1. Tình hình dịch viêm não Nhật Bản tại Việt Nam gần đây
Viêm não Nhật Bản đã từng gây ra nhiều thiệt hại khắp châu Á. Dưới đây là một số thông tin cần biết về căn bệnh nguy hiểm này:
1.1. Viêm não Nhật Bản xuất phát từ đâu?
Viêm não Nhật Bản được gây ra bởi virus viêm não JEV (Japanese Encephalitis Virus). Trong tự nhiên, loại virus này thường được tìm thấy ở các loài động vật hoang dã như chim hoang và gia súc như lợn,… là những nguồn lây nhiều virus nhất.
Con người không lây bệnh trực tiếp từ động vật mà thông qua muỗi. Virus trong máu của động vật mang bệnh sẽ được muỗi truyền sang con người. Culex Tritaeniorhynchus và Culex Vishnui là hai loài muỗi chính mang virus viêm não Nhật Bản. Đây được xác định là đường lây truyền duy nhất của căn bệnh này.
Viêm não Nhật Bản được truyền qua muỗi
1.2. Sự nguy hiểm của viêm não Nhật Bản
So với các bệnh truyền nhiễm khác, viêm não Nhật Bản đặc biệt nguy hiểm vì tác động trực tiếp vào hệ thống thần kinh trung ương của con người. Hơn 50% số ca mắc viêm não Nhật Bản để lại di chứng nặng nề như bại liệt, liệt nửa người, rối loạn tâm thần, bại não, mất ngôn ngữ,… Tỷ lệ tử vong do bệnh viêm não JEV gây ra cao từ 20 - 30%.
Nguy hiểm hơn nữa, viêm não Nhật Bản không có triệu chứng rõ ràng trong giai đoạn ủ bệnh, dễ nhầm lẫn với các bệnh viêm não khác. Chỉ qua kết quả xét nghiệm mới có thể xác định được tình trạng bệnh. Bệnh này có thể chuyển biến rất nhanh, người bệnh có thể trải qua cơn sốt cao, co giật, hôn mê chỉ sau vài ngày nhiễm virus. Đó là lý do tại sao tiêm phòng viêm não Nhật Bản lại cực kỳ quan trọng.
1.3. Tình hình dịch viêm não Nhật Bản tại Việt Nam
Việt Nam nằm trong khu vực có khí hậu ẩm nhiệt, mưa nhiều. Điều này tạo điều kiện thuận lợi cho sự phát triển của muỗi, gây nguy cơ viêm não Nhật Bản. Ở vùng Bắc, dịch bệnh thường xuất hiện vào các tháng 5-8. Ở miền Trung và Nam, viêm não Nhật Bản có thể xảy ra quanh năm, đặc biệt là ở vùng đồi núi. Tuy nhiên, sau khi triển khai chương trình tiêm chủng mở rộng, số ca mắc bệnh đã giảm đáng kể.
Tìm hiểu về vắc xin phòng chống viêm não Nhật Bản
Để phòng tránh viêm não Nhật Bản, việc diệt muỗi và duy trì vệ sinh là cực kỳ quan trọng. Tuy nhiên, việc tiêm vắc xin là biện pháp tốt nhất để ngăn ngừa bệnh.
Các loại vắc xin phòng viêm não Nhật Bản
Trên thế giới hiện có 15 loại vắc xin phòng viêm não Nhật Bản. Ở Việt Nam, hai loại vắc xin phổ biến nhất là Jevax 1ml và Imojev 0.5 ml.
Vắc xin Jevax 1ml là loại vắc xin bất hoạt, được phát triển bởi Đại học Osaka. Để đạt hiệu quả tốt nhất, cần tiêm đủ 3 mũi. Trong khi đó, vắc xin Imojev 0.5 ml là loại vắc xin sống, chỉ cần tiêm một liều duy nhất. Tuy nhiên, vắc xin Imojev 0.5 ml không phù hợp cho phụ nữ mang thai và trẻ em dưới 12 tháng tuổi.
WHO khuyến khích tiêm vắc xin viêm não Nhật Bản cho trẻ từ 12 tháng tuổi trở lên
Thời điểm tốt nhất để tiêm vắc xin viêm não Nhật Bản
Trẻ em dưới 15 tuổi, đặc biệt là từ 2 - 6 tuổi, có nguy cơ cao mắc viêm não Nhật Bản nhất. Bộ Y tế khuyến nghị bắt đầu tiêm vắc xin cho trẻ từ 12 tháng tuổi. Lịch tiêm phòng cụ thể như sau:
-
Mũi 1: Áp dụng từ 12 tháng tuổi trở lên
-
Mũi 2: Thực hiện sau 1 - 2 tuần kể từ lần tiêm đầu tiên
-
Mũi 3: Tiêm sau 1 năm kể từ lần tiêm thứ 2
Sau khi hoàn thành 3 mũi tiêm, trẻ em cần tiếp tục tiêm nhắc lại mỗi 3 năm một lần cho đến khi đủ 15 tuổi. Tuân thủ lịch tiêm chủng này sẽ giúp vắc xin phát huy hiệu quả phòng bệnh tối đa.
Lưu ý khi tiêm vắc xin viêm não Nhật Bản
Vắc xin viêm não Nhật Bản đã được WHO công nhận là an toàn. Tuy nhiên, để đảm bảo an toàn khi tiêm, bạn cần lưu ý một số điều quan trọng.
Trẻ em từ 2 - 6 tuổi có nguy cơ cao mắc viêm não Nhật Bản
Phản ứng sau khi tiêm vắc xin
Tương tự như các loại vắc xin khác, vắc xin viêm não Nhật Bản có thể gây ra một số phản ứng nhẹ. Sốt nhẹ hoặc sưng đau ở vùng tiêm là điều phổ biến. Tuy nhiên, nếu có biểu hiện sốt cao kéo dài, khó thở, phát ban,… có thể là dấu hiệu của phản ứng về mặt miễn dịch. Mặc dù tỷ lệ này chỉ xảy ra ở 1 trường hợp trên 1 triệu, nhưng sau khi tiêm cần phải quan sát tình trạng của trẻ một cách cẩn thận. Nếu có biểu hiện tiêu cực, hãy đưa trẻ đến cơ sở y tế gần nhất.
Thời gian hiệu lực của vắc xin viêm não Nhật Bản
Chỉ tiêm một mũi vắc xin không đủ để kích thích cơ thể tạo ra miễn dịch. Sau mũi tiêm thứ 2, sức đề kháng có thể tăng lên đến 80%, và sau mũi thứ 3 có thể đạt từ 90 - 95%. Tuy nhiên, vắc xin viêm não Nhật Bản chỉ duy trì tác dụng trong khoảng 3 năm. Đây là lý do vì sao trẻ cần tiếp tục tiêm nhắc lại cho đến khi đủ 15 tuổi. Từ 15 tuổi trở đi, cơ thể đã có đủ khả năng tự bảo vệ bản thân.
Chất lượng của vắc xin viêm não Nhật Bản
Để đảm bảo hiệu quả cao khi tiêm chủng, chất lượng của vắc xin là yếu tố cần thiết. Một trong những địa điểm tin cậy về bảo quản vắc xin là Bệnh viện Đa khoa Mytour. Đây là một trong những bệnh viện lớn có hơn 23 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực y tế.
Viêm não Nhật Bản là một căn bệnh hiểm nghèo chưa có phương pháp điều trị đặc hiệu. Vì vậy, việc tiêm vắc xin viêm não Nhật Bản là cực kỳ quan trọng. Hy vọng bài viết này đã cung cấp cho bạn những thông tin hữu ích. Hãy cùng chia sẻ để xây dựng một cộng đồng khỏe mạnh!