Hầu hết mọi lớp học đều đặt ra câu hỏi về cách đặt câu hỏi một cách hiệu quả. Không gì có thể chỉ ra một phương pháp hoặc nơi cụ thể có thể giúp bạn.
Trong suy nghĩ đó, tôi suy luận về cách tiếp cận câu hỏi. Khi được hỏi, tôi thường không trả lời ngay mà thường đặt thêm câu hỏi để làm rõ vấn đề. Tôi nhận ra rằng có ba khía cạnh thường tôi quan tâm khi đặt câu hỏi:
- Tư duy nào đã dẫn đến việc đặt ra câu hỏi này (từ bạn)?
- Ý nghĩa của các từ trong câu hỏi là gì?
- Câu trả lời bạn đang có cho câu hỏi này là gì?
Ví dụ như: Một ai đó có thể hỏi bạn rằng: 'Có cần phải đi học Đại Học mới thành công không?'
- Tư duy nào đã dẫn đến việc đặt ra câu hỏi này (từ bạn): 'Có vẻ như câu hỏi này nảy sinh dưới áp lực từ gia đình? xã hội? hay từ một lối tư duy cụ thể nào đó. Hãy cho tôi biết, bạn có lý do gì khi đặt câu hỏi này?'
- Các từ trong câu hỏi mang ý nghĩa gì? Bạn hiểu 'Đại Học' như thế nào? Nó mang lại điều gì cho bạn? 'Thành công' đối với bạn có ý nghĩa gì? Bạn mong đợi điều gì từ 'thành công'? 'Nhất thiết' có nghĩa là duy nhất, không có lựa chọn khác, hoặc có ý nghĩa khác?'
Nguồn ảnh: pinterest
- Câu trả lời bạn đang có cho câu hỏi này là gì?: 'Câu trả lời bạn đang có cho câu hỏi này là gì?' ; 'Tại sao câu trả lời đó khiến bạn không hài lòng?' 'Bạn mong đợi câu trả lời gì?'
Với những góc nhìn này, cuộc trò chuyện có thể sâu sắc hơn, không chỉ là những phản ứng bề ngoài. Tôi không bao giờ giả định rằng tôi hiểu hoàn toàn câu hỏi của ai đó, ngay cả khi nó rõ ràng về mặt ngôn từ. Một câu hỏi phản ánh rất nhiều về cách tư duy của người đặt ra. Dù tư duy đó cẩn trọng hay thiển cận, câu trả lời đã ẩn chứa trong tư duy đó. Chỉ cần tiếp cận từ từ, nhìn rõ tư duy đó, câu trả lời sẽ tự đến. Và cả hai (người hỏi và người được hỏi) đều đạt được mục tiêu của họ.
Nguồn ảnh: pinterest
Tôi vẫn tin rằng, ở bản chất, kỹ năng đặt câu hỏi không nằm ở kỹ thuật mà nằm ở phương pháp tư duy. Luyện đặt câu hỏi là luyện tư duy. Khi tư duy sắc bén, chặt chẽ, câu hỏi cũng trở nên tốt hơn theo đó.