Những điểm mới của Nghị định 115/2020/NĐ-CP

Nghị định 115/2020/NĐ-CP đã chính thức có hiệu lực từ ngày 29/09/2020. Có nhiều thay đổi đáng chú ý liên quan đến tuyển dụng, sử dụng và quản lý viên chức. Mời các bạn đọc bài viết dưới đây để hiểu rõ hơn về những điều này:

Điểm mới của Nghị định 115 về quản lý viên chức

• 1. Thay đổi tiêu chí phân loại viên chức
• 2. Bổ sung hạng chức danh nghề nghiệp cho viên chức
• 3. Quy định tuổi dự tuyển viên chức từ 15 tuổi trở lên
• 4. Điều chỉnh đối tượng ưu tiên trong tuyển dụng viên chức
• 5. Cấm chuyển viên chức tập sự sang đơn vị khác
• 6. Điều mới về hồ sơ xin việc của viên chức
• 7. Quy định tuyển dụng viên chức cập nhật
• 8. Hướng dẫn về hợp đồng làm việc cho viên chức
• 9. Nghỉ ốm dưới 14 ngày vẫn tính vào thời gian tập sự
• 10. Viên chức tập sự được hưởng 100% lương, phụ cấp
• 11. Điều kiện đăng ký thăng hạng chức danh nghề nghiệp mới
• 12. Giảm thời gian giải quyết chế độ thôi việc cho viên chức
• 13. Thêm hình thức thi viết trong xét tuyển viên chức

1. Thay đổi tiêu chí phân loại viên chức

So với Nghị định 29/2012/NĐ-CP, Nghị định 115 của Chính phủ đã sắp xếp các viên chức theo 02 tiêu chí sau đây:

• Theo chức trách, nhiệm vụ: Các viên chức có chức vụ quản lý và các viên chức không đảm nhận chức vụ quản lý;
• Theo trình độ đào tạo: Viên chức được phân loại theo trình độ đào tạo từ tiến sĩ, thạc sĩ, đại học, cao đẳng đến trung cấp.

2. Thêm các hạng chức danh nghề nghiệp cho viên chức

Theo Nghị định 115/2020, các hạng chức danh nghề nghiệp biểu thị trình độ, năng lực chuyên môn, nghiệp vụ của viên chức trong từng lĩnh vực nghề nghiệp.

Dựa trên mức độ phức tạp của các chức danh nghề nghiệp, các chức danh này được xếp loại từ cao xuống thấp như sau:

• Chức danh nghề nghiệp hạng I;
• Chức danh nghề nghiệp hạng II;
• Chức danh nghề nghiệp hạng III;
• Chức danh nghề nghiệp hạng IV;
• Chức danh nghề nghiệp hạng V (Mới).

Việc thay đổi chức danh nghề nghiệp, xét chuyển chức danh nghề nghiệp, thi hoặc xét thăng hạng chức danh nghề nghiệp được tiến hành theo quy định tại Nghị định 115/2020 và các quy định pháp luật khác có liên quan.

3. Quy định từ 15 tuổi trở lên mới được dự tuyển viên chức

Người đăng ký dự tuyển vào vị trí công việc trong các đơn vị sự nghiệp công lập thuộc lĩnh vực văn hóa, nghệ thuật, thể dục, thể thao có thể có tuổi dưới 18 nhưng phải từ 15 tuổi trở lên và cần có sự đồng ý bằng văn bản của người đại diện theo quy định pháp luật.

4. Thêm đối tượng được ưu tiên trong tuyển dụng viên chức

Nghị định 115 tiếp nhận hầu hết các điều khoản trước đó theo Điều 2 Khoản 4 của Nghị định 161/2018/NĐ-CP, ngoại trừ việc thêm trường hợp được cộng điểm ưu tiên trong thi tuyển là học viên tốt nghiệp đào tạo sĩ quan dự bị, tốt nghiệp đào tạo Chỉ huy trưởng Ban chỉ huy quân sự cấp xã.

Nghị định này cũng loại bỏ khỏi danh sách ưu tiên 02 đối tượng là con của những người hoạt động Cách mạng trước tổng khởi nghĩa từ ngày 19/8/1945 và đội viên trí thức trẻ tình nguyện tham gia phát triển nông thôn, miền núi từ đủ 24 tháng trở lên đã hoàn thành nhiệm vụ.

5. Không chuyển viên chức đang tập sự sang đơn vị khác

Để bảo vệ quyền lợi hợp pháp của viên chức đang trong thời gian tập sự, Nghị định 115 quy định như sau:

- Không sắp xếp, phân công công việc cho người được tuyển dụng trong thời gian thực hiện chế độ tập sự sang vị trí công việc khác ngoài vị trí đã tuyển dụng trong cùng đơn vị sự nghiệp công lập hoặc sang đơn vị sự nghiệp công lập khác

- Viên chức được tuyển dụng và thực hiện chế độ tập sự gắn với vị trí công việc được tuyển dụng nhằm làm quen với môi trường làm việc, làm việc trên vị trí này.

- Sau khi được tuyển dụng và đang thực hiện tập sự trên vị trí công việc này, nếu bị chuyển sang công việc khác hoặc sang đơn vị sự nghiệp công lập khác, sẽ gây ra rất nhiều khó khăn cho viên chức mới được tuyển dụng trong việc làm quen với môi trường làm việc mới.

6. Quy định về 4 loại hồ sơ người vào viên chức cần có

Theo Điều 13 của Nghị định 115, đã được bổ sung trường hợp người đứng đầu cơ quan, đơn vị có thẩm quyền tuyển dụng được xem xét tiếp nhận vào làm viên chức người đang làm việc trong các tổ chức chính trị - xã hội nghề nghiệp, tổ chức xã hội, tổ chức xã hội nghề nghiệp.

Đồng thời, Điều 13 của Nghị định này cũng quy định chi tiết về hồ sơ của người được đề nghị tiếp nhận vào làm viên chức bao gồm:

• Sơ yếu lý lịch của viên chức với xác nhận từ cơ quan, tổ chức, đơn vị nơi làm việc;
• Bản sao các văn bằng, chứng chỉ theo yêu cầu của vị trí công việc cần tuyển dụng;
• Giấy chứng nhận sức khỏe do cơ quan y tế có thẩm quyền cấp;
• Bản tự nhận xét, đánh giá của ứng viên về phẩm chất chính trị, phẩm chất đạo đức, trình độ và năng lực chuyên môn, nghiệp vụ, quá trình làm việc có xác nhận từ người đứng đầu cơ quan, tổ chức, đơn vị nơi làm việc.

7. Các quy định mới về tuyển dụng viên chức

Nghị định 115 mang đến một số thay đổi quan trọng so với quy định trước đó về tuyển dụng viên chức như:

• Bổ sung quy định về thời gian thi thực hành khi tuyển dụng viên chức, quyết định căn cứ vào tính chất, đặc điểm hoạt động nghề nghiệp của vị trí công việc cần tuyển;
• Bổ sung hình thức thi viết trong vòng 02 của kỳ thi tuyển dụng viên chức (trước đây chỉ có phỏng vấn hoặc thực hành).

8. Hướng dẫn về hợp đồng làm việc của viên chức

- Hợp đồng làm việc được ký bằng văn bản giữa viên chức hoặc người được tuyển dụng làm viên chức với người đứng đầu của đơn vị sự nghiệp công lập.

Nếu viên chức là người đứng đầu của đơn vị sự nghiệp công lập, thì hợp đồng làm việc sẽ được ký kết bởi cơ quan có thẩm quyền quản lý đơn vị sự nghiệp công lập.

- Viên chức được tuyển dụng trước ngày 01/7/2020, nhưng đang thực hiện hợp đồng làm việc có thời hạn, sẽ tiếp tục thực hiện hợp đồng đã ký, kể cả khi chuyển đến đơn vị sự nghiệp công lập khác. Sau khi kết thúc thời hạn của hợp đồng hiện tại, viên chức có thể ký kết hợp đồng không có thời hạn nếu đáp ứng đủ các yêu cầu theo quy định của pháp luật.

- Trong quá trình thực hiện hợp đồng làm việc, nếu có thay đổi nội dung hợp đồng, viên chức hoặc người được tuyển dụng sẽ thỏa thuận với người đứng đầu của đơn vị sự nghiệp công lập về các thay đổi đó. Các thay đổi này có thể được thực hiện thông qua việc ký kết phụ lục hợp đồng hoặc hợp đồng mới chứa nội dung thay đổi.

Nếu viên chức có thẩm quyền đồng ý chuyển đến đơn vị sự nghiệp công lập khác, không cần tuyển dụng mới hoặc giải quyết chế độ thôi việc. Tuy nhiên, viên chức phải ký kết hợp đồng mới với người đứng đầu của đơn vị sự nghiệp công lập hoặc cơ quan có thẩm quyền quản lý. Họ cũng phải thực hiện chế độ tiền lương phù hợp với loại hình hợp đồng làm việc của mình tại đơn vị trước khi chuyển đến, dựa trên năng lực, trình độ, quá trình làm việc, diễn biến tiền lương và thời gian đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc.

9. Nghỉ ốm đau dưới 14 ngày vẫn được tính vào thời gian tập sự

Nghị định 115 đã bổ sung một điều mới đáng chú ý là: Người tập sự nếu nghỉ ốm đau hoặc có lý do chính đáng trong vòng 14 ngày, và được người đứng đầu của đơn vị sự nghiệp công lập nơi họ được tuyển dụng vào viên chức đồng ý, thì thời gian này sẽ được tính vào thời gian tập sự.

10. Trường hợp viên chức tập sự được hưởng 100% lương và phụ cấp

Người tập sự sẽ được hưởng đầy đủ 100% lương và phụ cấp tương ứng với chức danh nghề nghiệp của họ, theo quy định tại Điều 23 Nghị định 115/2020/NĐ-CP, trong các trường hợp sau:

• Làm việc ở các vùng có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn;
• Làm việc trong các ngành, nghề độc hại, nguy hiểm;
• Hoàn thành nghĩa vụ quân sự, nghĩa vụ tham gia công an nhân dân; sĩ quan quân đội, sĩ quan công an, quân nhân chuyên nghiệp phục viên, người làm công tác cơ yếu chuyển ngành, học viên tốt nghiệp đào tạo sĩ quan dự bị, tốt nghiệp đào tạo chỉ huy trưởng Ban chỉ huy quân sự cấp xã ngành quân sự cơ sở được phong quân hàm sĩ quan dự bị đã đăng ký ngạch sĩ quan dự bị, đội viên thanh niên xung phong, đội viên trí thức trẻ tình nguyện tham gia phát triển nông thôn, miền núi từ đủ 24 tháng trở lên đã hoàn thành nhiệm vụ.

11. Điều kiện mới về đăng ký thăng hạng chức danh nghề nghiệp

Viên chức được đăng ký dự thi hoặc xét thăng hạng lên chức danh nghề nghiệp cao hơn liền kề khi đáp ứng đủ các tiêu chuẩn, điều kiện quy định tại Điều 32 của Nghị định 115 như sau:

• Được xếp loại chất lượng từ hoàn thành tốt nhiệm vụ trở lên trong năm làm việc liền kề trước kỳ thi hoặc xét thăng hạng chức danh nghề nghiệp; có phẩm chất chính trị, đạo đức nghề nghiệp tốt; không đang trong thời gian xử lý kỷ luật…
• Có năng lực, trình độ chuyên môn, nghiệp vụ để đảm nhận chức danh nghề nghiệp ở hạng cao hơn so với hạng chức danh nghề nghiệp hiện tại trong cùng lĩnh vực nghề nghiệp;
• Đáp ứng yêu cầu về văn bằng, chứng chỉ và các yêu cầu khác của tiêu chuẩn chức danh nghề nghiệp dự thi hoặc xét thăng hạng;
• Đáp ứng yêu cầu về tiêu chuẩn ngoại ngữ, tin học của chức danh nghề nghiệp dự thi hoặc xét thăng hạng, nếu được miễn thi ngoại ngữ, tin học;
• Đáp ứng yêu cầu về thời gian công tác tối thiểu giữ chức danh nghề nghiệp hạng dưới liền kề theo quy định của tiêu chuẩn chức danh nghề nghiệp dự thi hoặc xét thăng hạng.

12. Rút ngắn thời gian giải quyết chế độ thôi việc đối với viên chức

Trước đây, Nghị định 29/2012 quy định thời gian giải quyết chế độ thôi việc đối với viên chức là 20 ngày làm việc, Nghị định 115/2020/NĐ-CP đã rút ngắn còn 05 ngày làm việc, cụ thể như sau:

Trong vòng 05 ngày làm việc kể từ khi nhận được đề nghị từ viên chức, nếu đồng ý cho viên chức nghỉ việc, người đứng đầu đơn vị sự nghiệp công lập sẽ chấm dứt hợp đồng làm việc và giải quyết chế độ thôi việc cho viên chức theo quy định. Trường hợp không đồng ý cho viên chức nghỉ việc, phải trả lời viên chức bằng văn bản và nêu rõ lý do theo quy định.

13. Bổ sung hình thức thi viết trong xét tuyển viên chức

Cụ thể, tại vòng 2 trong quá trình xét tuyển viên chức, người đứng đầu cơ quan, đơn vị có thẩm quyền tuyển dụng sẽ quyết định một trong ba hình thức thi: Phỏng vấn; thực hành; thi viết, dựa trên tính chất, đặc điểm và yêu cầu của vị trí việc làm cần tuyển.

Trước đó, chỉ có 02 hình thức: phỏng vấn hoặc thực hành.