Những cảnh quan nào thường thấy ở Châu Phi?

1. Đặc điểm tự nhiên của châu Phi

Châu Phi, còn được gọi là Lục địa đen, là châu lục đứng thứ hai thế giới về dân số (sau Châu Á) và đứng thứ ba về diện tích (sau Châu Á và Châu Mỹ). Với diện tích khoảng 29.661.703 km² (không tính các đảo gần kề), châu Phi chiếm 19% diện tích đất trên Trái Đất. Vào năm 2022, dân số châu Phi đạt khoảng 1.422.047.502 người, tương đương 17,80% tổng dân số thế giới.

- Ranh giới: Phía bắc tiếp giáp với biển Địa Trung Hải, phía đông bắc giáp biển Đỏ và châu Á. Phía đông nam tiếp giáp với Ấn Độ Dương. Phía tây tiếp giáp với Đại Tây Dương.

- Tọa độ địa lý: Châu Phi nằm trong khoảng từ vĩ độ 3B đến 3N. Phần lớn lãnh thổ nằm giữa hai chí tuyến Bắc và Nam, nên khu vực này có khí hậu nóng quanh năm.

- Địa hình châu Phi có đặc điểm khá đơn giản. Toàn bộ lục địa có thể coi như một khối cao nguyên rộng lớn, với độ cao trung bình khoảng 750m. Trên cao nguyên chủ yếu là các sơn nguyên đan xen với các bồn địa thấp. Phần lớn lục địa bị nâng lên mạnh mẽ, tạo ra nhiều thung lũng sâu, hồ hẹp và dài. Châu Phi có ít núi cao, đồng bằng thấp và mạng lưới sông ngòi không phát triển mạnh.

- Các dạng địa hình chính:

+ Đại bộ phận diện tích của châu Phi là núi và cao nguyên. Ví dụ: Dãy núi At-lat ở tây bắc, dãy Đrê-ken-bec và các sơn nguyên cao ở Đông Nam.

+ Cao nguyên Đông Phi có nhiều hồ lớn.

+ Có nhiều bồn địa xen kẽ các cao nguyên.

+ Đồng bằng chỉ chiếm một diện tích nhỏ và thường tập trung ở ven biển.

+ Hướng nghiêng: Địa hình châu Phi chủ yếu nghiêng theo hướng Đông Nam – Tây Bắc.

- Khí hậu của Châu Phi rất đa dạng, bao gồm các kiểu khí hậu như khí hậu xích đạo, nhiệt đới ẩm, nhiệt đới gió mùa, nửa khô hạn (bán hoang mạc và thảo nguyên), hoang mạc (siêu khô hạn và khô hạn), và cận nhiệt đới cao nguyên. Khí hậu ôn đới rất hiếm, chỉ xuất hiện ở các vùng độ cao lớn và dọc theo các khu vực rìa. Thực tế, khí hậu của châu Phi thay đổi nhiều hơn do lượng mưa hơn là nhiệt độ, vốn luôn cao. Các sa mạc châu Phi là những khu vực nắng nhất và khô nhất trên lục địa, nhờ sự hiện diện của các khối khí khô và nóng. Châu Phi có nhiều kỷ lục liên quan đến nhiệt: khu vực nóng nhất quanh năm, các khu vực mùa hè nóng nhất, và thời gian nắng cao nhất,...

Vì châu Phi nằm trên các vĩ độ xích đạo và cận nhiệt đới ở cả hai bán cầu, lục địa này trải qua nhiều kiểu khí hậu khác nhau. Châu Phi chủ yếu nằm trong đới liên nhiệt đới giữa các chí tuyến, dẫn đến độ ẩm tương đối cao. Mưa ở đây luôn dồi dào, và lục địa này chủ yếu có khí hậu nóng. Mặc dù khí hậu ấm và nóng phổ biến, phần lớn phía bắc của lục địa có đặc điểm khô cằn và nhiệt độ cao. Chỉ có các vùng cực bắc và cực nam có khí hậu Địa Trung Hải. Đường xích đạo cắt qua giữa châu Phi, cùng với chí tuyến bắc và nam, làm cho châu Phi trở thành lục địa nhiệt đới nhất. Khí hậu khô nóng kéo dài quanh đường xích đạo khiến châu Phi trở thành lục địa dễ bị ảnh hưởng bởi biến đổi khí hậu.

- Sông ngòi: Châu Phi nổi tiếng với nhiều con sông lớn, trong đó sông Nile là con sông dài nhất thế giới. Các con sông lớn khác bao gồm Congo, Niger và Zambezi.

- Đa dạng sinh học: Châu Phi là nơi cư trú của nhiều loài động vật và thực vật phong phú, bao gồm cả những loài hiếm như hươu cao cổ, sư tử, vượn đen và hổ. Nơi đây cũng có nhiều khu bảo tồn thiên nhiên quan trọng.

- Nền kinh tế: Châu Phi có nền kinh tế đang phát triển chậm, phần lớn dân cư phụ thuộc vào nông nghiệp và đánh bắt cá. Các ngành công nghiệp khác cũng phát triển chậm. Tài nguyên thiên nhiên của khu vực gồm vàng, kim cương, uranium, sắt, đồng, phốt phát, dầu mỏ và khí đốt, chủ yếu tập trung ở các cao nguyên, bồn địa phía Nam, ven vịnh Ghi-nê và khu vực phía Bắc ven Địa Trung Hải.

2. Những cảnh quan nào phổ biến ở châu Phi?

Câu hỏi: Cảnh quan nào sau đây phổ biến ở Châu Phi?

A. Rừng cận nhiệt đới.

B. Hoang mạc, xa van.

C. Thảo nguyên ôn đới.

D. Đài nguyên.

Đáp án đúng B

Các cảnh quan điển hình của châu Phi bao gồm hoang mạc và xa van. Do phần lớn lãnh thổ nằm trong khu vực nội chí tuyến, khí hậu châu Phi thường nóng và khô, mang tính lục địa. Điều này tạo ra nhiều thách thức cho sự phát triển kinh tế và xã hội của các quốc gia trong khu vực.

- Đặc điểm của hoang mạc châu Phi:

+ Đây là những vùng đất khô cằn, ít mưa hoặc hoàn toàn không mưa, thường xuyên có nhiệt độ cao vào ban ngày và giảm thấp vào ban đêm.

+ Hoang mạc ở châu Phi có diện tích rất rộng, trải dài qua nhiều quốc gia, bao gồm Sahara ở Bắc Phi, Kalahari ở Nam Phi và Namibia, cùng với Namib ở Namibia.

Ví dụ: Hoang mạc Sahara: Là hoang mạc lớn nhất trên thế giới, nổi bật với những bãi đá khô cằn và biển cát bao la. Nhiệt độ ban ngày có thể vượt quá 50 độ C, trong khi ban đêm có thể giảm xuống gần 0 độ C. Sông và hồ rất hiếm và nước thì vô cùng ít.

+ Với độ ẩm cực thấp và ánh nắng gay gắt, nhiều khu vực hoang mạc ở châu Phi không đủ nước để duy trì sự sống của động vật và thực vật.

- Xa-van châu Phi:

+ Đây là những khu vực với lượng mưa ít, nơi có đồng cỏ cao và cây bụi. Thỉnh thoảng, bạn có thể thấy những cây keo hoặc cây bao báp xuất hiện.

+ Động vật ở đây rất đa dạng, bao gồm động vật ăn cỏ như ngựa vằn, hươu cao cổ, voi, và động vật ăn thịt như báo, sư tử, linh cẩu.

Cảnh quan chủ yếu của châu Phi bao gồm hoang mạc, bán hoang mạc và xavan. Phần lớn lãnh thổ nằm trong khu vực nội chí tuyến, dẫn đến khí hậu khô nóng và nền nhiệt cao, mang tính chất lục địa.

– Cảnh quan:

+ Châu Phi sở hữu 4 loại cảnh quan chính: Rừng xích đạo và nhiệt đới ẩm, rừng cận nhiệt đới khô, xa van và xa van-rừng, hoang mạc và bán hoang mạc.

+ Lãnh thổ châu Phi chủ yếu là hoang mạc, bán hoang mạc và xa van, những yếu tố này gây cản trở lớn cho sự phát triển kinh tế và xã hội của nhiều quốc gia châu Phi. Khoáng sản và rừng là các nguồn tài nguyên đang được khai thác mạnh mẽ.

– Địa hình: Độ cao: Châu Phi giống như một khối cao nguyên khổng lồ với độ cao trung bình khoảng 750m. Các loại địa hình:

+ Nổi bật là các sơn nguyên và những bồn địa thấp nằm xen kẽ nhau.

+ Có rất ít núi cao và các đồng bằng thấp.

+ Phía đông chứa nhiều thung lũng sâu và hồ dài, hẹp.

– Hướng nghiêng: Theo hướng Đông Nam - Tây Bắc.

– Tài nguyên:

+ Có nguồn tài nguyên khoáng sản phong phú như dầu mỏ, kim cương, crom, khí tự nhiên, vàng, sắt,…

+ Rừng chỉ chiếm một diện tích nhỏ, chủ yếu phân bố quanh khu vực xích đạo với các loại rừng như rừng xích đạo, nhiệt đới ẩm, rừng cận nhiệt đới khô, xa van và xa van-rừng.

– Sông ngòi: Được tập trung chủ yếu quanh khu vực xích đạo với các sông lớn như sông Nin, sông Công-go, sông Nigie,… Tuy nhiên, việc khai thác tài nguyên quá mức đã dẫn đến cạn kiệt và hoang hóa nhiều khu vực.

Giải pháp: Cần khai thác và sử dụng tài nguyên một cách bền vững và áp dụng các biện pháp thủy lợi hợp lý.

– Đa số các quốc gia châu Phi là những nước nghèo với nền kinh tế kém phát triển.

Nguyên nhân:

+ Hậu quả của sự thống trị kéo dài của chủ nghĩa thực dân.

+ Xung đột sắc tộc, sự yếu kém của chính phủ,…

+ Trình độ dân trí còn thấp,…

Tuy nhiên, nền kinh tế châu Phi đang có những chuyển biến tích cực. Kinh tế châu Phi bao gồm các lĩnh vực thương mại, công nghiệp, nông nghiệp và nguồn nhân lực phong phú. Châu Phi là lục địa giàu tài nguyên, và sự tăng trưởng gần đây chủ yếu nhờ vào sự gia tăng doanh số hàng hóa, dịch vụ và sản xuất. Dự báo rằng vào năm 2050, tổng GDP của Tây Phi, Đông Phi, Trung Phi và Nam Phi sẽ đạt 29 nghìn tỷ đô la.

Châu Phi là một lục địa rộng lớn với địa hình đa dạng và phong phú. Dưới đây là một số cảnh quan nổi bật của châu Phi:

- Đồng bằng: Châu Phi sở hữu nhiều đồng bằng rộng lớn như Đồng bằng Sông Nile ở Ai Cập, Đồng bằng Sông Niger ở Nigeria, Mali và Burkina Faso, và Đồng bằng Okavango ở Nam Phi và Botswana.

- Rừng: Châu Phi nổi bật với những khu rừng nhiệt đới lớn, chẳng hạn như Rừng Congo ở Trung Phi, Rừng Amazon ở Nam Phi và Madagascar ở Đông Nam Phi.

- Đồi núi: Châu Phi sở hữu nhiều dãy núi nổi tiếng, bao gồm Dãy Atlas ở Bắc Phi, Dãy núi Drakensberg ở Nam Phi, Dãy núi Kilimanjaro ở Tanzania, Kenya và Uganda, cùng với Dãy núi Rwenzori ở Uganda và Cộng hòa Dân chủ Congo.

- Sa mạc: Châu Phi nổi bật với nhiều sa mạc rộng lớn như Sa mạc Sahara ở Bắc Phi, Sa mạc Namib ở Nam Phi và Angola, cùng với Sa mạc Kalahari ở Nam Phi, Botswana và Namibia.

- Bờ biển: Châu Phi có nhiều bờ biển tuyệt đẹp, chẳng hạn như Bờ biển Vàng ở Ghana, Bờ biển Sở Gia đình ở Nam Phi, Bờ biển Địa Trung Hải ở Tunisia và Morocco, và Bờ biển phía đông Madagascar.

Những thông tin trên đây cung cấp cái nhìn thú vị về địa lý của châu Phi và trả lời câu hỏi của độc giả về các cảnh quan phổ biến ở khu vực này. Hy vọng đây sẽ là nguồn tài liệu hữu ích cho bạn trong việc tìm hiểu thêm. Mytour xin cảm ơn!