Buzz
Trước đó, các hãng sản xuất xe tập trung vào việc cung cấp các dòng xe đa dụng, sang trọng, và hiệu suất cao nhưng ít quan tâm đến vấn đề khí thải. Tuy nhiên, từ ngày 1/1/2022, tất cả các xe ô tô mới nhập khẩu, sản xuất và lắp ráp tại Việt Nam đều phải tuân thủ tiêu chuẩn khí thải Euro 5 để được phép lưu hành.
Theo Quyết định 49/2011 của Thủ tướng Chính phủ, từ ngày 1/1/2022, tất cả các loại ô tô mới nhập khẩu, sản xuất và lắp ráp phải tuân thủ tiêu chuẩn khí thải mức 5 (Euro 5). Tuy nhiên, gần đến thời hạn thực hiện quy định này, nhiều đơn vị sản xuất, nhập khẩu ô tô và người dùng vẫn còn mơ hồ, chưa hiểu rõ cách thức thực hiện.
Tiêu chuẩn khí thải Euro 5 là gì?
Tiêu chuẩn khí thải Euro quy định các mức độ chất thải được phép thải ra từ các xe ô tô, bao gồm các chất như hạt bụi (PM), hydrocacbon (HC), oxít nitơ (NOx) và carbon monoxit (CO). Hiện nay, nhiều quốc gia đã áp dụng tiêu chuẩn này cho các phương tiện giao thông.
Tiêu chuẩn khí thải Euro 5 là một trong những tiêu chuẩn hiện hành trên thế giới, là phiên bản thứ 5 được EU quy định. Tiêu chuẩn này được giới thiệu vào tháng 9 năm 2009.
Giống như các phiên bản trước, tiêu chuẩn Euro 5 nhằm kiểm soát và giảm thiểu chất thải từ các loại xe. Nó cũng yêu cầu các xe có động cơ Diesel lắp thêm bộ lọc hạt để đáp ứng yêu cầu mới.
So với các tiêu chuẩn khí thải Euro trước đó, đặc biệt là Euro 4, tiêu chuẩn Euro 5 yêu cầu công nghệ tiên tiến hơn. Nói cách khác, phiên bản thứ 5 của tiêu chuẩn khí thải Euro có sự khác biệt đáng kể về công nghệ so với các phiên bản trước đó.
Cụ thể, nếu động cơ ô tô không đạt tiêu chuẩn Euro 4, hãng có thể điều chỉnh, nâng cấp linh kiện và xử lý bộ phận xúc tác để đạt tiêu chuẩn. Trong khi đó, động cơ ô tô đạt tiêu chuẩn Euro 5 đòi hỏi công nghệ mới hiện đại và tiên tiến hơn. Nếu không, động cơ sẽ không thể đạt được giới hạn về lượng khí thải gây ô nhiễm.
Các giới hạn về lượng khí thải của tiêu chuẩn Euro 5
Giới hạn khí thải Euro 5 cho động cơ xăng
Theo đó, giới hạn phát thải của Euro 5 áp dụng với động cơ xăng như sau:
-
- CO: 1,0 g/km.
- HC : 0,1 g/km.
- NOx: 0,06 g/km.
- PM: 0,005 g/km (chỉ áp dụng cho phun xăng trực tiếp).
Giới hạn khí thải Euro 5 cho động cơ Diesel
Tuy nhiên, Euro 5 lại có quy định riêng về giới hạn lượng khí thải đối với động cơ Diesel. Cụ thể như sau:
-
- CO: 0,5 g/km.
- HC + NOx: 0,23 g/km.
- NOx: 0,18 g/km.
- PM: 0,005 g/km.
- PM – 6.0 x 10 ^11/km.
Tiêu chuẩn Euro 5 tại Việt Nam
Lộ trình về tiêu chuẩn khí thải cho các loại xe ô tô - mô tô hai bánh nhập khẩu, sản xuất hoặc lắp ráp đã được Quyết định 49/2011/QĐ-TTG của Thủ tướng Chính Phủ mô tả như sau:
Từ ngày 1/1/2022, các sản phẩm ô tô lắp ráp, sản xuất và cả xe nhập khẩu mới sẽ phải tuân thủ tiêu chuẩn khí thải Euro 5.
Các loại xe đang lưu hành và sử dụng trên thị trường sẽ không phải tuân thủ kiểm định khí thải theo tiêu chuẩn này.
Tại Việt Nam, tiêu chuẩn khí thải Euro 4 đã chính thức áp dụng từ 1/1/2018 đối với các loại xe ô tô sản xuất, lắp ráp và nhập khẩu. Tuy nhiên, trong bối cảnh nhiều quốc gia trên thế giới chuyển sang tiêu chuẩn Euro 5, Việt Nam cũng đã điều chỉnh từ Euro 4 lên Euro 5 từ năm 2021.
Công nghệ chính là điểm khác biệt giữa tiêu chuẩn khí thải Euro 4 và 5. Trước đây, để đạt tiêu chuẩn Euro 4, các xe chỉ cần nâng cấp linh kiện, điều chỉnh và xử lý bộ phận xúc tác. Nhưng với tiêu chuẩn Euro 5, sản phẩm phải sử dụng công nghệ mới, hiện đại hơn để giảm lượng khí thải gây ô nhiễm môi trường.
Nhiên liệu cần phải phù hợp để bảo vệ động cơ và đáp ứng tiêu chuẩn khí thải.
Theo VAMA, để đạt tiêu chuẩn khí thải mức 5, động cơ ô tô và nhiên liệu phải hoạt động đồng bộ. Nếu động cơ đạt tiêu chuẩn Euro 5 thì cả xăng và dầu cũng phải đáp ứng tiêu chuẩn mới để giảm lượng khí thải.
Đối với xe xăng, chỉ cần tinh chỉnh đốt cháy sẽ đạt tiêu chuẩn Euro 5. Nhưng dầu đòi hỏi quá trình đốt cháy phức tạp hơn nên cần nhiều lần đốt cháy mới có thể làm sạch. Do đó, nếu nhiên liệu không đạt chuẩn, xe dầu sẽ bị ảnh hưởng nhiều hơn xe xăng.
Nếu sử dụng nhiên liệu không đạt chuẩn, các xe nhập khẩu hoặc lắp ráp và đạt tiêu chuẩn khí thải Euro 5 sẽ gặp rủi ro hỏng hóc động cơ. Điều này có thể dẫn đến việc phát thải không đạt chuẩn và làm mất mục tiêu giảm phát thải.
Xe ô tô đạt tiêu chuẩn Euro 5 cần sử dụng công nghệ cao hơn so với Euro 4, đặc biệt ở động cơ diesel. Tuy nhiên, cần có nhiên liệu Euro 5 phổ biến để đảm bảo hoạt động.
Theo khảo sát, hiện không có cây xăng nào phân phối xăng đạt chuẩn Euro 5, hầu hết chỉ đáp ứng tiêu chuẩn Euro 4 (RON 95-IV). Đối với dầu, chỉ Petrolimex phân phối dầu Diesel DO 0,001S-V đạt tiêu chuẩn tương đương Euro 5.
3 nhóm ô tô sẽ được miễn kiểm tra khí thải từ ngày 15/02/2021.
Các xe đã được cấp phiếu kiểm tra chất lượng xuất xưởng hoặc các xe đã được cấp giấy chứng nhận an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường xe cơ giới nhập khẩu trước thời điểm áp dụng quy chuẩn vẫn được coi là đạt chuẩn.
Các xe ôtô được cấp phiếu kiểm tra sau thời điểm áp dụng quy chuẩn, dựa trên giấy chứng nhận kiểu loại tương ứng đã được cấp trước thời điểm áp dụng quy chuẩn nhưng vẫn có hiệu lực.
Các kiểu loại xe sản xuất, lắp ráp từ các xe cơ sở đã được cấp giấy chứng nhận trước thời điểm áp dụng quy chuẩn hoặc kiểu loại xe mới thực hiện chứng nhận từ xe cơ sở nêu ở hai trường hợp trên.
Ngoài ra, các loại xe hoặc động cơ đã thử nghiệm khí thải và cấp báo cáo thử nghiệm phù hợp theo quy chuẩn QCVN 86:2015/BGTVT vẫn được tiếp tục sử dụng báo cáo đã cấp để thực hiện kiểm tra, chứng nhận theo quy định tại các văn bản quy phạm pháp luật tương ứng.
Các mẫu xe ô tô cần phải đạt tiêu chuẩn khí thải Euro 4 mới được phát hành. Những loại xe sản xuất từ 1999 đến 2008 sẽ phải tuân thủ mức tiêu chuẩn mới từ 01/01/2021, khi mà mức tối thiểu sẽ là mức 2 thay vì mức 1 như trước đây.
Các xe ô tô không đạt tiêu chuẩn khí thải sẽ bị phạt vi phạm hành chính theo Nghị định 100/2019. Người điều khiển ô tô sẽ bị phạt từ 300.000 đến 400.000 đồng nếu không có bộ phận giảm khói hoặc bộ phận đó không đảm bảo chuẩn môi trường về khí thải.
Có nên mua xe sản xuất trước ngày 31-12-2021?
Nếu bạn định mua xe mới vào cuối năm nay, các nhà sản xuất ô tô sẽ có nhiều ưu đãi hấp dẫn cho bạn. Tuy nhiên, việc áp dụng tiêu chuẩn khí thải mới là một vấn đề đáng lưu ý. Tiêu chuẩn này có áp dụng ngay khi mua xe hay chỉ sau khi kiểm định xe, và nếu mua xe đời 2021 nhưng ký hợp đồng vào năm 2022 thì tiêu chuẩn nào sẽ được áp dụng?
Theo quy định, tiêu chuẩn khí thải Euro 5 sẽ được áp dụng cho các loại xe sản xuất sau ngày 31-12-2021. Điều này có nghĩa là những dòng xe đã được sản xuất trước đó và đã có giấy chứng nhận sẽ không thể thay đổi. Từ ngày 31-12-2021, các loại xe mới sẽ phải đáp ứng tiêu chuẩn Euro 5 khi đăng ký với Cục Đăng kiểm.
