1. Nguyên nhân và triệu chứng của bệnh quai bị ở người lớn
1.1. Nguyên nhân gây ra bệnh
Quai bị là một loại bệnh truyền nhiễm do virus quai bị (Mumps virus) gây ra, dẫn đến sưng và đau ở một hoặc nhiều tuyến nước bọt. Virus này có khả năng tồn tại ngoài cơ thể rất lâu (khoảng 30 - 60 ngày ở nhiệt độ 15 - 20 độ C).
Virus mumps là nguyên nhân gây bệnh quai bị
Các yếu tố sau đây được xem là làm tăng nguy cơ mắc bệnh này:
- Người chưa có hệ miễn dịch đối với bệnh.
- Người sống chung, tiếp xúc hoặc tham gia các hoạt động tập thể, sử dụng đồ dùng chung với người mắc bệnh quai bị.
1.2. Các triệu chứng của bệnh quai bị ở người lớn
Người lớn mắc bệnh quai bị thường có những triệu chứng sau:
- Cảm giác mệt mỏi toàn thân.
- Đau nhức xương khớp, khả năng ngủ kém.
- Đau cơ.
- Đau hàm hoặc tai.
- Nhức đầu, có sốt.
- Đau ở vùng quanh ống tai, sau đó lan ra các khu vực gây khó nói, khó nuốt, khó mở miệng. Có thể cảm nhận đau ở các điểm như: điểm nối giữa hàm, điểm gần tai, điểm dưới hàm.
- Sưng to vùng quanh ống tai, sau đó lan ra phía trước tai, gần tai, và dưới hàm, khiến rãnh dưới hàm mất đi. Việc sưng to làm vành tai bị đẩy ra ngoài và lên trên, đôi khi có thể làm biến dạng khuôn mặt.
- Đau ở một hoặc cả hai tinh hoàn của nam giới.
2. Người lớn mắc bệnh quai bị có thể phải đối mặt với nhiều biến chứng nguy hiểm
2.1. Các biến chứng nguy hiểm khi người lớn mắc bệnh quai bị
Thường thì bệnh quai bị ở người lớn có thể tự khỏi trong vòng 7 ngày nếu chăm sóc đúng cách. Tuy nhiên, người lớn mắc bệnh quai bị có thể phải đối mặt với nhiều biến chứng nguy hiểm:
- Mất khả năng nghe
Người mắc bệnh quai bị có thể gặp phải mất khả năng nghe ở một hoặc cả hai tai. Biến chứng này thường xảy ra ở giai đoạn bệnh ban đầu khi virus gây tổn thương cho ốc tai. Các trường hợp mắc bệnh quai bị gây điếc thường không thể hồi phục, ảnh hưởng lớn đến chất lượng cuộc sống.
Bệnh quai bị có thể gây ra biến chứng viêm tinh hoàn ở nam giới
- Viêm tinh hoàn
Đây là loại viêm tinh hoàn đặc trưng, được nhận biết bởi sự sưng to của tinh hoàn gấp 2 - 3 lần, vùng bìu đau, mao tinh dày bất thường, cơ thể mệt mỏi và có sốt cao. Khoảng 30% số bệnh nhân gặp biến chứng này có nguy cơ teo tinh hoàn, dẫn đến vô sinh.
- Viêm buồng trứng
Phụ nữ trưởng thành mắc phải tình trạng bị nhiễm trùng vùng buồng trứng có thể xuất hiện các triệu chứng: sốt, tăng tiết âm đạo và có mùi khai, sự thay đổi màu sắc của dịch âm đạo, đau ở hố chậu, đau bụng nhẹ nhàng,... Nếu không được điều trị kịp thời và đúng cách, viêm buồng trứng do nhiễm trùng có thể trở thành tình trạng viêm buồng trứng mãn tính, u nang ống dẫn trứng, dính buồng trứng, tái phát mủ trong buồng trứng, u nang buồng trứng, tắc tuyến trứng,... ảnh hưởng trực tiếp đến khả năng sinh sản của phụ nữ.
- Hội chứng thiếu máu não
Đây là tình trạng thiếu máu cung cấp dinh dưỡng cho một phần của phổi có thể gây tổn thương mô phổi. Biến chứng này có thể xuất hiện sau viêm tinh hoàn do nhiễm trùng vì nó chịu ảnh hưởng của sự cục bộ hóa của máu từ tĩnh mạch tuyến tiền liệt.
- Viêm não
Virus quai bị sau khi xâm nhập vào cơ thể sẽ tấn công hệ thần kinh trung ương, gia tăng nguy cơ viêm não và viêm màng não. Người trưởng thành mắc phải quai bị rất dễ gặp biến chứng này.
- Viêm tụy
Đây là một biến chứng khá nặng do quai bị gây ra. Biến chứng này thường xuất hiện từ ngày thứ 4 đến ngày thứ 10 của bệnh quai bị, sau khi viêm tuyến mang tai đã giảm đi. Nếu mắc biến chứng này, người bệnh có thể cảm thấy buồn nôn, hạ huyết áp, đau bụng mạnh, sốt, tiêu chảy, đau thượng vị, đầy bụng,...
- Sảy thai hoặc bất thường thai nhi
Thai phụ bị nhiễm quai bị trong 3 tháng đầu thai kỳ có thể gặp phải sảy thai hoặc sinh con có dị dạng. Nếu mắc quai bị trong 3 tháng cuối của thai kỳ có thể gặp thai lưu hoặc sinh non.
Ngoài các biến chứng phổ biến đã nêu trên, người trưởng thành bị nhiễm quai bị cũng có thể phải đối mặt với một số biến chứng khác như:
Viêm tuyến thượng thận.
Viêm tuyến giáp.
Viêm cơ tim.
Viêm dây thần kinh thị giác.
Viêm phế quản.
Viêm đường thở trên.
Giảm tiểu cầu do xuất huyết.
Rối loạn chức năng gan.
Cách giảm nhẹ triệu chứng quai bị cho người lớn
Biện pháp giảm nhẹ triệu chứng quai bị cho người lớn
Người trưởng thành mắc bệnh quai bị cũng cần phải thăm bác sĩ sớm để được điều trị tích cực và ngăn ngừa biến chứng xảy ra.
- Nếu có cảm giác đau ở vùng tai, hãy đến gặp bác sĩ ngay lập tức. Có thể có trường hợp bị nhầm lẫn giữa viêm tuyến nước bọt và bệnh quai bị, vì vậy việc thăm khám bác sĩ chuyên khoa sẽ giúp chẩn đoán đúng bệnh và đưa ra liệu pháp điều trị phù hợp, từ đó tránh được các biến chứng nguy hiểm.
- Để giảm nhẹ các triệu chứng của bệnh, hãy sử dụng thuốc giảm đau và hạ sốt sau khi tham khảo ý kiến của bác sĩ.
- Áp dụng chườm lạnh để giảm đau và sưng tuyến nước bọt.
- Phục hồi nước cho cơ thể bằng cách sử dụng nước điện giải và uống đủ lượng nước hàng ngày.
- Tránh ăn thức ăn cứng, gia vị cay nóng hoặc axit. Thay vào đó, hãy chọn những thức ăn dễ tiêu hóa và dễ nuốt.
- Sử dụng kháng sinh chỉ khi cần thiết và dưới sự hướng dẫn của bác sĩ.
- Tránh tiếp xúc với người khác để ngăn ngừa sự lây lan của bệnh trong cộng đồng.
- Khi phát hiện dấu hiệu viêm buồng trứng hoặc viêm tinh hoàn, hãy đến bệnh viện ngay lập tức để được theo dõi và điều trị kịp thời, tránh các biến chứng có thể xảy ra.
Từ những chia sẻ trên, có thể thấy rằng người trưởng thành mắc bệnh quai bị có thể phải đối mặt với nhiều biến chứng nguy hiểm nếu không biết cách điều trị kịp thời. Do đó, việc tự chủ động đến gặp bác sĩ để chẩn đoán và điều trị bệnh từ sớm là biện pháp hiệu quả để ngăn ngừa nguy cơ này.