Buzz
Kiến trúc Hy Lạp là biểu tượng nổi bật của nền văn minh Hy Lạp, thể hiện rõ nét qua các công trình vĩ đại. Kiến trúc này đã hình thành ra sao? Cùng Mytour tìm hiểu lịch sử, đặc điểm cũng như các kiệt tác kiến trúc Hy Lạp cổ đại trong bài viết dưới đây.
Lịch sử và sự ra đời của kiến trúc Hy Lạp
Kiến trúc Hy Lạp được cho là đã xuất hiện từ khoảng năm 900 trước Công Nguyên. Phong cách này không chỉ phát triển mạnh tại Hy Lạp mà còn lan rộng ra các khu vực như Tiểu Á, Pháp, Ai Cập, Tây Ban Nha và nhiều nơi khác. Nền văn hóa kiến trúc Hy Lạp cổ đại tồn tại và phát triển mạnh mẽ cho đến thế kỷ I sau Công Nguyên.
Kiến trúc Hy Lạp được cho là đã xuất hiện tại Hy Lạp từ năm 900 trước Công Nguyên (TCN)Trong các công trình kiến trúc của Hy Lạp, các đền thờ là loại hình phổ biến nhất, được xây dựng và phát triển rộng rãi. Nhiều công trình đền thờ vẫn còn tồn tại và được bảo tồn gần như nguyên vẹn cho đến ngày nay. Một số công trình kiến trúc Hy Lạp cổ đại có tuổi thọ lên tới hơn 600 năm trước Công Nguyên. Ngoài đền thờ, còn có các công trình khác như nhà hát, cung điện, lăng mộ và các cổng, dãy cột...
Những đặc điểm nổi bật của kiến trúc Hy Lạp
Đặc điểm của các công trình kiến trúc Hy Lạp được hình thành theo dạng quần thể, với điểm nhấn là các đền đài. Kiến trúc Hy Lạp qua các thời kỳ có sự thay đổi, nhưng vẫn duy trì một số đặc điểm đặc trưng như:
Kiến trúc thời kỳ trước Hy Lạp
- Các công trình kiến trúc có chiều sâu ấn tượng, được thiết kế với nhiều tầng và cầu thang lên xuống linh hoạt
- Kiến trúc Hy Lạp sử dụng mái bằng, các phòng được nối liền với nhau qua giếng trời và sân trong
- Hệ thống kênh cấp nước và thoát nước trong các công trình được thiết kế tinh vi
- Các cửa ra vào được trang trí công phu với sơn, tường dày chắc chắn
- Áp dụng các loại cột, kèo gỗ và lanh tô làm từ gỗ và đá lớn, đơn giản, không chạm trổ cầu kỳ
Kiến trúc Hy Lạp cổ đại nổi bật với sự chú trọng vào chiều sâu và không gian rộng lớnKiến trúc thời kỳ Hy Lạp chính thức
- Áp dụng các kiểu cột khác nhau như Ionic, Doric, Cariatide, Corinthian
- Sử dụng tường cột đá, ngói đá và hệ thống dầm vững chắc
- Họa tiết trang trí của các công trình kiến trúc bắt đầu có những đường nét uyển chuyển, các gờ chỉ và màu sắc được phối hợp hài hòa hơn
Trong thời kỳ Hy Lạp, kiến trúc và điêu khắc Hy Lạp được thể hiện rõ nét qua các công trình như đền thờ, nhà hát, quảng trường và nhiều công trình khác
Điểm khác biệt giữa kiến trúc Hy Lạp và kiến trúc La Mã
Kiến trúc Hy Lạp và La Mã có một số khác biệt đáng chú ý, bạn có thể nhận biết qua bảng dưới đây:
| Sự khác nhau | Kiến trúc Hy Lạp | Kiến trúc La Mã |
| Về hình thức | Thể hiện sự hài hòa giữa hình thức và kiến trúc | Quy mô kiến trúc lớn thể hiện sự bền vững và quyền lực |
| Tổ hợp không gian | Không gian lớn nhờ sự tiến bộ của kỹ thuật xây dựng, tạo hiệu quả hơn về công năng | Có vẻ đẹp thu hút, ấn tượng hơn và đáp ứng được nhu cầu sử dụng đa dạng |
| Loại cột | Cột được sử dụng để thể hiện sự tinh tế với 3 loại cột là Lonic, Corinth và Doric. Mỗi loại cột được sử dụng khác nhau thể hiện tầm quan trọng của các công trình |
Cột được sử dụng là Tuscan (kiểu cột đơn giản hơn Doric) và Composte (có nhiều hoa văn hơn so với cột Corithian) |
Kiến trúc La MãNhìn chung, cả kiến trúc Hy Lạp và La Mã đều sử dụng các cột trong các công trình xây dựng của mình.
Giới thiệu về các loại cột trong kiến trúc Hy Lạp
Cột trụ là một trong những đặc trưng nổi bật trong các công trình kiến trúc của Hy Lạp. Dưới đây là 3 loại cột được sử dụng phổ biến nhất:
Cột Doric
Cột Doric là loại cột lâu đời nhất trong kiến trúc Hy Lạp. Loại cột này có thiết kế đơn giản, đặt trực tiếp trên mặt đất mà không cần đế. Cột Doric không có đế hay đầu cột, chỉ có trụ thẳng đứng được thiết kế vững chắc.
Cột Doric là loại cột lâu đời nhất trong các công trình kiến trúc của Hy LạpThân của cột Doric có 20 đường rãnh song song, phần đầu cột rộng hơn thân cột. Tổng thể, cột Doric mang vẻ chắc chắn, mạnh mẽ và vững vàng. Được biết đến với khả năng chịu lực tốt, cột Doric cũng được xem là biểu tượng của sức mạnh và sự kiên cường.
Kiểu cột Ionic
Trong kiến trúc và điêu khắc Hy Lạp cổ đại, cột Ionic được thiết kế với vẻ mềm mại và thanh thoát. Thân cột có 24 đường rãnh song song, và phần đầu cột được trang trí với hai vòng xoắn ốc. Họa tiết trên cột Ionic rất sống động, với các chi tiết chìm nổi đan xen, tạo sự hài hòa.
Cột Ionic có thiết kế rất mềm mại và uyển chuyểnCột Ionic chú trọng vào các họa tiết ở phần đầu cột. Khác với cột Doric, vốn là biểu tượng của sức mạnh, cột Ionic được coi là biểu tượng của sự dịu dàng và thanh thoát, thường xuất hiện trong các công trình như đền thờ Artemis (Ephesus), đền Hera (Samos), và đền Apollo (Bassae).
Cột Corinth
Cột Corinth ra đời vào khoảng thế kỷ 5 TCN, là loại cột mới nhất trong ba loại cột của kiến trúc Hy Lạp. Dù mang tên một thành phố tại Hy Lạp, cột Corinth lại được sử dụng phổ biến ở Athens. Trong ba loại cột, cột Corinth được coi là thiết kế đẹp và hoàn thiện nhất.
Cột Corinth được xem là mẫu cột đẹp và hoàn chỉnh nhấtCột Corinth có những đường nét thanh thoát và chi tiết trang trí tinh xảo. Đặc biệt, phần đầu cột được thiết kế như một lẵng hoa kết hợp với những tầng lá diệp xanh, tạo nên vẻ đẹp mềm mại. Cột Corinth cũng có khả năng tạo ra sự đối xứng đa chiều, giúp không gian kiến trúc trở nên hài hòa và dễ chịu.
Các đền thờ nổi bật trong kiến trúc Hy Lạp
Các đền đài vĩ đại là những công trình đặc trưng của kiến trúc Hy Lạp cổ đại. Dưới đây là một số đền đài nổi tiếng mà bạn có thể khám phá trong kiến trúc Hy Lạp:
Đền thờ Distyle
Đền thờ Distyle là loại đền cổ xưa nhất, được xây dựng theo hình chữ nhật. Cửa chính của đền nằm ở cạnh ngắn, với hai cột chính ở hai bên, tạo thành dạng cột đôi ở hiên (distyle). Một trong những đền thờ Distyle nổi bật là đền thờ thần Themis tại Rhamnus.
Điều nổi bật nhất trong kiến trúc đền thờ Distyle chính là ngôi đền thờ thần ThemisĐền thờ Distyle với cột đôi hai phía
Loại đền thờ này tương tự đền thờ Distyle nhưng là biến thể của nó. Kiến trúc đền có thêm hai cột ở cạnh ngắn phía sau, tạo thành dạng cột đôi ở hai hiên. Đền thờ Artemis tại Ephesus là một ví dụ tiêu biểu cho kiểu đền thờ Distyle có cột ở hai phía.
Kiến trúc đền thờ Distyle với cột ở hai phía nổi bật nhất là ngôi đền thờ thần Artemis.Đền thờ Prostyle
Đền thờ Prostyle có kiểu dáng tương tự đền thờ Distyle, nhưng khác biệt ở chỗ thay vì hai cột ở phía ngắn, đền thờ Prostyle có bốn cột ở phía trước, tạo thành hàng cột ở mặt tiền. Đền thờ ở Selinus là công trình nổi bật nhất của kiểu đền này.
Công trình nổi bật nhất của kiểu đền thờ Prostyle chính là đền thờ ở Selinus.Đền thờ Amphi-Prostyle
Đền thờ Amphi-Prostyle tương tự như đền thờ Distyle có cột ở hai phía, nhưng có thêm bốn cột ngắn ở phía sau và bốn cột ngắn ở phía trước, tạo thành hai hàng cột ở cả hai đầu. Thuật ngữ 'amphi' có nghĩa là 'ở cả hai phía', mô tả chính xác cấu trúc này.
Kiến trúc này được gọi là kiểu Amphi-Prostyle với các hàng cột chạy dọc ở cả hai đầu của công trình, như trong minh họa phía trên.Đền thờ Peripteral
Đền thờ Peripteral có cấu trúc hình chữ nhật, đặc biệt với các hàng cột bao quanh toàn bộ chu vi của công trình. Một ví dụ tiêu biểu là đền Parthenon và đền Hephaestus ở Athens.
Đền thờ Peripteral là kiểu đền có đặc điểm nổi bật là hàng cột chạy xung quanh chu vi đền, điển hình như đền Parthenon tại Athens.Những công trình kiến trúc Hy Lạp vĩ đại được nhiều người biết đến
Kiến trúc Hy Lạp đã để lại nhiều công trình tồn tại cho đến nay, dưới đây là một số công trình nổi bật bạn có thể tham khảo:
Đền thờ thần Zeus
Đền thờ thần Zeus, vị thần tối cao trong thần thoại Hy Lạp, được UNESCO công nhận là Di sản văn hóa thế giới. Đền thờ này tọa lạc dưới chân đồi Acropolis tại trung tâm Athens, được xây dựng từ thế kỷ VI TCN và hoàn thành vào thế kỷ II SCN.
Đền thờ thần Zeus được xây dựng theo kiểu cột với chiều dài khoảng 74m, rộng 27m2 và cao 30m. Tổng thể công trình gồm 38 cột đá, dùng làm cột chống mái và trụ đỡ cho đền. Tuy nhiên, do chiến tranh tàn phá, hiện nay chỉ còn 15 cột Corinth. Mặc dù vậy, mỗi năm đền vẫn thu hút rất nhiều du khách đến tham quan.
Đền thờ thần Apollo Epicurius
Đền thờ thần Apollo được xây dựng vào khoảng thế kỷ 5 TCN trên vùng núi Peloponnese, cao 1131m. Đây là ngôi đền thờ vị thần Apollo, thần ánh sáng trong thần thoại Hy Lạp. Đền thờ Apollo là một công trình lớn, xung quanh được bao quanh bởi những khe suối đẹp như tranh vẽ.
Đền thờ thần Apollo là một trong những ngôi đền cổ lớn nhất, nằm giữa thiên nhiên hùng vĩ của vùng núi Peloponnese, tôn vinh vị thần ánh sáng trong thần thoại Hy Lạp.Đền thờ Apollo đã được UNESCO công nhận là Di sản văn hóa thế giới và được bảo tồn rất tốt. Ngôi đền này mang đậm dấu ấn kiến trúc Hy Lạp, đặc biệt là sự kết hợp hoàn hảo giữa ba kiểu thức cột Doric, Ionic và Corinth. Chính vì thế, đây là một trong những công trình được nghiên cứu kỹ lưỡng nhất.
Đền thờ thần Athena ở Delphi
Đền thờ thần Athena, xây dựng vào khoảng thế kỷ 7 TCN, là một trong những thánh địa không thể thiếu khi nhắc đến Hy Lạp. Đền có quy mô hoành tráng và đặc trưng của kiểu cột Doric. Ban đầu, đền có 21 cột được xây dựng rất công phu trên những phiến đá vững chắc. Tuy nhiên, trải qua chiến tranh, ngôi đền hùng vĩ này đã bị hủy hoại gần như hoàn toàn, chỉ còn lại những di tích đổ nát.
Đền thờ thần Athena là một trong những ngôi đền vĩ đại ở Hy Lạp, đặc biệt với kiến trúc cột Doric và lịch sử lâu dài đầy ấn tượng, dù chỉ còn lại những dấu tích của thời gian.Nhà hát lớn Ephesus
Nhà hát Ephesus, xây dựng từ năm 54 đến 68 TCN và hoàn thành vào thế kỷ II, tọa lạc ngay tại trung tâm của nền văn minh Hy Lạp cổ đại, thành phố Ephesus. Hiện nay, nhà hát này nằm trên lãnh thổ Thổ Nhĩ Kỳ.
Nhà hát Ephesus, một trong những di sản kiến trúc Hy Lạp nổi tiếng, đã chứng kiến sự phát triển của văn hóa và nghệ thuật trong suốt lịch sử cổ đại.Nhà hát này có thiết kế bán nguyệt độc đáo, với các dãy ghế xếp cao dần, sức chứa lên tới khoảng 25.000 người. Công trình vẫn được bảo tồn và sử dụng cho các sự kiện văn hóa, thu hút đông đảo du khách từ khắp nơi trên thế giới.
Đền Erechtheion ở Acropolis
Đền Erechtheion được xây dựng trong khoảng thời gian từ năm 421 đến 406 TCN, nằm ở phía Bắc khu vực Acropolis. Đây là công trình do Mnesicles thiết kế nhằm thờ phụng thần Athena, đồng thời cũng là nơi thờ thần Poseidon.
Xây dựng vào khoảng những năm 421 – 406 TCN, Đền Erechtheion là một trong những công trình nổi bật của khu vực Acropolis, phản ánh rõ nét tinh thần và nghệ thuật Hy Lạp cổ đại.Đền Erechtheion mang đậm phong cách kiến trúc Ionic, với các cột làm bằng đá cẩm thạch, được chạm khắc hoa văn tỉ mỉ và tinh xảo. Bốn khoan lớn nằm dưới mặt đất là đặc điểm nổi bật của công trình này.
Đền thờ thần Poseidon
Poseidon, vị thần cai quản biển cả, là anh trai của Zeus và em trai của Hades theo thần thoại Hy Lạp. Đền thờ thần Poseidon được xây dựng vào khoảng năm 444 – 440 TCN, với quy mô lớn và được xây dựng từ đá cẩm thạch. Hiện nay, chỉ còn lại 15 cột Doric của công trình này.
Ngôi đền thờ Poseidon, tọa lạc ở Hy Lạp, từng có quy mô rất lớn, và hiện vẫn là một địa danh không thể bỏ qua đối với du khách và các nhà khảo cổ học. Đền chỉ còn lại những cột Doric đặc trưng, biểu trưng của sự bền bỉ qua thời gian.Đền thờ thần Poseidon không chỉ nổi bật vì giá trị lịch sử mà còn vì bức tượng đồng 6m của thần Poseidon còn tồn tại bên trong. Cách Athens khoảng 80km, đền là điểm du lịch thu hút nhiều khách tham quan hàng năm.
Nhà hát cổ ở Segesta
Nhà hát Segesta nổi bật với thiết kế độc đáo, được xây dựng hoàn toàn bằng đá cẩm thạch. Các ghế ngồi được xếp thành hình bán nguyệt và bao quanh sân khấu tròn, tạo nên một không gian biểu diễn tinh xảo. Những chi tiết chạm khắc trên ghế và cột đều rất tỉ mỉ, mang đến vẻ đẹp sang trọng và quý phái. Đây là một trong những di tích Hy Lạp cổ đại được bảo tồn tốt nhất, không chỉ có giá trị kiến trúc mà còn là Di sản văn hóa quý báu.
Nhà hát cổ Segesta nổi bật với việc sử dụng đá cẩm thạch, thể hiện rõ nét sự kết hợp giữa nghệ thuật và kỹ thuật kiến trúc Hy Lạp cổ đại.Nhà hát giảng đường Epidaurus
Công trình kiến trúc Hy Lạp này được xây dựng vào khoảng thế kỷ IV TCN tại thành phố Ephesus, hiện nay thuộc lãnh thổ Thổ Nhĩ Kỳ. Nhà hát giảng đường Epidaurus có thiết kế bán nguyệt cổ điển với 55 hàng ghế, sức chứa khoảng 14.000 người, và đường kính lên đến 120m.
Nhà hát giảng đường EpidaurusMột trong những đặc điểm nổi bật của nhà hát là khả năng truyền âm hoàn hảo, cho phép khán giả cách xa sân khấu đến 60m vẫn có thể nghe rõ tiếng hát mà không cần sự hỗ trợ của micro. Theo ghi chép cổ, nhà hát này được xây dựng gần khu bệnh viện, giúp các bệnh nhân có thể được điều trị trong khi thưởng thức các buổi biểu diễn. Kiến trúc của nhà hát này không chỉ đẹp mà còn là một kỳ quan trong nghệ thuật âm thanh.
Thành cổ Acropolis
Khi du lịch Hy Lạp, thành cổ Acropolis ở Athens là một điểm đến không thể bỏ qua. Nằm trên đỉnh đồi cao 156m, thành cổ Acropolis là công trình kiến trúc vĩ đại của Hy Lạp, và có thể nhìn thấy từ bất kỳ đâu trong thành phố. Tất cả các công trình trong thành cổ đều mang đậm phong cách Doric, được xây dựng từ đá cẩm thạch Pentylic. Người Hy Lạp cổ coi đây là trái tim của nền văn minh Hy Lạp, đặc biệt là đối với Athens.
Thành cổ Acropolis là một công trình kiến trúc nổi bật và hùng vĩ của Hy LạpPhong cách Hy Lạp ảnh hưởng đến kiến trúc hiện đại như thế nào?
Phong cách kiến trúc Hy Lạp đã để lại dấu ấn sâu đậm không chỉ trong kiến trúc Hy Lạp hiện đại mà còn trên toàn thế giới. Những công trình lớn ngày nay thường sử dụng đá cẩm thạch và xây dựng theo phong cách cổ điển của Hy Lạp. Một trong những ảnh hưởng rõ rệt là việc các công trình hiện đại, như Nhà Trắng, vẫn sử dụng các cột để làm trụ cột cho công trình.
Nhà Trắng cũng được ảnh hưởng mạnh mẽ bởi phong cách kiến trúc Hy Lạp, tạo nên vẻ trang nghiêm và cổ điểnPhong cách Hy Lạp không chỉ được ứng dụng trong kiến trúc mà còn lan rộng vào nội thất hiện đại. Nội thất mang hơi hướng Hy Lạp kết hợp giữa sự hiện đại và cổ điển, với những chi tiết tinh tế từ các họa tiết trang trí, đèn chùm, rèm cửa, và hoa văn trên trần nhà.
Vậy là bạn đã tìm hiểu về kiến trúc Hy Lạp và các công trình vĩ đại của nền văn hóa này còn tồn tại đến ngày nay. Với những kiến thức này, bạn sẽ dễ dàng lựa chọn được một ngôi nhà hay căn hộ mang đậm phong cách Hy Lạp. Đừng quên ghé thăm Mytour.vn nếu bạn muốn tìm mua bất động sản với mức giá ưu đãi nhất!
