Buzz
1. Loạn thị là gì?
Loạn thị, hay còn được biết đến với tên gọi hội chứng Astigmatism, là một vấn đề phức tạp liên quan đến mắt. Bề mặt của mắt bị biến dạng, khiến cho ánh sáng không tập trung vào một điểm, mà lan tỏa ra, gây ra hiện tượng mờ mịt và méo mó trong tầm nhìn.
Có hai loại loạn thị chính:
-
Loạn thị giác mạc là tình trạng giác mạc bị lệch.
-
Loạn thị thấu kính là tình trạng ống kính bị lệch.
Những người mắc tình trạng loạn thị thường gặp phải các vấn đề liên quan đến thị lực khác như cận thị hoặc viễn thị. Loạn thị không thể tự khắc phục và có thể thay đổi mức độ nặng nhẹ theo thời gian.
Tia sáng khi đi qua võng mạc của mắt bị loạn thị sẽ tạo ra hình ảnh không rõ nét.
2. Nguyên nhân gây ra loạn thị là gì?
Nguyên nhân chủ yếu dẫn đến tình trạng loạn thị là sự biến dạng của giác mạc. Giác mạc, khi có hình dạng uốn cong như một quả bóng tròn, giúp tia sáng tập trung vào 1 điểm trên võng mạc. Tuy nhiên, ở những người mắc tình trạng khúc xạ, giác mạc thường có hình dạng không đồng đều, khiến tia sáng tập trung vào 2 hoặc nhiều điểm trên võng mạc, gây ra hình ảnh mờ hoặc méo mó.
Ngoài sự biến dạng của giác mạc, một số yếu tố khác cũng có thể góp phần vào việc gây ra loạn thị, bao gồm:
-
Do di truyền.
-
Sẹo từ các ca phẫu thuật hoặc chấn thương ở mắt.
-
Bệnh Keratoconus làm giác mạc thoái hoá và biến dạng thành hình chóp.
-
Sinh thiếu tháng cũng có thể gây ra loạn thị ở trẻ nhỏ.
Từ những nguyên nhân này, có thể thấy rằng những người có người thân từng mắc loạn thị hoặc các vấn đề khác ở mắt, có sẹo từ chấn thương hoặc phẫu thuật mắt, những người từng trải qua phẫu thuật như phẫu thuật thủy tinh thể, và những người mắc các vấn đề về thị lực ở mức nặng như cận thị hoặc viễn thị nặng, đều có nguy cơ cao mắc phải tình trạng loạn thị.
Cận thị có thể phát hiện ở trẻ nhỏ do yếu tố di truyền hoặc do sinh thiếu tháng
Dấu hiệu khi mắc tình trạng loạn thị
Dấu hiệu của hội chứng loạn thị có thể thay đổi tùy theo từng người mắc tình trạng này. Tuy nhiên, phần lớn các trường hợp đều có các dấu hiệu sau:
-
Dấu hiệu chính là thị lực bị mờ và méo mó dù vật ở gần hay xa.
-
Khó nhìn rõ trong bóng tối.
-
Mắt thường xuyên mệt mỏi, cảm thấy căng thẳng.
-
Đau đầu khi tập trung vào việc nhìn.
3. Chẩn đoán và điều trị tình trạng loạn thị ở mắt
Chỉ có thể kiểm tra thị lực tại bệnh viện để xác định xem có mắc tình trạng khúc xạ hay không. Người được kiểm tra sẽ phải thực hiện một loạt các bài kiểm tra để đưa ra chẩn đoán về tình trạng loạn thị, nguyên nhân và mức độ nghiêm trọng hiện tại.
Một số bài kiểm tra thị lực bao gồm:
Kiểm tra thị lực
Người được kiểm tra sẽ được yêu cầu đọc các chữ cái trên bảng từ một khoảng cách nhất định. Kết quả thị lực 20/20 cho biết mắt vẫn hoạt động bình thường. Nếu có kết quả thị lực 20/40, người đó có thể nhìn rõ chữ cái ở khoảng cách 40 feet, trong khi người khác cần chỉ 6 feet để nhìn rõ chữ cái tương tự.
Khi thị lực không đạt kết quả 20/20, điều này có thể là do việc sử dụng kính mắt không phù hợp, sử dụng kính áp tròng không đúng cách hoặc do mắt bị mắc một số bệnh.
Đánh giá hiệu quả của bài kiểm tra về vấn đề thị lực hiện tại.
Thực hiện kiểm tra về khả năng phản xạ của mắt.
Người thực hiện kiểm tra được hướng dẫn về cách đọc biểu đồ thông qua kính của máy khúc xạ đặc biệt.
Kiểm tra độ cong của giác mạc.
Bước vào quá trình kiểm tra độ cong giác mạc bằng thiết bị đo góc hiện đại, giúp xác định nguyên nhân của tật loạn thị.
Thực hiện kiểm tra đồng loạt về ánh sáng.
Chiếu sáng trực tiếp vào mắt để theo dõi sự biến đổi của tia sáng từ giác mạc đến võng mạc, phát hiện loạn thị và điều chỉnh kính mắt phù hợp.
Phương pháp điều trị cho tật loạn thị.
Lựa chọn kính cận hoặc áp tròng điều chỉnh loạn thị.
Sử dụng kính là biện pháp phổ biến nhất để giảm thiểu tác động của tật loạn thị. Thấu kính loạn thị được thiết kế dạng cầu để tập trung tia sáng vào một điểm, điều chỉnh tầm nhìn cho người bị cận thị hoặc viễn thị.
Việc đọc sách trong môi trường thiếu sáng có thể ảnh hưởng đến sức khỏe của đôi mắt
Kính Ortho - K (Orthokeratology)
Loại kính áp tròng cứng dành cho người bị loạn thị nặng, giúp điều chỉnh và định hình giác mạc trước khi phẫu thuật. Chỉ cần đeo vào ban đêm và tránh để lâu để tránh biến dạng giác mạc.
Thực hiện ca phẫu thuật giác mạc
Phẫu thuật nhỏ để sửa chữa hình dáng giác mạc, thích hợp cho những người từ 18 tuổi trở lên, giúp mắt trở nên tự nhiên hơn mà không cần đeo kính. Trường hợp người mắc tật loạn thị có các bệnh như tiểu đường, viêm khớp dạng thấp, HIV,... hoặc bị đục thuỷ tinh thể, tăng nhãn áp, hoặc tầm nhìn không ổn định trong vòng 1 năm thì không đủ điều kiện để thực hiện phẫu thuật. Người đang sử dụng thuốc đặc trị hoặc phụ nữ mang thai, cho con bú cũng không nên phẫu thuật giác mạc.
Biện pháp phòng ngừa tật loạn thị
-
Tất cả chúng ta không thể tránh khỏi tật loạn thị, nhưng có thể tăng cường sức khỏe mắt và giảm thiểu triệu chứng bằng cách chăm sóc đôi mắt.
-
Thường xuyên kiểm tra sức khỏe và tình trạng của mắt.
-
Bổ sung dinh dưỡng, vitamin, và các thực phẩm giàu Lutein, Zeaxanthin, kẽm, axit béo Omega - 3,… để tăng cường hệ miễn dịch, củng cố cấu trúc giác mạc và điểm vàng.
-
Dùng ánh sáng đúng cách, không đọc sách hoặc sử dụng thiết bị điện tử trong điều kiện ánh sáng yếu, và không sử dụng quá lâu. Thực hiện các bài tập mắt để rèn luyện sức khỏe cho mắt.
