1. Bác sĩ chỉ ra những bệnh giun sán phổ biến ở trẻ
Việt Nam có tỷ lệ trẻ mắc bệnh giun sán cao do khí hậu nhiệt đới. Các loại giun sán phổ biến gồm: giun kim, giun đũa, giun móc, giun tóc,... Trẻ mắc bệnh giun sán thường đau bụng, ảnh hưởng đến tiêu hóa và hấp thụ dinh dưỡng.
Trẻ nhỏ dễ bị nhiễm giun sán
Nhiều trẻ mắc đồng thời nhiều loại giun sán khác nhau trong thời gian dài mà không được phát hiện, dẫn đến gặp nhiều vấn đề sức khỏe nghiêm trọng. Dưới đây là thông tin về một số bệnh giun sán thường gặp ở trẻ nhỏ:
1.1. Nhiễm giun kim
Trẻ thường mắc giun kim nhiều nhất ở độ tuổi từ 3 đến 7 tuổi, khi bắt đầu đi nhà trẻ, mẫu giáo và thích đùa nghịch nhiều hơn. Trong quá trình chơi đùa hoặc tiếp xúc với trẻ khác, trẻ có thể nuốt phải trứng giun kim và mắc bệnh này.
Triệu chứng điển hình khi trẻ mắc giun kim là ngứa vùng hậu môn vào ban đêm, do giun kim di chuyển từ ruột ra rìa hậu môn để đẻ trứng. Nhiều trẻ bị ngứa và gãi vô thức khi ngủ, nếu không vệ sinh kỹ, trứng giun có thể quay lại qua đường miệng và gây tái nhiễm.
Nhiễm giun kim khiến trẻ cảm thấy không thoải mái
Ngoài các triệu chứng đã nêu, cha mẹ cũng có thể nhận biết trẻ nhiễm giun kim qua việc thấy những đốm đỏ nhỏ xung quanh vùng hậu môn. Đó là những vết cắn của giun kim để lại khi di chuyển tới đây để đẻ trứng.
Để chẩn đoán nhiễm giun kim, bác sĩ sẽ xem xét triệu chứng và có thể tiến hành xét nghiệm phân để tìm trứng giun.
1.2. Nhiễm giun đũa
Khác với giun kim, triệu chứng lâm sàng khi trẻ mắc giun đũa đa dạng và nguy hiểm hơn, nhiều trường hợp không có triệu chứng gì. Triệu chứng cụ thể bao gồm: ho dai dẳng, có thể thở khò khè, khó thở, sốt không thường xuyên, xuất hiện ấu trùng ở phế nang và phế quản dẫn đến viêm phổi, viêm phế quản nặng. Tổn thương này có thể được quan sát rõ khi chụp X-quang.
Giun đũa có kích thước lớn hoạt động trong hệ tiêu hóa của trẻ sẽ gây ra nhiều rối loạn với triệu chứng như: tiêu chảy, táo bón đan xen, đau bụng, buồn nôn và nôn mửa, khó tiêu,... Đôi khi trẻ còn có triệu chứng khác như nổi mẩn đỏ trên da, đau đầu, người xanh xao, chán ăn,...
Nếu không điều trị loại bỏ giun sớm, trẻ nhiễm giun sán có thể nguy hiểm đến sức khỏe khi lượng lớn giun sán cuộn lại thành búi gây tắc ruột hoặc chui vào ống mật gây viêm túi mật, tắc mật,... Khi có triệu chứng nghi ngờ, bác sĩ sẽ chẩn đoán bằng soi phân tìm trứng giun hoặc xét nghiệm máu.
Soi phân là phương pháp thông thường để chẩn đoán nhiễm giun sán
1.3. Nhiễm giun móc
Khác với các loại giun sán khác, giun móc xâm nhập vào cơ thể trẻ thông qua ấu trùng đi ngang qua da. Căn bệnh này được chia thành 3 thời kỳ diễn biến như sau:
-
Thời kỳ xâm nhập: Nhiễm ấu trùng qua da. Lúc này trẻ sẽ có những triệu chứng trên da như nốt vết sần đỏ, kích thước khoảng bằng đầu tim gây ngứa nhưng tự hết sau 3 - 4 ngày.
-
Thời kỳ chu du: Ấu trùng từ xâm nhập ở da sẽ đi vào phổi, quá trình này triệu chứng khá kín đáo. Một số trường hợp ấu trùng gây hại cho phổi gây triệu chứng ho khan, khàn tiếng, khó phát âm,...
-
Thời kỳ toàn phát: Lúc này ấu trùng sẽ trở thành giun móc, phát triển mạnh mẽ và gây rối loạn tiêu hóa nghiêm trọng như: viêm tá tràng, táo bón, tiêu chảy kéo dài,... Trẻ nhiễm giun nặng bị thiếu máu, suy nhược cơ thể thấy rõ.
1.4. Nhiễm giun tóc
Nhiễm giun tóc thường không nguy hiểm và kéo dài như các loại bệnh giun sán khác. Nếu trẻ bị nhẹ hoặc mới nhiễm giun thường không có triệu chứng. Song vẫn có trường hợp nhiễm bệnh nặng với các triệu chứng: thiếu máu, sa trực tràng, tiêu chảy kéo dài không rõ nguyên do.
Tỷ lệ nhiễm giun ở trẻ sơ sinh, trẻ nhỏ ở Việt Nam khá cao
Tỷ lệ nhiễm giun sán ở trẻ em hiện nay đang ở mức cao, vì vậy cha mẹ cần trang bị kiến thức để giúp trẻ phòng ngừa, phát hiện sớm và điều trị ngay khi nhiễm bệnh. Để phòng bệnh hiệu quả, hãy cùng tìm hiểu những nguyên nhân gây nhiễm giun sán cho trẻ.
2. Nguyên nhân thường gặp gây nhiễm giun sán cho trẻ
Có đến 70 - 80% trẻ em ở Việt Nam nhiễm giun sán ít nhất một lần trong thời kỳ thơ ấu, nhiều trẻ mắc lại nhiều lần do các nguyên nhân sau đây:
2.1. Ăn, uống không đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm
Nếu trẻ ăn các thức ăn chưa được nấu chín, không được rửa sạch như các loại rau sống, món ăn tái,... có nguy cơ nhiễm ấu trùng giun sán. Ngoài những bệnh giun sán thường gặp, trẻ có thể mắc các loại ký sinh trùng nguy hiểm, có nguy cơ tử vong cao như: sán lá gan, sán dây bò, sán lợn,...
2.2. Không tẩy giun cho trẻ định kỳ
Trẻ nhỏ dễ nhiễm giun sán do hệ vi sinh đường ruột chưa hoàn thiện cũng như thói quen sinh hoạt, ăn uống chưa đảm bảo vệ sinh tốt. Vì vậy các chuyên gia khuyến cáo, nên tẩy giun định kỳ cho trẻ 6 tháng/lần, nhất là những trẻ đã có tiền sử nhiễm giun sán. Các thành viên trong gia đình cũng cần tẩy giun định kỳ để phòng ngừa lây lan bệnh cho trẻ.
2.3. Vệ sinh cá nhân không tốt
Việc giun sán xâm nhập không chỉ thông qua đường tiêu hóa mà còn có thể xảy ra qua các vết thương hoặc da bị tổn thương. Vì vậy, việc duy trì vệ sinh cá nhân sạch sẽ là rất quan trọng. Trẻ em cần phải rửa tay kỹ trước khi ăn, sau khi đi vệ sinh, và bảo vệ vùng da bị tổn thương khi tiếp xúc với nguồn bệnh để giảm nguy cơ nhiễm giun sán.
Trẻ em có thể bị nhiễm giun sán do việc thói quen đặt các đồ vật vào miệng.
Vệ sinh không gian sống xung quanh trẻ em không được đảm bảo đúng cách.
Ngoài nguyên nhân từ phía trẻ em, việc vệ sinh không đúng cách các vật dụng cá nhân, đồ chơi,... của trẻ cũng có thể là nguyên nhân gây nhiễm giun sán. Chơi đùa với thú nuôi cũng có thể là một trong những nguyên nhân khiến trẻ em nhiễm giun sán từ thú nuôi mắc bệnh.