Buzz
1. Tổng hợp kiến thức cơ bản về tác phẩm “Chí Phèo” - Ngữ văn lớp 11
Tác giả
Nam Cao (1917 – 1951), tên thật là Trần Hữu Tri, là một trong những nhà văn nổi bật của văn học Việt Nam. Ông sinh ra và lớn lên trong gia đình nông dân nghèo ở làng Đại Hoàng, tổng Cao Đà, huyện Xam Sang, phủ Lí Nhân, tỉnh Hà Nam. Ông nổi tiếng với những tác phẩm truyện ngắn thành công, đặc biệt trong dòng văn học hiện thực phê phán trước Cách mạng.
Mặc dù bề ngoài có vẻ lạnh lùng và ít nói, nhưng Nam Cao có một cuộc sống nội tâm rất phong phú và sâu sắc. Ông được miêu tả là người có tấm lòng nhân ái, đầy yêu thương và luôn sẵn sàng chia sẻ. Nam Cao luôn gắn bó sâu sắc với quê hương và những người nghèo khổ, bị áp bức trong xã hội. Ông tin rằng tình thương đồng loại là điều cần thiết nhất để gọi một người là con người, và điều này chính là động lực thúc đẩy ông theo đuổi nghệ thuật nhân sinh và tạo ra những tác phẩm mang tính nhân đạo sâu sắc.
Trước Cách mạng, sáng tác của Nam Cao chủ yếu xoay quanh hai chủ đề chính: cuộc sống của người trí thức nghèo và người nông dân nghèo. Các tác phẩm của ông không chỉ phản ánh chân thực cuộc sống của các tầng lớp dân cơ bản mà còn chỉ trích sự bất công và khổ đau mà họ phải gánh chịu dưới thời bao cấp. Đồng thời, qua những tác phẩm ấy, Nam Cao cũng thể hiện lòng yêu nước, nhân ái và sự đồng cảm với những người dân bị áp bức, đồng thời cảm nhận sâu sắc về bản chất con người.
Tác phẩm
Tác phẩm 'Chí Phèo' của Nam Cao là một trong những tác phẩm văn học nổi bật của Việt Nam, kể về cuộc sống của người nông dân và làm nổi bật nhân vật Chí Phèo, một biểu tượng của bi kịch tinh thần con người.
Chí Phèo, một người không cha không mẹ, được dân làng nuôi lớn và sau đó làm công cho nhà Bá Kiến. Do sự ghen tuông của Bá Kiến, Chí Phèo bị đẩy vào tù. Sau khi ra tù, anh trở về làng với hình ảnh của một tên lưu manh, nghiện rượu và thường xuyên gây rối. Sự tàn nhẫn và thâm độc của Bá Kiến đã biến Chí Phèo thành công cụ của ông để thực hiện các hành vi phạm tội.
Cuộc gặp gỡ giữa Chí Phèo và Thị Nở đã đánh dấu một bước ngoặt quan trọng trong cuộc đời anh. Thị Nở, với tấm lòng chân thành và tốt bụng, đã khơi dậy lòng nhân ái trong Chí Phèo và giúp anh mơ ước về một cuộc sống lương thiện. Tuy nhiên, mối quan hệ của họ gặp trở ngại từ gia đình và xã hội, khiến Thị Nở không thể chấp nhận. Sau khi bị từ chối, Chí Phèo mất hết hy vọng và đã tự sát sau khi giết Bá Kiến, người đã gây hại cho anh.
Tác phẩm 'Chí Phèo' mang giá trị nhân đạo sâu sắc, không chỉ phản ánh sự bất công và khổ đau trong xã hội nông thôn trước Cách mạng tháng Tám mà còn thể hiện cuộc đấu tranh của con người với chính mình và môi trường xã hội khắc nghiệt.
2. Một số dạng đề bài về Chí Phèo cập nhật mới nhất - Ngữ văn lớp 11
Dạng đề đọc hiểu
Đề 1: Đọc văn bản “Chí Phèo” của Nam Cao và thực hiện các yêu cầu dưới đây:
Hắn vừa đi vừa mắng chửi. Luôn luôn như vậy, mỗi khi say rượu, hắn lại chửi bới. Chửi đời là chuyện bình thường, có sao đâu? Trời đâu có thuộc về riêng ai? Hắn mắng chửi tất cả mọi người trong làng Vũ Đại. Nhưng cả làng đều nghĩ: “Chắc là hắn không tính đến mình!”. Không ai phản ứng. Tức quá! Thực sự là tức quá đi! Tức đến nỗi muốn chết! Hắn càng tức, càng chửi cả những người không chửi lại hắn. Nhưng chẳng ai để ý. Thật là phí rượu và khổ cho hắn! Hắn không hiểu sao lại bị sinh ra để chịu đựng nỗi khổ này. Hắn cứ chửi mãi những người đã sinh ra hắn, sinh ra cái tên Chí Phèo. Nhưng ai đã sinh ra Chí Phèo thì chẳng ai biết, trời cũng không biết. Hắn không biết, cả làng Vũ Đại cũng chẳng ai biết…
(Trích từ “Chí Phèo” của Nam Cao)
a. Đoạn văn này chủ yếu sử dụng phương thức biểu đạt nào?
b. Tác giả đã sử dụng những loại câu nào trong đoạn văn?
Đề 2: Đọc văn bản và trả lời các câu hỏi dưới đây
- “Khi tỉnh dậy, hắn nhận ra mình đã già mà vẫn còn cô đơn. Đời thật đáng buồn! Sao lại có thể như vậy? Hắn đã già rồi sao? Đã ngoài bốn mươi tuổi... Tuy nhiên, đó không phải là thời điểm để bắt đầu chuẩn bị. Hắn đã đi qua dốc bên kia của cuộc đời. Đối với những người như hắn, đã chịu đựng biết bao nỗi đau, gian khổ mà không hề ốm đau, một trận ốm có thể coi là dấu hiệu cơ thể đã bị tàn phá nhiều. Nó giống như cơn mưa cuối thu báo hiệu mùa đông đã đến. Chí Phèo như đã thấy trước tuổi già của mình, đói rét và bệnh tật, và sự cô đơn, điều này còn đáng sợ hơn cả đói rét và bệnh tật.”
(Trích từ “Chí Phèo” của Nam Cao)
a. Đoạn văn này thuộc phong cách ngôn ngữ nào? Nội dung chính của đoạn văn là gì?
b. Xác định các câu trần thuật, câu cảm thán, câu nghi vấn trong đoạn văn. Tác dụng của việc kết hợp nhiều kiểu câu là gì?
c. Chỉ ra các hình ảnh ẩn dụ và so sánh được sử dụng trong đoạn văn trên?
Câu 3: Đọc đoạn văn dưới đây và trả lời các câu hỏi sau:
'Hắn vừa đi vừa mắng chửi. Luôn luôn như vậy, sau khi uống rượu là hắn bắt đầu chửi. Trước tiên là chửi trời. Có sao đâu? Trời có thuộc về riêng ai đâu? Rồi hắn chửi đời. Thế cũng chẳng sao: đời là tất cả nhưng lại chẳng thuộc về ai. Tức giận, hắn mắng cả làng Vũ Đại. Nhưng mỗi người trong làng đều nghĩ: “Chắc hắn không chửi mình!”. Không ai phản ứng cả. Thật là tức giận! Ờ! Thế này thì thật tức! Tức đến mức muốn chết! Đã vậy, hắn phải mắng cả những ai không chửi lại hắn. Nhưng chẳng ai ra mặt cả. Mẹ kiếp! Thế có đáng không? Thế thì hắn có khổ không? Không biết ai đã sinh ra hắn để hắn khổ đến thế? A ha! Phải đấy, hắn cứ mắng, hắn cứ chửi đứa đã sinh ra hắn, sinh ra cái tên Chí Phèo! Hắn nghiến răng mà chửi đứa đã sinh ra Chí Phèo. Nhưng ai đã sinh ra Chí Phèo? Chỉ trời mới biết! Hắn không biết, cả làng Vũ Đại cũng không ai biết…'
a. Đoạn trích trên từ tác phẩm nào? Xác định vị trí của đoạn trích trong tác phẩm và nội dung chính của nó.
b. Xác định giọng điệu của văn bản trong đoạn trích.
Dạng đề viết bài văn
Đề 1: Phân tích hình ảnh lò gạch cũ trong tác phẩm 'Chí Phèo'
Đề 2: Đánh giá giá trị nội dung và nghệ thuật trong 'Chí Phèo'
Đề 3: Phân tích sự thay đổi tâm trạng của Chí Phèo sau cuộc gặp với Thị Nở
Đề 4: Phân tích ý nghĩa tiếng chửi của Chí Phèo ở phần mở đầu truyện
Đề 5: Phân tích quá trình tha hóa nhân vật Chí Phèo trong tác phẩm
Đề 6: Cảm nhận về nhân vật Chí Phèo trong truyện ngắn cùng tên của Nam Cao
Đề 7: Đánh giá tình yêu giữa Chí Phèo và Thị Nở
Đề 8: Phân tích nhân vật Thị Nở trong tác phẩm 'Chí Phèo' của Nam Cao
Đề 9: Phân tích tác phẩm 'Chí Phèo' của Nam Cao
Đề 10: Phân tích tâm trạng của Chí Phèo khi bị từ chối bởi Thị Nở
3. Tóm tắt tác phẩm 'Chí Phèo' - Ngữ văn lớp 11
Chí Phèo, một đứa trẻ bị bỏ rơi ngay từ khi mới sinh, lớn lên trong hoàn cảnh cực kỳ khó khăn. Cuộc đời của anh không bao giờ có sự ổn định hay hạnh phúc. Được những người trong làng cứu sống, nhưng anh không bao giờ tìm thấy tổ ấm thực sự. Anh làm việc cho nhà Lí Kiến, nhưng lại bị Bá Kiến ghen tị và bị nhốt tù với những cáo buộc bất công.
Ra khỏi tù, Chí Phèo trở về quê hương nhưng không còn là chính mình. Anh trở thành người nghiện rượu, sống trong cơn mê và khổ đau. Cuộc đời anh ngày càng tăm tối và vô nghĩa. Dần dần, anh trở thành công cụ của Bá Kiến, thực hiện những hành động xấu xa và đáng ghê tởm.
Sự thay đổi trong cuộc đời Chí Phèo xảy ra khi anh gặp Thị Nở, một người phụ nữ bị xã hội xa lánh và coi thường. Sự chân thành và tình cảm của Thị Nở đã làm sống lại lòng nhân ái trong Chí Phèo, nhưng anh không thể vượt qua được sự ngăn cản từ xã hội và gia đình. Sự từ chối của Thị Nở khiến anh nhận ra rằng mình không thể trở về cuộc sống lương thiện, và trong cơn tức giận và tuyệt vọng, anh đã phạm tội giết người rồi tự kết liễu đời mình.
Cuộc đời Chí Phèo là một chuỗi bi kịch và đau thương, một hành trình tìm kiếm ý nghĩa và lương thiện trong một thế giới đầy tàn bạo và áp lực. Câu chuyện về Chí Phèo mang đến cái nhìn sâu sắc về bản chất con người và xã hội, đồng thời là lời cảnh tỉnh về những hậu quả của sự bất công và tàn ác.
