[Những Bí Mật Của Tuổi Trẻ] Điều Cần Chuẩn Bị Khi Bước Vào Thị Trường Lao Động

Xin chào mọi người, hôm nay tôi muốn chia sẻ với các bạn, đặc biệt là những bạn mới sắp tham gia hoặc đã tham gia vào thị trường lao động về những hành trang cần thiết để giúp bản thân mạnh mẽ hơn khi trở thành một phần của thị trường lao động. Những điều mà tôi chia sẻ dựa trên kinh nghiệm cá nhân của tôi sau nhiều năm ra trường. Có thể một số điều không hoàn toàn đúng, nhưng tôi hy vọng những chia sẻ này có thể giúp bạn hiểu rõ hơn về các vấn đề mà bạn đang gặp phải để tìm cách khắc phục chúng.

1. Làm việc ngoài ngành cũng có lợi ích

Nhiều người nói rằng họ rất sợ làm việc ngoài ngành nghề của mình. Tuy nhiên, cũng có một số người khác theo đuổi con đường không phải là niềm đam mê của họ. Ví dụ, một số người đang học kinh doanh quốc tế nhưng lại thích lĩnh vực marketing, vì vậy họ không tập trung vào việc học trên lớp, chỉ qua môn để có thể làm thêm trong lĩnh vực marketing để tích lũy kinh nghiệm - họ nói rằng sau này họ không chắc chắn sẽ theo đuổi ngành học của mình nữa.

Vậy bây giờ có hai câu hỏi:

- Làm việc ngoài ngành có đáng sợ không?

- Nên tiếp tục học trên lớp ngành mình không thích?

Bản thân tôi cũng là một người làm việc ngoài ngành (học Tài chính quốc tế nhưng lại không làm công việc liên quan đến tài chính) và qua việc tiếp xúc với nhiều người làm việc ngoài ngành, tôi nhận thấy:

Học Tài chính nhưng lại làm marketing có được không? Có thể, vì kiến thức đã học về tài chính giúp bạn hiểu và áp dụng vào việc lập kế hoạch chi tiêu cho chiến dịch marketing, tính toán hiệu quả và lợi nhuận.

Học Kinh tế đối ngoại nhưng lại làm ngân hàng có được không? Hoàn toàn, vì kiến thức về xuất nhập khẩu từ Kinh tế đối ngoại giúp bạn hiểu về hoạt động kinh doanh của các công ty xuất nhập khẩu, từ đó có thể tư vấn về dịch vụ tài chính phù hợp với họ.

Học Luật nhưng lại làm nhân sự có được không? Có, đặc biệt là ở các công ty lớn với chế độ chính sách phức tạp.

Thậm chí có lần tôi tự hỏi tại sao một số công ty kiểm toán Big 4 lại tuyển nhân viên tốt nghiệp ngành kỹ thuật xây dựng vào làm. Tôi không hiểu vì sao họ lại làm như vậy. Nhưng sau này khi nói chuyện với một số sếp quản lý, tôi mới biết rằng đó là vì họ có nhiều dự án kiểm toán liên quan đến xây dựng. Đối với những dự án phức tạp như vậy, không chỉ cần kiến thức kế toán mà còn cần hiểu biết sâu về thiết kế, kết cấu, và nguyên vật liệu xây dựng.

Do đó, theo quan điểm cá nhân của tôi:

- Làm việc ngoài ngành có nhược điểm là bạn phải học nhiều hơn, cố gắng nhiều hơn, nhưng cũng có những lợi ích nhất định chứ không phải hoàn toàn tiêu cực.

- Nếu bạn không hài lòng với ngành học của mình, vẫn nên cố gắng học một cách có hệ thống, không nên bỏ cuộc hoàn toàn. Vì kiến thức bạn học sẽ có ích dù làm công việc khác.

Rất nhiều cựu sinh viên đã ra trường một thời gian họ hối hận vì không học một cách thông minh, bất kể công việc họ làm có liên quan đến ngành học hay không. Ví dụ như tôi, nếu quay lại thời sinh viên, tôi sẽ học chăm chỉ hơn - Vậy nên, những ai đang trong quá trình học hãy nỗ lực hơn trong việc học tập.

2. Cần phải trang bị những kỹ năng nào để tồn tại trong thị trường lao động?

Nhiều người nói rằng, ngoài kiến thức và kinh nghiệm, kỹ năng cũng rất quan trọng. BỞI VÌ CÓ KỸ NĂNG, BẠN CÓ THỂ ÁP DỤNG VÀ SỬ DỤNG Ở BẤT KỲ NƠI NÀO. Nhưng bạn có bao giờ tự hỏi kỹ năng đó gồm những gì không? Hay chỉ nghĩ đến những kỹ năng chung chung như giao tiếp, học hỏi, làm việc nhóm,...? Nhưng nghe nói quá mơ hồ.

Theo khảo sát 457 doanh nghiệp của Hiệp hội các trường Đại học và Doanh nghiệp quốc gia Hoa Kỳ (NACE) vào năm 2013, các phẩm chất và kỹ năng quan trọng của người đi làm theo đánh giá của nhà tuyển dụng là (theo thang điểm 5, với 5 là quan trọng nhất và 1 là không quan trọng):

- Kỹ năng giao tiếp (nói và viết) (4.69/5): Đây được đánh giá cao nhất. Đơn giản là khả năng truyền đạt bằng lời nói và văn bản của một cá nhân.

Nguồn: Google

Đi làm hay đi học, bạn sẽ thường gặp tình huống giống nhau nhưng có người diễn đạt mập mờ không hiểu gì, trong khi có người diễn đạt ngắn gọn dễ hiểu. Đó là sự khác biệt. Những người nói rõ ràng thường dễ dàng thăng tiến trong công việc. Hoặc khi nói chuyện với một phòng ban, nghe ông Sếp nói chuyện luôn dễ hiểu hơn ông nhân viên (tuy không phải lúc nào cũng như vậy).

Kỹ năng này bạn có thể rèn luyện từ khi còn học thông qua việc thuyết trình - nếu có cơ hội, hãy tham gia thuyết trình. Khi đi làm, hãy tham gia phát biểu ý kiến, diễn đạt quan điểm. Đó sẽ là cơ hội rèn luyện cho những người trẻ.

- Trung thực/Thẳng thắn (4.59/5): Kỹ năng này xếp thứ hai.

Lúc trước làm việc tại một công ty, Giám đốc từng chia sẻ với tôi rằng 'nhân sự không có năng lực không đáng sợ, nhưng nhân sự không trung thực mới là nguy cơ thực sự'. Tôi cảm thấy điều đó đúng ở một khía cạnh nào đó. Năng lực có thể được phát triển nếu có ý thức tốt, nhưng sự trung thực là nền tảng quan trọng.

- Kỹ năng làm việc nhóm (4.54/5): Mọi người hiểu được tầm quan trọng của kỹ năng này, vì vậy ai đang học cũng nên rèn luyện ngay từ trường học.

Nguồn cảm hứng: Google

- Kỹ năng Quan hệ con người (4.50/5): Đơn giản là bạn có thể thu hút lòng tin của người khác hay không.

Khi bạn làm việc và không được đồng nghiệp ưa thích, liệu bạn có thể lãnh đạo hiệu quả không? Khi bạn không được bạn bè tôn trọng, liệu bạn có thể tiếp tục làm người dẫn đầu trong công việc nhóm không? Hoặc thậm chí làm lãnh đạo? Khi gặp xung đột trong mối quan hệ xã hội, bạn có thể giải quyết được không?

Kỹ năng này thường cần phải phát triển ở những người trẻ, đặc biệt là sinh viên. Đôi khi, mọi người mong muốn xây dựng mối quan hệ, nhưng có những người không chấp nhận điều này. Có những người ban đầu có sự hướng dẫn nhiệt tình từ người đi trước, nhưng do thái độ của mình, họ dần mất đi sự quan tâm và xa lánh. Hoặc bạn có thể làm việc, học tập, sống ở một nơi, nhưng bạn không thể tương tác với nhiều người. Câu chuyện của họ với bạn là một thế giới xa lạ, hoặc khi bạn giao tiếp, không phải ai cũng thích bạn... Điều này xảy ra rất thường xuyên, và nếu bạn đang trong tình huống đó, bạn cần phải tự nhìn nhận lại bản thân mình.

Một số kỹ năng khác cần được chú ý như sau:

Động lực/ Sáng kiến (4.42); Linh hoạt/ Thích nghi (4.41); Kỹ năng phân tích (4.36); Kỹ năng máy tính (4.21) (hiểu biết về word, excel, powerpoint và sử dụng phần mềm trong công việc... những kỹ năng này rất quan trọng và có thể được rèn luyện từ thời sinh viên); Kỹ năng tổ chức (4.05); Kỹ năng định hướng chi tiết (4.00); Lãnh đạo (3.97); Tự tin (3.95); Điểm số (3.68); Sáng tạo (3.59); Hài hước, vui vẻ (3.25); Chấp nhận rủi ro (3.23).

Trong số các yếu tố này, 'điểm số' cũng là một yếu tố quan trọng. Khi xin việc, nhà tuyển dụng thường sẽ xem qua CV của bạn, tuy nhiên, đánh giá chỉ dựa trên những gì bạn viết trong CV có thể không chính xác. Tuy nhiên, điểm số và bằng cấp là những đánh giá không thể sai lầm. Mặc dù không phải ai điểm cao cũng giỏi, không phải ai điểm thấp cũng kém, nhưng ở một mức độ nào đó, nó phản ánh khả năng tư duy logic. Có một bạn từng nói với tôi rằng bạn ấy học Kinh tế Quốc dân nhưng không hợp với ngành đó, sau đó bạn muốn chuyển sang marketing và không học chút nào. Tôi đã nói với bạn rằng 'có nhiều người học marketing và có điểm số cao, liệu em có thể cạnh tranh được với họ không???' - Vì vậy, rõ ràng, nếu bạn mới ra trường, điểm số và bằng cấp vẫn là một tiêu chí đánh giá của nhà tuyển dụng, nhưng việc bạn có cố gắng để đạt được tiêu chí đó hay không, phụ thuộc vào bạn.

Đây là các tiêu chí được nêu trong bài đánh giá và tôi nghĩ rằng họ đã chia nhỏ các kỹ năng giao tiếp một cách cụ thể.

Để thành công khi đi làm, bạn cần phải biết cách bổ sung những kỹ năng còn thiếu trong những năm học Đại học thông qua mọi phương tiện: học thêm, làm thêm, tham gia hoạt động, tự rèn luyện,...

Đây là quan điểm của tôi, hy vọng nó sẽ hỗ trợ các bạn trên hành trình phát triển sự nghiệp của mình.