh còn nhiều bạn học sinh chỉ quan tâm đến học tập mà quên đi những giá trị đạo đức, những tấm gương nhân hậu, hiền lành, thiện chí. Mặc dù bác đã ra đi mãi mãi, ta không thể nhìn thấy nụ cười và nghe giọng nói của bác, nhưng lời dạy chân tình và thấm thiết của bác vẫn sống mãi trong tâm hồn mỗi người. Dường như ta vẫn nghe thấy lời dạy của bác vang vọng khắp nơi như động viên, nhắc nhở chúng ta phải rèn luyện, đứng dậy sau mỗi lần vấp ngã. Ngày nay, càng thấu hiểu được tình thương yêu mà bác để lại, chúng ta càng nhận ra rằng cần phải nỗ lực hơn trong học tập và rèn luyện đạo đức để xứng đáng là những con người mang tên bác trong trái tim mình.

Tóm lại, lời khuyên của bác Hồ là một bài học quý báu. Con người cần phải có cả tài năng và đạo đức mới trở nên toàn diện. Lời dạy của bác là động viên lớn cho thế hệ trẻ Việt Nam học tập và đóng góp vào xây dựng xã hội mới. Thanh niên chúng ta nguyện làm theo lời dạy của bác, biết phấn đấu, rèn luyện để góp phần vào công cuộc xây dựng xã hội ngày càng phồn thịnh.

Ngay từ khi mới chào đời, con người thường mang theo tâm hồn nhân quả, với chữ đức nằm ở ngọn đầu. Nhưng trong thế giới hiện đại, chữ tài thường được đánh giá cao, thậm chí đôi khi cao hơn tất cả. Chúng ta cùng nhau khám phá hiện tượng này bằng câu trả lời sáng tạo từ Chủ tịch Hồ Chí Minh: “Có đức mà không có tài làm việc gì cũng khó” và “Có tài mà không có đức là người vô dụng”.

Mục đầu tiên, chúng ta hãy tìm hiểu về câu nói: “Có đức mà không có tài làm việc gì cũng khó”. Trong câu nói này, Chủ tịch nâng cao giá trị của chữ đức trong con người. Đức là lòng nhân ái, phẩm chất cao quý, và nhân cách tốt. Những người trang bị chữ đức thường hướng dẫn cuộc sống trong sạch, cao quý và nhân văn. Họ luôn đặt lợi ích của người khác trên hết, không bao giờ phạm lương tâm. Đức còn biểu hiện qua trung thực, nhân nghĩa, và cao thượng. Cuộc sống với chữ đức là cuộc sống an lành và tươi đẹp. Vậy chữ đức có ý nghĩa thực sự quan trọng không?

Đúng vậy, nhưng chỉ có đức mà không có tài làm việc gì cũng khó. Những người mang lòng nhân quả thường muốn hỗ trợ mọi người bằng tất cả khả năng. Họ mong muốn hiến dâng cuộc sống cho xã hội. Nhưng khi họ không có khả năng, lòng nhân ái đó lại trở thành một sai lầm. Họ làm mọi việc trở nên khó khăn hơn vì không biết cách giúp đỡ. Hoặc có những việc, họ cố gắng nhưng trở thành “Dã tràng xe cát biển đông/Nhọc nhằn mà chẳng nên công cán gì.” Luôn nỗ lực nhưng vì thiếu tài năng, đó lại không đóng góp được gì cho cộng đồng. Vậy chẳng phải lòng tốt cũng không thể thành công à?

Tuy nhiên, Chủ tịch cũng nói rằng: “Có tài mà không có đức là người vô dụng. Tài ở đây biến thành tài năng, trí tuệ, và sự thông minh của con người. Họ có khả năng thực hiện những điều mà người khác khó có thể làm được. Chúng ta có thể nhắc đến Newton, Einstein là những người có tài trên thế giới này. Tài năng giúp họ phân tích tình huống, giải quyết mọi vấn đề nhanh chóng và hiệu quả nhất. Đó là yếu tố mà xã hội đang rất cần, chúng ta cần những người trẻ trung, năng động và thực sự có tài năng. Đó là nguồn lực để phát triển đất nước và xã hội.

Có tài nhưng lại thiếu đi lòng nhân ái sẽ thế nào? Đó là trở thành một người “vô dụng”. Những người có tài, khi thông minh nhưng không có tình cảm và đạo đức, họ làm mọi chuyện vì lợi ích cá nhân mà quên mất trách nhiệm với cộng đồng. Họ sẵn sàng dùng tài năng để kiếm lợi cá nhân, hoặc gây hại người khác. Một xã hội với những người thiếu lòng nhân như vậy, liệu có thể phát triển được không? Như vậy, đó chẳng phải là một tài năng vô dụng à? Như những kẻ phản quốc xưa, họ có tài, nhưng lại để cho tài năng bị lạc lõng, đi vào con đường đen tối, thật là đáng thất vọng!

Vậy nói chung, con người cần phải cân bằng cả tài và đức. Chỉ khi con người rèn luyện được tâm hồn trong sáng, cao quý và trí tuệ sắc sảo, chúng ta mới có thể trở thành những người hữu ích cho xã hội. Nếu mất một trong hai yếu tố, mỗi người đều khó mà đạt được thành công trong cuộc sống. Vì vậy, chúng ta vẫn giữ trong tâm hồn bức tranh sáng tạo của Chủ tịch Hồ Chí Minh, người lãnh đạo vĩ đại của dân tộc. Người có trái tim lớn, suy nghĩ vì muôn đời, vì nhân dân. Cũng bởi vì trí tuệ, Người đã đi khắp năm châu bốn bể, để tìm ra lối đi giải phóng dân tộc. Người đã chứng minh câu nói đúng đắn của mình.

Mỗi người, khi còn ngồi trên ghế nhà trường, hãy chăm chỉ học hỏi đạo đức và rèn luyện trí tuệ, để trở thành những người hữu ích cho xã hội.

Bác Hồ, người cha già yêu quý của dân tộc, luôn quan tâm đến việc giáo dục nhân cách cho thế hệ trẻ, đặc biệt là lứa tuổi học sinh. Trong một cuộc trò chuyện với học sinh, Bác đã chia sẻ: “Có tài mà thiếu đức thì trở nên vô dụng, có đức mà thiếu tài thì công việc cũng khó khăn”.

Lời dạy của Bác đã ảnh sâu trong tâm hồn và trí tuệ của thế hệ trẻ, vẫn hiện hữu qua thời gian. Để hiểu rõ hơn về ý nghĩa của lời dạy, chúng ta cần tìm hiểu về khái niệm “đức” và “tài”. Theo em, “tài” là trí tuệ, kiến thức, kinh nghiệm và năng lực. Đó là khả năng hoàn thành nhiệm vụ với kết quả cao, giải quyết khó khăn và sáng tạo trong công việc. “Đức” là đạo đức, tinh thần phục vụ nhân dân, tính cần, kiệm, liêm, chính, và lòng dũng cảm để vượt qua khó khăn, chấp nhận gian khổ, sống với phương châm: “Mỗi người vì mọi người”.

Từ khái niệm “tài” và “đức”, Bác Hồ rút ra kết luận: “Có tài mà thiếu đức là người vô dụng”. Người có tài mà thiếu đức sẽ không hữu ích trong cuộc sống. Thực tế cuộc sống và văn hóa đã chứng minh đúng lời dạy của Bác, là cách đánh giá giá trị của con người. Một người có tài, hiểu biết, kinh nghiệm nhưng không áp dụng để phục vụ nhân dân và làm đẹp đất nước, tài năng đó trở nên vô dụng. Người có tài mà chỉ tập trung vào lợi ích cá nhân sẽ trở thành người vô dụng. Ngược lại, người có tài mà làm việc không đạo đức, vi phạm lương tâm không chỉ vô ích mà còn có hại. Trong xây dựng chủ nghĩa xã hội, Việt Nam đang đối mặt với nhiều khó khăn, đòi hỏi sự đồng lòng. Cần nhiều người có tài, có đức. Tuy nhiên, những người chỉ tìm kiếm lợi ích cá nhân, không đóng góp cho cộng đồng, đều là vô ích. Tài năng cao mà thiếu đạo đức sẽ mang lại tác động to lớn. Người có tài, trong khi đất nước cần sự giúp đỡ, họ chỉ quan tâm đến bản thân, gây hại cho đất nước. Bác nói: “Có tài mà thiếu đức là người vô dụng”, điều này là hoàn toàn đúng.

Thực tế cho thấy đạo đức là phẩm chất không thể thiếu đối với con người. Mất đạo đức, con người giống như loài vật! Ngược lại, không có tài năng, công việc trở nên khó khăn. Tài năng giúp chúng ta hoàn thành công việc. Có đức, muốn phục vụ đất nước nhưng không có tài năng, không đạt được mục tiêu. Đôi khi, thiếu tài năng có thể làm hại đến sự nghiệp. Một cán bộ quản lý có đạo đức cao nhưng thiếu tài năng sẽ làm công việc lạc quan, sai sót và khó khăn. Người lãnh đạo sống mẫu mực nhưng không có tài năng, doanh nghiệp sẽ thua lỗ và đối mặt với nguy cơ phá sản. Ngoài đạo đức, tài năng cũng rất quan trọng để phục vụ cuộc sống. Vì vậy, “tài” và “đức” luôn đi đôi. Người có đức nhưng không có tài năng, không đủ để đạt được mục tiêu. Rõ ràng “đức” và “tài” là hai mặt không thể thiếu nhau trong phẩm chất của con người lao động kiểu mới. Hai đặc tính này bổ sung cho nhau, tạo ra phẩm chất con người phát triển toàn diện. Theo cách nói cổ, “Tiên học lễ” đầu tiên đối với con người là vấn đề đạo đức. Đó là gốc, là yếu tố quyết định, trong khi “tài” là biểu hiện cụ thể của “đức”. Không có đạo đức chung, việc làm sẽ không hiệu quả.

Do đó, “tài” và “đức” phải hài hòa trong phẩm chất con người lao động kiểu mới, giúp họ làm giàu đẹp cho quê hương và đất nước. Anh Hồ Giáo là một ví dụ điển hình. Anh tận tụy với công việc, đóng góp tài năng và sức lực vào việc lai tạo giống bò cho đất nước. Đó là hình ảnh thanh niên trong tác phẩm Lặng lẽ Sa Pa của Nguyễn Thành Long. Anh chọn cuộc sống cống hiến cho đất nước, chấp nhận khó khăn, cô đơn trên ngọn núi cao. Với lòng say mê nghề nghiệp, anh áp dụng hiểu biết và kinh nghiệm của mình để góp phần bảo vệ môi trường quê hương. Đó là hình ảnh của kỹ sư trẻ vượt lên trên sự nhạt nhòa của cuộc sống đô thị, để đến với vùng rừng núi xa xôi, đem tài năng và sức lực phục vụ nhân dân và đất nước. Những con người như vậy có tài và đức, đáng kính trọng và mến mộ.

Bác Hồ là tấm gương sáng về tài và đức. Lời dạy của Bác nhắc nhở thế hệ trẻ rằng con người có ý nghĩa nhất khi được rèn luyện toàn diện về tài và đức. Nhân cách cao quý là sự kết hợp hài hòa giữa tài năng và phẩm chất đạo đức. Lời dạy của Bác Hồ là hướng dẫn cho mọi hoạt động rèn luyện, tạo ra sự thay đổi trong giáo dục và đào tạo. Lời dạy vừa mang tính lý luận vừa có giá trị thực tế, xác định hướng dẫn cho mỗi người phải rèn luyện cả tài lẫn đức để trở thành con người toàn diện.

Mặc dù Bác Hồ đã rời bỏ chúng ta, lời dạy về tài và đức vẫn sống mãi và lan tỏa qua thế hệ. “Tài” và “đức” phải hài hòa để tạo nên nhân cách con người mới. Thực hiện lời dạy của Bác Hồ, chúng ta cần tự rèn luyện cả tài năng và đạo đức để trở thành lao động toàn diện, hữu ích cho đất nước và cuộc sống.

Đất nước ta đang bước vào một giai đoạn mới, thời kỳ xây dựng một Việt Nam thịnh vượng, hạnh phúc. Nhiệm vụ quan trọng mà đất nước và thời đại giao phó cho mỗi thanh niên là không ngừng phát triển bản thân, rèn luyện phẩm chất, đạo đức, và phát triển tài năng để đảm nhận trách nhiệm vĩ đại mà Tổ quốc và lịch sử gửi gắm. Chủ tịch Hồ Chí Minh đã từng nói với học sinh rằng: “Có tài mà thiếu đức là người vô dụng. Có đức mà thiếu tài, làm việc gì cũng khó”.

Lời dạy của Bác làm đặt ra vấn đề cụ thể và quan trọng cho thanh niên, học sinh của chúng ta: Cần phải phát triển, rèn luyện để có đức, có tài. Chúng ta cần hiểu như thế nào để thực hiện đúng lời dạy của Bác?

Có tài là có kiến thức, kỹ năng, và kinh nghiệm để hoàn thành mọi công việc được giao, dù công việc có độ khó, gian khổ đến đâu, và tình huống có phức tạp ra sao. Ví dụ, trong cuộc chiến tranh chống Mỹ, cứu nước, các chiến sĩ đặc công đã thông minh trong việc ngụy trang để đánh lừa đối thủ, sử dụng tài năng và tinh thần dũng cảm để tiêu diệt nhiều căn cứ trong tâm địa địch. Nhạc sĩ piano Đặng Thái Sơn, có tài, đã xuất sắc biểu diễn các tác phẩm của nhạc sĩ Chopin, đoạt giải nhất tại cuộc thi âm nhạc quốc tế diễn ra tại Warsaw, thủ đô Ba Lan, quê hương của nhạc sĩ thiên tài này. Lê Bá Khánh Trình đã sử dụng tài trí của mình để giải quyết thành công các bài toán trong cuộc thi toán quốc tế, mang về huy chương vàng cho Tổ quốc.

Có đức là hết lòng phục vụ nhân dân, có tư cách đạo đức, tác phong tốt; tôn trọng và bảo vệ cái đúng, dũng cảm đấu tranh cho lẽ phải; kiên quyết đấu tranh với những sai lầm, tiêu cực trong xã hội; trung thực, giản dị trong cuộc sống. Bác Hồ của chúng ta là một người mẫu về đạo đức. Cả đời ông hi sinh, đấu tranh cho hạnh phúc của con cháu, cho cuộc sống của nhân dân mà ông không bao giờ quên bản thân. Xung quanh chúng ta, có nhiều tấm gương sáng về lòng hi sinh đạo đức của các chiến sĩ bộ đội, công an, những người dũng cảm chiến đấu để bảo vệ người dân gặp nạn. Trong lớp học, bạn Lan Anh cũng là một ví dụ về đạo đức của một học sinh, luôn lễ độ với thầy cô, giúp đỡ bạn bè trong học tập và cuộc sống, thẳng thắn đấu tranh với những hành vi lười biếng, không tự giác trong quy tắc…

Tài và đức, phẩm chất và năng lực là hai mặt của một con người. Có tài mà thiếu đức là người vô dụng, vì có tài mà không đưa ra phục vụ nhân dân, đất nước không khác nào là vô ích. Có tài mà làm việc xấu, không tuân thủ đạo đức, ủng hộ kẻ phản bội Tổ quốc không chỉ là vô ích mà còn là tội lỗi. Người có tài mà đạo đức kém sẽ tạo ra hậu quả lớn, đáng lên án. Một quản lý giỏi nhưng tham nhũng, nhận hối lộ chỉ mang lại thiệt hại cho Nhà nước và cuối cùng cũng làm yếu kém đơn vị. Một học sinh giỏi mà không tuân thủ quy tắc, kỷ luật thì sẽ không có tác dụng gì trong lớp học…

Ngược lại, có đức mà thiếu tài thì công việc trở nên khó khăn, không đạt được hiệu quả lớn trong sản xuất và cuộc sống. Nếu có đức, có ý chí phục vụ tốt nhưng không có kiến thức, mọi dự định dù có tốt đến đâu cũng khó thành hiện thực. Một trưởng nhóm sản xuất tốt nhưng không nắm vững kỹ thuật, làm việc theo kiểu thử nghiệm sẽ dẫn đến sụp đổ trong sản xuất. Một học sinh được đánh giá cao về hạnh kiểm, nhưng học kém, không thể góp phần tích cực cho bạn bè.

Đức và tài có mối liên kết chặt chẽ, bổ sung nhau để tạo ra con người toàn diện. Đức quyết định, nhưng không là khái niệm trừu tượng, mà đạo đức phải thể hiện trong việc hoàn thành xuất sắc mọi nhiệm vụ, đạt được kết quả cao.

Ngày nay, khi nhiệm vụ xây dựng và phát triển đất nước yêu cầu chúng ta không chỉ phải nỗ lực, kiên trì, khiêm tốn trong học tập, phục vụ Tổ quốc và nhân dân, mà còn phải không ngừng học hỏi để đáp ứng những yêu cầu của sự tiến bộ khoa học, để không bị tụt lại so với thành tựu của nhân loại, của các nước tiên tiến. Thanh thiếu niên của chúng ta không thể phó mặc, theo đuổi lối sống hối thúc, thiếu đạo đức, nhưng phải không ngừng nỗ lực phát triển phẩm chất đạo đức, tích cực học hỏi văn hóa, khoa học, và tiếng nước ngoài để có khả năng bám sát với trình độ tiên tiến của thời đại. Lời dạy của Bác là một bài học về cuộc sống, bài học về thực tế cần thiết cho mỗi người chúng ta. Lời dạy của Bác là nguồn động viên, là đồng hành để chúng ta phát triển, vươn lên cao trong lịch sử, trong thời đại mà chúng ta đang sống. Riêng em, em cảm thấy mình phải không ngừng rèn luyện phẩm chất, đạo đức của một học sinh, một thanh niên của thời đại mới, cố gắng để luôn xứng đáng là con ngoan, trò giỏi, đoàn viên tích cực. Chỉ bằng cách trở thành một học sinh xuất sắc hiện nay, một công dân và nhà lãnh đạo xuất sắc trong tương lai, chúng ta mới có thể đóng góp vào mục tiêu xây dựng một Việt Nam mạnh mẽ trong những năm sắp tới.

Đức và tài, hai yếu tố quan trọng đánh giá bản ngã và là mục tiêu phấn đấu của thanh niên. Trong một cuộc trò chuyện với học sinh, Bác Hồ đã nói: 'Có tài mà thiếu đức là người vô dụng. Có đức mà thiếu tài thì công việc sẽ trở nên khó khăn”.

Tài năng thể hiện ở trình độ học vấn, khả năng sáng tạo khoa học công nghệ, là những lao động trí óc giỏi, nhà khoa học, quản lý kinh doanh thành thạo. Tài cũng là sự hiểu biết sâu sắc về lý thuyết và kỹ năng thực hành điêu luyện. Đối với mỗi ngành nghề, cái tài được thể hiện một cách cụ thể nhưng tất cả đều nhằm mục đích chung là nâng cao hiệu suất làm việc.

Đức là nhân cách, phẩm chất biểu hiện trong cuộc sống hàng ngày với nhiều mối quan hệ. Đạo đức thể hiện trong lòng hiếu thảo, đạo nghĩa với thầy cô, lòng nhân ái với mọi người. Đạo đức ngày nay gắn liền với lợi ích chung, xây dựng trên lý tưởng sống đẹp đẽ, hết lòng vì cộng đồng.

Bác Hồ là tấm gương sáng về đạo đức và tài năng. Ông không chỉ chiến đấu và hy sinh cho lợi ích nhân dân mà còn là người tự học hỏi, phát triển tài năng để phục vụ cách mạng.

Đối với thế hệ trẻ, giáo dục đạo đức cách mạng là rất quan trọng. Cần rèn luyện đồng đội với đức, tạo ra những người có đạo đức và tài năng. Cả đức và tài đều cần thiết, thiếu một trong hai sẽ làm suy giảm giá trị con người. Đạo đức là nền tảng cho tài năng, và chỉ khi có đạo đức, tài năng mới thực sự có ý nghĩa và giúp ích cho xã hội.

Ngày nay, trong bối cảnh chuyển đổi thị trường, việc bảo tồn giá trị đạo đức trở nên quan trọng hơn bao giờ hết. Đức và tài cùng nhau phát triển, đồng hành để làm nên những con người có ý thức và đóng góp cho xã hội. “Hồng thắm”, “chuyên sâu” là mục tiêu phấn đấu cho thanh niên, là hành trang để bước vào cuộc sống.

Để trở thành người hữu ích cho cộng đồng, chúng ta cần những phẩm chất gì? Có phải là trí tuệ xuất sắc hay là đạo đức cao quý? Trong cuộc trò chuyện với học sinh, Hổ Chủ tịch, những người đang nỗ lực để trở thành công dân có đóng góp, đã nói: Có tài mà không có đức là người vô dụng. Có đức mà không có tài thì mọi công việc đều khó khăn.

Bác Hồ khẳng định giá trị cơ bản của con người là tài năng và đạo đức. Tài năng bao gồm kiến thức, sự hiểu biết, kỹ năng, và kinh nghiệm để làm việc hiệu quả, đặc biệt trong các tình huống khó khăn. Đạo đức là lòng nhân ái, tư cách, và khả năng hy sinh cá nhân vì lợi ích của cộng đồng.

Tài và đức, hai khía cạnh khác nhau nhưng liên kết chặt chẽ. Nếu có tài mà thiếu đức, tài năng đó trở nên vô dụng nếu chỉ được sử dụng cho lợi ích cá nhân. Người ích kỷ không quan tâm đến lợi ích của người khác. Người có tài mà phản bội quê hương, hại đến lợi ích cộng đồng, trở nên vô dụng và có tội lỗi.

Đức và tài cùng nhau tạo ra giá trị của con người, được đánh giá qua đóng góp cho cộng đồng. Cả hai đều quan trọng và thiếu một trong hai sẽ làm giảm chất lượng con người. Cần cả tài và đức để trở thành người toàn diện và đạt được hiệu suất cao trong công việc và sự cống hiến. Trong quan điểm của Hổ Chủ tịch, đức đứng hàng đầu và quyết định tất cả. Thiếu đức, con người trở nên vô dụng, thiếu tài sẽ khó khăn trong công việc.

Nhưng chỉ có đức mà thiếu tài, mọi công việc cũng sẽ khó khăn. Đức đồng nghĩa với khao khát hành động, nhưng nếu kiến thức và năng lực kém, ý định tốt cũng khó trở thành hiện thực. Tài năng giúp con người làm việc hiệu quả, thiếu tài sẽ làm giảm chất lượng công việc.

Rõ ràng, giá trị con người phải bao gồm cả tài và đức. Cả hai đều hỗ trợ và bổ sung cho nhau, tạo ra con người có ý thức và đóng góp cho xã hội. “Hồng thắm”, “chuyên sâu” là mục tiêu cho thanh niên, là hành trang để bước vào cuộc sống.

Để trở thành công dân hữu ích, người chủ nhân xứng đáng của đất nước, ngay từ thời học sinh, chúng ta phải không ngừng học hỏi, tu dưỡng. Chỉ có cả đức và tài mới đáp ứng được tiêu chuẩn của con người, như Bác Hồ luôn khuyến khích chúng ta.”

Bác Hồ là nguồn động viên lớn về tinh thần tự rèn luyện, tự học để phát triển đạo đức và tài năng phục vụ cách mạng. Bác luôn quan tâm đến việc tu dưỡng của thế hệ trẻ, một lần chia sẻ với học sinh, Bác nói: “Có tài mà không có đức là người vô dụng. Có đức mà không có tài thì mọi công việc đều khó khăn”.

Đức là phẩm chất, nhân cách của con người, chỉ những người sống vì mục tiêu đúng đắn mới có đạo đức cao cả. Đạo đức cách mạng xây dựng trên lí tưởng sống vì lợi ích chung, không ngần ngại khó khăn, sẵn sàng hi sinh để thực hiện sự nghiệp giải phóng con người. Đó là biểu hiện cao quý của đạo đức cách mạng, có đạo đức cách mạng, đối mặt khó khăn, thất bại cũng không sợ hãi, rụt rè.

Tài năng là sự kết hợp hài hòa của trí tuệ, kiến thức, và kỹ năng. Tùy thuộc vào từng nghề nghiệp và trình độ, “tài” được thể hiện một cách cụ thể nhưng quan trọng là sự hiệu quả trong công việc.

Tài và đức có những biểu hiện khác nhau nhưng liên kết chặt chẽ để tạo nên giá trị con người. Cả hai đều quan trọng và thiếu một trong hai sẽ khiến con người trở nên phiến diện, không giúp ích cho xã hội.

“Có tài mà không có đức là người vô dụng” vì người có tài mà thiếu đạo đức, tài năng không phục vụ mục tiêu cao cả, trở nên hoang phí. Hơn nữa, tài năng chỉ là công cụ khi được sử dụng đúng, còn nếu lạc quẻ để đạt lợi ích cá nhân, cái tài đó trở nên “vô dụng” và làm tổn thương cộng đồng.

Người có tài mà thiếu đức sẽ cô lập bản thân, coi thường mọi người và thậm chí làm điều ngược lại lợi ích cộng đồng. Tài năng thực sự quan trọng khi được hình thành trên nền đạo đức sáng tạo.

Đức là gốc, tài năng là trái, khi gốc vững, tài năng mới phát triển. Người không có đức mà có tài, ít giá trị.

Có tài mà không có đức dễ kiêu căng, ngạo mạn và dễ mắc lỗi. Có đức mà không có tài cũng không thành công. Bác Hồ luôn hướng dẫn tuổi trẻ học đường không chỉ say mê học tập mà còn tu dưỡng đạo đức để trở thành con người có tài, có đức.

Trong đầu thế kỉ XX, sau khi hoàn thành sứ mệnh giành độc lập và tự do, nhưng đất nước đối mặt với thách thức của giặc đói và giặc dốt. Bác Hồ đã dạy rằng: 'Có tài mà không có đức là người vô dụng, có đức mà không có tài thì làm việc gì cũng khó'. Câu nói ngắn gọn này mang ý nghĩa sâu sắc, đề xuất một bài học quan trọng cho chúng ta.

Bác Hồ luôn diễn đạt ý tưởng một cách giản dị nhưng sâu sắc. Chúng ta cần tìm hiểu từng phần để lấy bài học quý giá từ lời khuyên này.

Tài là khả năng thực hiện công việc hoặc sáng tạo sản phẩm, và đức là những phẩm chất tâm hồn, tính cách, và lối sống trong xã hội. Bác Hồ chia sẻ về người có tài mà không mang lại lợi ích cho xã hội, chỉ lo lợi ích cá nhân. Người đó có thể là người 'vô dụng', vì họ không cống hiến cho cộng đồng và quốc gia. Người có tài mà kém đạo đức có thể gây hậu quả lớn, phản bội nhân dân và gây hại cho xã hội.

Ngược lại, người có đức mà không có tài thì gặp khó khăn trong công việc, vì mặc dù có ý chí tốt nhưng thiếu khả năng chuyên môn. Bài học từ lời dạy của Bác là tài và đức cần kết hợp chặt chẽ. Trong thời đại ngày nay, với yêu cầu cao của khoa học và kĩ thuật, tài năng đóng vai trò quyết định trong xây dựng và phát triển đất nước.

Như vậy, tài và đức đều quan trọng, và chúng ta cần rèn luyện cả hai để trở thành những con người có ích cho xã hội và đáp ứng yêu cầu của thời đại.

Lời khuyên của Bác Hồ như một hướng dẫn quan trọng cho thanh niên hôm nay, nhấn mạnh tầm quan trọng của việc rèn luyện cả tài năng và phẩm chất đạo đức. Điều này sẽ giúp chúng ta trở thành những người có giá trị và đóng góp tích cực cho xã hội và đất nước.

Mỗi người khi ra đời đều mang theo một sứ mệnh riêng, nhưng mục tiêu chung của chúng ta là tự rèn luyện và đóng góp cho đất nước. Bác Hồ đã dạy rằng: “Có tài mà không có đức là người vô dụng. Có đức mà không có tài làm việc gì cũng khó.” Câu nói này chứa đựng nhiều ý nghĩa sâu sắc.

“Có tài mà không có đức” ám chỉ những người thông minh, nhạy bén nhưng thiếu phẩm chất, tâm hồn tốt. Ngược lại, “có đức mà không có tài” là những người tốt nhưng thiếu tài năng. Thiếu sót một trong hai yếu tố này sẽ khiến cuộc sống đi sai lệch, khó đạt được thành công. Người vừa có tài vừa có đức là lõi giúp đất nước phát triển mạnh mẽ.

Tài và đức cần đi đôi với nhau, hỗ trợ lẫn nhau để con người phát triển tích cực và xây dựng xã hội đẹp. Nếu không có tài, công việc sẽ khó khăn và dễ đổ bể. Tuy nhiên, nếu thông minh mà thiếu đạo đức, có thể sẽ lạm dụng tài năng và gây hậu quả cho xã hội. Vì vậy, con người cần cả kiến thức và rèn luyện nhân cách để trở thành người có giá trị, được xã hội tôn trọng và làm gương cho người khác.

Trong xã hội hiện nay, vẫn tồn tại nhiều người tài giỏi nhưng đạo đức kém, và ngược lại, những người có đạo đức tốt nhưng không có tài năng. Điều này làm cho họ khó có thể thành công. Học tập và tự rèn luyện là do ý thức cá nhân. Không ai hoàn hảo, nhưng khi chúng ta nỗ lực hoàn thiện bản thân, chúng ta sẽ đạt được những thành công xứng đáng.