(Mytour) Bài trí bàn thờ Phật đòi hỏi sự chú ý đến những chi tiết nhỏ nhưng lại mang lại tác động lớn. Do đó, gia chủ luôn cần cẩn trọng từng bước thực hiện.
Với những người theo đạo Phật thì tín ngưỡng thờ cúng luôn được coi trọng. Cách bài trí bàn thờ Phật tại gia cũng có những quy tắc phong thủy nhất định.
Phương hướng và điều kiện để lập bàn thờ Phật
Lập và bài trí bàn thờ Phật là một công việc rất tốt, tạo nhiều phúc nghiệp, nhưng công việc đó không hề đơn giản chút nào. Theo như tập tục hàng ngàn năm nay, khi bài trí thờ cúng tượng Phật nên lưu ý những điều sau:
- Những người thờ Phật tại gia khi lập bàn thờ Phật trước hết phải nhờ người làm lễ khai quang các tượng Phật, Bồ Tát, lại phải chọn ngày tốt, hướng tốt. Đó cũng là do tín ngưỡng dân gian hoặc phong tục dân gian.
Làm lễ khai quang là để tỏ ý thận trọng, chọn ngày chọn hướng là để tỏ ý cầu mong tốt lành. Nhưng theo quan điểm Phật giáo thì chư Phật, Bồ Tát có ở khắp mọi nơi, không một chỗ nào không ứng hiện. Tất cả mọi hướng đều có chư Phật, Tam bảo, Long thiên hộ pháp. Như vậy, đương nhiên là không hề có những vấn đề do tín ngưỡng dân gian tưởng tượng ra. Chỉ cần chọn một chỗ nào mình cho là tôn quí nhất, rồi với tình cảm thành kính nhất và chọn một thời điểm thích đáng nhất để đặt tượng thờ Phật là được.
Tham khảo: Chớ nên mua tượng Phật khi chưa biết những điều này
- Những người thờ Phật tại gia khi lập bàn thờ Phật trước hết phải nhờ người làm lễ khai quang các tượng Phật, Bồ Tát, lại phải chọn ngày tốt, hướng tốt. Đó cũng là do tín ngưỡng dân gian hoặc phong tục dân gian.
Làm lễ khai quang là để tỏ ý thận trọng, chọn ngày chọn hướng là để tỏ ý cầu mong tốt lành. Nhưng theo quan điểm Phật giáo thì chư Phật, Bồ Tát có ở khắp mọi nơi, không một chỗ nào không ứng hiện. Tất cả mọi hướng đều có chư Phật, Tam bảo, Long thiên hộ pháp. Như vậy, đương nhiên là không hề có những vấn đề do tín ngưỡng dân gian tưởng tượng ra. Chỉ cần chọn một chỗ nào mình cho là tôn quí nhất, rồi với tình cảm thành kính nhất và chọn một thời điểm thích đáng nhất để đặt tượng thờ Phật là được.
Tham khảo: Chớ nên mua tượng Phật khi chưa biết những điều này
– Người thờ Phật phải có thành tâm, nhất thiết phải ăn chay vào ngày mùng 1 và ngày rằm. Vì hiểu theo cách thông thường Phật ăn chay, thấy được ích lợi của việc chay tịnh thì không thể phổ độ cho một chúng sinh thờ mình suốt ngày ăn mặn đựợc, nhất là sát sinh.
– Người sắp đặt bàn thờ Phật không nên dùng thịt và xôi gà để cúng. Hướng bàn thờ nên hướng về cổng chính của nhà bạn. Tuy nhiên, cũng có trường hợp có thể hướng bàn thờ Phật về hướng không tốt so với trạch mệnh của gia chủ, một phần để giải quyết hướng đó.
– Bài vị tổ tiên không nên đặt cao hơn bàn thờ Phật để tránh phạm xung. Phật đã giải thoát và không thể ở thấp hơn chúng sinh. Chúng sinh, mặc dù cũng là Phật nhưng chưa giác ngộ, do đó việc trọng trình bày vị Phật là cần thiết. Việc thờ cúng cho đúng với đạo đức là điều cần lưu ý, không nên tùy tiện hiểu theo quan điểm cá nhân. Nếu không thực hiện được những điều kiện này, chúng ta cần cẩn trọng trong việc bài trí bàn thờ Phật.
Sắm đồ cúng cho lễ thờ Phật
Việc chuẩn bị đồ cúng khi bài trí bàn thờ Phật cần lưu ý:
Sắm các loại đồ cúng: Hương, hoa tươi, quả chín, oản phẩm, xôi chè không được sắm thịt và các loại thực phẩm từ động vật như trâu, dê, lợn. Tránh sử dụng vàng mã, tiền âm phủ để dâng cúng lên bàn thờ Phật.
Hoa tươi phục vụ lễ thờ Phật là: Hoa sen, hoa huệ, hoa mẫu đơn, hoa ngô, tránh sử dụng các loại hoa tạp hoặc hoa dại. Hoa, quả, nước trà… sau khi sử dụng nên thay đổi hàng ngày. Những vật phẩm còn có thể sử dụng hoặc ăn được nên dùng vào mục đích khác hoặc cho người khác sử dụng. Những vật phẩm hỏng nát cần phải vứt bỏ như rác. Phẩm vật cúng nên bày đơn lẻ hoặc theo đôi mà không bị hạn chế gì.
Trước ngày dâng hương, khi thực hiện lễ Phật, cần thực hiện các hoạt động chay tịnh trong cuộc sống hàng ngày: Ăn chay, kiêng giới, và thực hiện các việc thiện.
Hương cúng khi dâng lễ Phật
Người dân Việt thường thích chọn số lẻ (3, 5, 7, 9) khi thắp hương, tuy nhiên cũng có trường hợp đốt một nắm nhang mà không chú trọng vào ý nghĩa của số lẻ. Tuy nhiên, theo lý giải của Phật giáo, số lẻ mang nhiều ý nghĩa linh thiêng hơn.
Con số 3 được coi là mang nhiều ý nghĩa khác nhau:
Tam bảo (Phật, Pháp, Tăng)
Tam giới (Dục giới, Sắc giới, Vô sắc giới)
Trong tâm trạng của Quá khứ, Hiện tại, và Vị lai
Tam học về vô lậu (Giới, Định, Tuệ)
Thảo hương còn mang một ý nghĩa đặc biệt, đó là nhắc nhở về sự vô thường. Sự vô thường chỉ tạm thời, tất cả đều phù phiếm, vì vậy khi thảo hương tắt, đó cũng là biểu tượng cho sự ngắn ngủi của cuộc đời... Tro hương nhấc nhở chúng ta không nên lãng phí thời gian, không nên sống uổng phí.
Trong lễ cúng Phật giáo, hương là một trong sáu vật phẩm cúng dường, gồm: Hương, hoa, đèn, trà, quả, thực. Nhiều người không hiểu rõ về ý nghĩa sâu xa của việc cúng Phật nên cung cấp thức ăn như một bữa yến tiệc, điều này không chỉ là lãng phí mà còn làm mất đi ý nghĩa của lễ cúng.
Theo quan niệm Phật giáo, lòng thành được thể hiện qua khói hương ngả ngơ, không cần phải bày biện yến tiệc lớn vì theo đúng ý nghĩa của lễ cúng Phật, chỉ cần sử dụng hương thơm, đèn sáng, hoa tươi, trái ngọt, nước trong là đủ. Phật không nằm trên bàn thờ hay trong các tượng, mà là trong lòng con người. Ngoài việc thảo hương bằng lửa, chúng ta cũng có thể thắp lên những hương từ trong tâm bằng lòng thành của mình. Do đó, có năm loại hương dùng để cúng Phật: Hương giới, Hương định, Hương tuệ, Hương giải thoát, và Hương giải thoát tri kiến.
Cách trang trí tượng của Quan Âm Bồ Tát
Nhiều gia đình, cửa hàng hoặc nhà hàng thường đặt tượng của Quan Âm Bồ Tát và các thần khác như Quan Đế. Tuy nhiên, điều này không tốt vì các lý do sau đây:
Trong nhà hàng hoặc cửa hàng ăn uống, việc thờ cúng Quan Âm Bồ Tát không phải lúc nào cũng phù hợp vì Quan Âm Bồ Tát thường biểu tượng cho sự thanh tịnh, trong sáng và ăn chay. Thông thường, khi dâng cúng cho Quan Âm Bồ Tát chỉ cần sử dụng hoa tươi và hoa quả. Vì vậy, việc đặt tượng Quan Âm Bồ Tát cùng với các tượng thần khác sẽ không phù hợp khi cúng các loại thực phẩm mặn.
Thường thì, việc thờ cúng Phật được đặt ở giữa, cúng Bồ Tát ở hai bên và cúng các thần ở ngoài cùng. Điều này được coi là bảo vệ Tam Bảo bên ngoài và đồng thời giúp các thần có cơ hội học Phật pháp và tạo duyên với đạo Phật.
Nếu gia đình đồng ý và tin theo Phật sau khi được thảo luận, có thể tiến hành lễ cúng thần và khấn đạo với thần rồi sau đó cất tượng (và đồ thờ) thần đi để tránh tình trạng thờ cúng ngẫu nhiên dẫn đến sự hỗn loạn.
Thường thì, việc thờ cúng Phật được đặt ở giữa, cúng Bồ Tát ở hai bên và cúng các thần ở ngoài cùng. Điều này được coi là bảo vệ Tam Bảo bên ngoài và đồng thời giúp các thần có cơ hội học Phật pháp và tạo duyên với đạo Phật.
Nếu gia đình đồng ý và tin theo Phật sau khi được thảo luận, có thể tiến hành lễ cúng thần và khấn đạo với thần rồi sau đó cất tượng (và đồ thờ) thần đi để tránh tình trạng thờ cúng ngẫu nhiên dẫn đến sự hỗn loạn.
Không nên đặt tượng của Quan Âm Bồ Tát theo các hướng sau:
Hướng nhà vệ sinh.
Hướng cửa của phòng ngủ.
Hướng bàn ăn.
Cách bài trí tượng Phật
Thờ Phật tại nhà mang lại bình an và tuân theo những quy tắc nhất định:
– Khi mang tượng Phật về nhà, không nên coi nó như một đồ cổ hoặc vật báu mà phải cất giữ cẩn thận, vì điều này sẽ ảnh hưởng đến mọi thành viên trong gia đình.
– Tránh đặt tượng trong phòng ngủ vì lễ Phật cần phải được thực hiện một cách uy nghiêm nghiêm túc. Cũng vậy, nơi để bàn thờ Phật cũng phải được chọn kỹ, nhất là khi nhà có điều kiện để có một phòng riêng yên tĩnh, thoáng đãng, trang trọng. Tuy nhiên, nếu chỉ có một phòng, tốt nhất là phải che phủ tượng Phật bằng vải khăn trong thời gian bình thường. Khi làm lễ Phật, hãy dọn dẹp giường chiếu sạch sẽ và chỉnh tề trước khi mở khăn bao phủ tượng Phật. Nếu giường được sử dụng để thực hiện lễ cúng, nó cũng có thể được coi là một nơi để tu hành. Quan trọng nhất là phải thể hiện lòng thành kính và trang trọng trong mọi hành động.
– Hạn chế mua quá nhiều tượng Phật về nhà. Chỉ cần một tượng hoặc một bức ảnh Phật cũng đủ, miễn là lòng thành và ý niệm cầu nguyện hàng ngày được thể hiện thành thật.
– Tránh cuộn ảnh Phật thành hình tròn, không đặt dưới ghế và không ngồi lên trên chúng…
– Để phục hồi tượng cũ, hãy sửa chữa những phần mất mát và lau chùi kỹ lưỡng. Trong những ngày đặc biệt như rằm tháng hay mùng một, có thể sử dụng nước thơm để tắm tượng. Trường hợp tượng bị hỏng, hãy thỉnh cầu các tăng để thả sông và đưa tượng lên chùa khai quang một cách cẩn thận, không nên vứt bỏ một cách tùy tiện.
Minh Minh
Minh Minh