Những bí mật cuộc sống từ 3 loài cá đặc biệt của Trang Tử

(Mytour.com) Câu chuyện về 3 phong cách sống của Trang Tử muốn thông qua hình ảnh 3 loài cá trong các tình huống hoàn toàn khác nhau với cách chúng phản ứng cũng rất bản năng để dạy chúng ta thay đổi, tìm được sự bình yên và tự do trong mọi hoàn cảnh.

Trong 'Tiêu dao du' Trang Tử mô tả về loài cá Côn ở Bắc Minh có thể biến thành chim đại bàng, bay xa trong vòng 9 ngày. Nhưng Trang Tử nhấn mạnh rằng loài cá này không có sự tự do, nếu không có gió, nó sẽ ngay lập tức rơi xuống đất.

Bài học:

Sự tự do bay lượn của loài cá này hoàn toàn phụ thuộc vào điều kiện bên ngoài. Nếu không có gió, loài cá chỉ cảm thấy bất lực, mặc dù thực tế nó không cần phải bay thì vẫn là một con cá như bao con cá khác.

Chính việc phụ thuộc quá nhiều vào khả năng bay của mình nhờ gió khiến nó quên đi bản chất, quên đi khả năng của một con cá. Cũng như vậy, những người phụ thuộc quá nhiều vào tiền bạc, danh vọng mới cảm thấy cuộc sống của mình có ý nghĩa. Họ đang dùng những vật chất đó để lấp đầy sự trống trải bên trong mình.

Khi con người bị chìm đắm trong vật chất, họ sẽ mất đi sự giản dị ban đầu. Đừng cuồng theo vật chất, để rồi nhận ra vào cuối cuộc đời rằng chúng không có ý nghĩa gì khi chết.

Trang Tử đã chọn cuộc sống tự do, tránh xa sự quyến rũ của hoàng đế để trở thành 'kẻ lạ mặt', bỏ xa văn phòng quyền quý để có cuộc sống riêng của mình trong vai trò là người thầy. Ông so sánh việc hy sinh tự do cá nhân để giữ chức vị trong triều đình giống như hình ảnh rùa thần bán mai để được thờ phụng.

Người ta quan trọng nhất là biết đủ để tránh bị mê hoặc bởi sự cám dỗ của vật chất và cuối cùng mất cả chì lẫn chài. Sự tham lam khiến ta mù quáng, không thể phân biệt đúng sai, vì thế, việc theo đuổi vật chất cần phải có mức độ, người khôn ngoan là người biết đủ. 

Vật chất là cần thiết, nó có thể là động lực để ta vươn lên, phát triển bản thân, thử thách năng lực của mình chứ không phải là điều ta dùng để đổi lấy hạnh phúc. Trang Tử dạy chúng ta phải biết điều đủ, vì dù ta có vô số của cải và tuổi thọ dài ngày thì khi lòng luôn bất an, chúng cũng trở nên vô nghĩa.

Trong cuốn sách 'Trang Tử - Thu Thủy', Trang Tử đã đề cập tới một con cá thốc sống ở sông Hào.

Một ngày kia, Trang Tử và Huệ Tử đi qua cầu sông Hào, Trang Tử bảo: 'Anh xem kia, những con cá thốc ấy bơi lội vui vẻ biết bao.'

Huệ Tử đáp: 'Anh không phải là con cá, sao biết được chúng vui hay không?'

Trang Tử ngay lập tức đáp lại: 'Anh cũng không phải là tôi, sao biết tôi không hiểu con cá có vui hay không?'.

Bài học: 

Cuộc sống này, không phải là ta, sao hiểu được người khác đang trải qua như thế nào, nhưng nhiều người lại vô tư 'lặn dưới gầm giường' người khác, rồi chuyện của họ cứ được truyền đi như là câu chuyện của chính mình.

Mỗi cá thể trong cuộc sống này có một cuộc sống riêng. Ví dụ như niềm vui của cá là được bơi lội tung tăng ở sông suối, biển cả, niềm vui của con người là có thể trải nghiệm tự nhiên trong thế gian. Niềm vui của bố mẹ bạn có thể là ở quê vui chơi với ruộng vườn, còn của bạn có thể là làm việc ở thành phố để kiếm tiền.

Vậy nên, chỉ khi sống là chính mình, ta mới có thể đạt được hạnh phúc, không bao giờ thay đổi bản thân chỉ vì người khác. Cuộc sống sẽ trở nên lạc hậu khi ta mãi theo đuổi ước mơ của bố mẹ mà không phải là đam mê của bản thân. Thật may mắn nếu có thể thay đổi, nhưng nếu không, ta sẽ sống trong sự thất vọng và đau khổ, phục vụ ước mơ của người khác.

Hãy là chính mình, đó là cách để đạt được hạnh phúc, không cần phải trở nên thông minh, xuất sắc hoặc thành công như người khác, quan trọng là cảm thấy hạnh phúc. Thực ra, khái niệm thành công của bạn không giống với người khác.

Niềm vui thực sự luôn đến từ bên trong chính mình, không phải từ sự khích lệ của người khác. Thay vì cố gắng sống để làm người khác vừa lòng, hãy sống và trở thành mẫu người mà bạn muốn.

Trong tri thức của Trang Tử, tầng cảnh giới thứ hai của cuộc đời con người là: Đừng bao giờ để ý đến đánh giá của người khác.

Niềm hạnh phúc lớn nhất của cuộc sống là được lựa chọn cách sống mà ta mong muốn. Đừng bỏ qua bản thân chỉ vì ý kiến của người khác.

Trong tác phẩm 'Đại tông sư', Trang Tử đã viết về hai chú cá điếc trong một hồ nhỏ đã cạn nước, cả hai cố gắng giúp đỡ lẫn nhau, giữ cho nhau ấm áp và duy trì sự sống.

Trang Tử nói thay vì chỉ cố gắng vượt qua ngày qua ngày như vậy, thì tốt hơn là tha thứ cho nhau, đi tìm cuộc sống mới ở những nơi rộng lớn.

Bài học: Cuộc sống thay đổi không lường trước, người ta gặp nhau khi có duyên, chia xa khi hết duyên. Ai cũng sẽ trải qua thời kỳ hợp và tan, vì sao phải ép buộc bản thân sống trong sự đau khổ và khó khăn bên nhau đến cùng?

Như lời dạy của Phật: 'Những người có duyên, dù bị chia xa cũng sẽ gặp lại, những người không có nợ duyên, dù cách xa cũng không gặp nhau. Duyên là duyên, dù xa cách cũng sẽ gặp lại, còn nợ, dù trốn tránh đến đâu cũng không thể tránh được.'

Cuối cùng, chỉ có chính mình mới hoàn thành cuộc hành trình của cuộc đời, gặp ai đó là một phần quan trọng, nhưng chia xa cũng là điều cần thiết. Sống trên thế giới này, bạn phải là chủ nhân của cuộc sống của mình, không phụ thuộc vào người khác.

 
Duyên đến không cần phải vui mừng quá đỗi, duyên đi cũng không cần phải khóc lóc thảm thiết. Nếu không có tình yêu, vẫn còn bạn bè bên cạnh. Nếu không có bạn bè tri kỷ, vẫn còn gia đình. Nếu không có gia đình, vẫn còn cuộc sống của chính mình.
 

Con đường ta đi sẽ có những khoảnh khắc cô đơn, và chúng ta phải học cách vui với sự cô đơn đó mà không cần phải trốn tránh. Những lúc một mình là cơ hội để chúng ta khám phá bản thân.

Trong tri thức của Trang Tử, tầng cảnh giới thứ ba của cuộc sống chính là: tìm thấy chính mình, tìm ra con đường riêng của mình.

Từ những câu chuyện về 3 cách sống của Trang Tử, chúng ta học được rằng hạnh phúc thực sự bắt nguồn từ bên trong chính mình, và đừng để bên ngoài tác động và làm mất đi niềm vui của chúng ta.