Buzz
Mẫu bài văn phân tích bài thơ Đất Nước của Nguyễn Đình Thi
Nguyễn Đình Thi không chỉ nổi bật với ca khúc Người Hà Nội mà còn với nhiều thể loại khác như kịch, truyện và thơ. Trong số đó, bài thơ Đất Nước đã để lại ấn tượng sâu đậm và được biết đến rộng rãi.
Bài thơ Đất Nước vẽ nên hình ảnh Việt Nam qua các giai đoạn từ mùa thu hoài niệm, thời chiến đến viễn cảnh tương lai tươi sáng. Được viết từ năm 1949 đến 1955, bài thơ bao gồm nhiều đoạn trích từ các tác phẩm trước đó, nhưng Nguyễn Đình Thi đã khéo léo kết hợp chúng thành một tác phẩm thống nhất và xuất sắc trong nền văn học Việt Nam.
Mở đầu bài thơ, khung cảnh mùa thu Hà Nội hiện lên với những hình ảnh đầy hoài niệm và lãng mạn:
'Ánh sáng trong trẻo như thuở xưa
Gió thu mang hương cốm mới lạ
Tôi nhớ về những mùa thu đã qua
Sớm cảm nhận cái lạnh đầu mùa trong lòng Hà Nội
Những con phố dài mờ nhạt trong làn sương mỏng
Người ra đi không ngoái lại nhìn
Phía sau là nắng vàng và lá rụng đầy
Khi Nguyễn Đình Thi viết bài thơ này từ vùng núi rừng Việt Bắc, tâm hồn ông vẫn hướng về Hà Nội xa xôi với hương cốm nồng nàn. Ai cũng biết Hà Nội đẹp nhất vào mùa thu với bầu trời trong xanh và hương cốm Làng Vòng thoang thoảng trong gió. Nguyễn Đình Thi, người con của Hà Nội, cũng không ngoại lệ khi nhớ về Hà Nội của mình. Dù đứng giữa chiến khu Việt Bắc vào một buổi sáng thu trong veo, ông vẫn tưởng nhớ Hà Nội với mùa thu tuyệt vời và hương cốm ngào ngạt, đặc trưng của mùa thu nơi đây.
Mùa thu Hà Nội trong ký ức với hình ảnh “Tôi nhớ những ngày thu đã qua”. Nguyễn Đình Thi nhớ về những con phố dài của thủ đô, những ngày thu se lạnh. Gió thu và hơi lạnh là những cảm xúc mà nhà thơ cảm nhận sâu sắc, nơi quá khứ và hiện tại hòa quyện trong từng câu thơ. Khi đứng giữa Hà Nội vào sáng thu se lạnh, hình ảnh “cốm mới” gợi nhớ về mùa thu Hà Nội với cốm gói trong lá sen xanh, hương sen thoang thoảng trong gió.
'Bất chợt nhận ra hương ổi
Len lỏi trong gió thu
Sương mù lững lờ qua ngõ
Có vẻ như mùa thu đã đến'
Nỗi nhớ của nhà thơ là về những ngày tháng ông đã sống giữa lòng Hà Nội, tận hưởng cái “lạnh sớm” của mùa thu. Nguyễn Đình Thi khéo léo đưa vào cảm giác “lạnh đầu”, gợi nhớ về đặc trưng của mùa thu Hà Nội. Hình ảnh “phố dài ít may” gợi nhắc những con phố cổ kính của Hà Nội, hiện lên rõ ràng trong tâm trí nhà thơ tại Việt Bắc. Đặc biệt, việc sử dụng từ Hán Việt “hơi may” thể hiện sự tinh tế trong cảm nhận của ông.
Kết thúc những hình ảnh hoài niệm về Hà Nội xưa là hình ảnh người vệ quốc quân trên đường ra đi với chí lớn. Người chiến sĩ này ra đi với quyết tâm mãnh liệt;
'Người ra đi không ngoảnh lại nhìn
Phía sau là nắng vàng và lá rụng đầy'
Dù ra đi vì một lý tưởng cao cả và quyết tâm không quay đầu, trong lòng người lính vẫn tràn ngập nỗi nhớ quê hương sâu sắc. Nắng và lá rụng bên thềm làm lòng người thêm buồn, nhưng không làm giảm đi ý chí của anh. Khổ thơ đầu diễn tả nỗi nhớ về Hà Nội yên bình trước chiến tranh. Tiếp theo là những dòng thơ về mùa thu ở chiến khu Việt Bắc, phản ánh sự thay đổi tâm trạng của tác giả. Từ sự hoài niệm buồn bã, Nguyễn Đình Thi chuyển sang niềm vui len lỏi trong từng câu thơ.
'Mùa thu hiện tại đã thay đổi nhiều'
Tôi đứng giữa không gian rộng lớn, cảm thấy vui vẻ
Gió thu làm những cây tre rung rinh
Bầu trời thu khoác lên mình vẻ đẹp mới
Trong không gian xanh, tiếng cười nói vang vọng tha thiết!
Bầu trời xanh này chính là của chúng ta
Những dãy núi rừng này là của chúng ta
Các cánh đồng tỏa hương quyến rũ
Những con đường trải rộng bao la
Những dòng sông đỏ nặng phù sa
Ngay từ những câu đầu của bài thơ, cảm giác vui tươi hiện rõ trong từng câu chữ. Nguyễn Đình Thi khẳng định rằng “Mùa thu này đã thay đổi”, một tuyên bố đầy tự tin và phấn khởi. Khổ thơ trước chứa đựng sự mong mỏi và nỗi buồn nhẹ, nhưng ở khổ thơ này, niềm vui trở nên mạnh mẽ hơn. Cuộc sống mới giữa núi rừng Việt Bắc đã mang đến cho nhà thơ nguồn cảm hứng phong phú. Nhà thơ đã viết:
Tôi đứng giữa không gian rộng lớn, cảm thấy niềm vui
Gió thu làm rừng tre rung rinh
Tiếng nói cười vang vọng trong không gian xanh
Ba động từ được sử dụng trong câu thơ thể hiện sự tập trung sâu sắc của nhà thơ khi nhìn về quê hương. Hình ảnh “rừng tre” tượng trưng cho dân tộc Việt Nam, đang “phấp phới” trong gió thu mát mẻ, thể hiện niềm vui và sự nhẹ nhàng. Từ “phấp phới” gợi lên sự mềm mại trước gió, cho thấy niềm vui trong lòng nhà thơ. Tiếp theo, Nguyễn Đình Thi miêu tả mùa thu với sắc xanh trong trẻo, biểu hiện sự hy vọng và hạnh phúc của những người làm chủ đất nước.
Từ các hình ảnh cụ thể, Nguyễn Đình Thi khái quát về hình ảnh đất nước. Một quốc gia đã trải qua đau thương do chiến tranh, vươn lên từ khó khăn và chiến thắng. Hình ảnh này gợi nhớ đến sự vĩ đại và kỳ diệu của đất nước, từ những gian khổ đã làm cho tổ quốc trở nên “tươi mát vô cùng” như trong thơ của Nguyễn Đình Thi.
Những câu thơ đầy sức mạnh và cảm xúc của Nguyễn Đình Thi là bài học quý báu cho các thế hệ tương lai, tôn vinh lòng kiên cường và bền bỉ của dân tộc trong cuộc chiến giành lại tự do và độc lập. Mỗi câu chữ của ông đều phản ánh nỗi đau và gian khổ mà nhân dân Việt Nam phải chịu đựng trong cuộc chiến. Qua hình ảnh đất nước vượt lên từ máu lửa và đau thương, trong bùn lầy và đói khổ, ta cảm nhận được tình yêu sâu sắc của Nguyễn Đình Thi dành cho quê hương. Bài thơ là một bức tranh vững vàng và rực rỡ về Việt Nam, đất nước đã từng bị xâm lược nhưng cuối cùng chiến thắng và xây dựng một tương lai tự do và thịnh vượng.
Các thế hệ sau cần hiểu rằng chúng ta đã trải qua những cuộc chiến đau thương để bảo vệ tổ quốc và nhân dân. Để tưởng nhớ sự hy sinh của những anh hùng, chúng ta phải tiếp tục xây dựng và phát triển đất nước, biến Việt Nam thành một quốc gia hùng mạnh, phát triển và được thế giới ngưỡng mộ.
Mytour đã gửi đến bạn đọc bài viết cảm nhận về bài thơ Đất nước của Nguyễn Đình Thi với chất lượng tốt nhất. Hy vọng bài viết này sẽ là tài liệu bổ ích cho bạn đọc!
