Đầu tư ngày càng trở nên quen thuộc trong cuộc sống hàng ngày của mỗi người chúng ta. Với nền kinh tế thị trường của Việt Nam liên tục hội nhập với thế giới, đã mở ra nhiều cơ hội đầu tư hấp dẫn. Các dự án đầu tư với quy mô lớn xuất hiện ngày càng nhiều, mang lại nhiều lợi ích cho đất nước trong những năm gần đây. Việc tham gia vào các dự án đầu tư cũng mang lại lợi nhuận không nhỏ cho các nhà đầu tư. Vì vậy, trước khi tham gia đầu tư dự án, nhà đầu tư cần chuẩn bị những gì? Hãy cùng khám phá trong bài viết dưới đây.
Khái niệm về đầu tư dự án là gì?
Đầu tư dự án là việc góp vốn vào các hoạt động dài hạn hoặc trung hạn để thực hiện các công việc đầu tư, xây dựng, và kinh doanh tại một vùng đất cụ thể, trong một khoảng thời gian nhất định.
Dựa vào dự án đầu tư, chúng ta có thể biết được thông tin về nhà đầu tư, nhà thầu, các kế hoạch và chi tiết về việc thực hiện dự án. Từ đó, nhà đầu tư có thể cân nhắc và quyết định liệu có nên đầu tư vào dự án hay không.
Dự án đầu tư là căn cứ quan trọng để các cơ quan nhà nước có thẩm quyền cấp phép hoạt động và là nền tảng để nhà đầu tư triển khai các hoạt động đầu tư và đánh giá hiệu quả của dự án.
Một số đặc điểm của dự án đầu tư:
Điểm đầu tiên: Mỗi dự án đầu tư khi được khởi công có thể là dự án ngắn hạn hoặc dài hạn. Dù thời gian thực hiện dự án dài hay ngắn thì đều có hạn chế thời gian.
Cụ thể hơn:
- Thời gian hoạt động và vận hành của một dự án đầu tư tại khu kinh tế không được quá 70 năm.
- Thời hạn hoạt động của một dự án đầu tư ngoài khu vực kinh tế không quá 50 năm. Dự án đầu tư triển khai tại các vùng kinh tế - xã hội khó khăn, đặc biệt khó khăn hoặc dự án với vốn đầu tư lớn và tốc độ thu hồi vốn chậm có thể kéo dài thời gian lên nhưng không quá 70 năm.
Mục tiêu thứ hai: Mỗi dự án đầu tư luôn phải có mục tiêu rõ ràng.
Bất kể dự án đầu tư thuộc lĩnh vực nào, thời gian thực hiện, chi phí ước tính,... đều cần có một mục đích rõ ràng và những mục tiêu cụ thể đi kèm.
Mục tiêu trong mỗi dự án đầu tư là yếu tố không thể thiếu. Để thu hút nguồn vốn, cần có kế hoạch rõ ràng với mục tiêu cụ thể suốt quá trình thực hiện dự án.
Mỗi dự án đầu tư luôn có thời hạn tồn tại hữu hạn.
Về cuối cùng, dự án đầu tư có thể được chuyển nhượng.
Nhà đầu tư có quyền chuyển nhượng một phần hoặc toàn bộ dự án đầu tư cho nhà đầu tư khác khi đáp ứng đầy đủ các yêu cầu pháp lý. Các vấn đề cần chú ý trong quá trình chuyển nhượng dự án đầu tư:
– Dự án không vi phạm bất kỳ quy định nào buộc phải chấm dứt hoạt động;
– Đáp ứng đủ các điều kiện đầu tư áp dụng cho nhà đầu tư nước ngoài trong trường hợp họ tham gia nhận chuyển nhượng dự án trong các ngành, nghề đầu tư có điều kiện đối với nhà đầu tư nước ngoài.
– Các dự án đầu tư phải tuân thủ chặt chẽ các điều kiện theo quy định của pháp luật về đất đai, kinh doanh và bất động sản khi chuyển nhượng đa phần liên quan đến quyền sử dụng đất;
Phân loại các dự án đầu tư:
Phân loại các dự án đầu tư theo nguồn vốn
- Vốn đầu tư công
- Vốn từ ngân sách nhà nước;
- Vốn từ trái phiếu chính phủ;
- Vốn huy động từ công trái quốc gia;
- Vốn từ trái phiếu chính quyền địa phương;
- Vốn từ quỹ hỗ trợ phát triển chính thức (ODA)
- Vốn vay ưu đãi từ các nhà tài trợ nước ngoài;
- Vốn tín dụng từ quỹ đầu tư phát triển của nhà nước;
- Vốn trích từ nguồn thu để lại đầu tư nhưng chưa đưa vào ngân sách nhà nước;
- Vốn vay khác thông qua các ngân sách địa phương
- Vốn doanh nghiệp
- Phát hành thêm cổ phiếu
- Phát hành trái phiếu
- Vốn vay
- Vốn hỗ trợ từ nhà nước, chính quyền địa phương.
Phân loại các dự án đầu tư theo mức độ quan trọng và quy mô của dự án
Dựa trên phân loại này, các dự án đầu tư được chia thành 4 nhóm chính như sau:
- Dự án quan trọng quốc gia: Đây là các dự án đầu tư độc lập hoặc tổ hợp các công trình liên kết chặt chẽ với nhau, thỏa mãn ít nhất một trong các tiêu chí sau:
+ Sử dụng nguồn vốn đầu tư công từ 10,000 tỷ đồng trở lên;
+ Có ảnh hưởng lớn, trực tiếp đến môi trường hoặc có khả năng tiềm ẩn ảnh hưởng nghiêm trọng đến môi trường;
+ Sử dụng đất có yêu cầu chuyển đổi mục đích sử dụng từ đất trồng lúa nước lên với quy mô đất từ 500 ha trở lên;
+ Di dời cư dân tái định cư từ 20,000 người trở lên đối với khu vực miền núi, và từ 50,000 người trở lên đối với các vùng miền khác;
+ Dự án yêu cầu áp dụng nhiều cơ chế và chính sách đặc biệt cần được Quốc hội phê duyệt
- Kế tiếp là các dự án thuộc nhóm A, B, C
Lĩnh vực đầu tư | Dự án thuộc Nhóm A | Dự án thuộc Nhóm B | Dự án thuộc Nhóm C | |
1 | Dự án nằm trong lĩnh vực quốc phòng, an ninh có mức độ, tính chất tuyệt mật Dự án sản xuất, chế tạo chất độc hại, chất nổ Dự án xây dựng hạ tầng khu công nghiệp, khu chế xuất hay khu công nghệ cao | Chỉ thuộc các dự án nhóm A (trừ những dự án quan trọng quốc gia) | ||
2 | Giao thông đi lại, bao gồm cầu đường, cảng biển, cảng sông, sân bay, đường quốc lộ, đường sắt Công nghiệp sản xuất điện Khai thác dầu khí Hóa chất, phân bón Chế tạo máy móc, luyện kim Khai thác và chế biến khoáng sản Xây dựng nhà ở, khu đô thị | Nguồn vốn từ 2300 tỷ đồng trở lên | Có vốn từ 120 tỷ đồng đến dưới 2.300 tỷ đồng | Vốn dưới 120 tỷ đồng. |
3 | Giao thông Hệ thống thủy lợi Cấp thoát nước, xử lý rác thải và một số công trình hạ tầng kỹ thuật khác Kỹ thuật điện Sản xuất thiết bị thông tin & thiết bị điện tử Hóa dược, Sản xuất nguyên vật liệu Các công trình cơ khí, trừ những dự án chế tạo máy hay luyện kim Dự án trong lĩnh vực bưu chính, viễn thông | Có nguồn vốn từ 1500 tỷ đồng trở lên | Vốn từ 80 tỷ đồng đến dưới 1.500 tỷ đồng. | Vốn dưới 80 tỷ đồng. |
4 | Sản xuất nông, lâm nghiệp, nuôi trồng thủy hải sản Sản xuất công nghiệp Hạ tầng kỹ thuật cho khu đô thị mới Vườn quốc gia hay các khu bảo tồn thiên nhiên | Nguồn vốn từ 1000 tỷ đồng trở lên | Vốn từ 60 tỷ đồng đến dưới 1.000 tỷ đồng. | Vốn dưới 60 tỷ đồng. |
5 | Y tế, giáo dục, văn hóa Nghiên cứu khoa học, phát triển công nghệ thông tin, hay phát thanh truyền hình Du lịch & thể dục thể thao Xây dựng dân dụng, trừ những dự án xây dựng khu nhà ở lớn Dự án thuộc lĩnh vực quốc phòng, an ninh cấp địa phương | Nguồn vốn tư 800 tỷ đồng trở lên | Vốn từ 45 tỷ đồng đến dưới 800 tỷ đồng. | Vốn dưới 45 tỷ đồng |
Phân loại dự án đầu tư theo tính chất đầu tư
Dự án đầu tư có yếu tố cấu trúc xây dựng quan trọng: Đây là những dự án đầu tư mới, nâng cấp, cải tạo hoặc mở rộng từ các dự án đã được đầu tư xây dựng trước đó, bao gồm cả việc mua tài sản và mua trang thiết bị cho dự án
Các dự án đầu tư KHÔNG liên quan đến thành phần xây dựng: Đây là những dự án đầu tư mua tài sản, nhận chuyển nhượng quyền sử dụng đất, mua sửa chữa hoặc nâng cấp trang thiết bị máy móc và một số dự án khác.
Phân loại các dự án theo các lĩnh vực đầu tư
Các dự án đầu tư trong lĩnh vực giao thông vận tải: Đây là các dự án xây dựng các công trình giao thông đường bộ hoặc đường thủy (cảng biển), các hoạt động đầu tư để duy trì bảo dưỡng và phát triển hệ thống giao thông;
- Các dự án đầu tư trong các lĩnh vực như nông nghiệp, lâm nghiệp, ngư nghiệp và diêm nghiệp;
- Các dự án đầu tư trong lĩnh vực công nghiệp;
- Các dự án đầu tư trong lĩnh vực xây dựng;
Phân loại dự án đầu tư theo khu vực lãnh thổ, địa điểm triển khai
- Theo các tỉnh thành: Hà Nội, Đà Nẵng, Hồ Chí Minh,...
- Theo các vùng lãnh thổ: Tây Bắc, Đông Bắc, Đồng Bằng ven biển, Đồng bằng sông Hồng, Đồng bằng sông Cửu Long, Nam Trung Bộ, Đông Nam Bộ,...
Dự án đầu tư từ các nguồn vốn khác nhau
- Vốn vay từ các tổ chức tín dụng;
- Vốn từ các doanh nghiệp liên doanh, liên kết;
- Vốn đầu tư trực tiếp từ nước ngoài (FDI)
- Vốn huy động qua thị trường tài chính (trái phiếu)
- Vốn từ nhà đầu tư cá nhân (cổ phiếu)
Trên đây là những điều cần nhà đầu tư lưu ý trước khi tham gia đầu tư dự án. Việc hiểu rõ những thông tin này sẽ giúp giảm thiểu rủi ro và tăng hiệu quả đầu tư. Chúc các bạn thành công trong hành trình đầu tư của mình.