Những đặc điểm địa hình của Liên Bang Nga là gì?

Liên Bang Nga (LB Nga) là quốc gia có diện tích lớn nhất thế giới, trải dài trên hai châu lục, với tài nguyên phong phú và dân số đông đảo. Dù nền kinh tế trải qua nhiều biến động trong thập niên 90 của thế kỉ XX, LB Nga đang dần khôi phục lại vị thế cường quốc. Hãy cùng Mytour khám phá thêm về Liên Bang Nga!

1. Vị trí và lãnh thổ của Liên Bang Nga

Liên Bang Nga nằm ở khu vực phía bắc, tây và đông của bán cầu Bắc, với phần lớn lãnh thổ gần Bắc Cực hơn so với đường xích đạo. Việc so sánh các quốc gia riêng lẻ không thể phản ánh hết quy mô và sự đa dạng của Nga. Khoảng 17,09 triệu km² của quốc gia này chiếm một phần tám diện tích đất có người ở của Trái đất. Phần châu Âu của Nga, chiếm một phần lớn của lục địa châu Âu, là trung tâm của các hoạt động công nghiệp và nằm giữa sông Dnieper và dãy núi Ural, hình thành nên Đế quốc Nga.

Từ tây sang đông, đất nước kéo dài từ Kaliningrad tới eo biển Bering, khoảng cách lên tới 6.800 km đến Nome, Alaska. Từ Bắc đến Nam, lãnh thổ trải dài từ mũi Bắc của quần đảo Bắc Cực tại Franz Josef Land đến mũi Nam của Cộng hòa Dagestan bên Biển Caspi, kéo dài khoảng 4.500 km với địa hình cực kỳ phong phú.

Liên Bang Nga mở rộng trên phần phía bắc của siêu lục địa Á - Âu. Mặc dù chiếm phần lớn khu vực Bắc Cực và cận Bắc Cực, Nga có mật độ dân số và hoạt động kinh tế thấp hơn, cũng như sự đa dạng về vật lý ít hơn so với nhiều khu vực khác, trong khi phần lớn diện tích phía nam có cảnh quan và khí hậu phong phú hơn.

Liên Bang Nga có đường biên giới dài tương đương với chiều dài Xích đạo. Đất nước này trải rộng trên 11 múi giờ và giáp với 14 quốc gia (trong đó có 8 quốc gia từng là thành viên của Liên Xô). Tỉnh Kaliningrad nằm tách biệt ở phía tây, tiếp giáp với Ba Lan và Litva.

Liên Bang Nga sở hữu một đường bờ biển dài lớn. Phía Bắc giáp Bắc Băng Dương, phía Đông giáp Thái Bình Dương, còn phía Tây và Tây Nam tiếp giáp với biển Baltic, Biển Đen và Biển Caspi. Những vùng biển này có tầm quan trọng lớn đối với sự phát triển kinh tế và xã hội của quốc gia.

2. Điều kiện tự nhiên của Liên Bang Nga

Địa hình của Liên Bang Nga cao ở phía Đông và thấp dần về phía Tây. Sông Enisei chia đất nước thành hai phần rõ rệt:

- Phần phía Tây

Phần lớn là đồng bằng (đồng bằng Đông Âu và đồng bằng Tây Siberia) và các vùng trũng. Đồng bằng Đông Âu có độ cao tương đối, với nhiều đồi thấp và đất màu mỡ, là khu vực chính để trồng trọt và chăn nuôi của Liên Bang Nga.

Phần phía Bắc của đồng bằng Tây Siberia chủ yếu là đầm lầy, chỉ có thể phát triển nông nghiệp ở dải đất phía Nam. Mặc dù không thuận lợi cho nông nghiệp, khu vực này chứa nhiều khoáng sản quý giá, đặc biệt là dầu mỏ và khí tự nhiên.

Dãy núi Ural, giàu khoáng sản như than, dầu, quặng sắt và kim loại màu, đóng vai trò là ranh giới tự nhiên giữa hai châu lục Á - Âu trên lãnh thổ Liên Bang Nga.

- Phần phía Đông

Khu vực này chủ yếu là núi và cao nguyên, không mấy thuận lợi cho nông nghiệp nhưng lại giàu khoáng sản, lâm sản và có tiềm năng thủy điện lớn.

- Liên Bang Nga sở hữu nguồn tài nguyên khoáng sản đa dạng và phong phú.

- Diện tích rừng của Liên Bang Nga đứng đầu thế giới (886 triệu ha, trong đó rừng có thể khai thác là 764 triệu ha), chủ yếu là rừng lá kim (Taiga).

- Liên Bang Nga có nhiều sông lớn, đóng vai trò quan trọng trong nhiều lĩnh vực. Tổng trữ năng thủy điện đạt 320 triệu kW, chủ yếu tập trung ở vùng Siberia trên các sông Enisei, Obi và Lena. Sông Volga là sông lớn nhất trên đồng bằng Đông Âu và được xem như một biểu tượng của nước Nga. Quốc gia này còn có nhiều hồ tự nhiên và nhân tạo, trong đó hồ Baikal là hồ nước ngọt sâu nhất thế giới.

- Hơn 80% lãnh thổ Liên Bang Nga nằm trong vành đai khí hậu ôn đới, với phần phía Tây có khí hậu ôn hòa hơn so với phía Đông. Phần phía Bắc có khí hậu cận cực lạnh giá, chỉ có 4% diện tích lãnh thổ (ở phía Nam) có khí hậu cận nhiệt đới.

Điều kiện tự nhiên của Liên Bang Nga có nhiều lợi thế cho phát triển kinh tế, nhưng cũng gặp nhiều thách thức: địa hình núi và cao nguyên chiếm diện tích lớn, nhiều vùng rộng lớn có khí hậu băng giá hoặc khô hạn, và tài nguyên phong phú nhưng chủ yếu tập trung ở các vùng núi hoặc vùng lạnh.

3. Khí hậu của Liên Bang Nga

Khí hậu của Liên Bang Nga chịu ảnh hưởng của nhiều yếu tố, với diện tích rộng lớn và sự cách biệt với biển của nhiều khu vực tạo ra khí hậu lục địa ẩm và cận Bắc Cực, phổ biến ở châu Âu và phần châu Á của Nga ngoại trừ lãnh nguyên và vùng cực đông nam. Dãy núi phía Nam ngăn cản các khối không khí ấm từ Ấn Độ Dương, trong khi đồng bằng phía Tây và Bắc tiếp nhận ảnh hưởng từ Bắc Cực và Đại Tây Dương.

Trên hầu hết lãnh thổ chỉ có hai mùa rõ rệt là mùa đông và mùa hè, với mùa xuân và mùa thu thường chỉ là giai đoạn chuyển tiếp ngắn giữa thời tiết cực lạnh và cực nóng. Tháng lạnh nhất là tháng 1 (hoặc tháng 2 trên bờ biển), và tháng 7 là tháng ấm nhất. Sự chênh lệch nhiệt độ rất lớn, với mùa đông lạnh từ nam ra bắc và từ tây sang đông. Mùa hè có thể khá nóng và ẩm, ngay cả ở Siberia. Một phần nhỏ của bờ Biển Đen quanh Sochi có khí hậu cận nhiệt đới. Các vùng nội địa thường rất khô hạn.

4. Dân cư và xã hội của Liên Bang Nga

4.1. Dân cư của Liên Bang Nga

Liên Bang Nga là quốc gia đông dân, đứng thứ tám trên thế giới (theo số liệu năm 2005). Tuy nhiên, do tỷ lệ gia tăng dân số tự nhiên âm và việc nhiều người Nga di cư ra nước ngoài từ thập niên 90 của thế kỉ XX, dân số đã giảm. Đây là vấn đề mà chính phủ đặc biệt quan tâm.

Liên Bang Nga có sự đa dạng dân tộc với hơn 100 nhóm dân tộc, trong đó người Nga chiếm 80% dân số. Các nhóm dân tộc khác như Tatar, Chuvash, Basque, v.v., sinh sống trong các khu tự trị rải rác trên toàn lãnh thổ.

Mật độ dân số trung bình là 8,4 người/km². Hơn 70% dân số sống ở các thành phố (theo số liệu năm 2005), chủ yếu là tại các thành phố nhỏ, vừa và các thành phố vệ tinh.

4.2. Xã hội của Liên Bang Nga

Liên Bang Nga nổi bật với tiềm năng to lớn trong khoa học và văn hóa, sở hữu nhiều công trình kiến trúc, tác phẩm văn học và nghệ thuật quý giá. Các nhà bác học danh tiếng như M.V. Lomonosov, D.I. Mendeleev, và các văn hào vĩ đại như A.S. Pushkin, M.A. Sholokhov, cùng nhà soạn nhạc P.I. Tchaikovsky đều có nguồn gốc từ Nga. Nga cũng tự hào với các kỹ sư vũ trụ nổi bật như S.P. Korolev và nhiều trường đại học danh tiếng. Là quốc gia đầu tiên đưa con người vào không gian, Liên Xô trong thập niên 60 và 70 của thế kỉ XX đã chiếm 1/3 số bằng phát minh sáng chế toàn cầu. Nga dẫn đầu thế giới trong các lĩnh vực khoa học cơ bản và có tỷ lệ biết chữ lên tới 99%, tạo điều kiện thuận lợi cho việc tiếp thu công nghệ và thu hút đầu tư quốc tế.

Đây là toàn bộ nội dung bài viết của Mytour về Đặc điểm địa hình của Liên Bang Nga. Chúng tôi hy vọng rằng bài viết này đã cung cấp cho bạn những thông tin hữu ích. Cảm ơn bạn đã theo dõi bài viết của chúng tôi!