“Logistics là một ngành thú vị; một sự nghiệp tốt với môi trường làm việc sạch sẽ, chuyên nghiệp, đáng để bạn nghiêm túc theo đuổi; một nghề mang lại giá trị cho xã hội và lương cao cho bản thân. Nhưng rất nhiều bạn trẻ không hiểu đúng về Logistics hoặc thậm chí không quan tâm tìm hiểu trước khi bước vào ngành này, khiến các anh chị cảm thấy vừa bực, vừa tiếc, vừa đau lòng.”
Bài này viết cho ai? Cho sinh viên hoặc các bạn mới vào ngành Logistics, vẫn còn đang tìm hiểu về ngành này, tuổi đời từ 18-25. Vì thế trong bài viết này, xin phép anh chị, cho tôi xưng anh với các bạn.
Viết để làm gì? Trước hết, viết để giảm bớt tiếc nuối. Sau đó, viết vì lòng từ bi, thấy nhiều bạn mất 5-7 năm cuộc đời chỉ để loay hoay rồi cuối cùng vì hiểu sai mà lỡ mất một cơ hội.
Viết để cung cấp thêm một góc nhìn về nghề nghiệp cho các bạn đang làm ở các công ty Logistics Việt Nam hoặc các công ty xuất nhập khẩu mà cảm thấy chán chường, bế tắc. Biết đâu đây sẽ là sự lựa chọn mới, giúp các bạn lấy lại niềm tin vào nghề.
Viết như thế nào? Viết từ góc nhìn của một người đã làm 10 năm cho các công ty Logistics đa quốc gia. Viết một cách gần gũi nhất, với các câu từ thực tế và đời thường nhất có thể. Cố gắng sử dụng từ ngữ gần gũi mà các bạn thế hệ Z dễ hiểu.
1. Công ty Logistics và công ty Xuất Nhập Khẩu (XNK) có giống nhau không:
Sai, công ty Xuất Nhập Khẩu là công ty bán sản phẩm hữu hình (ví dụ như gạo, cà phê, máy móc, đèn điện tử…) cho các doanh nghiệp nước ngoài. Trong công ty Xuất Nhập Khẩu sẽ có người chịu trách nhiệm các hoạt động về Logistics (như đặt chỗ tàu, vận chuyển, lưu kho, …), họ có thể tự làm hoặc thuê một công ty khác tư vấn, làm thay cho họ.
Còn công ty Logistics là công ty cung cấp Dịch vụ Logistics. Công ty Logistics có nhiều loại với những lợi thế khác nhau, có công ty có tài sản (xe, kho, cảng…), có công ty chỉ có chuyên gia. Nhưng nói chung thì các công ty logistics cung cấp giải pháp, dịch vụ logistics thay cho khách hàng. Bạn có thể hình dung, công ty Logistics giống như Agency trong ngành Marketing ấy.
2. Làm Logistics là cao to đen hôi, mồ hôi nhễ nhại, cực.
Không hoàn toàn. Logistics là một ngành rộng, trong đó có nhiều công việc khác nhau, dĩ nhiên sẽ có việc này, việc kia. Đúng là có một số công việc trong ngành logistics yêu cầu làm việc ngoài trời, phải ra cảng, mệt, nhọc, đen. Tuy nhiên, số lượng người làm công việc đó chiếm một phần nhỏ trong ngành. Khi làm việc ở các vị trí Sales, CS, Procurement, Operations,… cho các tập đoàn Logistics đa quốc gia (như DHL, DB Schenker, K+N, Rhenus…) thì bạn sẽ phải ăn mặc đẹp, sơ mi đóng thùng, ra vào văn phòng có máy lạnh. Đối với vị trí Sales cao cấp, bạn còn phải tham gia networking ở các sự kiện, hội thảo trong khách sạn 5 sao… Và những người này thường mặc veston, rất trắng, rất sạch.
Ngày trước anh đã từng làm việc ở RHENUS, văn phòng công ty anh ở tòa nhà Đức mặt tiền đường Lê Duẩn. Đây là một building hạng A rất sang trọng. Và anh có thói quen mặc veston khi đi làm mỗi ngày.
Tóm lại, trong ngành Logistics có rất nhiều vị trí rất đẹp, không kém phần hấp dẫn so với các ngành khác.
Tuy nhiên, khi đi làm công ăn lương, thì có nghề nào mà không khó khăn? Có thể thách thức, nhưng cũng rất đáng giá. Chỉ có việc làm con mà lương cao, còn có đường đi hay không thì tùy thuộc vào cách làm việc của mỗi người.
3. Nghề logistics không phân biệt giới tính.
Sai lầm nghiêm trọng. Bước vào văn phòng của đa số công ty Logistics, bạn sẽ nhận ra: Số lượng nữ nhiều hơn nam! Trưởng phòng Logistics tại các nhà máy sản xuất, công ty thương mại, công ty Xuất Nhập Khẩu: tỷ lệ nam nữ theo quan sát cá nhân là khoảng 60% nữ - 40% nam. Nhân viên CS, Documents, Operations tại các công ty 3PL (theo cách gọi của các tập đoàn đa quốc gia, Operations không chỉ làm giao nhận): khoảng 80% là nữ. Nhân viên Sales: 70% nam - 30% nữ. Còn ở các vị trí như giao nhận hiện trường, nhà xe… thì lại thấy nam chiếm đa số.
Nguồn ảnh: pngtree
4. Làm Logistics không nhàm chán, công việc không lặp đi lặp lại và không nhất thiết phải giỏi số.
Sai. Trong ngành Logistics ở Việt Nam, khi làm việc, bạn cần có khả năng giải quyết vấn đề. Các vấn đề cần xử lý rất đa dạng và phức tạp. Kỹ năng tự học là rất quan trọng vì bạn cần phải học hỏi liên tục để xử lý vấn đề hàng hóa công ty hoặc vấn đề của khách hàng. Nếu làm cho công ty 3PL, bạn cần phải sáng tạo và biết cách xử lý vấn đề đa dạng hơn, khôn khéo hơn. Vận chuyển và lưu trữ hàng hóa thực phẩm sẽ khác so với hàng máy móc, và cũng khác với linh kiện điện tử...
Làm logistics không chán, không cần phải học nhiều toán. Cộng trừ nhân chia tốt, đầu óc nhanh nhạy là được. Chưa thấy ai trong ngành này phải sử dụng ma trận, đạo hàm, tích phân, giải bất đẳng thức bao giờ.
5. Làm logistics không phải làm nghề nghèo.
Nhân viên cấp thấp của mọi ngành đều có khả năng nghèo. Việc có giàu hay nghèo là do bản thân mỗi người. Tuy nhiên, anh có thể chia sẻ một ví dụ: Sales cho công ty forwarder MNCs có mức lương cứng khởi điểm từ 8-12 triệu. Sau 3 năm kinh nghiệm, có thể yêu cầu mức lương 15 triệu. Sau 5 năm, khi trở thành manager, mức lương cứng khoảng trên 1,500 - 2,500 USD/tháng.
Đây là trải nghiệm cá nhân của anh, từng đào tạo và dẫn dắt nhiều người vào ngành này. Nếu dùng các báo cáo từ headhunters, mức lương có thể cao hơn.
Lưu ý, đây chỉ là mức lương của vị trí Sales cho 1 công ty Logistics MNC. Và đó chỉ là lương cứng, chưa tính các khoản khác.
6. “Em học Cao Đẳng/ Trung cấp, sợ rằng thua kém các bạn có tấm bằng Đại học xuất sắc”. “Em du học về, có lợi thế hơn các bạn khác học ở Việt Nam không ạ?”
– Ngành Logistics rất chú trọng kỹ năng và kiến thức thực tế, để xử lý các vấn đề thực tế. Vì sao? Vì ngành Logistics ở Việt Nam có rất nhiều chuyện không hề được ghi chép trong sách vở nào cả. Nhiều kỹ năng đi làm cần thì không có trường Đại học nào ở cả Việt Nam và thế giới dạy. Cho nên, thực tế thì khi anh tuyển dụng nhân viên, bằng nào cũng như nhau, quan trọng là thái độ và kỹ năng xử lý vấn đề.
Anh từng làm việc với sếp là người Thụy Sĩ, người Đức, người Nhật, người Singapore. Khi phỏng vấn ứng viên chung với sếp (với tất cả các sếp), anh chưa bao giờ nghe một ông sếp nào hỏi về bằng cấp Đại học hay là bạn học ở đâu ra cả.
Anh viết đôi dòng này để chia sẻ với các bạn trẻ. Anh cũng là người đang tập viết, đang chia sẻ nhiều hơn bằng các bài viết.
Chúng ta cùng chia sẻ nhé, vì một ngày mai tốt hơn. Cheers !
Nguồn: Huynh Song Kha – Senior Regional Development Manager tại ITL; Senior RDM tại SBS Vietnam; Sales & Marketing Manager tại RHENUS; Founder and CEO tại S.O.C Institute.