Những cảm nhận súc tích và tinh tế nhất về truyện Tấm Cám

1. Soạn dàn ý

I. Phần mở đầu

- Giới thiệu về truyện cổ tích Tấm Cám: Một câu chuyện thần thoại kể về hành trình gian khổ của Tấm trong việc tìm kiếm hạnh phúc.

- Tóm tắt các suy nghĩ về câu chuyện Tấm Cám: Câu chuyện này mang đến cho chúng ta những bài học quý giá về cuộc sống, khơi dậy khát vọng và giúp chúng ta có cái nhìn đúng đắn về thiện và ác.

II. Phần thân bài

1. Các nhân vật và những xung đột giữa họ

a. Các nhân vật

- Nhân vật Tấm:

+ Là một cô gái mồ côi mẹ từ khi còn nhỏ, sống cùng với dì ghẻ và em gái cùng cha khác mẹ.

+ Bị đối xử bất công và tàn nhẫn bởi dì ghẻ, phải chịu sự ghen ghét và bắt nạt của Cám, và phải lao động vất vả suốt ngày.

- Mẹ con Cám:

+ Cám: lười biếng và được mẹ cưng chiều, thường xuyên chơi bời không lo lắng gì.

+ Mẹ con Cám sử dụng mưu mẹo và thủ đoạn, dùng lời lẽ ngọt ngào để lừa gạt, bóc lột và tước đoạt cả niềm vui vật chất lẫn tinh thần của Tấm.

→ Thể hiện sự cảm thông sâu sắc với số phận của Tấm, đồng thời chỉ trích và phản đối cách đối xử bất công của mẹ con Cám đối với cô.

b. Những xung đột và mâu thuẫn giữa các nhân vật.

- Phát sinh từ mối quan hệ gia đình giữa Tấm và dì ghẻ: Mâu thuẫn giữa dì ghẻ và con chồng.

- Phát sinh từ mối quan hệ giữa Tấm và Cám: Mâu thuẫn giữa con chung và con riêng.

- Phát sinh từ hoàn cảnh và hành động của mẹ con Cám đối với Tấm: Mâu thuẫn giữa thiện và ác.

→ Những mâu thuẫn này tạo thành cấu trúc chính của câu chuyện, căng thẳng ngày càng gia tăng, xung đột trở nên gay gắt hơn, khiến người đọc hồi hộp chờ đợi diễn biến và kết quả của cuộc đấu tranh.

2. Diễn biến xung đột giữa Tấm và mẹ con Cám

a. Những mâu thuẫn liên quan đến sự chênh lệch về vật chất và tinh thần.

- Cám, dù lười biếng, vẫn muốn chiếm đoạt tấm lụa đào nên đã lừa Tấm lấy hết giỏ tép. Tấm buồn bã khóc và được Bụt hiện lên ban cho con cá bống.

- Mẹ con Cám muốn loại bỏ người bạn duy nhất của Tấm, đã lừa Tấm đi chăn trâu ở cánh đồng xa, trong khi ở nhà, chúng đã giết thịt cá bống. Tấm khóc và Bụt hiện lên hướng dẫn Tấm chôn xương cá vào bốn chân giường.

- Mẹ con Cám không muốn cho Tấm tham dự hội, đã trộn thóc với gạo và buộc Tấm phải tách riêng. Tấm khóc và được Bụt hiện lên, sai chim sẻ đến giúp, tặng quần áo, giày và xe ngựa để đi dự hội. Tấm đánh rơi một chiếc giày và cuối cùng trở thành hoàng hậu.

⇒ Diễn tả cảm xúc về các nhân vật thông qua các mâu thuẫn đó:

+ Xót xa cho số phận của Tấm, một cô gái hiền lành, chăm chỉ nhưng yếu đuối và không thể tự quyết định cuộc đời mình. Trong hoàn cảnh này, Tấm chỉ biết khóc khi bị ngược đãi và chịu đựng.

+ Phê phán hành động tàn nhẫn và các thủ đoạn xấu xa của mẹ con Cám, những kẻ cướp đoạt tài sản và tinh thần của Tấm một cách trắng trợn.

⇒ Diễn giải ý nghĩa rút ra từ các mâu thuẫn và xung đột trong câu chuyện.

+ Sự xuất hiện của các yếu tố kỳ diệu như ông Bụt, con gà biết nói, xương cá bống, và chim sẻ đại diện cho sự giúp đỡ và ủng hộ từ cộng đồng trước những khó khăn của Tấm.

+ Phản ánh khát vọng về một xã hội công bằng, nơi người hiền lành sẽ được đền đáp xứng đáng.

b. Xung đột sinh tử xoay quanh ngôi vị hoàng hậu.

- Xung đột trở nên căng thẳng và quyết liệt hơn, không chỉ là mâu thuẫn gia đình mà đã chuyển thành mâu thuẫn xã hội:

+ Mẹ con Cám quyết tâm tiêu diệt Tấm để chiếm đoạt vinh quang và của cải, không cho Tấm một cơ hội sống sót.

+ Tấm có sự phát triển mạnh mẽ trong hành động, phản kháng và chiến đấu quyết liệt để giành lấy và bảo vệ hạnh phúc xứng đáng với mình.

- Những lần Tấm biến hóa:

+ Khi Tấm về dự lễ giỗ cha, mẹ con Cám lừa Tấm trèo lên cây cau rồi chặt gốc để cướp ngôi hoàng hậu của cô.

+ Tấm biến thành chim vàng anh để báo hiệu sự trở lại của mình với câu hát “giặt áo chồng tao thì giặt cho sạch... chớ phơi bờ rào, rách áo chồng tao”. Mẹ con Cám đã giết chim vàng anh.

+ Tấm hóa thành cây xoan đào, tỏa bóng mát cho nhà vua. Mẹ con Cám đã chặt cây để làm khung cửi.

+ Tấm biến thành con ác trên khung cửi, trực tiếp thách thức kẻ thù với lời đe dọa “Cót ca cót két, lấy tranh chồng chị, chị khoét mắt cho”. Mẹ con Cám hoảng sợ và đốt khung cửi để giải quyết vấn đề.

+ Tấm biến thành quả thị, hàng ngày giúp bà hàng nước quét dọn, làm trầu, và cuối cùng gặp lại nhà vua, trở về cung và trở thành hoàng hậu.

⇒ Tấm đã trưởng thành, chuyển từ trạng thái bị động sang chủ động, từ yếu đuối trở nên mạnh mẽ và kiên cường. Người đọc không còn cảm thấy thương hại mà cảm thấy vui mừng và hả hê trước sức sống và sự đấu tranh quyết liệt của Tấm chống lại âm mưu của mẹ con Cám. Điều này thể hiện niềm tin vào chiến thắng của cái thiện trước cái ác.

⇒ Thái độ căm phẫn và bất bình trước những hành động tàn ác và thủ đoạn đuổi tận giết tuyệt của mẹ con Cám.

⇒ Ý nghĩa của các lần hóa thân của Tấm: Phản ánh sức sống bền bỉ của cái thiện và khát vọng về một xã hội công bằng, nơi “ở hiền gặp lành, ác giả ác báo”.

- Hành động báo thù của Tấm

+ Đối diện với sự ghen tị và mong muốn trở nên xinh đẹp như chị, Tấm đã lừa Cám vào hố, đổ nước sôi lên người để làm cô ta trắng đẹp rồi chết.

+ Dì ghẻ, khi ăn món mắm làm từ thịt của con gái, cũng bị sốc nặng và qua đời.

⇒ Có ý kiến đồng tình, nhưng cũng có ý kiến phản đối kết thúc này vì nó trái ngược với tính cách hiền lành của Tấm.

⇒ Đồng tình với kết thúc này vì Tấm là nhân vật đại diện cho công lý, có nhiệm vụ trừng trị tận gốc cái ác. Kết thúc phù hợp với kỳ vọng của nhân dân về công lý.

3. Nghệ thuật

- Cốt truyện đầy kịch tính và cuốn hút

- Áp dụng các yếu tố huyền bí

- Tạo ra các mâu thuẫn gia tăng, với các nhân vật phân rõ giữa thiện và ác.

III. Kết luận

- Tóm tắt lại những cảm nhận về câu chuyện cổ tích Tấm Cám

- Thể hiện sự ngưỡng mộ đối với Tấm và chỉ trích, phê phán mẹ con Cám.

- Rút ra những bài học từ câu chuyện: Hạnh phúc có thể đạt được ngay trong cuộc sống, và mỗi người nên nỗ lực để đạt được hạnh phúc của chính mình.

2. Bài văn mẫu để cảm nhận câu chuyện Tấm Cám hay nhất

Kho tàng truyện cổ tích Việt Nam rất phong phú và đa dạng. Trong số đó, truyện cổ tích Tấm Cám để lại ấn tượng mạnh mẽ nhất với người đọc. Tác phẩm thể hiện những phẩm chất tốt đẹp của cô Tấm: hiền lành, chăm chỉ, và sự phẫn nộ trước sự tàn ác của mẹ con Cám, tạo dấu ấn sâu đậm trong lòng độc giả.

Tác phẩm để lại ấn tượng sâu đậm với hình ảnh cô Tấm hiền hậu, chăm chỉ và ngoan ngoãn, nhưng lại phải chịu đựng nhiều bất hạnh và bất công. Tấm là một người lương thiện, đôn hậu, làm tất cả công việc trong nhà trong khi Cám chỉ biết vui chơi lêu lổng. Nhờ sự chăm chỉ, khi mẹ Cám treo thưởng chiếc yếm đỏ, Tấm đã nhanh chóng bắt đầy giỏ tép bằng sự khéo léo. Không chỉ vậy, cô còn chia sẻ cơm với bống, nuôi dưỡng bống trưởng thành. Ai đọc đến đây cũng không khỏi xúc động trước tấm lòng nhân ái của Tấm dành cho sinh linh bé nhỏ. Dù vậy, theo quan niệm xưa, người hiền lành sẽ nhận được hạnh phúc, và Tấm đã trở thành hoàng hậu, một phần thưởng xứng đáng cho sự lương thiện của nàng.

Cuộc đời của Tấm lại đầy những bất hạnh và bất công. “Mẹ Tấm mất khi Tấm còn nhỏ,” vì vậy cô đã không được hưởng tình yêu thương đầy đủ của cả cha lẫn mẹ. Thậm chí, cô còn phải sống với dì ghẻ độc ác, người thường xuyên hành hạ và bắt Tấm làm việc không ngừng. Cám còn lừa gạt Tấm để cướp giỏ tép, tranh giành phần thưởng với Tấm. Mất phần thưởng và tình cảm gia đình, Tấm đau khổ không chỉ vì phần thưởng mà còn vì sự công bằng và ấm áp gia đình bị cướp mất. Hơn thế, cô còn mất người bạn thân là cá bống. Số phận của Tấm chính là hình ảnh tiêu biểu cho những con người bất hạnh trong xã hội xưa.

Sự đau đớn của Tấm còn được gia tăng khi mẹ con Cám liên tục tước đoạt mạng sống của cô. Dù vậy, Tấm không chấp nhận số phận mà kiên cường đấu tranh. Cô biến thành chim vàng anh, bay vào cung vua để cảnh cáo Cám về việc giặt và phơi áo. Dù bị giết hại, Tấm tiếp tục hóa thành cây xoan đào, khung cửi, và quả thị. Sự kiên cường của Tấm trước cái ác thể hiện sự chiến đấu không ngừng nghỉ của cái thiện với cái xấu. Tấm đã trở lại, lấy lại hạnh phúc và trừng trị kẻ ác, chứng minh rằng hạnh phúc chỉ có được khi ta dũng cảm đấu tranh để giữ gìn nó.

Bên cạnh nhân vật Tấm hiền thục và tốt bụng, có một tuyến nhân vật đối lập là mẹ con nhà Cám với đầy đủ sự độc ác và nhẫn tâm. Cám lười biếng, chỉ biết vui chơi mà không giúp đỡ công việc nhà. Cám còn xảo quyệt, lừa Tấm để cướp giỏ tép mà Tấm đã vất vả bắt được. Cám là người đã cướp phần thưởng đầu tiên của Tấm. Cám cũng làm theo chỉ thị của mẹ, gây ra nhiều điều ác với Tấm, thậm chí còn giết Tấm. Lòng dạ của Cám thật sự rất hiểm độc.

Đặc biệt, dì ghẻ là nhân vật xấu xa nhất, là nguyên nhân chính gây ra nỗi khổ cho Tấm. Chính dì ghẻ đã dung túng cho Cám làm bậy, bắt Tấm làm việc cực nhọc suốt ngày đêm và còn giết hại Bống – người bạn duy nhất của Tấm. Mụ liên tục cướp đi mọi niềm vui và nhu cầu cơ bản của Tấm, kể cả việc đi xem hội. Dì ghẻ quả thực là một phụ nữ độc ác. Khi Tấm trở thành hoàng hậu, mụ không ngừng tìm cách hại Tấm, thậm chí mưu toan giết Tấm để thay thế bằng con gái mình. Mặc dù mụ không ngừng tìm mọi thủ đoạn, sức sống của Tấm vẫn mãnh liệt và cuối cùng mụ phải chịu thất bại.

Thực sự hiếm có người nào lại độc ác và nhẫn tâm như mụ dì ghẻ, người đã giết Tấm đến bốn lần với những thủ đoạn ngày càng tàn bạo hơn. Mụ đã đánh mất hết nhân tính và chỉ quan tâm đến lợi ích cá nhân. Mụ đại diện cho các thế lực ác độc trong xã hội xưa. Theo quan niệm của ông cha, những kẻ ác sẽ phải trả giá, và mụ cùng con gái cũng không ngoại lệ. Cuối cùng, cả hai phải chịu cái chết, một hình phạt xứng đáng cho những kẻ gây tai họa và tàn nhẫn với người khác.

Thành công của tác phẩm không thể thiếu những yếu tố nghệ thuật đặc sắc. Cốt truyện của tác phẩm đầy kịch tính, với tình tiết phát triển hợp lý, giữ chân người đọc. Đặc biệt, nghệ thuật xây dựng nhân vật rất tinh tế, mỗi nhân vật đều có vai trò riêng, phản ánh các loại người trong xã hội. Các yếu tố kỳ ảo, nhân vật hỗ trợ và các câu vần vè cũng góp phần quan trọng vào sự thành công của truyện cổ tích Tấm Cám.

Khi kết thúc tác phẩm, người đọc không thể quên hình ảnh Tấm lương thiện, kiên trì đấu tranh và đạt được hạnh phúc. Những kẻ bất lương như mẹ con Cám đã phải nhận hình phạt xứng đáng. Từ tác phẩm, ta càng hiểu rõ triết lý của cha ông: “ở hiền gặp lành, ác giả ác báo.”

Hy vọng rằng bài văn mẫu nêu cảm nghĩ về truyện Tấm Cám sẽ giúp các em hoàn thiện bài làm của mình một cách tốt nhất. Để tìm hiểu thêm nhiều bài phân tích hay, các em có thể theo dõi website Mytour để cập nhật thông tin mới nhất. Chúc các em học tập tốt và đạt kết quả cao!